步明人思明府公差員 BỘ MINH NHÂN TƯ MINH PHỦ CÔNG SAI VIÊN
鶯聲啼趂馬聲驕, Oanh thanh đề sấn mã thanh kiêu,
快著行鞭春色饒。 Khoái trước hành tiên xuân sắc nhiêu.
况値北南無事日, Huống trực bắc nam vô sự nhật,
一天明月共良霄。 Nhất thiên minh nguyệt cộng lương tiêu.
阮秉謙 Nguyễn Bỉnh Khiêm
* Chú Thích :
- BỘ MINH NHÂN TƯ MINH PHỦ CÔNG SAI VIÊN 步明人思明府公差員 : Tản bộ với viên Công sai người Minh ở phủ Tư Minh.
- Sấn 趂 : Một hình thức khác của chữ SẤN 趁, có nghĩa Nhân lúc, nhân dịp, thừa cơ, thừa lúc...
- Nhiêu 饒 : là Nhiều, đầy đủ, phì nhiêu.
- Trực 値 : là Đúng dịp, gặp dịp. Một âm nữa là TRỊ 値 là Đáng giá, Trị giá.
- Lương Tiêu 良霄 : là Đêm an lành, đêm đẹp đẽ.
* Nghĩa Bài Thơ :
Tản Bộ Với Viên Công Sai Người Minh Ở Phủ Tư Minh.
Tiếng chim oanh hót cũng vừa đúng lúc tiếng ngựa đang hí vang vang, trong tiếng roi ngựa vun vút lúc sắc xuân đang tràn ngập khắp nơi. Cũng vừa đúng lúc bắc nam gì đều thái bình vô sự, giữa một đêm an lành cũng tràn ngập ánh trăng sáng khắp cả bầu trời.
Qủa là một cảnh đẹp trong mùa xuân giữa lúc thái bình thịnh thế, làm cho ta nhớ đến câu tả cảnh đẹp của đêm xuân trong Thiên Gia Thi của Tô Đông Pha đời Tống là :
Xuân tiêu nhất khắc trị thiên kim. 春宵一刻值千金.
Có nghĩa : Đêm xuân một khắc giá đáng ngàn vàng.(Chỉ đêm xuân khí trời êm ả, mát mẻ đẹp đẽ vô cùng. Sau nầy được người ta trích câu nói nầy để chỉ một ý khác với ý của tác giả lúc ban đầu).
* Diễn Nôm :
BỘ MINH NHÂN TƯ MINH PHỦ CÔNG SAI VIÊN
Tiếng oanh lẫn tiếng ngựa rền vang,
Roi vút ngựa phi xuân ngập tràn.
Huống lúc Bắc Nam đều vô sự,
Một trời trăng sáng đáng ngàn vàng !
Lục bát :
Tiếng oanh hót, tiếng ngựa vang,
Tiếng roi vùn vụt xuân tràn khắp nơi.
Bắc Nam phải buổi thảnh thơi,
Một đêm trăng đẹp, một trời sáng trăng.
Đ C Đ