[1. Τοπολογια της βιας]
(28) Επισης η οικονομια του κεφαλαιου καταδεικνυει μια εντυπωσιακη ομοιοτητα με την αρχαϊκη οικονομια της δυναμης. Αντι για αιμα κανει να ρεει χρημα. Υφισταται μια ουσιακη εγγυτητα αναμεσα στο αιμα και το χρημα. Το κεφαλαιο συμπεριφερεται σαν μοντερνο μανα. Οσο περισσοτερο κατεχει κανεις, τοσο περισσοτερο βαυκαλιζεται πως ειναι δυνατος, ατρωτος, μαλιστα αθανατος. Το χρημα ηδη απο την ετυμολογια του [Geld] παραπεμπει στο πλαισιο θυσιας και λατρειας. Ετσι και θεωρειται πως το χρημα ειναι πρωταρχικα μεσο ανταλλαγης, με το οποιο κανεις αποκτα θυσιαστηρια ζωα. Οταν λοιπον κανεις εχει πολυ χρημα, αυτο σημαινει οτι διαθετει πολλα θυσιαστηρια ζωα, τα οποια μπορει ανα πασα στιγμη να τα παραδοσει σε μια θανατωση της θυσιας. Ετσι καταληγει στην κατοχη μιας μεγαλης θανατηφορας βιας που μοιαζει μ' αυτην του αρπαχτικου. Χρημα, η κεφαλαιο ειναι λοιπον μεσο εναντια στον θανατο.
Στο επιπεδο της ψυχολογιας του βαθους ο καπιταλισμος οντως εχει πολυ να κανει με τον θανατο και το αγχος του θανατου. Εδω επισης υφισταται μια αρχαϊκη διασταση. Η υστερια της συσσωρευσης και της αυξησης και το αγχος εμπρος στον θανατο αλληλοκαθοριζονται. Το κεφαλαιο μπορει να ερμηνευτει και ως πηγμενος χρονος, γιατι κανεις με το χρημα μπορει να κανει τους αλλους να δουλευουν γι' αυτον. Το αμετρητο κεφαλαιο δημιουργει την ψευδαισθηση ενος ατελειωτου χρονου. Η συσσωρευση του κεφαλαιου εργαζεται εναντια στον θανατο, εναντια στην απολυτη ελλειψη χρονου. Ενωπιον του μετρημενου χρονου της ζωης κανεις συγκεντρωνει χρονο του κεφαλαιου.
(29) Η αλχημεια αποσκοπει σε μια μεταλλαγη του μη ευγενους μεταλλου σε ευγενες. Μη ευγενης θεωρειται προπαντων ο χαλκος. Κατατασσεται στον Κρονο, στον θεο του χρονου. Στον Μεσαιωνα συχνα παριστανεται ως γερος με δρεπανι και κλεψυδρα, επομενως με συμβολα της παροδικοτητας και του θανατου. Η αλχημιστικη μεταμορφωση του χαλκου σε χρυσο μοιαζει με την αποπειρα να αποδιωχτει με μαγικα ο χρονος και η παροδικοτητα για χαρη της απεραντοσυνης και της αθανασιας. Το aurum potabile υποσχεται την αιωνια νεοτητα. Η υπερβαση του θανατου ειναι το περιεχομενο της αλχημιστικης φαντασιας, η οποια τρεφει και την καπιταλιστικη οικονομια, την υστερια της του παραληρηματος της αυξησης και της σθσσωρευσης. Σ' αυτην την οπτικη το χρηματιστηριο ειναι το vas mirabile του μοντερνου καπιταλισμου.
Η οικονομια της λυτρωσης επισης ακολουθει τη λογικη της συσσωρευσης. Για τους καλβινιστες μονο η οικονομικη επιτυχια φερνει την certitudo salutis, οτι κανεις ανηκει στους εκλεκτους, οτι κανεις διαφευγει την αιωνια καταρα. Τα ατελειωτα εσοδα [Erlös] ειναι σαν την λυτρωση [Erlösung]. Η αγωνια για τη σωτηρια, που σχετιζεται με το αγχος του θανατου, παραγει τον καπιταλιστικο καταναγκασμο για συσσωρευση. Κανεις επενδυει και σπεκουλαρει στη σωτηρια. Υφισταται μια αναλογια αναμεσα στην αρχαϊκη οικονομια του μανα, στην καπιταλιστικη οικονομια του κεφαλαιου και στην χριστιανικη οικονομια της σωτηριας. Ολες του παριστανουν μια θανατοτεχνικη η οποια χρησιμευει στο να καταργησει τον θανατο, να τον ανακαλεσει.
(30) Η καλιταλιστικη οικονομια απολυτοποιει την επιβιωση. Η εγνοια της δεν ειναι η καλη ζωη. Τρεφεται απο την ψευδαισθηση οτι μεγαλυτερο κεφαλαιο παραγει περισσοτερη ζωη, μεγαλυτερη περιουσια ζωης. Ο ακαμπτος, αυστηρος διαχωρισμος ζωης και θανατου επικαλυπτει την ιδια τη ζωη με μια εφιαλτικη ακαμψια. Η εγνοια για την καλη ζωη δινει τη θεση της στην υστερια της επιβιωσης. Ο περιορισμος της ζωης σε βιολογικες, ζωτικες διαδικασιες κανει την ιδια τη ζωη γυμνη. Χυδαια ειναι η απλη επιβιωση. Ετσι αφαιρειται απο τη ζωη η ζωντανια, η οποια ειναι πολυ πιο συνθετη απο την αλλη ζωτικοτητα και την υγεια. Το παραληρημα της υγειας εμφανιζεται εκει οπου η ζωη εχει γινει γυμνη σαν χαρτονομισμα και εχει αδειασει απο καθε αφηγηματικο περιεχομενο. Εμπρος στην ατομικοποιηση της κοινωνιας και στη διαβρωση του κοινωνικου στοιχειου, απομενει μονο το σωμα του εγω, το οποιο πρεπει να διατηρηθει υγιες παση θυσια. Η απωλεια των ιδεατων αξιων, μαζι με την εκθεσιακη αξια του εγω που ζητα την προσοχη, αφηνει μονο την υγειονομικη αξια. Η γυμνη ζωη αφανιζει καθε τελεολογια, καθε για να, χαρη του οποιου κανεις θα ηταν υγιης. Η υγεια γινεται αυτοαναφορικη και αδειαζει γινομενη σκοπιμοτητα χωρις σκοπο.
Η ζωη ποτε δεν ηταν τοσο παροδικη οσο σημερα. Τιποτα δεν υποσχεται διαρκεια και υποσταση. Ενωπιον του ελλειμματος σε Ειναι προκυπτουν νευρικοτητες. Η υπερδραστηριοτητα και η επιταχυνση της διαδικασιας της ζωης θα ηταν η αποπειρα να εξουδετερωθει εκεινο το κενο στο οποιο αγγελεται ο θανατος. (31) Μια κοινωνια που κυριαρχειται απο την υστερια της επιβιωσης ειναι μια κοινωνια των ανεκρων που δεν ειναι σε θεση ουτε να ζουν ουτε να πεθαινουν. Ο Freud επισης γνωριζει αυτην την ολεθρια διαλεκτικη της επιβιωσης οταν κλεινει το δοκιμιο του "Zeitgemäßes über Krieg und Tod" με τη ρηση: "Si vis vitam, para mortem" (Αν θελεις να διατηρησεις τη ζωη, ετοιμασου για τον θανατο). Επιβαλλεται λοιπον στη ζωη να δοθει περισσοτερος χωρος στον θανατο, ωστε αυτη να μην περιπεσει στην ακαμψια της ανεκρης ζωης: "Δεν θα ηταν καλυτερα να παραχωρησουμε στον θανατο μια θεση στην πραγματικοτητα και στις σκεψεις μας η οποια του αρμοζει, και να φερουμε λιγακι περισσοτερο στο προσκηνιο την ασυνειδητη σταση μας απεναντι στον θανατο, την οποια καταπιεσαμε με τοση επιμελεια; Αυτο δεν φαινεται να ειναι καποια υψηλη επιδοση, ειναι απο καποιες πλευρες μαλλον μια οπισθοδρομηση, μια παλινδρομηση, ομως εχει το πλεονεκτημα να υπολογιζει περισσοτερο την αληθεια και να κανει τη ζωη μας παλι περισσοτερο υποφερτη."
(32) Το ψυχικο οργανο του Freud ειναι ενα συστημα της αρνητικοτητας. Το Υπερεγω παρουσιαζεται ως αρχη αυστηρων εντολων και απαγορευσεων: "Το Υπερεγω θα διατηρησει τον χαρακτηρα του πατερα, και οσο δυνατοτερο ηταν το οιδιποδειο συμπλεγμα, οσο ταχυτερα (υπο την επηρεια του κυρους, της θεολογιας, του μαθηματος, της μελετης) συνεβη η απωθηση του, τοσο αυστηροτερα το Υπερεγω αργοτερα θα κυριαρχει στο Εγω ως συνειδηση, ενδεχομενως ως ασυνειδητο αισθημα ενοχης." Το Υπερεγω εξωτερικευεται ως "κατηγορικη επιταγη" με το "σκληρο, φρικτο στοιχειο του επιτακτικου πρεπει", με το "χαρακτηριστικο της σκληρα περιοριστικης, φρικτης απαγορευσης". "Λυσσομανα" εναντιον του Εγω "με ανελεητη δριμυτητα". Το κυριο βοηθητικο του ρημα "πρεπει" καθιστα το Εγω υποκειμενο υπακοης: "Οπως το παιδι ηταν αναγκασμενο να υπακουει στους γονεις του, ετσι το Εγω υποτασσεται στην κατηγορικη επιταγη του Υπερεγω του." Το Υπερεγω ειναι ενα εσωτερικευμενο κεντρο εξουσιας που αντιπροσωπευει τον θεο, τον κυριαρχο λαο η τον πατερα. Ειναι ο Αλλος στον εαυτο. Η βια ειναι βια της αρνητικοτητας καθοσον προερχεται απο τον Αλλο. Εκφραζεται ως καταπιεση σε μια συνθηκη εξουσιας.
Αντισταση, αρνηση και απωθηση οργανωνουν το ψυχικο οργανο του Freud ως συστημα της αρνητικοτητας. (33) Βρισκεται συνεχως στην ανταγωνιστικη ενταση διεγερσεων των ορμων και απωθησης. Επισης το ασυνειδητο οφειλει την παρουσια του στην απωθηση. Το ασυνειδητο και η απωθηση, λεει ο Freud, ειναι "σε μεγαλο βαθμο ομολογα". Η απωθημενη παρασταση των ορμων "φουντωνει" "στα σκοτεινα" και αναπτυσσει "ακραιες μορφες εκφρασης" που παιρνουν ακομη και καταστροφικα χαρακτηριστικα. Τα συμπτωματα της υστεριας, η της ψυχαναγκαστικης νευρωσης οδηγουν στο συμπερασμα ενος μεγαλου βαθμου βιας που δρα ατο ψυχικο οργανο. Μοιαζει με πεδιο μαχης οπου λαμβανουν χωρα επιχειρησεις οπως αμυνα, κατοχη, φυγη, υποχωρηση, παραλλαγη, εισβολη και διεισδυση. Τελικα Εγω, Αυτο και Υπερεγω συμπεριφερονται ως πολεμικα στρατοπεδα που σχηματιζουν ενα σαφες μετωπο. Βεβαια κατα καιρους κανουν ειρηνη, ομως αυτη βασιζεται σε μια πολυ ασταθη συσχετιση δυναμεων.
Ο Freud, οταν περιγραφει ψυχικες διαδικασιες, επμενει εξαρχης μεχρι τελους στο σχημα της αρνητικοτητας. Ετσι ακολουθει συνεχως τα ιχνη του Αλλου που διαφευγουν της ιδιοποιησης τους απο το Εγω. Αντιστοιχα η ιαση της ψυχικης ασθενειας συνισταται σε μια πληρη ιδιοποιηση του Αυτο απο το Εγω. Την μελαγχολια επισης την αναγει στον Αλλο ο οποιος εγκαθισταται στο Εγω κι ετσι το μεταβαλλει. Οπως το πενθος, και η μελαγχολια ξεκινα απο την απωλεια ενος αγαπημενου αντικειμενου. Σε αντιθεση προς το πενθος και τη διεργασια του πενθους, η οποια αποσυρει την λιμπιντο απο το χαμενο αντικειμενο κι ετσι επενδυει στο νεο αντικειμενο, στη μελαγχολια (34) το αντικειμενο.εσωτερικευεται. Λογω της ασθενους ενεργειας της επενδυσης το αντικειμενο καταλειπεται ευκολα μεν, ομως η απελευθερωμενη λιμπιντο δεν επενδυει σε κανενα νεο αντικειμενο. Πολυ περισσοτερο συμβαινει μια ναρκισσιστικη ταυτιση με το αντικειμενο: "Υφιστατο μια επιλογη αντικειμενου, μια δεσμευση της λιμπιντο σε ενα ορισμενο προσωπο. Υπο την επηρεια μιας πραγματικης προσβολης η μιας απογοητευσης εκ μερους του αγαπημενου προσωπου συνεβη ενας κλονισμος της αχεσης μ' αυτο το αντικειμενο. Η συνεχεια.δεν ηταν η φυσιολογικη μιας αποσυρσης της λιμπιντο απ' αυτο το αντικειμενο και προωθησης της σε ενα νεο (...). Η επενδυση στο αντικειμενο καταδειχθηκε ως μικρης αντιστασης, καταργηθηκε, ομως η ελευθερη λιμπιντο δεν προωθηθηκε σ' ενα αλλο αντικειμενο αλλα υποχωρησε μεσα στο Εγω. Ομως εκει δεν χρησιμοποιηθηκε οπουδηποτε αλλα για να παραχθει μια ταυτιση του Εγω με το παρατημενο αντικειμενο. (...) Μ' αυτον τον τροπο (...) η συγκρουση αναμεσα στο Εγω και στο αγαπημενο προσωπο μεταβληθηκε σε διχασμο μεταξυ της κριτικης του Εγω και του δια της ταυτισης αλλαγμενου Εγω." Το παρατημενο αντικειμενο, με το οποιο το Εγω ειχε μια αμφιθυμικη σχεση, εσωτερικευεται γινομενο μερος του Εγω. Ετσι η κριτικη στο παρατημενο αντικειμενο, δηλαδη στον Αλλο, επιτελειται ως αυτοκριτικη. Στην πραγματικοτητα οι αυτοκατηγοριες και οι αυτουποτιμησεις ισχυουν για τον Αλλο, που πλεον εχει γινει μερος του Εγω. Η μελαγχολια θεμελιωνεται σε εναν διχασμο του Εγω. Ενα μερος του Εγω στεκει απεναντι στο αλλο και το κριτικαρει και το υποτιμα: "Ως επι το πλειστον οι αφορμες της μελαγχολιας (35) προχωρουν μακρυτερα απο την καθαρη περιπτωση της απωλειας λογω θανατου και περιλαμβανουν ολες τις καταστασεις προσβολης, παραμερισμου και απογοητευσης, δια των οποιων μπορει να εισαχθει στην σχεση μια αντιθεση αγαπης και μισους, η μια υπαρχουσα αμφιθυμια να ενισχυθει. (...) Εαν η αγαπη για το αντικειμενο (...) καταφυγει στη ναρκισσιστικη ταυτιση, τοτε επανω σ' αυτο το αντικαταστατο του αντικειμενου δρα το μισος με το να το βριζει, να το μειωνει, να το βασανιζει και μ' αυτο το βασανο να αποκτα μια σαδιστικη ικανοποιηση." Η ταυτιση με το αντικειμενο μεταβαλλει τον σαδισμο σε μαζοχισμο. Δια της παραπλευρου της αυτοτιμωριας και του αυτοβασανισμου το Εγω εκδικειται το πρωταρχικο αντικειμενο.
[65]
... ροδα χαμστερ ...
(84) Σημερα η ιδια η πολιτικη θετικοποιειται γινομενη εργασια, χωρις καμια δυνατοτητα κυριαρχης πραξης. Η εργασια ειναι θετικη καθοσον ποτε δεν ειναι σε θεση να αμφισβητησει τις δυναμεις και τους καταναγκασμους στους οποιους υποκειται και να αρθει υπερανω τους. Η θετικοτητα της εργασιας διαιωνιζει τη φυσιολογικη κατασταση. Στην πολιτικη ως εργασια λειπει καθε υπερβατικος οριζοντας που θα παρεπεμπε περαν του εφικτου. Η πολιτικη ακινητοποιειται στον χωρο της εγγενειας του κεφαλαιου, το οποιο πλεον απορροφα καθε υπερβατικοτητα, καθε εξωθεν. Επισης ενωπιον της θετικοποιησης της πολιτικης πολιτικα κομματα η ιδεολογιες χανουν ολο και περισσοτερο τη σημασια τους. Το πολιτικο κενο γεμιζει με το θεαμα απο επικοινωνιακες σκηνοθεσιες. Οι πολιτικοι επισης προσαρμοζονται στον απολιτικοποιημενο χωρο του θεαματος. Οπου αντικειμενο της επικοινωνιακης σκηνοθεσιας δεν ειναι οι πολιτικες πραξεις τους αλλα το προσωπο τους.
[132]Η επιταγη της διαφανειας οδηγει καθε αποσταση και καθε εχεμυθεια στην εξαφανιση. Διαφανεια σημαινει [133] πληρης εγγυτητα και ελλειψη αποστασης, πληρης ελευθεριοτητα και ασυδοσια, πληρης εκθεση και επιδειξη. Διαφανεια ειναι επισης η γυμνια και η χυδαιοτητα του χρηματος που κανει τα παντα συγκρισιμα με τα παντα καθως καταργει το ανυπολογιστο και το αδιαπεραστο των πραγματων. Χυδαιος ειναι ενας κοσμος στον οποιο τα παντα εκφραζονται με μια τιμη και τα παντα πρεπει να αποδωσουν κερδος. Ακομη η κοινωνια της διαφανειας ειναι μια κοινωνια στην οποια τα παντα εκτιθενται. Σ' αυτην την εκτεθειμενη κοινωνια καθε υποκειμενο ειναι το δικο του αντικειμενο διαφημισης. Ολα μετρωνται συμφωνα με την εκθεσιακη τους τιμη. Χανεται καθε λοτρειακη αξια, η οποια δεν συνισταται στην εκθεση αλλα στην υπαρξη. Η εκτεθειμενη κοινωνια ειναι μια πορνογραφικη κοινωνια. Ολα ειναι γυρισμενα προς τα εξω, αποκαλυμμενα, ξεσκεπασμενα, απογυμνωμενα και εκτεθειμενα. Το επιδεικνυμενο προσωπο χωρις καμια "αυρα του βλεμματος" ισοπεδωνεται και γινεται face. Το face ειναι η εμπορευματικη μορφη του προσωπου. Η υπερβολη της εκθεσης κανει απο τα παντα ενα εμπορευμα, το οποιο "διχως κανενα μυστικο ειναι παραδομενο στο αμεσο καταβροχθισμα". Αδιαντροπη ειναι η πληρης εκθεση, η ασυστολη επιδειξη. Αδιαντροπη ειναι η υπερορατοτητα. Τα πραγματα δεν χανονται στο σκοταδι αλλα στον υπερφωτισμο και την υπερορατοτητα: "Θεωρωντας το γενικα, τα ορατα πραγματα δεν τελειωνουν στο σκοταδι, η στη σιωπη, αλλα εξανεμιζονται μεσα σ' αυτο που ειναι πιο ορατο απο το ορατο: στην ξεδιαντροπια.
[134] Η πληρης αποδομηση οριων και ουδων ειναι πορνογραφικη. Χυδαια επισης ειναι τα ανεμποδιστα, αδιαπτωτα ρευματα της υπερπληροφορησης και υπερεπικοινωνιας, απο τα οποια λειπει καθε αρνητικοτητα του μυστικου, του απροσιτου και του λανθανοντος. Χυδαιος ειναι ο καταναγκασμος να εκτιθενται ολα στην επικοινωνια και στην ορατοτητα. Επικοινωνια χωρις σκηνογραφια ειναι πορνογραφια. Στο σεξουαλικο επιπεδο η χυδαιοτητα σημαινει την "απωλεια της σκηνικης ψευδαισθησης του ποθου για χαρη μιας επιδειξης και ελευθεριοτητας των σωματων."
Για τη σημερινη κοινωνια της διαφανειας ειναι χαρακτηριστικο οτι η πορνογραφικη επιδεικτικοτητα και ο πανοπτικος ελεγχος υπεισερχονται το ενα στο αλλο. Η επιδειξιομανια και ο ηδονοβλεπτισμος τρεφει τα δικτυα ως ηλεκτρονικο panoptikum. Η κοινωνια του ελεγχου ολοκληρωνεται εκει οπου το υποκειμενο απογυμνωνεται, οχι απο ξενο καταναγκασμο, αλλα μεσα απο μια αυτοτροφοδοτουμενη αναγκη, οπου επομενως το αγχος να χασει την ιδιωτικη και οικεια του σφαιρα δινει τη θεση του στην αναγκη να την επιδεικνυει ξεδιαντροπα. Ακομα η κοινωνια της επιδοσης φτανει στη μεγιστη αποτελεσματικοτητα της εκει οπου ελευθερια και αυτολεηλασια συμπιπτουν. Πλεον αυτοφωτισμος και αυτολεηλασια γινονται ενα.
Ο καταναγκασμος της διαφανειας τελικα δεν ειναι ηθικη, η πολιτικη επιταγη [135] αλλα οικονομικη. Ο φωτισμος ειναι λεηλασια. Η επικοινωνια ειναι εμποριο. Οποιος ειναι καταφωτος, ειναι απροστατευτα παραδομενος στη λεηλασια. Ο υπερφωτισμος ενος προσωπου μεγιστοποιει την οικονομικη αποτελεσματικοτητα. Ο διαφανος πελατης ειναι ο νεος πελατης, μαλιστα ο homo sacer του οικονομικου panoptikum. Το panoptikum της κοινωνιας της καταναλωσης και της επιδοσης διαφερει απο το panoptikum της κοινωνιας της πειθαρχιας κατα το οτι δεν χρειαζεται δεσμα, τειχη, κλειστους χωρους. Πλεον ολη η κοινωνια, ολη η υδρογειος διαμορφωνει το panoptikum. Το google και κοινωνικα δικτυα οπως το facebook ειναι συγχρονως ψηψιακα panoptikum των μυστικων υπηρεσιων. Ηδη οι λεξεις ευρεσης που βαζει κανεις και τα προφιλ που κανει παραδινουν το προσωπο σε μια πανοπτικη παρατηρηση και ελεγχο. Η αναλυση των δεδομενων με τα οποια ενα προσωπο τροφοδοτει το συστημα, θα μπορουσε να κανει το προσωπο περισσοτερο διαφανο απ' οτι ειναι απεναντι στον εαυτο του. Το δικτυο δεν ξεχνα και δεν απωθει τιποτα. Σε αντιθεση με το panopticum της κοινωνιας της πειθαρχιας, ο πανοπτικος ελεγχος.δεν επιτυγχανεται πλεον με απομονωση και αποκλεισμο, αλλα αντιθετα με δικτυωση. Σημερα η παρακολουθηση δεν συμβαινει ως επιθεση στην ελευθερια. Πολυ περισσοτερο ελευθερια και ελεγχος συμπιπτουν. Ετσι κανεις παραδιδεται αυτοβουλως στο πανοπτικο βλεμμα. Ο διαφανος χρηστης ειναι θυμα και θυτης μαζι. Καθενας συνδραμει με ζηλο στο panopticum των δικτυων. Η ελευθερη επικοινωνια και ο πανοπτικος ελεγχος κουμπωνουν μεταξυ τους και δεν διακρινονται το ενα απο το αλλο.
[137]
Η υπερεπικοινωνια στη σημερινη κοινωνια εχει ως αποτελεσμα μια σπαμοποιηση της γλωσσας και της επικοινωνιας. Κανει να προκυψει μια μαζα επικοινωνιας και πληροφοριας που δεν ειναι ουτε πληροφοριακη ουτε επικοινωνιακη. Εδω δεν εννοουνται μονο σπαμ με την στενη εννοια, που ολο και περισσοτερο κανουν την επικοινωνια σκουπιδια, αλλα και η μαζα της επικοινωνιας που προκυπτει απο πρακτικες οπως το microblogging. Η λατινικη εκφραση "communicare" θα πει: κανω κατι απο κοινου, συνενωνω, δινω, η εχω απο κοινου. Η επικοινωνια ειναι μια πραξη που θεσπιζει μια κοινοτητα. Ομως απο ενα ορισμενο σημειο και περα δεν ειναι πλεον επικοινωνιακη αλλα αθροιστικη. Η πληροφορια [information] ειναι πληροφοριακη επειδη φερνει σε μορφη. Απο ενα σημειο και περα και η πληροφορια δεν ειναι πλεον πληφοφοριακη αλλα παραμορφωτικη. Φερνει εκτος φορμας.
[152]
Καθε αρνητικοτητα δεν ειναι καταστροφικη. Οχι σπανια ειναι δημιουργικες εκεινες οι μορφες της αρνητικοτητας οπως ο δισταγμος, το σταματημα, η πληξη, η αναμονη, η η λυσσα, που στην πορεια της αυξανομενης θετικοποιησης της κοινωνιας απειλουνται με εξαφανιση. Ο υπολογιστης ως γνωστο δεν δισταζει. Η διασταση του Αλλου, που του λειπει, τον κανει μια αυτιστικη υπολογιστικη μηχανη. Η νοηση, με εμφατικη εννοια, ειναι επισης συνταιριασμενη με μια αρνητικοτητα. Χωρις την αρνητικοτητα η νοηση δεν θα ηταν παρα υπολογισμος. Το σχιζοφρενικο "και ... και ... και" δεν εχει καμια αρνητικοτητα και προκαλει μια μαζικοποιηση του θετικου. Πρωτα η αρνητικοτητα μιας αναστολης κανει να προκυπτουν το τακτ, ο ρυθμος, μαλιστα ο χρονος. Τοσο το παρανοϊκο μπλοκαρισμα οσο και η σχιζοφρενικη ασυστολια αντιθετα εκμηδενιζουν τον χρονο.