5L 1.3 Ambulance Driving Safety
L1.3: Ambulance Driving Safety
(แนวปฏิ บต ั ิ ขบ ั รถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และรถพยาบาลปลอดภัย)
Definition
รถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์ และรถพยาบาล หมายถึง รถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์
และรถพยาบาล ในโรงพยาบาล ที่ปฏิบัติการทั้งน าส่งผู้ป่วยในระบบการแพทย์ฉุกเฉินและ
ระบบส่งต่อผู้ป่วย
Goal
เพื่อให้ทุกชีวิตปลอดภัยในรถพยาบาล (บุคคลากรทางแพทย์ ผู้ป่วย และญาติตลอดจนผู้
ร่วมทางในการใช้รถใช้ถนน)
Why
เนื่องจากบุคลากรทางการแพทย์ ที่ปฏิบัติงานในระบบการแพทย์ฉุกเฉิน และระบบ
ส่งต่อผู้ป่วย เป็นทรัพยากรมนุษย์ที่มีคุณค่าและมีความส าคัญยิ่งในการช่วยเหลือผู้
เจ็บป่วยฉุกเฉินทุกชาติ ทุกภาษา ทุกเพศ ทุกวัย ทุกคนที่อยู่บนผืนแผ่นดินไทย
เพื่อให้ผู้เจ็บป่วยฉุกเฉินเหล่านั้นพ้นภาวะวิกฤติ ซึ่งบุคลากรเหล่านี้ได้เสียสละ และ
ทุ่มเทปฏิบัติงานด้วยความยากล าบากในการดูแลผู้ป่วยฉุกเฉินวิกฤติบนพยาบาล และ
มีความเสี่ยงอันตรายสูงมากในการเกิดอุบัติเหตุจราจรระหว่างเดินทางบนท้องถนน
ส านักการพยาบาล ได้ศึกษาจ านวนบุคลากรที่ได้รับการบาดเจ็บจากอุบัติเหตุ
จราจร ในรอบ 10 ปี ที่ผ่านมา มีผู้ที่ได้รับความเสียหายจากการให้บริการผู้ป่วย
จ านวน 4315 ราย มีเสียชีวิต 21 ราย พิการถาวร 12 ราย ผู้ได้รับความเสียหาย
มากกว่า 50 % เป็นพยาบาลวิชาชีพ
(ข้อมูล ณ วันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2557) http://www.thairath.co.th/content/401245
รถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และรถพยาบาลมีแนวโน้มที่ประสบอุบัติเหตุเพิ่มขึ้น
และก่อให้เกิดการบาดเจ็บ และเสียชีวิตของทีมแพทย์ พยาบาล ตลอดจนผู้ป่วยและ
ญาติ จากการรวบรวมข้อมูลการเฝ้าระวังอุบัติเหตุรถพยาบาล ของสถาบันการแพทย์
ฉุกเฉินแห่งชาติ ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2557 ถึง 30 กันยายน 2559 ตลอด 3 ปีที่ผ่าน
มา รถบริการการแพทย์ฉุกเฉิน และรถพยาบาลเกิดอุบัติเหตุจ านวน 142 ครั้ง มี
ผู้บาดเจ็บ 222 ราย โดยมีพยาบาล บุคลากรทางการแพทย์ และผู้ป่วย คู่กรณี
เสียชีวิตรวม 36 ราย ซึ่งผู้เสียชีวิตเป็นบุคลากรทางการแพทย์ ผู้ปฏิบัติงานในระบบ
การแพทย์ฉุกฉิน และพนักงานขับรถ จ านวน 8 ราย
Process
แนวปฏิ บต ั ิ เพื่อความปลอดภย ั ของรถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และรถพยาบาล
แนวปฏิบัติพนักงานขับรถ
1. ไม่ดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ หรือยาเสพติด รวมถึงยาที่ท าให้ง่วงนอน ก่อน
และขณะขับรถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และรถพยาบาล
2. ห้ามขับรถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และรถพยาบาลฝ่าสัญญาณไฟแดงทุกกรณี
3. เคารพกฎจราจร ไม่ขับรถเร็วเกินกว่ากฎหมายก าหนด จ ากัดความเร็วรถ
ปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และรถพยาบาลไม่เกิน 80 กม./ ชม.
4. พนักงานขับรถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และรถพยาบาล ผ่านการอบรมหลักสูตร
ฝึกอบรมพนักงานขับรถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และรถพยาบาล
5. ให้รถพยาบาลติดตั้ง GPS
6. ให้รถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และรถพยาบาล ติดตั้งกล้องวงจรปิดอย่างน้อย 2 จุด
7. ไม่ใช้โทรศัพท์มือถือขณะขับขี่
8. ตรวจสอบความพร้อมของรถ ก่อนออกเดินทาง
9. พักทุกๆ 2 ชั่วโมง หรือระยะทางทุกๆ 150 กิโลเมตร
10. การบ ารุงรักษารถให้พร้อมใช้งาน
แนวปฏิบัติผู้บริหาร
1. หัวหน้าหน่วยงานแต่ละระดับ ประกาศนโยบายวัฒนะธรรมความปลอดภัยใน
องค์กร และมีการสื่อสารให้บุคลากรในองค์กร ให้ทราบและเข้าใจ ให้ทั่วถึง ตลอดจน
ก ากับติดตาม ประเมินผล เช่นประกาศนโยบายเป่าวัดปริมาณแอลกอฮอลล์ ก่อนขึ้น
ขับรถ
2. ควรจัดให้มีห้องพักส าหรับพนักงานขับรถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และ
รถพยาบาล เพื่อป้องกันการเหนื่อยล้า
3. ท าประกันภัยรถพยาบาล
4. กรณีเดินทางไกล เกินกว่า 400 กิโลเมตร ควรมีพนักงานขับรถ 2 คน
5. ควรมีการตรวจสุขภาพ สมรรถนะ ที่เกี่ยวข้องกับการขับรถ เพื่อประเมินความ
เหมาะสมส าหรับการเป็นพนักงานขับรถ
Training
1. อบรมหลักสูตรหลักสูตรขับรถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และรถพยาบาล
(Emergency Vehicle Operetion Course) หลักสูตร 2 วัน ส าหรับผู้ที่จบ
หลักสูตร EMR (Emergency Medical Responder) หรือชื่อเดิม FR (First
Responder)
2. หลักสูตรฝึกอบรมพนักงานขับรถพยาบาล ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1
Thai Emergency Ambulance Driving Course (TEAm), 1 st revised edition
หลักสูตร 4 วัน ส าหรับพนักงานขับรถที่ไม่เคยอบรม หลักสูตร EMR
(Emergency Medical Responder) หรือชื่อเดิม FR (First Responder )
3. ต้องอบรมฟื้นฟู (Refresh) ความรู้ให้ส าหรับผู้ที่จบ จากข้อ 1 หรือ 2 ทุกปี
4. อบรม /ชี้แจง การปฏิบัติงานบนรถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และรถพยาบาล
เพื่อความปลอดภัย
Monitoring
1. มีแบบประเมินความพึงพอใจ ของผู้ที่ใช้รถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และ
รถพยาบาล เช่นพยาบาล ญาติผู้ป่วย
2. น าผลการประเมินความพึงพอใจ เสนอในที่ประชุมผู้บริหารทุกเดือน
Pitfall
หากพนักงานขับรถปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์และรถพยาบาล ยังไม่ตระหนัก หรือ
ให้ความส าคัญเรื่องอุบัติเหตุจราจร อาจท าให้ พนักงานขับรถ บุคลากรทาง
การแพทย์ ตลอดจนผู้ป่วย ญาติ และผู้ร่วมใช้รถใช้ถนนบนทางสาธารณะ จะไม่
ปลอดภัย
มาตรฐาน HA
การปฎิบัติตามแนวทางข้างต้น คือการปฏิบัติตามมาตรฐาน โรงพยาบาลและบริการ
สุขภาพ ฉบับที่ 4 ตอนที่ III หมวดที่ 6 การดูแลต่อเนื่อง (COC) (3)