I 2.3: Contact Transmission
Definition
การติดเชื้อผ่านการสัมผัสเชื้อ (contact) ได้แก่ HIV, HBV, HCV
Goal
อัตราอุบัติการณ์ HIV, HBV, HCV ในบุคลากรสุขภาพต ่ากว่าในประชากรทั่วไปในประเทศไทย
เท่ากับร้อยละ 0.3-0.2, 1.6-3.1, 0.5-6.5 ตามล าดับ
อุบัติการณ์ HIV, HBV, HCV ที่เกี่ยวข้องกับปฏิบัติงานเท่ากับศูนย์
Why
บุคลากรสุขภาพที่ติดเชื้อหรือเจ็บป่วยจาก HIV, HBV, HCV ในระหว่างปฏิบัติงานส่งผลต่อสุขภาพ
และชีวิต เศรษฐกิจ สังคม ระบบการบริการสุขภาพระดับชาติ
Process
กระบวนการ ดังต่อไปนี้
การให้วัคซีนสร้างเสริมภูมิคุ้มกันต่อโรคไวรัสตับอักเสบบี
การให้การป้องกันการติดเชื้อแก่บุคลากรสุขภาพหลังสัมผัสโรค
บุคลากรสุขภาพที่ติดเชื้อหรือสัมผัส HIV, HBV, HCV จะต้องได้รับการตรวจวินิจฉัย การดูแลรักษา
อย่างถูกต้อง ได้รับการประเมินเพื่อพักการปฏิบัติหน้าที่หรือจ ากัดการปฏิบัติหน้าที่รวมทั้งการลา
ป่วย การชดเชยตามสิทธิ
แนวทางปฏิ บต ั ิ ได้แก่
การให้การศึกษาฝึกอบรมแก่บุคลากรเมื่อเริ่มต้นปฏิบัติงานและประจ าปีในระหว่างปฏิบัติงาน
การประเมินบุคลากรผู้สัมผัสโรคและการจัดหาการป้องกันด้วยยาต้านจุลชีพหรือการให้ภูมิคุ้มกัน
ภายหลังการสัมผัส (postexposure prophylaxis)
การปฏิบัติตามแนวทางการระมัดระวังการติดเชื้อขั้นพื้นฐาน standard precaution การป้องกัน
อุบัติเหตุทางการแพทย์ โดยเฉพาะการป้องกันการบาดเจ็บจากเข็ม มีด ของมีคมปนเปื้อนเลือด สาร
คัดหลั่งในระหว่างให้การดูแลผู้ป่วย
การจัดให้มีและการใช้งานอย่างถูกต้องของเครื่องป้องกันร่างกายส่วนบุคคล (protective personal
equipment) ได้แก่ หน้ากากอนามัย อุปกรณ์ป้องกันบริเวณดวงตา ใบหน้า ศีรษะ ถุงมือ รองเท้า ผ้า
กันเปื้อนและเสื้อคลุม ตามประเภทกิจกรรมที่เสี่ยงต่อการสัมผัสเชื้อก่อโรค
Training
การให้การศึกษาฝึกอบรมการปฏิบัติแนวทางการระมัดระวังการติดเชื้อจากการสัมผัสการใช้งาน
อย่างถูกต้องของเครื่องป้องกันร่างกายส่วนบุคคล แก่บุคลากร เมื่อเริ่มต้นปฏิบัติงาน และประจ าปี
ในระหว่างปฏิบัติงาน
Monitoring
การประเมินผลอัตราการปฏิบัติตามแนวทางการระมัดระวังการติดเชื้อ ตัวชี้วัด surrogate marker
eg., Incidence of needle stick injury ในบุคลากรสุขภาพ
Pitfall
ข้อผิดพลาดในการปฏิบัติโดยความไม่เข้าใจที่อาจเกิดขึ้นที่ส าคัญ ได้แก่ การไม่ปฏิบัติหรือปฎิบัติ
ผิดพลาดตามแนวทางการระมัดระวังการติดเชื้อระหว่างให้การดูแลผู้ป่วย
มาตรฐาน HA
การปฎิบัติตามแนวทางข้างต้น คือการปฏิบัติตามมาตรฐาน โรงพยาบาลและบริการสุขภาพ ฉบับที่
4 ตอนที่ I หมวดที่ 5 ข้อ 5.1 สภาพแวดล้อมของก าลังคน (WKF.1) ค. สุขภาพและความปลอดภัย
ของก าลังคน (1), (2), (3) และ (4), ตอนที่ II หมวดที่ 4 ข้อ 4.1 ระบบการป้องกันและควบคุมการ
ติดเชื้อ (IC.1) ก. ระบบการป้องกันและควบคุมการติดเชื้อ (4) และ (5), ข้อ 4.2 การปฏิบัติเพื่อการ
ป้องกันการติดเชื้อ (IC.2) ข. การป้องกันการติดเชื้อกลุ่มเฉพาะ (3)