Các bộ 7 nét tt
谷 見 角 里 身 豕 辛 言 邑 酉 豸 走 足
Như thường lệ, trước khi vào bài học mới, ta giải đáp câu đố vui của bài học cũ.
Kiệu dã bất, Mã dã bất, 轎也不,馬也不,
Xa dã bất, thuyền dã bất. 車也不,船也不.
Kim nhựt nhị thập cửu, 今日 二十九,
Minh nhựt tựu sơ nhất ! 明日就初一。
Có nghĩa :
Kiệu cũng không, Ngựa cũng không,
Xe cũng không mà thuyền cũng " hổng thèm !".
Hôm nay hai mươi chín,
Ngày mai mùng một rồi đó em !
GIẢI ĐÁP :
Không đi kiệu, không đi ngựa, không đi xe, cũng không đi thuyền, thì ... đi bộ. ĐI BỘ là chữ TẨU 走. ( Tẩu là Đi, như HÀNH TẨU GIANG HỒ 行走江湖 là Đi Lại trên chốn giang hồ. ĐÀO TẨU 逃走 là Đi trốn, ta quen nói là Chạy Trốn, nên lầm tưởng TẨU là CHẠY ).
Bữa nay hăm chín, ngày mai mùng một, là ...Tháng Thiếu, chữ Hán gọi là NGUYỆT TIỂU 月小.
Ghép chữ TẨU 走 bên trái, bên phải viết TIỂU 小 trên NGUYỆT 月 dưới, ta sẽ có chữ TRIỆU 趙.
TRIỆU 趙 : Thuộc bộ TẨU là Đi, nên TRIỆU có nghĩa là Đi nhanh. Nhưng nghĩa nầy hiện nay không còn thông dụng nữa. Nhắc đến TRIÊU là người ta nghĩ ngay đến họ TRIỆU, như Triệu Khuông Dẫn là Tống Thái Tổ, người khai sáng triều đại nhà Tống. Triệu Vân tức là Triệu Tử Long, người đã tả xung hữu đột trong 80 vạn quân của Tào Tháo trong trận Đương Dương Trường Bản, cứu ấu chúa Lưu Thiền về cho Lưu Bị. Cụ Đồ Chiểu nhà ta đã mượn hình ảnh hào hùng nầy để tả Lục Vân Tiên đánh cướp cứu Kiều Nguyệt Nga như sau :
Vân Tiên tả đột hữu xung,
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dương.
Lâu la bốn phía vỡ tan,
Đều đem nhau chạy vào làng lên non !
TRIỆU là Nước TRIỆU; một trong Chiến Quốc Thất Hùng 戰國七雄 ( khoảng 481-221 trước Công Nguyên ) là : Hàn, Triệu, Ngụy, Tề, Sở, Yên và Tần. Trong đó TRIỆU và YÊN là hai nước ở phương bắc với nhiều nghĩa sĩ hiệp khách, ta có từ TRIỆU KHÁCH 趙客 để chỉ chung các Hiệp Khách 俠客. Thích khách của nước Yên thì nổi tiếng với Kinh Kha, Cái Nhiếp, Tần Vũ Dương ... Mời đọc bài Phùng Hiệp Giả của Tiền Khởi đời Đường để thấy được cái hào khí của hiệp khách Yên Triệu :
燕趙悲歌士, Yên Triệu bi ca sĩ,
相逢劇孟家。 Tương phùng Kịch Mạnh gia.
寸心言不盡, Thốn tâm ngôn bất tận,
前路日將斜。 Tiền lộ nhựt tương tà.
Có nghĩa :
Các tráng sĩ hiệp khách bi ca hùng tráng của đất Yên Triệu,
Cùng gặp nhau ở nhà của đại hiệp đời Hán là Kịch Mạnh.
Mọi người đều không nói hết được tấc lòng hiệp nghĩa của mình,
Trong khi con đường trước mắt mặt trời đã nghiêng ngả về tây.
Diễn Nôm :
Triệu Yên tráng sĩ bi ca,
Tình cờ Kịch Mạnh một nhà gặp nhau.
Tấc lòng khôn tỏ âm hao,
Đường dài trước mặt ngả mau bóng chiều !