Bình Thuận Phan Rang với những bãi cát trắng, đất đỏ, con sông ở Bình Thuận xuất hiện trong thơ Phan Thanh Giản và trong đó thoáng hiện đời sống của ngư dân, nông dân, kẻ bán rau người bán cá tấp nập nhộn nhịp bên bến sông. 

                                                                                      順蕃                 THUẬN PHAN

                                                                   歷盡沙崖與水隈,    Lịch tận sa nhai dữ thủy ôi,

                                                                    此間風物洞然開.    Thử gian phong vật đỗng nhiên khai.

                                                                    閭閻撲地成居聚,    Lư diêm phác địa thành cư tụ,

                                                                     舸艦迷津任溯洄.    Kha hạm mê tân nhậm tố hồi.

                                                                     賣菜兒童青洞出,    Mại thái nhi đồng thanh động xuất,

                                                                      沽魚婦女綠濱囬.    Cô ngư phụ nữ lục tân hồi.

* Chú Thích :

    - Lịch Tận 歷盡 : là Trải qua hết, là Xuyên suốt, là Vượt qua hết.

    - Sa Nhai 沙崖 : là Vách núi cát (ven sông).

    - Thủy Ôi 水隈 : là Những khúc quanh trên dòng sông.

    - Đỗng Nhiên 洞然 : là Một cách rõ rệt.

    - Lư Diêm Phác Địa 閭閻撲地 : là Nhà cửa ở chen chúc đầy cả mặt đất.

    - Kha Hạm Mê Tân 舸艦迷津 : là Thuyền bè chen chúc đậu chật cả bến sông.

    - Mại Thái 賣菜 : là Bán cải bán rau.

    - Cô Ngư 沽魚 : là Mua cá mua tôm.

* Nghĩa Bài Thơ :

                               THUẬN  PHAN

     Lướt qua hết các vách núi cát và các khúc quanh của dòng sông, thì phong cảnh trước mắt hiện ra một cách rõ rệt ở nơi nầy. Nhà cửa chen chúc nhau đầy cả mặt đất tạo thành một quần cư ở nơi đây, dưới bến thì thuyền bè chen chúc nhau đậu chật cả bến sông mặc tình xuôi ngược. Những đứa bé bán rau cải đi ra từ các hang động xanh, và các chị bạn hàng mua bán cá trở về từ bến nước xanh lơ.

     Hai thành ngữ "Lư Diêm Phác Địa 閭閻撲地" và "Kha Hạm Mê Tân 舸艦迷津" có xuất xứ từ bài "Đằng Vương Các Tự 滕王閣" của Vương Bột, một trong Tứ Kiệt của buổi sơ Đường. Nguyên văn như sau :

                                       閭閻撲地，鐘鳴鼎食之家；Lư diêm phác địa, chung minh đĩnh thực chi gia;

                                       舸艦彌津，青雀黃龍之舳。Kha hạm mê tân, thanh tước hoàng long chi trục.

Có nghĩa :

              Nhà xây chật đất, đều là hàng quyền qúy cao sang;

              Thuyền đậu đầy sông, toàn được vẽ rồng vàng thanh tước.

               (Thanh Tước : Tước là Khổng tước, con công màu xanh).

      Đó là hai câu tả cảnh trí và địa thế của Đằng Vương Các ở Nam Xương ( thuộc tỉnh Giang Tây) đời Đường, được cụ Phan mượn dùng để tả lại cảnh trí bến sông của Bình Thuận Phan Rang lúc bấy giờ đã rất phát triển và sầm uất.

* Diễn Nôm :

                         THUẬN PHAN

               Xuyên suốt vượt khúc sông vách đá,

               Cảnh nơi đây tất cả hiện ra.

               Ven sông chen chúc những nhà,

               Bến sông tấp nập thuyền qua theo dòng.

               Bán rau cải, đồng xanh lũ trẻ,

               Bạn hàng mua tôm cá bờ xanh,

               Phồn vinh cảnh đẹp dường tranh !

    Lục bát :

               Vượt qua vách đá quanh sông,

               Bỗng như sáng rực cánh đồng mở ra.

               Bờ sông chen chúc là nhà,

               Ghe thuyền chật bến lại qua theo dòng.

               Trên bờ bán cải nhi đồng,

               Dưới sông tôm cá mặc lòng bán buôn !

                                                                                         Đỗ Chiêu Đức