岳陽樓 (二) NHẠC DƯƠNG LÂU (2)
危樓高枕岳陽城, Nguy lâu cao chẩm Nhạc Dương Thành,
城下扁舟泛洞庭。 Thành hạ biển chu phiếm Động Đình.
湖水展開圓鏡白, Hồ thuỷ triển khai viên kính bạch,
君山點出一螺青。 Quân sơn điểm xuất nhất loa thanh.
霸圖空闊分吳楚, Bá đồ không khoát phân Ngô Sở,
元氣淋漓浸日星。 Nguyên khí lâm ly tẩm nhật tinh.
安得南枝今有便, An đắc nam chi kim hữu tiện,
鵬風萬里過南溟。 Bằng phong vạn lý quá nam minh.
阮忠彥 Nguyễn Trung Ngạn
* Chú Thích :
- Nguy Lâu 危樓 : NGUY là Cao mà không vững; nên NGUY LÂU là Lầu cao vòi vọi.
- Chẩm 枕 : Danh từ là Cái gối; Động từ có nghĩa là Gối đầu lên...cái gì đó.
- Biển Chu 扁舟 : là chiếc thuyền dẹp, ý chỉ chiếc thuyền con.
- Phiếm 泛 : là Trôi nổi lan man không định hướng, nên BIỂN CHU PHIẾM ĐỘNG ĐÌNH 扁舟泛洞庭 : là chiếc thuyền con thả nổi, mặc tình trôi dạt trên hồ Động Đình. Như PHIẾM LUẬN 泛論 là bàn luận lan man về một chủ đề nào đó .
- Loa 螺 : là Con Ốc, là hình Xoắn ốc.
- Bá Đồ 霸圖 : là Tranh bá đồ vương.
- Nguyên Khí 元氣 : là cái khí đầu tiên, cái khí vốn có của trời đất.
- Bằng Phong Vạn Lý 鵬風萬里 : Như cánh chim bằng lướt qua vạn dặm đường.
- Nam Minh 南溟 : là biển nam, nơi quê nhà.
* Nghĩa bài thơ :
Lầu NHẠC DƯƠNG (2)
Lầu cao vòi vọi nằm gối đầu lên bờ thành Nhạc Dương, Dưới thành thả một chiếc thuyền con trôi nổi trên hồ Động Đình. Ta sẽ thấy nước hồ mở ra như một tấm gương tròn trắng lớn, và Quân Sơn ở giữa hồ điểm xuyết như là một con ốc xanh to lớn. Việc tranh bá đồ vương trong khoảng hồ nước mênh mông nầy đã chia hai bờ thành nước Ngô và nước Sở. Cái nguyên khí của đất trời bao la cũng đầm đìa làm chìm đắm cả sao trời và mặt nhựt. Làm sao có được một cành nam để làm phương tiện cho hôm nay và cánh chim bằng có thể vượt qua vạn dặm mà về đến biển nam quê nhà.
* Diễn Nôm :
NHẠC DƯƠNG LÂU (2)
Cao cao lầu gối Nhạc Dương thành,
Một lá thuyền con lướt Động Đình.
Hồ nước như gương soi kính bạc,
Núi Quân tựa ốc điểm màu xanh.
Đồ vương tranh bá chia Ngô Sở,
Nguyên khí đầm đìa đắm nhựt tinh.
Mong được cành nam phương tiện tiếp,
Cánh bằng muôn dặm biển quê mình !
Lục bát :
Cao cao lầu gối Nhạc thành,
Dưới kia thuyền nhỏ Động Đình nổi trôi.
Như gương hồ nước trắng ngời,
Quân Sơn tựa ốc xanh tươi giữa hồ.
Đồ vương tranh bá Sở Ngô,
Khí nguyên trời đất đắm mờ trăng sao.
Cành nam mong được ai trao,
Cánh bằng muôn dặm lướt mau biển nhà !
杜紹德
Đỗ Chiêu Đức