Lai lịch THCR

Các em thân mến !

Thầy nhớ trường Tân Hưng ngày trước, khi thầy còn đi học, có tên như thế nầy : 丐冷華僑新潮學校 có nghĩa : Trường Tân Triều của Hoa Kiều Cái Răng. Sau nầy, cất lại, mới đổi tên là Tân Hưng. Tân Triều, nghĩa là " Đợt sóng mới ". Ý của ông bà thời đó chắc muốn con cháu được học những cái hay của thời đại, cho bắt kịp đà tiến hóa, văn minh của thế giới, mà không bị lạc hậu ở phía sau...

Thầy nghe Ba Má thầy nói, hồi còn đi học, thì trường học ở đường Lê Thái Tổ hiện nay, ở góc đường, cùng dãy nhà với cô Quang, tức là nhà của ông Xí Xen ( 張世昌 ) và căn kế đó, trước đây là Xưởng dệt khăn tắm, lúc đó, vì chợ Cái Răng người Tiều ( Triều Châu ) đông, nên trường dạy toàn bằng tiếng Triều Châu, chỉ có môn học 说话（国语）là dạy bằng tiếng Quan Thoại mà thôi. Cho nên các em thấy những người Quảng Đông như Ông Hắn, Ông Thúng ( 梁维亨，梁维通 ), người Hẹ như Ông Bền, anh của tiệm may Thống Tân.....đều nói tiếng Tiều thật giỏi.

Khi cất trường Tân Triều rồi, vẫn còn dạy bằng tiếng Tiều, cái Lễ Đường 禮堂 và lớp học phía sau là do ông Lâm Đạt Tam 林達三 先生, ông chủ Lâm Chi Phát, tức ông nội của A Xa, A Xịa ra tiền cất, nên khi khánh thành , Hiệu trưởng có lấy nhạc của bài 蘇武牧羊 viết lại lời ca ngợi lòng Nhiệt tâm giáo dục của ông ta. Đến sau nầy cất lại thành trường Tân Hưng, thì trước cửa phòng của cô Huỳnh Mai ở, bên cạnh Văn phòng Giáo viên , còn ghi lại tấm bảng bằng đồng để ca ngợi công đức của ông Lâm Đạt Tam, người đi trước có công xây dựng trường.

Sau 1949, Trung Quốc bị giải phóng, vợ chồng ông Trần Tự Lập 陳自立 chạy nạn xuống Cái Răng, đổi tên là Trần Sĩ Phong 陳士峰, cùng vợ là Thi Nhược Doanh 施若莹, đổi tên thành Thi Huệ 施惠, hai vợ chồng đều là người Phúc Kiến, là giám thị của trường Phước Đức trên chợ lớn, nên giỏi cả tiếng Tiều, tiếng Quảng làm Hiệu Trưởng, thì trường mới hoàn toàn dạy bằng tiếng Quan Thoại cho tất cả các môn, và khóa 1 tốt nghiệp lúc bấy giờ 第一届小學畢業, thầy còn nhớ được 2 người là ông Xí Khài 林世凱, và ông Dũ, cái gì 裕 đó, thầy không biết, bán thuốc lá ở ngay góc Trương Ký, các em muốn biết thêm điều gì, thì cứ tìm hỏi 2 người đó sẽ rõ. Bà Thi Huệ năm nay đã 95 tuổi còn sống ỏ bang Marilyn của Mỹ. Hằng năm, thầy còn gởi liễn chúc Tết cho bà. ...

Vì thầy thấy La Dũng để tên trường cũ là Tân Kiều ( không chính xác ), nên thầy góp ý vậy thôi. Thiết nghĩ, chúng ta sinh hoạt trong nhóm Cựu học sinh và giáo chức của trường Tân Hưng mà không biết rõ về góc gác của trường mình đã từng học và đang sinh hoạt thì thấy ... có gì đó không ổn, và cũng khá mỉa mai, tên trường của nó mà nó cũng nói sai......

Vậy nên, thầy đề nghị các em 陳文生, La Tuấn Dũng, Kim Chấn Võ, Trần Niên Tiếng , Ngũ Tuyết Doanh, Mã Bội Do, Văn Thục Trinh......nên thành lập một " Ban Nghiên cứu lịch sử Trường Tân Hưng ", phối hợp các em trong ngoài nước, tìm tòi, phỏng vấn những bậc tiền bối còn sống xót để viết lại Lịch sử của trường ta cho chính xác. Âu đây cũng là một việc làm chính đáng cho sinh hoạt của nhóm và để tỏ lòng không quên nguồn cội, cũng như không quên ơn của các bậc tiền nhân đi trước đã dày công gây dựng nên ngôi trường thân yêu mà chúng ta đã từng mài đủn quần 2 buổi ở tuổi ấu thơ để trao dồi kiến thức !

Các em thấy thế nào ? Đây là vấn đề nghiêm túc, thầy cần nghe ý kiến của các em và cho biết phải tiến hành như thế nào. Mong lắm thay !Thầy Đức

THẦY ĐỖ CHIÊU ĐỨC

A 武 thân mến !

Mình là hậu sinh, nên có những chuyện không rõ ràng , chỉ nghe nói lại mà thôi. Cho nên Củ mới đề nghị thành lập một Ban Nghiên Cứu về Lịch Sử Trường cho chính xác. Sẵn một số lão tiền bối còn sống nếu ta không thừa dịp hỏi cho rõ , thì sau nầy sẽ không biết tìm ai mà hỏi.....

Ông hiệu Trưởng 陳士峰（峯）là ông thầy của Củ, gọi tắt thì bỏ chữ 士 ở giữa, và vì ổng đầu sói, cho nên học sinh rắn mắt gọi ổng là " Sói chàng ", vợ ổng họ Thi, nên gọi là " Bà Sứ ". Anh thứ 6 của Bà Sứ có bằng Cao Đẳng tiểu học của Pháp ngày xưa, nên nhờ ổng đứng tên làm 立案校長. Vì ổng thứ 6, nên thường gọi là " lặc bề " 六伯. Ông nầy ở bên Tàu qua, nhưng nói tiếng Việt rất sỏi, không có chút giọng Tàu nào cả, và rất giỏi Hán Việt, ông không có lên lớp dạy, Củ vào trường chơi và học lóm rất nhiều chữ Nho với ông ta.

Hảng nước tương hiệu Đầu Bếp là của ông " Lặc Bề " có phần hùn, hình như ông " sói chàng " cũng có phần, nên lâu lâu xe hàng chở nước tương có vào đậu trong sân trường. Còn sau nầy, khi trở về Chợ Lớn , thì ông Sói và Bà Sứ vẫn về lại trường Phước Đức, ông Sói làm 總训导主认, còn Bà Sứ làm 中學部训导主认. A Củ làm Lao công ở trường nầy là nhờ ông bà nầy đưa vào đó.

Khi về lại trường Phước Đức, ông Sói lấy lại tên Trần Tự Lập và Bà Sứ lấy lại tên Thi Nhược Doanh. Năm 1971, ông Sói tự mình đứng ra cất thêm một trường Tư Thục ở đường Gia Phú quân 6 Chợ Lớn.Lấy tên là trường Phước Dân 福民學校. Hai đứa con của Củ AN của A Bú là 李長進，李長達 gì đó, học ở đây. Củ có dạy 2 người nầy. Lúc đó Củ đã dạy học 5 năm, đầy đủ kinh nghiệm và bản lãnh trong mọi sinh hoạt của trường, nên đứng ra giúp ông ta toàn bộ về mặt trang trí và hành chánh của trường, chuyện nầy sẽ nói sau, xém chút nữa là Củ thành con rễ của ông ta rồi......

Khi ông bà " Sói Chàng " về Chợ Lớn, thì trường mới giao lại cho ông con là Trần Vĩ 陳偉 làm Hiệu Trưởng tạm, lúc đó chưa có Hội Phụ huynh Học Sinh chính thức, kinh phí của trường hoàn toàn nhờ vào thu học phí, có khó khăn gì thì mới triệu tập các thương gia lớn như Gia Hiệp, Dân Hòa Hưng.... để giải quyết giúp đỡ, chính vì thế mà ông bà Sói bỏ đi. Ông Trần Vĩ chịu gần 2 năm, lúc bấy giờ chợ ta mới thành lập Hội Phụ Huynh Học Sinh chính thức và mới mời ông Lưu Sư Chánh 劉師正 về làm Hiệu Trưởng.

Lúc nầy " Lặc Bề " cũng đã rút lui, Hội Phụ Huynh 董事會 mới mời Cô Nguyễn Kim Quang là người có bằng Tú Tài để đứng tên làm Hiệu Trưởng về mặt hành chánh đối ngoại 立案校長 để tiếp xúc với Ty giáo dục và Chánh Quyền địa phương. Sỡ dĩ mời Nữ không mời Nam là vì lúc đó Nam phải đi lính.

Khi ông Lại Hán Hưng 赖漢興 thầy dạy toán ở trường Thọ Nhơn về làm Hiệu Trưởng, thì Hội Phụ Huynh mới củng cố lại nề nếp của nhà trường, cất trường mới... như những gì sau nầy A Bú đã biết.

Còn về tên trường lúc ở góc đường Lê Thái Tổ, Củ sẽ điện cho Ba Má Củ và hỏi thăm cho minh bạch rồi sẽ cho biết sau.

Nhưng dù sao, thì Củ thấy vẫn nên thành lập một Ban Nghiên cứu về Lịch sử của Trường để làm việc cho có tính cách khoa học và chính xác, hệ thống lại tất cả những thông tin cho hợp thời gian tính.v v...và.v.v... CỦ.

                                                                                  Đ C Đ