Αφορμη σταθηκε μια συζητηση με τους Dieter, Tamas και Gion Fidel σε μια ταβερνα στις Βρυξελλες. Σχετικα με τις ομιλιες του Forum ειπα οτι ειμαστε τελικα θεραπευτες, αλλα πολλες φορες κανεις νομιζει πως ειναι σε φιλοσοφικο συνεδριο. Ο Dieter υπεραμυνθηκε των ομιλιων λεγοντας πως εχει μεγαλη σημασια η ερευνα των φιλοσοφικων προϋποθεσεων της δουλειας μας. Εδω βεβαια ο Dieter βρισκεται στην γραμμη της daseins-αναλυτικης παραδοσης. Αυτη ξεκινησε, αν δεν γελιεμαι, με την ομιλια του Ludwig Binswanger "Freuds Auffassung des Menschen im Lichte der Anthropologie" ("Η θεωρηση του ανθρωπου απο τον Freud στο φως της ανθρωπολογιας") και βεβαια διατρεχει ολο το εργο του Medard Boss και απο τους επομενους, οσο παρακολουθησα την εξελιξη, με αλλοτε αλλο τροπο τα κειμενα ιδιαιτερα των Gion Condrau, Hanspeter Padrutt και Alice Holzhey.

Τα λογια του Dieter με κεντρισαν και με προκαλεσαν να ξανασκεφτω το θεμα, και σημερα θα το εθετα ως εξης: Τι συμβαινει με το δογμα, συμφωνα με το οποιο η φιλοσοφια αξιωνει να εχει μια προτεραιοτητα, ακομη και στη δουλεια μας; Για να το πω σε ορους του Heidegger: Κατα ποσον οι οντικες συνθηκες μια θεραπευτικης συνομιλιας, οπου βεβαια μιλαμε με τους πελατες μας για καθημερινα πραγματα, καθοριζονται απο μια οντολογικη διασταση;

Δεν θα ξεκινησω τη συζητηση φιλοσοφικα, αλλα θα σας παραθεσω ενα ψυχοθεραπευτικο στιγμιοτυπο και θα επιχειρησω να περιγραψω οσο πιστοτερα γινεται, που και πως σ' αυτην τη συνομιλια διεισδυει η φιλοσοφια.

- Ελατε να με βοηθησετε ...

- Αν ερχομουν, που θα ημασταν;

- Με τη μαμα μου, να με προστατεψετε απ' αυτην.

- Τερμα μαμα και μπαμπας. Ερχομαι και σας πεταω εξω απ' αυτο το σπιτι ... Εξω στο δρομο μονη ολομοναχη να βρειτε την τυχη σας ...

- Αποτεινεστε σε μιαν αλλη βαθια μεσα μου που συμφωνει και σας ακουει. Μονο που εγω δεν ταυτιζομαι μαζι της... Κι εσεις που θα ειστε;

- Πουθενα.

- Γιατι πουθενα;

- Αυτο ειναι η δουλεια μου.

Που εχει εδω φιλοσοφικες προϋποθεσεις;

- Ελατε να με βοηθησετε ...

- Αν ερχομουν, που θα ημασταν;

Αν καποιος με ρωτησει για τις φιλοσοφικες προϋποθεσεις των λογων μου; Η λεξη "προϋποθεσεις" δεν μου λεει πολλα. Εκεινη την ωρα μιλω κατευθειαν, ο διαλογος γινεται αστραπιαια, δεν υπαρχει χρονος για σκεψη, ολα γινονται σε πρωτο χρονο. Ομως αυτο που μπορω να πω ειναι οτι τα λογια μου δεν ειναι παραγωγη μου. Αν τα προσεξω περισσοτερο, εχουν αρμονικους. Και καποιοι απ' αυτους ερχονται απο τη φιλοσοφια.

> Heidegger: οχι να βγουμε απο τον κυκλο, στην περιπτωση να βγουμε απο αυτο που μου λεει και στο πλεγμα στο οποιο με καλει, αλλα να μπουμε περισσοτερο. Εδω δια στοματος μου μιλαει ο Heidegger. Δεν τον μιμουμαι, δεν τον παπαγαλιζω, καθως αυτα χρειαζονται δυο ατομα, δασκαλο και μαθητη, που ο πρωτος επηρεαζει τον δευτερο. Τα λογια του, οπως ολα τα λογια, ειναι επεα πτεροεντα και φτανουν σε διαφορα στοματα, ελευθερα, ακριβως μαζι με τον αερα που αναπνεουμε.

Στα λογια της δεν παιρνω λοιπον μια σταση απεναντι τους, μπαινω ολοτελα μεσα τους. Ειναι σαν να μου ανοιγει την πορτα ενος δωματιου, και το περιεργαζομαι μαζι της.

Καπως ετσι καταλαβαινω το

... Ο κοσμος του Dasein ειναι συν-κοσμος. Το εν-Ειναι στον κοσμο ειναι συν-Ειναι με τους αλλους.

- Με τη μαμα μου, να με προστατεψετε απ' αυτην.

- Τερμα μαμα και μπαμπας. Ερχομαι και σας πεταω εξω απ' αυτο το σπιτι ... Εξω στο δρομο μονη ολομοναχη να βρειτε την τυχη σας ...

Εδω υπαρχει περισσοτερο η αισθηση πως αυτο που μου ζηταει, να την προστατεψω απο τη μαμα της, λεει τρια τινα: 1. Βρισκεται, τωρα που μιλα ετσι, υπαρξιακα στο σπιτι της μαμας της, και αυτο ακομα σημαινει οτι 2. σ' αυτην την γυναικα των 50 χρονων μιλαει ενα μικρο κοριτσι που φοβαται τη μαμα του, και ακομη πως 3. ειναι αυτο το μικρο κοριτσι που μου αποτεινεται και μου ζηταει να το προστατεψω απο τη μαμα του.

Η αισθηση μου ειναι πως αυτη η γυναικα ειναι εκτος τοπου και χρονου. Και, μεταβαινοντας σε μια περιοχη εκτος τοπου και χρονου, διαπραττει μια υπερβαση οριων τα οποια απαγορευουν αυτην τη μεταβαση: Κανεις δεν μπορει να ειναι οπως δεν ειναι πια. Η γυναικα διαπραττει μια υβρη. Ξεχνα πως το παρελθον της εχει παρελθει.

Στην απαντηση μου αντιλαλουν λογια απο τα αποσπασματα του Παρμενιδη, οπου μια θεα παιρνει θεση απεναντι σε υβρεις τετοιας φυσης: ΟΥΚ ΕΑΣΣΩ ΣΕ (Δεν θα σ' αφησω).

Εδω δεν χωρει ερμηνεια και διαπραγματευση, καθως αυτο θα σημαινε την αποπειρα εισοδου του θεραπευτη σ' αυτην την περιοχη, που δεν εχει εισοδο. Εδω δεν μενει παρα το ΟΥΚ ΕΑΣΣΩ.

- Αποτεινεστε σε μιαν αλλη βαθια μεσα μου που συμφωνει και σας ακουει. Μονο που εγω δεν ταυτιζομαι μαζι της... Κι εσεις που θα ειστε;

- Πουθενα.

Εκφραζεται η αντισταση μου να περιοριστει, οσο με αφορα, μια σχεση, εδω η θεραπευτικη σχεση, σε ενα, να εξαντληθει σε ενα ονομα, π.χ. "προστασια". Ισα-ισα, αφηνω καθε τετοια αποπειρα να πεσει στο κενο.

Heidegger: Die Gewalt-taetigen [Οι Βιαιο-πραγεις] (Αντιγονη) Einführung in die Metaphysik, GA 40, 162

[Ποιητες, νοητες, ιερεις, αρχοντες] Δεσποζοντας στον τοπο της Ιστοριας καθιστανται συγχρονως +απολις+, χωρις πολη και τοπο, μοναχικοι, απο-τροπαιοι, διχως διεξοδο εν μεσω του οντος εν συνολω, συγχρονως χωρις θεσμους και ορια, χωρις δομη και διαρθρωση, διοτι ως δημιουργοι πρεπει ολα τουτα πρωτα να τα θεσπισουν.

(- ομως χωρις το ηρωικο και χωρις το "δημιουργοι")

Μαζι και το "αγχος":

Το ον αποσυρεται

Ομως οι αρμονικοι που συνοδευουν τα λογια μου δεν ερχονται μονο απο τη φιλοσοφια. Ενδεικτικα:

- Ποιητες. T. S. Eliot, Four Quartets, East Coker II:

Δεν θελω ν' ακουσω

Για τη σοφία των γερων, μα περισσοτερο για την τρελα τους,

Τον φοβο τους του φοβου και της μανίας, τον φοβο τους της κατοχης

Ν' ανηκουν σε αλλον, η σε αλλους, η στον Θεο.

- Ζεν, το "Μηδεν".

- Η διαθεση στην οποια βρισκομουν οταν χωρισα απο τον πρωτο μου γαμο.

- Το πως παιζουν τα παιδια - με τον ιδιο τροπο και χωρις παθος χτιζουν κατι με τα κυβακια τους και κατοπιν το καταστρεφουν.

Η απαντηση της

- ...μια αλλη βαθια μεσα μου που συμφωνει και σας ακουει

δειχνει πως τα λογια μου καπου βρισκονται σε μια συμφωνια [concord] με τα δικα της. Σ' αυτην τη συμφωνια ακουγονται αλλοι αρμονικοι:

- Ηρακλειτος, ΑΦΑΝΗΣ ΑΡΜΟΝΙΗ

- Daito:

Σ' ολους τους αιωνες ειμαστε μεταξυ μας αποχωρισμενοι, και μαλιστα κανενα λεπτο χωριστα. Συναντωμαστε ολη τη μερα και μαλιστα ουτε μια στιγμη."

- Γιατι πουθενα;

- Αυτο ειναι η δουλεια μου.

Ειναι ενας τροπος να μην υπεισελθω στο "γιατι".

> Heidegger, Η αρχη του αποχρωντος λογου

Angelus Silesius:

Το ροδο ειναι διχως γιατι· ανθει διοτι ανθει,

Δεν προσεχει τον εαυτο του, δεν ερωτα μηπως κανεις το θωρει.

Το αρρητο της ρησης ... λεει μαλλον [73] οτι ο ανθρωπος στον ληθιοτατο βυθο της ουσιασης του ειναι τοτε μονον αληθινος οταν με τον τροπο του ειναι οπως το ροδο - διχως γιατι.

Και μια συνομιλια με τον Frédéric Soum