Nhị bát giai nhân thích tú trì,    

                                                                               Tử kinh hoa hạ chuyển hoàng ly. 

                                                                               Khả liên vô hạn thương xuân ý, 

                                                                              Tận tại đình châm bất ngữ thì.

Dịch nghĩa

Người đẹp tuổi vừa đôi tám, ngồi thêu gấm chậm rãi, 

Dưới lùm hoa tử kính đang nở, líu lo tiếng chim oanh vàng. 

Thương biết bao nhiêu cái ý thương xuân của nàng, 

Cùng dồn lại ở một giây phút, đứng kim và im phắc .

Dịch Thơ 

        Tức cảnh ngày xuân

Nhẹ tay thêu gấm gái xinh xinh 

Hoa rợp chuyền cành ríu rít oanh .

Thương quá ý xuân thương biết mấy ,

Khi nàng dừng chỉ bặt âm thanh .

                                                                          Mailoc

                                                                       *******************

Kính Thầy, 

               Đỗ Chiêu Đức tham gia với các phần : Bản Tiếng Hán Cổ, Chú Thích và Diễn nôm mỗi bài thơ của Thiền sư Huyền Quang (1254-1344 ) đời vua Trần Anh Tông như sau đây :

1.    春日即事 

二八佳人刺繡持， 

紫荊花下轉黃鸝。 

可憐無限傷春意， 

盡在停針不語時

   Xuân nhật tức sự 

Nhị bát giai nhân thích tú trì, 

Tử kinh hoa hạ chuyển hoàng ly. 

Khả liên vô hạn thương xuân ý, 

Tận tại đình châm bất ngữ thì.

CHÚ THÍCH :

TRÌ 持 : Có Bộ THỦ bên phải, nên có nghĩa là Cầm, Giữ, Nắm, Bắt... Khác với chữ TRÌ 遲 : Có Bộ Xước là Bước đi, có nghĩa là Chậm, Hưỡn, Trì Trệ... Nên Câu đầu có nghĩa :

  " Người đẹp chừng đôi tám đang CẦM  ( cái bàn căng ) để thêu thùa ". Đây chỉ là cách nói theo Ý thơ của tiếng Hán cổ mà thôi. Ta phải hiểu Ý của câu thơ " Nhị bát giai nhân thích Tú trì " là :

  " Người đẹp chừng đôi tám đang ngồi thêu " thế thôi !

  Câu 2 : Tử kinh hoa hạ chuyển hoàng ly. 

     TỬ KINH HOA : là Loại Hoa màu Tím có nhiều Gai. CHUYỄN : là UYỂN CHUYỂN, ta nói là Líu Lo. HOÀNG LY : là Một tên gọi khác của chim HOÀNG OANH. Nên Câu thơ có nghĩa :

   " Dưới khóm hoa Tử Kinh, chim hoàng oanh đang hót líu lo ".

  Câu 3 : Khả liên vô hạn thương xuân ý, 

     KHẢ LIÊN hay KHẢ LÂN cũng thế : Có nghĩa là Tội Nghiệp, là Đáng Thương. VÔ HẠN : là Vô Cùng,là Biết Bao ! THƯƠNG XUÂN Ý : là Cái Ý thương cảm cho mùa Xuân sẽ chóng qua, chóng tàn. Nên câu 3 có nghĩa :

   " Thương thay cái lòng thương cảm cho mùa Xuân của nàng biết bao nhiêu, khi..."

  Câu 4 : Tận tại đình châm bất ngữ thì.

     TẬN TẠI... THÌ : có nghĩa : Tất cả đều ở Cái lúc... ĐÌNH CHÂM : là Ngừng Kim thêu lại. BẤT NGỮ là Không nói, là Trầm Ngâm. Nên Câu thơ có nghĩa :

  " Khi... Tất cả ( lòng thương Xuân của nàng ) đều diễn ra trong cái giây phút ( Cái Lúc ) mà nàng trầm ngâm khi ngừng mũi kim thêu lại !

DIỄN NÔM :

             TỨC CẢNH NGÀY XUÂN

         Đôi tám giai nhân thêu dưới hoa,

         Hoàng oanh ríu rít líu lo ca.

         Thương Xuân vô hạn lòng ngơ ngẩn,

         Trong lúc dừng kim dạ xót xa !

                                                 Đỗ Chiêu Đức.

Ý THIỀN của Bài thơ :

     Giai nhân rồi sẽ Xấu đi, tuổi đôi tám rồi sẽ già nua, Hoa nở rồi sẽ tàn, Oanh hót rồi cũng ngưng, Xuân thắm rồi cũng tàn phai... Trong một sát-na dừng đường kim mũi chỉ người đẹp chợt chạnh lòng thương cảm cho mùa Xuân chóng tàn mà cũng là để thương cảm cho sắc đẹp và tuỏi trẻ của mình rồi cũng sẽ qua mau !...

   " Cuộc sống của người đời cũng có khác chi đâu ?!".