Υβριδικες υπαρξεις

Στην ψυχαναλυση υπαρχει ενα φαινομενο που καθιερωθηκε να ονομαζεται "μεταβιβαση". Ειναι το φαινομενο οπου ο αναλυομενος μιλα στον αναλυτη του σαν να μιλαγε π.χ. στον πατερα του. Τοτε, συμφωνα με την παραδοσιακη ερμηνεια, ο αναλυομενος "μεταβιβαζει" στον αναλυτη "συναισθηματα" που τρεφει προς τον πατερα του. Η ερμηνεια ειναι μια κατασκευη, καθως τα συναισθηματα δεν ειναι πραγματα που κανεις μπορει να μεταβιβασει σε αλλον, οπως π.χ. ενα ακινητο. Αν προσεξουμε καλυτερα το τι συμβαινει εδω, θα δουμε οτι σε τετοιες στιγμες ο αναλυομενος αποτεινεται σε μια υβριδικη μορφη. Ενας εικαστικος θα την απεδιδε με χαρακτηριστικα τοσο του αναλυτη οσο και του πατερα του.

Με υβριδικες μορφες επικοινωνουμε συχνα στην καθημερινοτητα μας. Πολλες φορες η μορφη του συντροφου μας συγχεεται μ' αυτην του πατερα και της μητερας μας, η μορφη των παιδιων μας με την παιδικη δικη μας κλπ. Υπαρχουν και αλλες υβριδικες μορφες. Βλεπεις εναν ενηλικα και πανω του βλεπεις και το παιδι που ηταν, η τον γερο που θα ειναι. Αλλου βλεπεις ενα νηφαλιο προσωπο, στο οποιο ομως ειναι εγχαραγμενη και η οψη του κλαματος, της εντασης, του θυμου, του φοβου. Η γυναικα "γατουλα", η γυναικα "σκυλα": δεν ειναι μονο 'σαν' να ηταν γατουλα και σκυλα. Οταν την χαρακτηριζεις ετσι, στην μορφη της βλεπεις να διαγραφεται και η μορφη της γατας, της σκυλας.

Ιδιαιτερα στις υβριδικες παρουσιες ανθρωπου και ζωου διανοιγεται ενας βυθος αρχεγονος. Σε ενα και το αυτο πλασμα συγκεντρωνονται, συντηκονται ανθρωπινο και ζωικο, αλληλεχονται σε μια οργανικη, μυχια φιλοτητα. Ο εγκλωβισμος σε μια και μονη μορφη εχει καταλυθει. Ο κοσμος, στα αβυσσαλεα και φιλοξενα βαθη του, γινεται ενα.

Ο αρχεγονος βυθος διανοιγει και βαθη του χρονου. Διοτι πρωτα με τον Αριστοτελη η μορφη αναδεικνυεται σε συνωνυμο της ουσιας. Τα υβριδικα πλασματα σε ταξιδευουν πισω, μεχρι το μυθικο: η Χιμαιρα, η Σφιγγα, οι Αρπυιες, οι Κενταυροι, οι Γοργονες. Σε εξαποστελλουν στο μελλον: τα Cyborg, οπου αλληλεχονται ανθρωπος και μηχανη, οι προπεμπομενοι ισκιοι των επερχομενων.

Τελικα το υβριδικο δεν ειναι ουτε παρελθοντικο ουτε μελλοντικο. Μας αφορα τωρα. Ισως ειναι θεμα παιδειας της ακροασης, στην φωνη να ακουγεται να συνηχει μια πολυφωνια, παιδειας του βλεμματος, στην μορφη να γινεται ορατη μια πολυμορφια, και, οπως εδω στα εργα της Κυριακης Μαυρογεωργη, να μας θυμιζει, να μας φερνει σ' εκεινο το λικνο μιας προελευσης που μας περιμενει.