春旦感作               XUÂN ĐÁN CẢM TÁC

                                                          行 年七十四年餘，    Hành niên thất thập tứ niên dư,

                                                         喜得投閒訪舊居。    Hỉ đắc đầu nhàn phỏng cựu cư.

                                                          歲始旁觀新宇宙，    Tuế thủy bàng quan tân vũ trụ,

                                                          家貧唯富舊詩書。    Gia bần duy phú cựu thi thư.

                                                          秀花野竹三春好，    Tú hoa dã trúc tam xuân hảo,

                                                            淨月明窗一室虛。    Tịnh nguyệt minh song nhất thất hư.

                                                             誰是誰非休說著，    Thùy thị thùy phi hưu thuyết trước

                                                            老狂自笑太庸疏。    Lão cuồng tự tiếu thái dung sơ !

                                                                      阮秉謙                                 Nguyễn Bỉnh Khiêm

* Chú Thích :

    - Đầu Nhàn 投閒 : Vấn thân vào việc hưởng nhàn, như ĐẦU QUÂN 投軍 là Gia nhập vào quân đội vậy. 

    - Phỏng 訪 : là Thăm viếng. PHỎNG CỰU CƯ 訪舊居 là Thăm lại chỗ ở cũ.

    - Tuế Thủy 歲始 : Tuổi bắt đầu, có nghĩa là Đầu năm.

    - Tú Hoa Dã Trúc 秀花野竹 : Hoa đẹp trúc hoang (chỉ tre mọc phóng túng).

    - Tịnh nguyệt Minh Song 淨月明窗 : Trăng thì trong, cửa song thì sáng.

    - Lão Cuồng 老狂 : Không phải là Ông già điên, mà là Ông già ngông nghênh.

    - Dung Sơ 庸疏 : DUNG là Dung tục là tầm thường; SƠ là Hời hợt không ý tứ. Nên DUNG SƠ là Hời hợt tầm thường.

* Nghĩa Bài Thơ :

                                     CẢM TÁC NGÀY ĐẦU XUÂN

        Tuổi đời đã bảy mươi tư tuổi có thừa rồi, vui vì được về thăm lại chỗ ở cũ khi đã hưởng nhàn. Đầu năm cứ đứng một bên mà xem vũ trụ đổi mới; nhà nghèo chỉ giàu ở số sách thi thơ đã cũ mèm. Ba tháng mùa xuân thì vui với hoa đẹp và những khóm tre dại; Một căn phòng trống với trăng trong cửa sáng. Mặc ai phải ai trái xin đừng nói đến nữa, ta chỉ tự cười mình là lão già ngông nghênh tầm thường hời hợt và vô tích sự mà thôi !

* Diễn Nôm :

                      XUÂN ĐÁN CẢM TÁC

                 Tuổi đà bảy chục lại thêm tư,

                  Mừng được nhàn thăm chốn cựu cư.

                  Năm mới vui còn xem vũ trụ,

                  Nhà nghèo giàu chỉ có thi thư.

                  Trúc hoang hoa đẹp ba xuân thắm,

                  Song sáng trăng thanh một thảo lư.

                  Phải trái ai người đừng nói đến,

                  Già ngông hời hợt tự cười trừ ! 

     Lục bát :

                  Tuổi già đã bảy mươi tư,

                  Vui nhàn thăm chốn cựu cư năm nào.

                  Đầu năm vũ trụ đổi màu,

                  Nhà nghèo sách cũ làm giàu quanh năm.

                  Trúc hoang hoa đẹp ba xuân,

                  Trăng thanh cửa sáng một phòng trống không.

                  Thị phi ai đó khôn phân,

                  Tự cười hời hợt già ngông vụng về.  

                                                         杜紹德

                                                    Đỗ Chiêu Đức