Documento n. 6
Statuta Communis Bononie ab anno mccl ad ann. mcclxvii.
...
(Rubr.) xxvi (lib. ii). De Schalis non habendis in turribus sive magnis domibus, et quod ex eis non prohytiatur.
Statuimus quod cuilibet qui habet domum vel turrim altitudinis xv puntorum vel ultra liceat eam habitare usque ad xv puntos per se vel alios ab inde supra non: et tunc possint habere scalas usque ad locum qui inbabitatur; solummodo excipimus quod occasione incendii possint apponi scale a loco qui inhabitatur supra dum tamen removeantur infra tertium diem et etiam si domus indigeret refectione cum parabola potestatis apponantur et amoveantur jnfra tertium diem facto opere in pena xxv libr. bononenorum; et nullus de dictis domibus prohiciat malitiose in banno L. libr. bon.; hoc excepto quod si domus locetur ad pensionem et contra predicta fleret insio domino iurante eo se non apposuisse nec apponi fecisse, et non proieccissi puniantur contra facientes, et non dominus domus.
...
(Rubr.) xxvii. Quod si quis cum ediffitio tracxerit in curia vel pallatio.
Si quis dominus vel alius traserit de turri vel tubata vel domo cum mangano vel predaria vel cazafusto seu alio edifitio in pallatio vel curia comunis bon. solvat nomine banni c. lib. bon. quotiens contra fecerit, et turris vel tubata vel domus illa destruatur usque ad terram; si autem manu traxerit solvat nomine banni c. lib. bon. quotiens contra fecerit. Si vero alius et non dominus eo inscio vel invito tracxerit, ut dictum est, cum alliquo ediffitio in pallatio seu curia comunis bon. solvat nomine banni ccc. lib. bononenorum quotiens contra fecerit, et tunc dominus in nullo puniatur.
Si quis cum manu alliter tracxerit in pallatio vel curia comunis solvat comuni nomine banni c. lib. bon. quotiens contra fecerit vel traxerit. Set si alliquis dominus vel alius eo volente allibi non in pallatio vel curia tracxerit comunis bon. cum alliquo ediffitio tracxerit, ut dictum est, turris vel tubata illa destruatur. Sed si de domo lignea vel terrea, domus destruatur et solvat nomine banni xv. lib. bononenorum quotiens contrafecerit. Si vero alius et non dominus eo inscio et invito allibi non in curia vel in pallatio comunis bon. tracxerit cum alli quo hediffitio solvat comuni nomine banni i. lib. bon. quotiens contra fecerit; et dominus in nullo puniatur; si autem cum manu tracxerit solvat nomine banni x. lib. quotiens contra fecerit; eo salvo quod si quis tracxerit in pallatio vel curia comunis vel alibi mandato potestatis vel sui iudicis vel vicarii vel certi nuntii non puniatur in alliquo.
Dei Monum. istor. pertinen. alle prov. della Romagna, v. 1, Statuti di Bolog. pag. 280. 282.