Το μυθιστορημα Ο Tolstoi αφηγηθηκε σ' εναν επισκεπτη οτι καποτε μετα το γευμα αναπαυονταν σ' εναν καναπε και καπνιζε, οταν ξαφνικα το βλεμμα του επεσε στον γυμνο αγκωνα ενος κομψου αριστοκρατικου γυναικειου χεριου. "Αθελα μου κοιταξα αυτην την παρουσια προσεκτικοτερα. Εμπρος στα ματια μου αναδυθηκε ενας ωμος, ενας λαιμος και τελος ολοκληρη η μορφη μιας ωραιας γυναικας με φορεμα χορου, που εμοιαζε να με κοιταζει με λυπημενα και παρακλητικα ματια." Καθως αυτη η εικονα τον ακολουθουσε μερα και νυχτα, για να γλυτωσει απο αυτην θελησε να την ενσαρκωσει - κι ετσι προεκυψε η "Anna Karenina". (Απο τα σχολια στην γερμανικη μεταφραση του εργου)

Πληξη Ενδημει στην αριστοκρατια της Μοσχας και της Πετρουπολης. Εδω κυριαρχη συνθηκη ειναι ο πλουτος και η τραγικη καταληξη αυτων που τον ποθησαν και τον γευτηκαν: Οταν κατι γινεται κτημα μου, χανει καθε ομορφια, καθε χαρη, καθε γοητεια που μπορει να ειχε ασκησει επανω μου. Ετσι η ζωη καταντα ανουσια και βαρετη. Οασεις στην ερημο της πληξης γινονται διαφορα εξαιρετικα γεγονοτα, και ηδη η προσμονη τους - ο μεγαλος χορος, οι ιπποδρομιες. Και, βεβαια, ο μεγαλος ερωτας και το οραμα ενος παραδεισενιου μικροκοσμου των ερωτευμενων: ΑΝΝΑ Ο ... Ερωτας. Αν αποφευγω αυτη την λεξη, ειναι γιατι για εμενα σημαινει τοσα πολλα, πολυ περισσοτερα απ' οτι μπορειτε να καταλαβετε. Και αλλου: ΑΝΝΑ (...) Εγω ειμαι σαν τον ζητιανο τον πεινασμενο που του εδωσαν ψωμι να φαει.

Προϊδεασμος - Στην αρχη του εργου, σχετικα με τον κουνιαδο της Αννας, Στιβα, που απατησε την γυναικα του: ΑΝΝΑ Αληθεια Αλεξει! Δεν πιστευεις οτι οκτω χρονια γαμου, παιδια, δεν θα επρεπε να αποτρεψουν τον Στιβα, στο να ζησει ενα επιπολαιο παθος; Δεν το γνωριζει ακομα, οτι οι αρχες της συντομα θα καταρρευσουν! - Τα λογια του αντρα της προδιαγραφουν και τα δικα τους μελλουμενα: ΚΑΡΕΝΙΝ Θα επρεπε, αλλα δυστυχως δεν σ' εμποδιζουν. Αλλα η αμαρτια εχει παντα το τιμημα της. Για αυτο να εισαι σιγουρη αγαπητη μου. - Η Αννα φτανει στην Μοσχα για να μιλησει με την αδελφη της. Στον σταθμο: ΑΓΟΡΙ Καποιος επεσε στις γραμμες ΚΟΡΙΤΣΙ Τον εκοψε στα δυο , Θεε μου! (...) ΣΤΙΒΑ Τι επαθες Αννα; ΑΝΝΑΤι κακο σημαδι! Τι ατυχια! Η Αννα αναστατωνεται, ομως οχι απο το ιδιο το γεγονος. Το εκλαμβανει ως σημαδι. Λες και ηδη εδω, πριν ξεκινησει καν η ερωτικη ιστορια της, ψυχανεμιζεται το δικο της το τελος.

Ερωτας Ο ερωτας ειναι, με την αρχαια σημασια της λεξης, μανια: περιερχεσαι εκτος εαυτου. Ο Βρονσκι και η Αννα χορευουν. Η ΚΟΜΙΣΣΑ ΝΟΡΤΣΟΝ Αυτη η γυναικα, η Αννα Αρκαντιεβνα, αποψε εχει κατι το δαιμονικο. Ναι. Πραγματικα, ειναι σαν να μπηκε ο δαιμονας μεσα της! Περιερχεσαι εκτος εαυτου και γινεσαι ενας αλλος: ΑΝΝΑ Συγχωρεσε με Αλεξει, εγω ειμαι παντα η ιδια γυναικα. Μονο που μεσα μου υπαρχει καποια αλλη, καποια που αγαπησε τον αλλον και εγω την φοβαμαι αυτη την γυναικα. Αυτη δεν ειμαι εγω.

Παλινωδιες Η Αννα μεταπιπτει συνεχως απο την μια μορφη, αυτην της εναρετης συζυγου, στην αλλη, αυτην της παραφορα ερωτευμενης. Συμβαινει ηδη μετα την πρωτη συνευρεση των εραστων: ΑΝΝΑ Θεε μου, συγχωρεσε με! Η αντιθεση των δυο μορφων, η συγκρουση τους εχει ως συνεπεια οτι η Αννα δεν μπορει να ειναι καλα, ουτε ως συζυγος ουτε ως ερωμενη. Καθε φορα η εκαστοτε αλλη μορφη θα παρεισφρυσει και θα το χαλασει: ΚΟΜΙΣΣΑ ΝΟΡΤΣΟΝ (...) Ολοι το παρατηρουν οτι η Αννα απ' την Μοσχα εφερε μια σκια μαζι της. Παλινωδιες συμβαινουν και απεναντι στο αντικειμενο του ερωτα: μεταπτωσεις μεταξυ αμφιβολιων, ζηλειας, κατοχης, εξαρτησης: ΑΝΝΑ Αν πας στην Μοσχα, θα 'ρθω μαζι σου. Δεν μπορω να μεινω αλλο μονη μου εδω περα. Τα βραδια νομιζω οτι τρελαινομαι. Εμεις οι δυο η πρεπει να χωρισουμε η να ζουμε συνεχεια μαζι. (...) Δεν ζηλευω, ειμαι ανικανοποιητη. Καθαροτερα απ' ολους τα συνοψιζει ενας υπηρετης: ΦΙΟΝΤΟΡ Μανταμ Αρκαντιεβνα, μ' ολο το σεβασμο, ο ερωτας ειναι οπως το αλατι. Το λιγο ειναι ανοστο και με το πολυ λυσσας.

Αδιεξοδα Το αδιεξοδο προδιαγραφεται εκει που οι δυο μορφες, η εναρετη συζυγος και η παραφορα ερωτευμενη, στεκουν απεναντι, ασυμβιβαστες μεταξυ τους. Συμβαινει στους ανθρωπους που παιρνουν τα πραγματα υπερβολικα σοβαρα: ΒΡΟΝΣΚΑΓΙΑ Ξερεις ποσες γυναικες γνωριζω, που συνδυαζουν περιφημα συζυγο και εραστη; Ε, λοιπον η Αννα Αρκαντιεβνα, δεν ειναι μια απ' αυτες. Ειναι ανικανη να ελιχθει στο παραμικρο. … Αυτη η γυναικα τα περνει ολα κατακαρδα. Εχει ροπη στην τραγωδια! (…) ΑΝΝΑ Ειμαι σαν μια χορδη ετοιμη να σπασει. Μια προσφορη λυση, που τελικα κι αυτη θα αποδειχθει αδιεξοδη, ειναι η αποναρκωση: ΑΝΝΑ Αυτη η σκεψη με τρελαινει και το μονο που με παρηγορει, ειναι η μορφινη. Δεν ζω πια χωρις μορφινη.

Η καθαρση της καταστροφης Καποιες φορες τα αδιεξοδα εχουν την μορφη του "μπρος γκρεμος και πισω ρεμα". Και οσο πιο αμειλικτα ειναι, τοσο περισσοτερο ωθουν προς τον γκρεμο, η το ρεμα. Ωθουν, με μια δυναμη μεγαλυτερη απο αυτην της ελευθερης βουλησης και της συνειδητης αποφασης: ΑΝΝΑ Που παω; Γιατι βρισκομαι εδω; Περιμενει την καταλληλη στιγμη να πεσει στις ροδες του τραινου. Μεταφερεται στα νιατα της, νοιωθει οπως τοτε που καθε φορα ετοιμαζονταν να βουτηξει στην θαλασσα. ... και το σκοταδι, που της ειχε σκεπασει τα παντα, ξαφνικα σκιστηκε, και για μια στιγμη η ζωη ηταν εδω με ολες τις φωτεινες, περασμενες χαρες της. (Απο το μυθιστορημα) Εχει ηδη πηδηξει στις ραγες, ξυπνα: Που βρισκομαι; Τι κανω; Γιατι; Ειναι αργα. Και τα τελευταια της ερωτηματα, οπως αρμοζει βεβαια σε ερωτηματα για την ζωη και τον θανατο, απομενουν αναπαντητα.