Το θεμα που ακουει στο ονομα "Επανεισαγωγη στην Ψυχαναλυση" δεν αποτελει προσωπικη μου πρωτοτυπια. Καταρχην, παραπεμποντας αμεσα στην "Εισαγωγη στην Ψυχαναλυση", αναγνωριζει παντα στο εργο του Sigmund Freud την πρωταρχικη και αποφασιστικη διαμορφωση αυτου το οποιο εκτοτε καλειται "ψυχαναλυση". Ισως ομως το τι πραγματι συμβαινει στην ψυχαναλυση αποδιδεται επαρκεστερα μονον αφοτου με την φαινομενολογια, και ιδιαιτερα οπως αυτη αναπτυσσεται στην νοηση του Martin Heidegger, κατεστη δυνατη η απελευθερωση απο τον ακρατο επιστημονισμο ο οποιος καθοριζει την σκεψη του Freud.

Ο Ludwig Binswanger και ο Medard Boss επεχειρησαν ακριβως να μιλησουν για ενα ψυχαναλυτικο βλεμμα που βλεπει τα πραγματα οπως αυτα δειχνονται, αφεαυτων.

Διοτι οι συνηθεις προκαταληψεις της εποχης της τεχνικης και η απο τις επιστημες ακριτα παραληφθεισα νοοτροπια της ψυχαναλυσης ειναι παντα φυγη εμπρος στα φαινομενα καθεαυτα και προσφυγη σε παραστασεις μοντελων τους.

Ομως και αυτη η με ευρυτατο νοημα φαινομενολογικη σταση δεν ειναι η επινοηση ενος φιλοσοφου και της σχολης του. Την δυναμη της η εδω εννοουμενη φαινομενολογια την αντλει απο το οτι συγκροτειται μεσα απο την συμφωνια με μια φωνη παμπαλαια, ομως ως επι το πλειστον ανεπαρκως ακουομενη: την φωνη των Αρχαιων. Και παλι η ελληνικη νοηση δεν πρεπει εδω να εκληφθει ως δανειο, ως βελτιωση και εξωραϊσμος μιας ηδη παγιωμενης ψυχαναλυτικης κατευθυνσης, αλλα ως η πηγη της, η οποια, οσο προθυμοτερα γινεται αποδεκτη, τοσο ριζικοτερα μεταβαλλει τον ιδιο τον ανθρωπο και τοσο καθαροτερα αφηνει το βλεμμα να εννοει τον κοσμο μας, στον οποιο βεβαιως ανηκει η ψυχαναλυση.

Οδηγος μου στην προσεγγιση του Ελληνισμου υπηρξε βασικα ο Martin Heidegger, ο τροπος με τον οποιο αφηνει να μιλησουν ο Αναξιμανδρος, ο Ηρακλειτος και ο Παρμενιδης, ο Σοφοκλης, ο Πλατων και ο Αριστοτελης. Ενας αλλος οδηγος μου ειναι ο Friedrich Hölderlin, η ποιητικη συνομιλια του οποιου με την Ελλαδα^, διαγραφει εναν ουσιαστικο χαρακτηρα της σημερινης εποχης, που θα πει συγχρονως: αφηνει την Ελλαδα να μας συνοδευει, σημερα, με τον τροπο που της αρμοζει.

Σ' αυτο το πλαισιο πρεπει να αναφερω αλλους δυο συγγραφεις, τον ελβετο ψυχαναλυτη Hanspeter Padrutt και την ερμηνεια του των Προσωκρατικων (πρβλ. Und sie bewegt sich doch nicht, [Κι ομως δεν γυριζει], Ζυριχη 1992), ενα πρωτο σχεδιασμα του οποιου ειχα την τυχη να γνωρισω πριν απο δεκα χρονια, και τον ελληνα μουσικολογο Θρασυβουλο Γεωργιαδη, χαρη στον οποιο η μουσικη γινεται και παλι η ελληνικη λεξη που ειναι: ενα ονομα για τον κοσμο, δηλαδη ενα ονομα για εκεινο, μεσα απο το οποιο τα πραγματα μιλουν και ο ανθρωπος τους αντ-αποκρινεται.

Οπου πρεπει να τονισω πως ο,τι εκθετω εδω διολου δεν εχει την αξιωση της "ορθης ερμηνειας" των συγγραφεων που αναφερονται, και των εργων τους. Προκειται πολυ περισσοτερο για εκφανσεις της δικης μου συνομιλιας μαζι τους καθοσον αυτα τα εργα υπηρξαν καθοριστικα στην διαμορφωση του δικου μου βλεμματος. Δεν επιδιωκω λοιπον να παραθεσω τις "θεσεις" τους. Γι' αυτον τον λογο κατα κανονα αποφευγω τις παραπομπες, και ακομη δεν υπεισερχομαι στην νοοτροπια του λογιστη να διακρινω τι ειναι "δικο μου" και τι "βιβλιογραφια". Εδω προεχει η προσπαθεια να ειπωθει ο,τι ερχεται μεσα απο μιαν εμπειρια δικη μου πλεον, στο σημειο που αυτη η εμπειρια αγεται απο ενα καθαρο βλεμμα.

Η αναφορα στην ελληνικη νοηση ως το θεμελιο ενος μοντερνου φαινομενου οπως η ψυχαναλυση δεν αφορμαται απο καποια φολκλορικη ιδιορρυθμια η απο καποια εθνικιστικη εμμονη του συγγραφεα. Ισως δεν ειναι συμπτωση οτι απο τους αναφερθεντες οδηγους μου μονον ενας ειναι Ελληνας - και αυτος εζησε τον περισσοτερο χρονο σε μια ξενη χωρα και διδαξε κι εγραψε σε μια ξενη γλωσσα.

Ο ελληνικος κοσμος ειναι ο τοπος της προελευσης ολων μας - ακριβεστερα, οχι ο ελληνικος κοσμος αλλα ο Ελληνισμος ως η αρχη, ως το αρχαιο οπου συνεβη κοσμος και εκτοτε μπορουμε να μιλαμε καν για "κοσμο" και να κατοικουμε εναν κοσμο. Ομως αυτο που μας εδειξαν ο Martin Heidegger για τη φιλοσοφια και ο Θρασυβουλος Γεωργιαδης για τη μουσικη ειναι, οπως το βλεπω εγω, οτι μια επαρκης προσληψη του συγχρονου και μια επαρκης κατοικηση του κοσμου του ειναι δυνατη μονον οταν το συγχρονο γινεται εμπειρατο ως εμπεδομενο στην προελευση του - μια, ως προς τον τροπο της, επισης γνησια ψυχαναλυτικη ενοραση.

Ειναι η δυνατοτητα μιας τετοιας εμπειριας της ψυχαναλυσης, ειναι η δυνατοτητα μιας τετοιας, κυριολεκτικα μεγαλοθυμης εμπειριας του φαινομενου της ψυχαναλυσης, που απαιτει την τροπη προς την ελληνικη νοηση. Σ' αυτο το φως η ψυχαναλυση δεν πρεσβευει καποιες διαχρονικες αληθειες αλλα ειναι ενα συμβαν βαθυτατα ιστορικο.

Επιχειρω να εμπειραθω την ψυχαναλυση μεσα απο το πνευμα που διαπνεει αυτον τον αιωνα, στην συγκυρια του οποιου και μονον ειμαστε οπως ειμαστε. Ομως τουτο το πνευμα ερχεται απο μια περιοχη πολυ πριν απο εκεινην της τεχνικης και της επιστημης. Απο αυτο το "πριν" χρειαζεται ο ψυχαναλυτης οχι μονο να ξεκινα, αλλα και να κατευθυνεται προς αυτο συνεχως. Η δυνατοτητα εμπειρωσης του παλι προϋποθετει εκεινη την ευρυτητα βλεμματος και καρδιας, εκεινη την ακροαστικη ικανοτητα η οποια φθανει εως τους Ελληνες και διακρινει κατι απο την καθαρη, ομως σχεδον ανεπαισθητη φωνη τους. Οι αποηχοι αυτων των ψιθυρων φερνουν μεταξυ αλλων και σε δρομους τους οποιους αυτο το βιβλιο επιχειρει να ακολουθησει, στο σημειο που φθανουν τα ορια του.

Ομως τωρα η ψυχαναλυση φαινεται να αποκτα μια διασταση ασυνηθιστη. Και γι' αυτο ηδη πρεπει να περιμενουμε οτι η συνηθως εννοουμενη "θεραπεια" δεν αποδιδει τον σκοπο της, εαν η ψυχαναλυση εχει καν κατι σαν "σκοπο", και το πλαισιο των επιστημονικων μοντελων ειναι πολυ στενο για να αποδωσει το ευρος της. Ισως ισως το ιδιαιτερο της ψυχαναλυσης να εγκειται στο οτι ανηκει σ' εκεινα τα σπανια εργα τα οποια ειναι, ναι, αχρηστα και γι' αυτο δεν εχουν την αναγκη των μοντελων καθως αρκουνται σε κατι το λιγοστο και αθωο: στην παλιννοστηση στα πραγματα καθεαυτα και στην συγγενη λαμψη τους.

Επειδη για την αναπτυξη των θεματων αποφασιστικη υπηρξε η εμπειρια του συγγραφεα, το βιβλιο εχει εναν χαρακτηρα αυτοπαρουσιασης. Δεν αποτεινεται σε κανεναν, δεν αντιπαλευει κανεναν, δεν εχει τιποτα να διδαξει. Θα το προσεξουν μονον οσοι ετυχε να ειναι ηδη αφεαυτων ευηκοοι στον λογο του.^,,,