Χρονικο μιας εγκεφαλικης αιμορραγιας
σημειωσεις για ενα νοητο σεμιναριο
[Φουιτ…] Ειναι η περιγραφη ενος περιστατικου που αναφερεται στον τιτλο. Καθως, νωριτερα η αργοτερα, αναποφευκτα θα σας βρει μια τετοια κατασταση, ισως θυμηθειτε αυτα που ακουσατε τουτο το βραδυ.
[Διαθεση:τροπος παρουσιας
κατα-στροφη, στροφη και ανοιγμα μιας αλλης θεας.
Η λεξη:ψυχοβγαλτης
Αριστοτελης: ἡ ψυχὴ τὰ ὄντα πώς ἐστι πάντα·
Διονυσης Σαββοπουλος, Ασπα3.29: Πόλεις που είδες απ' την σκοπιά / Καραβιού καθώς ο αέρας γυρνά.
και η τραγωδια του Ευριπιδη Βακχες:
Η Αγαυη, κορη του Καδμου και μητερα του Πενθεα, τυφλωμενη απο τον Διονυσο, παιρνει τον γιο της Πενθεα για λιονταρι, τον σκοτωνει και φερνει το κεφαλι του στον πατερα της Καδμο. Ακολουθει ο εξης διαλογος: (1264_1270)
ΚΑΔΜΟΣ
πρῶτον μὲν ἐς τόνδ᾽ αἰθέρ᾽ ὄμμα σὸν μέθες.
Στρεψε πρωτα το βλεμμα σου στον ουρανο. (Θα πει: μην το κρατας γειωμενο, αγκυρωμενο στο χωμα, στα πραγματα που βαραινουν επανω στη γη. Απελευθερωσου προς μιαν αλλη θεαση!)
ΑΓΑΥΗ
ἰδού· τί μοι τόνδ᾽ ἐξυπεῖπας εἰσορᾶν;
Να! Γιατί μου ειπες να κοιτάξω αυτον;
ΚΑΔΜΟΣ
ἔθ᾽ αὑτὸς ἤ σοι μεταβολὰς ἔχειν δοκεῖ;
Ειναι οπως ηταν, η σου φαινεται πως εχει μεταβληθει;
ΑΓΑΥΗ
λαμπρότερος ἢ πρὶν καὶ διειπετέστερος.
Ειναι πιο λαμπρος απο πριν και πιο καθαρος.
ΚΑΔΜΟΣ
τὸ δὲ πτοηθὲν τόδ᾽ ἔτι σῆι ψυχῆι πάρα;
Κι εκεινη η αναταραχη ειναι στην ψυχή σου ακόμη;
ΑΓΑΥΗ
οὐκ οἶδα τοὔπος τοῦτο· γίγνομαι δέ πως
ἔννους, μετασταθεῖσα τῶν πάρος φρενῶν.
Δεν καταλαβαίνω αυτα τα λογια σου. Μα καπως βρισκω
Τον νου μου και ξαναρχομαι στα συγκαλα μου.
Και τοτε ειναι, που η Αγαυη αναγνωριζει στα χερια της το κεφαλι του γιου της.
Αλλη θεαση… Στη Ζυριχη σηκωνεται ποτε-ποτε ενας νοτιος ανεμος. Λεγεται Föhn.Τοτε ζεις μια μεταμορφωση: Ο Föhn ειναι γλυκος και τρυφερος, σαν χαδι. Τα χρωματα ζωντανευουν. Τα βουνα φτανουν στην απαλαμη σου Τα συννεφα γινονται αναγλυφα. Θα ’λεγες οτι ενας ερωτισμος διαπνεει την αιφνης εξωπραγματικη πολη. Οι συνηθως κρυοκωλοι και δυσκοιλιοι ελβετοι τα χανουν: ερεθιζονται κι εκνευριζονται, πληθαινουν οι πονοκεφαλοι, τα τροχαια και οι αποπειρες αυτοκτονιας.
Και για εκδικηση του αλλαζουν τα φωτα στα διαγραμματα κα στις μετρησεις:
Ομως παμε στην ιστορια μας της καταστροφης. Ολα ξεκινησαν αθορυβα. Ηταν ενα πρωινο του Γεναρη,το 2024, μιαΔευτερα, ολα πηγαιναν οπως παντα, ησυχα, λικνιζονταν μεσα στη θαλπωρη της συνηθειας. Εφτασα στο γραφειο, οπως παντα, καπου 15΄ πριν απο το πρωτο ραντεβου, απλωθηκα στην πολυθρονα πισω απο το κρεβατι και ανοιξα το κινητο μου αναζητωντας ενα βιντεο. Τοτε ηταν που αντιληφθηκα στο αριστερο χερι μια περιεργη αισθηση. Το σηκωσα με το δεξι και το αφησα. Επεσε,σωριαστηκε κατω σαν ψοφιο. Επανελαβα την κινηση με το αριστερο ποδι. Τα ιδια. Η διαπιστωση σαν να επροκειτο για καποιον αλλο, που δεν με αφορα ιδιαιτερα: Εδω κατι εχει αλλαξει ριζικα, τποτα δεν θα ειναι οπως ητανε πριν. Προφτασα, με σπασμενη φωνη, να ειδοποιησω ανθρωπους της οικογενειας. Ενας γιος μου προλαβε και ηρθε. Ενοιωσα ενα ζεστο υγρο να απλωνεται στον μηρο μου επανω: ακρατεια ουρων. E, λοιπον, το αναγνωρισα, το παραδεχθηκα: το παιχνιδι ειχε χαθει. Μετα η εξαντληση.Μαζι της εξαντληθηκαν κι ολα τα ερωτηματα που θα γυρευαν επειγοντως απαντηση, διαχειριση και διευθετηση: Και τωρα; Να ακυρωσω;Μεχρι ποτε; Τα επειγοντα ειχανε χασει τον χαρακτηρα τους.Δεν ειχανε το κουραγιο καν να τεθουν. Ειχαν εξαντληθει: φουιτ… Το γραφειο γεμισε κοσμο που περιερχονταν. Στην πλατη ενος διαβασα: ΕΚΑΒ. Ακουσα απο καποιον αλλο τις λεξεις:εγκεφαλικο…αιμορραγια. Στη θολουρα μου μεσα, ενα ητανε καθαρο: Αυτοι οι ανθρωποι ειναι εξοικειωμενοι με τον θανατο. Η παρουσια τους εκανε τον χωρο φιλοξενο, δεκτικο για ο,τιδηποτε μπορουσε και να συμβει. Ενα νεκρο σωμα δεν θα ηταν εκει μεσα ξενο σωμα Και η κατασταση επετρεπε, επεβαλλε μαλιστα, την παρουσια τους. Τριγυριζαν πανω-κατω ελευθερα. Δεν ημουν εκτος τοπου.
Προαλειφονταν ενα σημαδι που εμελλε να με καθορισει: η εξαλειψη αυτου που αποκαλειται: ιδιωτικοτητα(“νοιαζομαστε για την ιδιωτικοτητα σας’’),και το οποιο για τον καθε αποκαλουμενο "ασθενη" ειναι αυτονοητα αδιανοητο. Στην αρχη φανταζει σαν εισβολη. ενοχληση, ντροπη, δυσφορια. Ομως ολα αυτα διαλυονται οταν διαπιστωνεις την απεραντη αδιαφορια με την οποια νοσηλευτριες και νοσηλευτες σε αποκαλυπτουν, σε καθαριζουν, καθε σπιθαμη απο το σωμα σου. Θυμηθηκα λογια του Leonard Cohen: And if you want a doctor/I'll examine every inch of you.Καιριο στοιχειο της ψυχοθεραπειας: ο θεραπευτης να αποκτησει την, ναι, αδιαφορια οπου η καθε ιντσα του σωματος και του πνευματος σου μετραει το ιδιο. Ζητουμενο ειναι μια αναισθητη ενσυναισθηση. Αν μια συνεδρια ειναι σαν την επισκεψη στο σπιτι σου, εγω, ο θεραπευτης σου, εχω την ελευθερια, και την ανεση, να σε συνοδευω, στο σαλονι σου, αλλα και στην κρεβατοκαμαρα σου, αλλα και στην τουαλετα σου - φτανει εσυ να μην μου το απαγορευεις - εγω, οπως καλη ωρα ο νοσηλευτης και η νοσηλευτρια πανω απο το κεφαλι σου.Η διαφορα: εκει-εργαστηριακες/απεικονιστικες, μαλιστα επεμβατικες μεθοδοι, στις οποιες σε “υποβαλλουν“, εδω, στην ψυχοθεραπεια, δεν προκειται για ανακριση ως υιοθεσια του ιατρικου μοντελου.Τις λεπτομερειες σου αναλαμβανεις να μου τις κοινωνησεις εσυ, εχεις την απεριοριστη ελευθερια να τις αναλαβεις και να μου τις κοινωνησεις εσυ.
Γιατι σας τα λεω ολα αυτα; Μα δεν ειναι η πρωτη φορα. Οταν εγινε το κακο, ανακαλυψα τον εαυτο μου να εχει περιελθει στον ρολο ενος ανταποκριτη που σας αναμεταδιδει τις εξελιξεις. Οι ακροατες του ηταν - εσεις.Ειχατε παρει την θεση αυτου που ο ποιητης Paul Celan αποκαλει "μιλητο (αποτασιμο) Εσυ", ενος δεκτικου Απεναντι που μπορεις να του αποτανθεις, να του μιλησεις, που μπορει να σ' ακουσει.
Στην αρχη, εμαθα αργοτερα, οι γιατροι χαρακτηρισαν την κατασταση μου ''κρισιμη''. Δηλαδη εκεινες τις πρωτες ωρες θα μπορουσα να ειχα πεθανει . Αυτο που σημερα μενει, ειναι η αισθηση πως ερχομαι απο πολυ μακρυα.
Μενω με την απορια. Λες κι εχω να ξαναμαθω τα πραγματα, σπιτι, κινητο, λαπτοπ, δρομους, μερες και ωρες, να συναντησω εσας, απο την αρχη. Απο την αρχη… Και τωρα, καθως σκεφτομαι τον ενα και τον αλλο, στην ιστορια μου, προσωπα που καποτε με σημαδεψαν,ισως με συγκινησαν, εκεινη η εποχη, εκεινοι οι τοποι, καταστασεις,συνθηκες, καποιες φορες φανταζουν αινιγματα ανεξηγητα, εγω ο ιδιος γινομαι αινιγμα ανεξηγητο (Σεφερης,Ο τοπος μας1.46). Ο ιδιος ο κοσμος γινεται απορια.
Ειναι οπως δυο ανθρωποι βρισκονται μετα απο χρονια, οι μεταξυ τους ιστοριες,οι μεταξυ τους ανοιχτοι λογαριασμοι [δεν ξεχνω, σου τα κραταω, σου τα οφειλω,μου τα οφειλεις] εχουνε ξεχαστει στον χρονο, τα εχει παρει ο χρονος και δινει την θεση του στη συγχωρεση[Ο υπηρετης, λιγακι κουτος:/Φτυαριζει και το χιονι/του γειτονα.], ignoscere],οπου τα περασμενα εχουν παραγραφει, μενει μονο η παλια οικειοτητα της συγκατοικησης σε εναν κοινο χρονο που μοιραστηκαν, ειναι, οπως ειπαμε παλιοτερα, η συνυπαρξη και οχι η συσχετιση, που απλωνει ενα πεπλο τρυφεροτητας και φιλοτητας απο πανω μας. Μ' αυτην την εννοια σας καλωσοριζω και αγκαλιαζω τον καθενα σας, την καθε μια σας. Οπως και να ‘χει, το βραδυ εκεινο, το πρωτο μετα το επεισοδιο, το πιεσομετρο δεν επιανε καμια πιεση, υποψιαστηκα οτι τα ζωτικα οργανα δεν αιματωνονται,οπως το πλυντηριο ρουχων που σταματα οταν η πιεση του νερου πεφτει, κι οτι εκεινο το βραδυ θα πεθαινα. Εκει ητανε που απροσμενα με πλημμυρισε μια απεραντη τρυφεροτητα,(να πω: ευδαιμονια;), την εζησα κυριολεκτικα και χειροπιαστα να απλωνεται υφερποντας μαλακτικα κατω απο το δερμα μου, θυμηθηκα τον Kaspar Hauser του ποιητη Georg Trakl, εκεινη τη μορφη μεταξυ ζωης και θανατου που επιχειρησα,σε μια ανυποψιαστη προοικονομια, να περιγραψω στο κειμενο Ενα Ξενο:
Αυτος αληθινα αγαπουσε τον ηλιο που πορφυρος κατεβαινε τον λοφισκο,
Τους δρομους του δασους, το ωδικο μαυροπουλι
Και την χαρμοσυνη του πρασινου.
Απεριττη ηταν η διαμονη του στον ισκιο του δεντρου
Και καθαρια η οψη του.
[Η λεξη απαγορευση και τα σχετικα.] Σ΄ αυτο που μου συμβαινει,που με αφορα, εκει που μου δινεται η δυνατοτητα, ανταποκρινομαι, με το στομα και με το σωμα μου. Η ανταποκριση, μπορει να παρει την μορφη της απαντησης,[ερμηνειας, εξηγησης-τα ανεξηγητα αινιγματα] εκει που ζητουμενο ειναι μια λυση,μια απαντηση, αλλα πολλες φορες μπορει να παρει και την μορφη της ονομασιας - αυτο που πλαναται στον αερα-ελευθερα μετεωρη προσοχη-, να το ονομασει. να το λικνισει σε ενα ταιριαστο ονομα. Ειτε ετσι, ειτε αλλιως θεσπιζεται ενα Απεναντι, διανοιγεται χωρος για μια μεταξυ μας συνομιλια, χωρος, στον οποιο και ανασαινεις.
Πριν απο εναν χρονο καποιες απο εσας μου στειλατε ενα μπουκετο λουλουδια. Στο ευχαριστηριο μηνυμα μου, σας εγραφα:
ΤΑ ΟΜΟΡΦΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΣΤΟ ΜΠΟΥΚΕΤΟ..ΜΟΝΟ ΕΣΕΙΣΔΕΝ ΕΙΣΤΕ ΤΡΙΓΥΡΩ. ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΑΓΚΑΛΙΑΣΩ ΤΗΝ ΚΑΘΕΜΙΑ ΣΑΣ,ΟΜΩΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΑΡΑΛΥΤΟ ΧΕΡΙ ΜΟΥ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΗ ΣΑΣ ΧΑΣΚΕΙ ΜΙΑ ΑΒΥΣΣΟΣ….
Το χασμα εκεινης της αβυσσου ειναι σαν ενα χερι που σου βουλωνει το στομα - στο χειλος εκεινης της αβυσσου, παυεις αποσβολωμενος, αναυδος, ἐνεός: Αλαλος, αφωνος.Ετσι χανεται καθε δυνατοτητα ανταποκρισης, σβυνει το καθε Απεναντι. Η αβυσσος δεν εχει τελος: πεῖραρ - /περας
προκυμαια,καραβια που δενουν, κρηπιδωμα,παλαμαρι, ἐπὶ τὴν ἄπειρον/θάλασσαν τῶν ὀνείρων,[Ανδρεας Καλβος,Ωδὴ Δεκάτη/ιε´. Ὁ Ὠκεανός],
Στο χειλος της αβυσσου,παραδινεσαι. Καθε ηχος, καθε φως γινονται οδοστρωτηρες που σε ισοπεδωνουν. Η καθε μηχανικη, διαδικαστικη κινηση των νοσηλευτων που χειριζονται το σωμα σου σαν να ητανε πραγμα, σε κανει πραγμα. Σε αδειαζει. Σε σκοτωνει,καθοτι ο νεκρος ειναι πραγμα, ανοργανη υλη. Ετσι και τα συννεφα εκει πανω στον ουρανο. Σε απο-διοργανωνουν. Το Απεναντι, οποια μορφη και να παιρνει, η αδυναμια, η πενια της ανταποκρισης, η αφωνια, η αλαλια, χαρακτηριζει φαινομενα οπως απογνωση και απελπισια. Ουτε καν αδιεξοδο,καθως το αδιεξοδο κυνηγα, ματαια, μια καποια εξοδο. Εδω, στην απελπισια και στην απογνωση, χανονται τα παντα. Ειναι διαφορετικα απο τον στεναγμο. Εντυπωσιαστηκα οταν μου ξεφυγε ενας: ηταν ενα,με την εννοια του Hegel, "κλεισιμο". Ο Han περιγραφει το κλεισιμο ως εξης:
Κλεισιμο δεν ειναι μονο ο αφηγηματικος χρονος. Κλεισιμο ειναι και η ευτυχης στιγμη που σε γεμιζει, γιατι κλεινει στον εαυτο της. Τροπον τινα δεν εχει τριγυρω της τιποτα. Ησυχαζει στον εαυτο της και αρκειται στον εαυτο της. Ετσι ειναι διχως παρελθον και μελλον, διχως αναμνηση και προσδοκια, δηλ. διχως "μεριμνα" με την εννοια του Heidegger.
Εκεινη την ωρα, στην ανασα του στεναγμου, συνεβη απροσμενα ενα τετοιο κλεισιμο, αναδυθηκε,μεσα στην ερημια της αφασιας, μια νησιδα να ξαποστασεις.
Ηκοινοτητα του νοσοκομειου ειναι ιδιαζουσα. Θα πει: εδω τον πρωτο και τον τελευταιο λογο τον εχει η επιστημη. Θα πει: ειναι καθοριστικο, δηλαδη μετραει,ο,τι ειναι - μετρησιμο: η αρτηριακη πιεση, οι απεικονιστικες μεθοδοι. Σε σκαναρουν απο πανω μεχρι κατω, καθε ιντσα σου,που λεει κι ο Leonard Cohen. Οταν μετραει ο,τι ειναι μετρησιμο, θα πει οτι τους αφορα αυτο που βλεπουν οι ιδιοι.Εγω δεν χρειαζεται να μιλω, τα δικα μου λογια ειναι μαλιστα μπερδευτικα και καλο ειναι να λειπουν. Η επιστημη απαιτει μονοσημαντοτητα και ακριβεια. Την αναλαμβανουν τα σκαναρισματα και οι εξετασεις. Με αναλαμβανουν. μου κλεινουν το στομα. Με αναλαμβανουν περνωντας καθετηρες,επωδυνους σωληνες για να με τρεφουν,να με ενυδατωνουν, να με οξυγονωνουν συλλεγουν τα ουρα, να παιρνουν δειγματα απο αιμα. Η μοναδα εντατικης θεραπειας, οπου θα με ανεπνεαν κιολας, συζητηθηκε αλλα τελικα δεν χρειαστηκε.Το καθε μετρο που θα ληφθει, ειναι αναγκαστικο, και δεν σηκωνει συζητηση.Σου ασκειται μια αφορητη πιεση να παραδοθεις. Που θα πει, να το βουλωσεις καθως ειναι, λεει, για το καλο σου. Αν δεν το βουλωσεις και σου μεινει ο λογος, τοτε θα μιλουσες για εφιαλτη. Και αν θυμηθεις εναν γιατρο, βραδυ, στον θαλαμο που εδινε στεντορειες εντολες σαν δεκανεας του λοχου, θα μιλουσες για, ναι στρατοπεδο συγκεντρωσεως.Ναι,εκεινος ο γιατρος, με τον οποιο ιδωθηκαμε αργοτερα στο νοσοκομειο οταν περιμενα μια εξεταση, με ειδε και βουρκωσε…
Στην κλινικη ειχε μια νοσηλευτρια που μου θυμισε την Saraghina, τη μορφη απο το "81/2" του Fellini(Eddra Gale) - σωματωδης, με μια φωνη βροντερη,ισοπεδωτικη. Στο 81/2 Η Saraghina ζουσε μακρια απο τον κοσμο,αποβλητη απο το χωριο της, σ' ενα ερειπωμενο σπιτι διπλα στη θαλασσα. Τα αγορια του χωριου, της εδιναν απο το χαρτζηλικι τους κι αυτη τους χορευε.Αυτην μου θυμησε λοιπον η νοσηλευτρια που σας ανεφερα.
Λοιπον παντα σας μιλαγα. Και ειναι σαν να ερχομαι απο πολυ μακρυα και να σας βρισκω μετα απο καιρο. Η συσχετιση χανεται στον χρονο, τα προβληματα βρισκουν την λυση τους οπως στον γερο του Καβαφη. Απομενει η συνυπαρξη μας. [οχι ‘να τον θυμασαι’,ξεχασε τον, αφησε τον να ησυχασει στον ταφο του]
Εκει που θα σε χειριστουν σαν πραγμα, σε κανουν πραγμα. Σε ενσωματωνουν σε μια διαδικασια, σε σκοτωνουν. σε αδειαζουν. απεναντι τους δεν ειχα παρα να αντιπαραθεσω την ευγενεια[Aλκινοος Ιωαννιδης], στο πληρες ευρος της που μου ητανε δυνατο. Οταν ηρθε στην Ελλαδα η χουντα, ο Μανος Χατζιδακις βρισκοταν στη Νεα Υορκη. Η ευγενεια επιζητουσε να απαντησει στο βαρος και στην βιαιοτητα της αρβυλας, που συνεθλιβε καθε τι στο πατημα της.Η απαντηση της ευγενειας, ο λογος της, συντελεστηκε τρυφερα στην συνθεση εκεινων των τραγουδιων υπο τον τιτλο Ο Μεγαλος Ερωτικος. Στην δικη μου Saraghina, την νοσηλευτρια, ειπα μονο κατι που κι αυτη,οπως φανηκε, δεν το περιμενε. Της ειπα, παραδομενος πια,ετσι, χωρις φοβο και παθος, οτι με τρομαζε. Εκτοτε μειναμε φιλοι.
Ο θανατος- ενας σκοτεινος ογκος,μια μαυρη εισοδος τηςAnne Carson, που τεινει να σε απορροφησει-, προς την οποια "εξολισθαινεις".
η λεξη πεῖραρ αναφερονταν στο σχοινι που τελειωνει σε ενα κομπο. Χαρακτηριστιικα μιλαμε για το παλαμαρι που εχει στην ακρη του μια θηλεια που περναει απο το πασσαλακι της αποβαθρας και συγκρατει το καραβι οταν πλευριζει. Ο πατερας μου δουλευε στο λιμανι σε μια εταιρεια φορτοεκφορτωσεων. Μικρο με επαιρνε καποιες φορες μαζι του. Με εντυπωσιαζαν τα θεορατα και θεοβαρα παλαμαρια. Ητανε βιβλικες σκηνες: Ο βουβος, σκοτεινος πλεουμενος ογκος πλευριζε αργα. Ηθελε καποια λιγη ωρα να δεσει στην προκυμαια. Ενα διαστημα μετεωρο. Εκει ολα ησυχαζαν. Το καραβι λικνιζονταν στο νερο.Και παλι η καθε ταλαντωση το απομακρυνε αργα,καθε φορα και λιγο, απο την προκυμαια.Το κοιταζα με αγωνια. Το φανταζομουν να απομακρυνεται αργα προς εκεινα τα βαθη που κανενα πεῖραρ δεν φτανει - ισως ενα πρωτο φτερουγισμα του α-πειρου. Σημερα μου ερχεται στον νου μια φραση του Heidegger απο τον Χωραφοδρομο:
Ομως από τον φλοιο της βελανιδιας τα αγορια λαξευαν τα πλοια τους τα οποια, εξοπλισμενα με παγκο και με δοιακι, επλεαν στο Μettenbach, η στην σχολικη στερνα. Οι θαλασσοπορειες των παιχνιδιων εφθαναν ακομη ευκολα στον προορισμο τους και ευρισκαν παλι πισω στην οχθη. Το ονειρικο τετοιων ταξιδιων υπελανθανε μεσα σε μια τοτε ακομη σχεδον. αδιορατη λαμψη η οποια απλωνονταν σε ολα τα πραγματα. Το βασιλειο τους το περιεβαλλε το ματι και το χερι της μητερας. Ηταν σαν η αορατη μεριμνα της να φυλαγε ολα τα οντα. Εκεινα τα ταξιδια των παιχνιδιων ακομη δεν γνωριζαν τιποτε για πορειες οπου ολες οι οχθες μενουνε πισω.
Ομως εκεινη η αγωνια εμπρος στη σκοτεινη εκλαμψη του απειρου περναγε γρηγορα. Ηταν σαν μια αφυπνιση απο τον τρομο του απειρου. Ερχοσουν και παλι στον κοσμο, εβλεπες τα παλαμαρια να τεντωνουν, να ακινητοποιουν αποφασιστικα το καραβι, να το προσδενουν στη σταθερη, στην αμετακινητη γη.
Καπως ετσι λοιπον σε αγγιζαν εν αγνοια σου τα νοηματα,τα ευρυτερα νοηματα οσων υπηρξες μαρτυρας. Ευρυτερα νοηματα- ενα το παλαμαρι στην αποβαθρα,ενα αλλο η σταθεροτητα που εγγυαται η καθε προσδεση, η αντιπαραθεση των δυο στοιχειων,απο τη μια του αεικινητου,του ρευστου, μαλιστα του παιδικου, του ονειρικου, του αμφιβολου, του μετεωρου, απο την αλλη του μονιμου, του σταθερου, του ακλονητου, του θεμελιακου, του βεβαιου.Του περατος και του - απειρου. Ολων εκεινων που συνιστουν την λεγομενη "Μεταφυσικη", την νοοτροπια των νεοτερων χρονων. Προπαντων την επιστημονικη σκεψη και αυτην της τεχνολογιας. Η ελαφροτητα με την οποια μπαινει στον λογαριασμο ο χρονος. Αιφνης σε ενα επαναλαμβανομενο ραντεβου εχεις την επιλογη για το ποτε σταματα:μετα απο τοσες επαναληψεις, τη ταδε ημερομηνια, η-...ποτε…Η ελαφροτητα με την οποια λογαριαζουμε. Η παραμορφωση του προσωπου στο διαδικτυο.Η δυσμορφια που επιφερει η τεχνολογια στην συμπεριληψη του απειρου. Elon Musk:
"επιθετικοτητα"JENSEITS DES LUSTPRINZIPS
ορμη του θανατου Η τρελα τηςεκμηδενισης του εχθρου, του αντιπαλου,η υβρη της καταστολης του
απεοντα παρεοντα βεβαιως(Παρμενιδης)
Später entwickelte Freud das Konzept des Todestriebs in "Jenseits des Lustprinzips" weiter. Er sieht diesen als Drang, das Leben in den Zustand des Unbelebten, der Starre und des Todes zurückzuführen. Freud versteht den Wiederholungszwang als Ausdruck des Todestriebs, als Bestreben des Subjekts nach Erhaltung und Stillstand, was sich im ritualisierten Handeln der Zwangsneurose zeigt Während der Eros nach Zusammenhalt und Vereinigung tendiere, strebe der Todestrieb nach Auflösung dieser Einheit, nach Verstreuung und Auflösung von Bindung. Im Normalfall gehen laut Freud Todes- und Lebenstrieb jedoch eine Vermischung ein, sofern etwa zu einer gesunden sexuellen Beziehung immer auch eine aggressive Beimischung gehöre, um den Partner zu „erobern“..-γενικο
οι νεκροι φιλοι,σε τραβανε οπως η μαυρη εισοδος
Στη Βεργινα, σε εναν βασιλικο ταφο,βρεθηκε η παραπανω τοιχογραφια. Ειναι ο Αδης που, συμφωνα με την Μυθολογια,απαγει τηνΠερσεφονη. Λοιπον το ονομα"Αδης", Ἅ-ιδης, δεν ονομαζει μια περιοχη στην οποια το ἰδεῖν λειπει. Στον χαρακτηρα της, ετσι υπαινισσεται η εικονα, ανηκει αυτη η ροπη, ενα πεδιο βαρυτητας ασυλληπτου μεγεθους, κατι σαν μαυρη τρυπα, σου απαγει τα παντα[τα παντα ΄εξολισθαινουν΄, "μηδενιζονται"],οπως τα παντα εξολισθαινουν στον υπνο, τα "τυλιγει" ο υπνος ακομα και τον ιδιο τον εαυτο σου [βλ.Heidegger, Angst]. Υπνος και θανατος. Στην Μυθολογια ειναι γνωστοι ως αδελφοι. Πωςσυμβαινειαυτη η "εξολισθηση"; Ας θυμηθουμε ενα ποιημα του Καβαφη:
Στου καφενείου του βοερού το μέσα μέρος
σκυμμένος στο τραπέζι κάθετ’ ένας γέρος·
με μιαν εφημερίδα εμπρός του, χωρίς συντροφιά.
Και μες στων άθλιων γηρατειών την καταφρόνια
σκέπτεται πόσο λίγο χάρηκε τα χρόνια
που είχε και δύναμι, και λόγο, κι εμορφιά.
Ξέρει που γέρασε πολύ· το νιώθει, το κοιτάζει.
Κι εντούτοις ο καιρός που ήταν νέος μοιάζει
σαν χθες. Τί διάστημα μικρό, τί διάστημα μικρό.
Και συλλογιέται η Φρόνησις πώς τον εγέλα·
και πώς την εμπιστεύονταν πάντα — τί τρέλα! —
την ψεύτρα που έλεγε· «Αύριο. Έχεις πολύν καιρό.»
Θυμάται ορμές που βάσταγε· και πόση
χαρά θυσίαζε. Την άμυαλή του γνώσι
κάθ’ ευκαιρία χαμένη τώρα την εμπαίζει.
…Μα απ’ το πολύ να σκέπτεται και να θυμάται
ο γέρος εζαλίσθηκε. Κι αποκοιμάται
στου καφενείου ακουμπισμένος το τραπέζι.
Η, ποιητρια, η "ελληνοκαναδη ποιητρια" θα ελεγα κατα λαθος, ονοματι Anne Carson, που αγαπω πολυ γιατι σε ο,τι με συγκινει την βρισκω ηδη εδω, αγαπα την Ελλαδα και τον ελληνικο λογο, και τον Friedrich Hölderlin,και τον Paul Celan, στα 70 της διαγνωστηκε προσφατα με την νοσο του Parkinson. Μεταξυ αλλων της συνεστησαν μαθηματα μποξ. Εδω αναφερεται ο τιτλος ενος προσφατου κειμενου της απο το 2024: "Gloves on!". Ηταν το παραγγελμα του θεραπευτη στην ομαδα των σχετικων ασθενων να φορεσουν τα γαντια του μποξ:.
So, your life. There it is before you – possibly a road, a ribbon, a dotted line, a map – let’s say you’re 25, then you make some decisions, do things, have setbacks, have triumphs, become someone, a bus driver, a professor of Indo-European linguistics, a pirate, a cosmetologist, years pass, maybe in a family maybe not, maybe happy maybe not, then one day you wake up and you’re seventy. Looking ahead you see a black doorway. You begin to notice the black doorway is always there, at the edge, whether you look at it or not. Most moments contain it, most moments have a sort of sediment of black doorway at the bottom of the glass. You wonder if other people are seeing it too. You ask them. They say no. You ask why. No one can tell you.
A minute ago you were 25. Then you went ahead getting the life you want. One day you looked back from 25 to now and there it is, the doorway, black, waiting.
Η ζωη σου, λοιπον. Εκει ειναι, μπροστα σου - πιθανον ενας δρομος, μια κορδελα, μια γραμμη με βουλες, ενας χαρτης - ας πουμε πως εισαι 25, κατοπιν παιρνεις μερικες αποφασεις, κανεις πραγματα, εχεις πισωγυρισματα, εχεις θριαμβους, γινεσαι καποιος, φορτηγατζης, καθηγητης ινδοευρωπαϊκης γλωσσολογιας, πειρατης, αισθητικος, τα χρονια περνανε, ισως σε μια οικογενεια ισως κι οχι, κατοπιν μια μερα ξυπνας και εισαι εβδομηντα. Κοιτωντας μπροστα βλεπεις μια μαυρη εισοδο. Αρχιζεις να προσεχεις οτι η μαυρη εισοδος ειναι παντα εκει, στην ακρη, ειτε την κοιτας ειτε οχι. Οι περισσοτερες ωρες την περιεχουν, οι περισσοτερες ωρες εχουν ενα ειδος κατακαθι μαυρης εισοδου στον πατο του ποτηριου. Αναρωτιεσαι αν κι αλλος κοσμος την βλεπει. τους ρωτας. Λενε οχι. Ρωτας γιατι. Κανεις δεν μπορει να σου πει.
Πριν ενα λεπτο ησουν 25. Κατοπιν προχωρησες κανοντας τη ζωη που θελεις. Μια μερα κοιταξες πισω απο τα 25 στο τωρα και να την, εκει, η εισοδος, μαυρη, να περιμενει.
Σε ενα βιβλιο με τον τιτλο Commedia του ελβετου συγγραφεα Gerold Späth γινεται λογος για εναν τρελο που εκπροσωπειται απο εναν αντρα που δηλωνεται με το ονομα "Otto Alder". Πρεπει να εζησε στο Rapperswil, μια μικρη πολη της γερμανοφωνης Ελβετιας. Στο συντομο αποσπασμα που ακολουθει μιλαει ο Επιμελητης ενος μουσειου που παρουσιαζει σε ενα γκρουπ τουριστων τα εκθεματα, μεταξυ των οποιων και χαλκογραφιες απο την συλλογη του "τρελου" μας, του Alder. Ο Επιμελητης:
[...] Ο Alder … τελικα ακουγε, οπως λεγεται, φωνες, και σ' ορισμενες μερες μπορουσε να βλεπει διαμεσου των γυναικων, ελεγε πως ειχαν χασει την αντισταση τους, […]
Στα ματια του Alder οι γυναικες εχουν γινει διαφανες, διαπερατες. Δεν ειναι σωματα με βαρος, με υποσταση, με ογκο. Ειναι σαν τις σκιες που συνανταει ο Οδυσσεας στην Νεκυια,οταν μεταβαινει στον κατω κοσμο, οταν μπαινει στην "μαυρη εισοδο". Εχουν"χασει την αντισταση τους". Τι θα πει "Εχουν χασει την αντισταση τους"; Η μαυρη εισοδος. Ως εισοδος, σου απευθυνεται, σε καλει, ως εισοδος. Ομως δεν θα ακολουθησεις οπωσδηποτε το καλεσμα της. Μπορει και να μην αφορα εσενα. Στο καλεσμα της την αγνοεις,της λες "οχι". Στο "οχι" σου - προβαλλεις αντισταση. Χωρις αντισταση… Το κλιμα εκπαιδευσης πεζοναυτων.
O πονος απο τις διαγνωστικες και θεραπευτικες επεμβασεις (Babinski,Levin). Η καταπονηση στις ατελειωτες ωρες της αϋπνιας,η στο αμαξιδιο. Οι ιεραποστολοι, ο ζηλος, η ακλονητη πιστη στο "δωσε εντολη…",(μα ειναι τρελοι;) και στην παντοδυναμια της θελησης,οπου, υποτιθεται, “το παλευεις”. Τουλαχιστον μια νευρολογος αργοτερα με μαλακωσε: "Αφηνουμε τη φυση να κανει τη δουλεια της", θα πει, εννοωντας: περιμενουμε, απλα το αιματωμα να απορροφηθει.
Ηκαθημερινη τριβη ασκει μια αδιορατη επιδραση πανω σου. Σε κατατρωει. Οταν εισαι "χωρις αντισταση",εκθετος σε…, οταν δηλαδη εχεις απογυμνωθει, οντας ερριμμενος, παραλυτος και αδυναμος, με τους αλλους να σε κοιτανε απο ψηλα, αλλαζεις ο ιδιος: χαμηλωνεις: το κρεβατι σε φερνει πιο κοντα, και πιο κοντα στο χωμα: τα πραγματα σου μιλουν διαφορετικα. Το καλεσμα της μαυρης εισοδου την μεταμορφωνει σε μαυρη τρυπα. Μεταφερεσαι στην αρχαια Βεργινα: Το καλεσμα δεν σε ρωταει. Η στροφη της κατα-στροφης εχει συντελεστει: το καλεσμα δεν σε καλει πια. Στον ιδιο χρονο, σε πρωτο χρονο, μεταλλασσεται απο νοητόν σε αἰσθητόν εχει, ηδη με την προσληψη του, το καλεσμα, μεταλλαγει σε εισοδο χειροπιαστη: εκεινη η "μαυρη εισοδος" εχει ηδη μεταλλαγει σε εισροφηση, απαγωγη προς ενα ακαταμαχητο, βουβο, ελκτικο, θελκτικο σκοτεινο πεδιο: Ἅιδης. Οδοσηματα της μαυρης εισοδου ειναι οι σκιες που κι αυτες αρχιζουνε να μιλουν, και ολες τους κατα κει παραπεμπουν, γινονται: ανοιγονται: μαυρες εισοδοι.
Τελικα υπαρχουν φορες που ο θανατος,για τον θανοντα, ειναι απλος,πολυ απλος.