1.บริบท
โรงพยาบาลบางปะกอก 8 เป็นโรงพยาบาลทั่วไปขนาด 120 เตียง มีแพทย์ Full time เฉพาะทางศัลยกรรมกระดูก 2 ท่าน และ ที่ปรึกษาเฉพาะทางศัลยกรรมกระดูกเปลี่ยนข้อเข่า 1 ท่าน ได้เริ่มดำเนินการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมเมื่อปี 2557 เป็นปีแรกจำนวน 6 ราย โดยประสานการทำงานร่วมกับทีมโรงพยาบาลบ้านแพ้ว ทั้งในด้านวิชาการและพัฒนาในการให้บริการ เนื่องจากการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าต้องอาศัยความชำนาญเฉพาะด้านทั้งแพทย์และทีมที่ให้การบริการ จึงได้ดำเนินการพัฒนาศักยภาพของโรงพยาบาลทั้งในด้านการเตรียมความพร้อม และดำเนินการให้การดูแลผู้ป่วยอย่างต่อเนื่อง จนในปีถัดมา 2558-2559 สามารถให้การผ่าตัดผู้ป่วยเพิ่มขึ้นเป็น 125 และ 320 รายตามลำดับ
มีการจัดระบบเข้ารับการรักษาและผ่าตัดอย่างเหมาะสม แต่เนื่องจากผู้ป่วยเป็นกลุ่มผู้สูงอายุมีโรคประจำตัว มีการใช้ยาประจำมาก สามารถเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ง่าย เช่น เลือดออกมากระหว่างการผ่าตัด ปัสสาวะออกน้อย ข้อเข่าติด หรือ นอนโรงพยาบาลนาน จึงมีการทบทวนปรับปรุงต่อเนื่องเพื่อให้ผลการเปลี่ยนข้อเข่ามีคุณภาพและสามารถใช้งานได้ดีขึ้น
2.ประเด็นสำคัญ/ความเสี่ยงสำคัญ
1.ผู้ป่วยที่มารับการผ่าตัดเปลี่ยนเข่าเป็นกลุ่มผู้สูงอายุ มีโรคประจำตัว มีความเสี่ยงสูงต่อการผ่าตัด
2.การเตรียมความพร้อมก่อนการผ่าตัดมีส่วนสำคัญในการลดภาวะแทรกซ้อนและการฟื้นตัวหลังการผ่าตัด
3.ระยะเวลาการใช้งานของข้อเข่าเทียมขึ้นกับระยะการฟื้นตัวของผู้ป่วยและการให้การดูแลหลังการผ่าตัด
3.เป้าหมายการพัฒนา
1.การประเมิน เตรียมความพร้อมก่อนการผ่าตัดให้ครอบคลุมตามแนวทางที่กำหนด
2.ลดการเกิดภาวะแทรกซ้อนระหว่างการผ่าตัดและหลังผ่าตัด
3.การดูแลหลังผ่าตัดอย่างเหมาะสมตาม CPG ผู้ป่วยฟื้นฟูได้เร็ว
4.กระบวนการเพื่อให้ได้คุณภาพ
การประเมิน
1.จัดทำระบบประเมินผู้ป่วย ก่อนเข้ารับการผ่าตัดโดยเริ่มตั้งแต่เข้ารับบริการที่ OPD ในกลุ่มผู้ป่วยที่มาคัดกรองเน้นการ ซักประวัติโรคประจำตัว การทำ Medication reconsilation คัดกรองการรับประทานยาแอสไพริน ยาชุด ยาหม้อ ยาลูกกลอนให้กับแพทย์เพื่อเป็นข้อมูลประกอบในการประเมินความเสี่ยง การเตรียมความพร้อมผู้ป่วยก่อนผ่าตัดและแผนการรักษาได้อย่างเหมาะสม
2.ร่วมกับแพทย์วิสัญญี พัฒนาคู่มือแนวทาง Pre-operative investigate ให้ครอบคลุมเพิ่มขึ้นโดยกำหนด Criteria ในการ consult cardio และการจอง ICU
3.แพทย์ผู้รักษาประเมินข้อบ่งชี้การทำผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม เตรียมความพร้อมก่อนการผ่าตัดตามแนวทาง Pre-operative investigate พร้อมทั้งให้คำแนะนำในการเตรียมตัวก่อนการผ่าตัด
การดูแลรักษา
1.ปรับปรุงระบบการดูแล การประเมินการเสียเลือด การติดตามผล Hct ภายหลังผ่าตัด กำหนดแนวทางการพิจารณาให้เลือด และดูแลภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด
2.การปรับลดการใช้ NSAIDs หลังการผ่าตัดเพื่อป้องกันภาวะ Kidney injury และกำหนดแนวทางการให้ยาลดอาการปวตตาม pain score
3.จัดทีมกายภาพบำบัด ในการให้คำแนะนำดูแล การบริหารการหายใจ กล้ามเนื้อต้นขา ก่อนผ่าตัดก่อนการผ่าตัด และ การเริ่มหัดเดินภายใน 24 ชั่วโมงหลังการผ่าตัด
การดูแลต่อเนื่อง
1.จัดทำคู่มือ Home program สำหรับผู้ป่วย
5.ผลการพัฒนา
ในปี 2558พบภาวะแทรกซ้อน ภาวะช็อคจากการเสียเลือดหลังการผ่าตัด 1รายและไม่พบในปี 2559 เนื่องจากมีการปรับระบบการเตรียมร่างกายและคัดกรองก่อนการผ่าตัด ในปี 2559 เดือน มี.ค. 2559 พบ ติดเชื้อในข้อเข่าหลังการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า 1ราย จากการทบทวนร่วมกับคณะกรรมการ IC พบประเด็นเรื่อง Sterile technique หลังการพัฒนาไม่พบการติดเชื้อและจากการร่วมมือทีมนักกายภาพบำบัด ส่งผลให้การเริ่มหัดเดินภายใน24 ชม.เพิ่มขึ้นในปี2559
6. แผนพัฒนาต่อเนื่อง
1.ระบบการให้ยาระงับปวดเหมาะสมและมีประสิทธิภาพมากขึ้น
2.พัฒนาระบบการเริ่มหัดเดินภายใน 24 ชม. หลังการผ่าตัดทุกราย
3.จัดทำช่องทางแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ในกลุ่มผู้ป่วยหลังการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า