過扶桑渡 QUÁ PHÙ TANG ĐỘ
扶桑渡口雨紛紛, Phù Tang độ khẩu vũ phân phân,
萬里東風日正曛 。 Vạn lý đông phong nhựt chính huân.
借問世途名利客, Tá vấn thế ồ danh lợi khách,
自忘身上總浮雲。 Tự vong thân thượng tổng phù vân.
* Chú thích :
- QUÁ PHÙ TANG ĐỘ 過扶桑渡 : Đi ngang qua bến đò Phù Tang.
- Độ Khẩu 渡口 : là Bến đò, nơi có thuyền đưa khách sang sông.
- Vũ Phân Phân 雨紛紛 : mưa lất phất rơi. Đọc câu nầy làm cho ta nhớ đến câu thơ mở đầu trong bài thơ THANH MINH của Đỗ Mục đời Đường :
清明時節雨紛紛 Thanh Minh thời tiết VŨ PHÂN PHÂN,
Có nghĩa :
Thời tiết Thanh Minh lất phất mưa.
- Đông Phong 東風 : là Gió từ hướng đông thổi đến, tức là Gió Xuân đó.
- Nhựt Chính Huân 日正曛 : là Mặt trời đang lúc chen lặn.
- Thế Đồ 世途 : THẾ là Thế Gian , là Cuộc đời; ĐỒ là con đường; nên THẾ ĐỒ là Đường Đời.
- Tự Vong 自忘 : là Tự mình quên khuấy mình đi.
* Nghĩa bài thơ :
QUA BẾN ĐÒ PHÙ TANG
Trên bến đò Phù Tang mưa đang lất phất rơi mãi không dứt. Gió xuân từ muôn dặm thổi về trong lúc mặt trời sắp chen lặn. Dám hỏi những người khách đang mãi mê đi tìm danh lợi trên bước đường đời, chắc cũng đã quên khuấy đi rằng chính tấm thân mình cũng như là những đám mây đang trôi nổi trên bầu trời mà thôi !
Nhà vua đã nhìn sự việc theo thuyết vô thường của nhà Phật; tất bật ngược xuôi sang sông qua đò để bương trãi trên bước đường đời để mưu cầu công danh lợi lộc; rốt cuộc thì cũng như những đám mây trôi nổi trên bầu trời biến hoá thiên hình vạn trạng và tan hợp vô thường, biết đâu mà lường trước được.
* Diễn Nôm :
QUÁ PHÙ TANG ĐỘ
Bến nước Phù Tang mưa lất phất,
Gió xuân muôn dặm nắng chiều rây.
Đường đời bao khách tìm danh lợi,
Quên khuấy thân mình tựa đám mây !
Lục bát :
Phù Tang bến nước rơi mưa,
Gió xuân vạn dặm lưa thưa nắng chiều.
Đường đời danh lợi khách nhiều,
Quên thân mình tựa mây chiều nổi trôi !
Đỗ Chiêu Đức diễn Nôm