* Chú thích :

   - TẢO THU ĐỘC DẠ 早秋獨夜 : Một mình trong đêm đến sáng mùa thu, là "Trong đêm thu một mình đến sáng. Cũng có nghĩa "Đầu thu, đêm ngủ một mình".

   - TỈNH NGÔ 井梧 : Cây ngô đồng bên bờ giếng.

   - LÂN CHỬ 鄰杵 : Tiếng chày của lối xóm.

   - THIỀM 檐 : Cái mái hiên nhà.

* Nghĩa bài thơ :

                             Một Mình Trong Đêm Đầu Thu

       Lá của cây ngô đồng đã lay động bên giếng thu mát mẻ. Tiếng chày giặt vải để may áo ngự hàn bên hàng xóm đã khơi động tiếng thu. Ta một mình nằm ngủ dưới mái hiên nhà, khi giật mình thức giấc thì ánh trăng xế đã chiếu xeo xéo nửa giường ngủ của ta rồi !

      Câu đầu của bài thơ "井梧涼葉動 Tỉnh ngô lương diệp động", làm ta nhớ đến hai câu thơ cổ là "梧桐一葉落，天下盡知秋 Ngô đồng nhất diệp lạc, thiên hạ tận tri thu". Có nghĩa : "Chỉ cần một lá ngô đồng rơi rụng, khắp cả nhân gian đều biết là mùa thu đã đến rồi !". Và câu đầu tiên trong bài thơ đầu tiên của 5 bài Trường Tín Thu Từ 長信秋詞 của Vương Xương Linh đời Đường là " 金井梧桐秋葉黃 Kim tỉnh Ngô đồng thu diệp hoàng". Có nghĩa : "Lá của cây ngô đồng mùa thu đã rụng đầy cả giếng vàng". Tất cả đều cùng một ý niệm chỉ mùa thu đã đến rồi. Trong Truyện Kiều, cụ Nguyễn Du cũng mượn các ý nầy để chuyển tiếp từ hạ sang thu khi Thúc Sinh về thăm vợ cả là Hoạn Thư :

                    Thú quê thuần hức bén mùi,

                      Giếng vàng đã rụng một vài lá ngô.

* Diễn Nôm

               TẢO THU ĐỘC DẠ

           Giếng ngô hắt hiu cành lá,

           Tiếng chày đập vải thu sang.

           Một mình dưới hiên say ngủ,

           Giật mình trăng đã nửa sàng.

  Lục bát :

           Lá ngô lay động giếng vàng,

           Tiếng chày đập vải thu sang láng giềng.

           Một mình nằm ngủ dưới hiên,

           Giật mình tỉnh giấc trăng nghiêng nửa giường !

                                         Đỗ Chiêu Đức