Απο το: "Τι ειναι δυναμη;"

Was ist Macht?






















Απο το: Τι ειναι δυναμη;

Δυναμη ειναι η ικανοτητα του εμβιου οντος, εν μεσω πολλων και ποικιλων διαπλοκων να μην χανει τον εαυτο του στο αλλο, μα μεσα απο αρνητικες εντασεις να εχει τη συνεχεια του εαυτου του. Ειναι »η δυνατοτητα της αυτοκαταφασης παρα την εσωτερικη και εξωτερικη αρνηση«. Αντιθετα οποιος [78] δεν ειναι ικανος να μενει στην αρνηση, να την εγκλειει στον εαυτο του, εχει μονο μικρο δυναμικο του Ειναι. Ετσι, ως προς το δυναμικο του Ειναι, >θεος< και νευρωτικος ειναι αντιθετοι μεταξυ τους: »Ο νευρωτικος χαρακτηριζεται απο το οτι μπορει να εγκλειει στον εαυτο του λιγο μη-Ειναι μονο· εμπρος στον κινδυνο του μη-Ειναι καταφευγει στο μικρο, στενο του καστρο. Ο μεσος ανθρωπος μπορει να φερει εντος του μη-Ειναι σε περιορισμενο βαθμο, ο δημιουργικος ανθρωπος σε μεγαλο και ο θεος, συμβολικα, σε απειρο βαθμο. Η αυτοκαταφαση ενος οντος παρα το μη-Ειναι, ειναι η εκφραση του δυναμικου του Ειναι του. Μ' αυτα φτασαμε στη ριζα της συλληψης της δυναμης.«

Η αυτοκαταφαση δεν πρεπει να συμβαδιζει με την καταπιεση η με την αρνηση του αλλου. Εξαρταται απο τη δομη της μεσολαβησης. Σε μια εντονη μεσολαβηση δεν ειναι ουτε αρνητικη ουτε αποκλειστικη αλλα ενταξιακη. Ο >θεος< παριστανει μια φιγουρα της υψιστης μεσολαβησης. Αντιθετα ο βιαιοπραγης ειναι ενας νευρωτικος. Μπορει να φτασει στη συνεχεια του εαυτου μονο μεσω της αδιαμεσολαβητης βιας. Ετσι η νευρωτικη αυτοκαταφαση συνελκυει την αρνηση του αλλου.

Και για τον Hegel μια νευρωτικη καταφυγη στην παγιωμενη εικονα του εαυτου παραπεμπει σε ενα λιγοστο δυναμικο του Ειναι. Το πνευμα ειναι »δυναμη μονο οταν αντικριζει το αρνητικο καταματα, μενει σ' αυτο«. Το πνευμα, ειναι ο περιφημος λογος του Hegel, αποκτα »την αληθεια του μονο καθως βρισκει τον εαυτο του στο απολυτο σχισμα«. Η δυναμη του πνευματος παραγει τη συνεχεια

του εαυτου διαμεσου αρνητικων εντασεων που προκαλουνται απο το εντος του αλλο. Μονο σε μια ελλιπη μεσολαβηση θα απωθουσε το αλλο. Ετσι η ενδεια μεσολαβησης, η ελλιπης ικανοτητα μεσολαβησης οδηγει σε ενα περιορισμενο, νευρωτικο πνευμα.

Η δυναμη, η οποια παραγει τη συνεχεια του εαυτου μεσω μιας εσωτερικευσης του αλλου, μπορει, αλλα δεν πρεπει οπωσδηποτε να εμφανιστει ως βια. Αποφασιστικη ειναι η σχεση μεσολαβησης μεταξυ του υποκειμενου και του αντικειμενου. Ο Hegel συλλαμβανει την δυναμη ετσι που αυτη, σε μεγαλη ενταση μεσολαβησης, χανει καθε βιαιοτητα. Οταν εντεινεται η μεσολαβηση, τοτε το υποκειμενο δεν καταστρεφει το αντικειμενο του. Πολυ περισσοτερο, και σε τουτο συνισταται η ιδιαιτερη τροπη του ιδεαλισμου του Hegel, παραγει την υπαρχουσα καθεαυτην ταυτοτητα μεταξυ του υποκειμενου και του αντικειμενου. Αρα το αντικειμενο δεν ειναι το τελειως αλλο του υποκειμενου. Το αντικειμενο καταδεικνυει μια εννοιολογικη γειτνιαση η ισομορφια με το υποκειμενο. Η εσωτερικευση του αντικειμενου απο το υποκειμενο καταθετει εκπεφρασμενα αυτην την καθαυτο υπαρχουσα εγγυτητα. Αρα η συλληψη ως μορφη της εσωτερικευσης δεν βιαζει τα πραγματα. Πολυ περισσοτερο, θα ελεγε ο Hegel, εμφανιζει κατι το οποιο ειναι ηδη παρον σ' αυτα καθαυτο, το οποιο ομως αυτα δεν μπορουν να το πραγματωσουν για τον εαυτο τους, δηλ. να το αρουν σε αντικειμενο της γνωσης. Η συλληψη των πραγματων, ιδωμενη ετσι, δεν ειναι βιαιη ιδιοποιηση αλλα αφηνει να εμφανιστει αυτο που τροπον τινα ηδη ειναι εν σπερματι παρον σ' αυτα. Επομενως η εσωτερικευση δεν ειναι βιασμος αλλα συμφιλιωση. Αφηνει να εμφανιστει κατι το οποιο διαμεσολαβει το υποκειμενο και το αντικειμενο μεταξυ τους: »Αυτη η συλληψη, η

επεκτατικοτητα στο αλλο με την ενδοτατη αυτοπεποιθηση, περιεχει αμεσα τη συμφιλιωση: η ενοτητα της νοησης με το αλλο ειναι παρουσα καθαυτην, διοτι η λογικη ειναι η υποστασιακη βαση τοσο της συνειδησης οσο και του εξωτερικου και φυσικου. Ετσι και το απεναντι δεν ειναι πλεον ενα επεκεινα, δεν ειναι αλλης υποστασιακης φυσης.«

Για τον Hegel η "λογικη" δεν ειναι απλως υποκειμενικη ταξη, στην οποια θα ειχε να υποταχθει το αντικειμενο δια της βιας. Πολυ περισσοτερο ειναι κατι το οποιο ειναι παρον και δραστικο στο ιδιο το αντικειμενο. Ετσι στη νοηση το υποκειμενο εμφανιζει αυτο το οποιο ειναι κοινο γι' αυτο και για το αντικειμενο, δηλαδη το γενικο. Αυτη η σχεση μεσολαβησης τροποποιει τη δομη της δυναμης. Παλι η δυναμη δεν προσιδιαζει σ' ενα μεμονωμενο υποκειμενο το οποιο ιδιοποιειται το αντικειμενο ωστε σ' αυτο να επανακαμψει στον εαυτο του. Πολυ περισσοτερο ειναι η δυναμη του αυτοεμφανιζομενου γενικου το οποιο περισυλλεγει μεμονωμενα οντα, δηλ. τοσο το >υποκειμενο< οσο και το >αντικειμενο< σε μια ολοτητα.

Ο Hegel οριζει και την »εννοια« ως δυναμη: »Τουτο ειναι η δυναμη της εννοιας, η οποια δεν εγκαταλειπει και δεν χανει την γενικοτητα της στη διασκορπισμενη αντικειμενικοτητα αλλα ακριβως καθιστα εμφανη αυτην την ενοτητα της μεσω της πραγματικοτητας και εντος αυτης. Διοτι ειναι η ιδια η εννοια της που διατηρει στο αλλο της την ενοτητα με τον εαυτο της.« Η εννοια ειναι γενικη με το νοημα οτι παρασταινει το περιβαλλον, το επεκτατικο, το οποιο ειναι

κοινο για ολα τα φαινομενα της πραγματικοτητας. Η εννοια [Be-griff] συλλαμβανει [greift] περισυλλεγοντας και μεσολαβωντας διαμεσου ολων των πολυμορφων φαινομενων και διαμορφωνει μια ολοτητα. Η εννοια ειναι συλ-ληψη [Be-griff] καθοσον, δια-λαμβανομενη των παντων, τα συν- και περι-λαμβανει στον εαυτο της. Ετσι παντου ειναι παρ' εαυτην. Η δυναμη της συνισταται σ' αυτην τη συνεχεια του εαυτου. Δεν χανει τον εαυτο της στην »διασκορπισμενη αντικειμενικοτητα«. Δρα οπως εκεινη η βαρυτητα που περισυλλεγει τα μερη στο εν. Ακομα το βασικο της στοιχειο ειναι η επανοδος-στον-εαυτο-μεσα-στο-αλλο. Καθοτι η πραγματικοτητα ειναι το αλλο αυτης, στο οποιο αυτη εκδηλωνεται και αντικριζει τον εαυτο της.

Αναφερθηκε συχνα οτι η δυναμη, αναλογα με τη δομη της μεσολαβησης, αποτυπωνεται αλλιως. Η δυναμη της εννοιας ειναι εντονα μεσολαβητικη καθως το αλλο της, η πραγματικοτητα, δεν καταπιεζεται απ' αυτην. Πολυ περισσοτερο η εννοια ενυπαρχει εντος της. Δεν αυτοεκδηλωνεται εναντια στην πραγματικοτητα αλλα μεσα στην πραγματικοτητα. Η δυναμη της εννοιας ειναι διχως βια. Ο Hegel θα ελεγε: Η βια ειναι διχως εννοια. Οσο περισσοτερο εννοια η δυναμη προσλαμβανει εντος της, τοσο λιγοτερο εκπορευεται απ' αυτην καταπιεση και βια. Η πραγματικοτητα γινεται διαφανη καθοδον προς την εννοια της. Αυτη την φωτιζει, μαλιστα αυτη πρωτα την κανει να ειναι. Το φως της εννοιας δεν την τυφλωνει γιατι ειναι το δικο της φως. Η αναλαφρη διαπερατοτητα εννοιας και πραγματικοτητας καλειται αληθεια. Ετσι θα μπορουσε κανεις και να πει: η αληθεια ειναι δυναμη.

Η δυναμη της εννοιας, του γενικου ειναι »ελευθερη δυναμη« καθοσον δεν >καθυποτασσει< απλα το αλλο, δηλ. την πραγματικοτητα αλλα το απολυει στην ουσια του, η το απελευθερωνει. Οχι η βια αλλα η ελευθερια προσδιοριζει τη σχεση μεταξυ της εννοιας και του αλλου της: »Επομενως το γενικο ειναι η

ελευθερη δυναμη· ειναι ο εαυτος του και εξαπλωνεται στο αλλο του· ομως οχι ως κατι το βιαιο αλλα πολυ περισσοτερο ως κατι το οποιο σε τουτο ειναι ησυχο και παρ' εαυτω. [...] ειναι μια συμπεριφορα του προς το διαφορο μονο σαν προς τον ιδιο τον εαυτο του· σε τουτο, εχει επανελθει στον εαυτο του.« Οταν το γενικο επεκτεινεται στο αλλο του, τοτε δεν προσπιπτει στο <οχι> του. Πολυ περισσοτερο το επεκτατικο καταφασκεται απο το αλλο ως η δικη του αληθεια. Το αλλο υποτασσεται, υπακουει στο επεκτατικο ελευθερα. Γι' αυτο και το επεκτατικο ειναι μεσα στο αλλο του »ησυχο και παρ' εαυτω«, διοτι απ' αυτο δεν εγειρεται καμια αντισταση. Λεει >ναι< στο επεκτατικο. Πλημμυρισμενο απο το επεκτατικο, ανοιγει προς αυτο. Ετσι η απολυτη δυναμη δεν χρειαζεται να ασκει βια. Αφου εγκειται σε μια ελευθερη υποταγη.

Ο Foucault εκπροσωπει τη θεση οτι ο ανθρωπος ειναι »το αποτελεσμα μιας υποταγης« η οποια ειναι »πολυ βαθυτερη« απ' αυτον. Επομενως ο ανθρωπος οφειλει την ταυτοτητα του, την >ψυχη< του στην εσωτερικευση ενος περιεχομενου το οποιο, ειπωμενο σε ορους του Hegel, επεκτεινεται πανω του. Υποτασσεται στο επεκτατικο εσωτερικευοντας το, καθιστωντας το περιεχομενο της ταυτοτητας του. Το >ναι< στο αλλο, που επεκτεινεται, ειναι πρωτογενης υποταγη καθοσον πρωτο αυτο συγκροτει την ταυτοτητα του υποτασσομενου zum Anderen. Εδω η δυναμη δεν ειναι καταπιεστικη η βιαιη. Πρωτη αυτη θεσπιζει την ταυτοτητα, μαλιστα την >ψυχη<. Η επεκτατικοτητα μπορει να εχει βιαια στοιχεια οταν ειναι ενδεης μεσολαβησης η αμοιρη μεσολαβησης. Ομως ο Hegel θα ελεγε οτι η βιαιη

επεκτατικοτητα ειναι επεκτατικοτητα η οποια ειναι διχως εννοια, η οποια συμβαινει διχως μεσολαβηση.

Πρωταρχικα η δυναμη δεν λειτουργει καταπιεστικα. Ο Hegel την αναγνωριζει προπαντων ως προς τη διασταση της μεσολαβησης και της δημιουργιας. Ετσι περιγραφει και την πλαση του κοσμου σε ορους λογικης της δυναμης. Ο θεος ειναι μεν »υποκειμενικοτητα«. Ομως αυτη δεν εξαντλειται στην αφηρημενη, ανευ περιεχομενου ταυτοτητα του <εγω ειμαι εγω <. Δεν αγκυλωνεται σε μια »αιωνια σιωπη και κλειστοτητα«. Πολυ περισσοτερο αυτοεκφραζεται δια του οτι δημιουργει το αλλο, δηλαδη τον κοσμο. Παντως αυτη η πλαση του κοσμου δεν ειναι απλη μεταβαση στο αλλο αλλα επανοδος στον εαυτο. Ο θεος αντικριζει τον εαυτο του στον κοσμο ως το αλλο του. Στον κοσμο, επανερχεται πισω στον εαυτο του. Αυτη η επανοδος-στον-εαυτο-εν-μεσω-του-αλλου ειναι η βασικη ταση της δυναμης: »Η δυναμη ειναι [...] αρνητικη αναφορα στον εαυτο«. Ειναι αρνητικη διοτι η αυτοαναφορα επιτυγχανεται δια του αλλου, διοτι ειναι η επανοδος-στον-εαυτο-εν-μεσω-του-αλλου. Η απλως θετικη αναφορα στον εαυτο θα ηταν μια αυτοαναφορα που δεν θα εφερε εν εαυτη καμια αναφορα στο αλλο. Ετσι ο <νευρωτικος> του Tillich δεν θα ηταν ικανος για καμια »αρνητικη αναφορα στον εαυτο του«. Στη σχεση προς το αλλο θα εχανε τον εαυτο του. Θα του ελειπε η δυναμη να μπορει να καμψει την αναφορα στο αλλο προς μια αυτοαναφορα. Για τη δυναμη ειναι αποφασιστικη αυτη η καμψη, αυτη η τροπη στον εαυτο.

Η δυναμη υποσχεται ελευθερια. Ο δυνατος ειναι ελευθερος διοτι εν μεσω του αλλου μπορει να ειναι ολοτελα παρ' εαυτω. Ο θεος, λεει ο Hegel, ειναι »ελευθερος διοτι ειναι η δυναμη να ειναι αυτος καθαυτον". Ο θεος κατοικει η ανεγειρει μια απολυτη συνεχεια του εαυτου. Δεν υπαρχει κανενα ρηγμα, κανενα σχισμα οπου θα εχανε τον εαυτο του. Δεν γνωριζει τιποτα το ριζικα αλλο, στο οποιο δεν θα ηταν αυτος καθαυτον. <Νευρωτικος< ισως δεν θα ηταν μονο καποιος που θα αγκυρωνονταν στο »μικρο, στενοχωρο καστρο« του, αλλα και καποιος που θα ηταν αναγκασμενος να ειναι παντου παρ' εαυτω, να ειναι παντου αυτος καθαυτον. Σε μια ορισμενη οπτικη και ο <θεος> η το <πνευμα> του Hegel θα ηταν φαινομενο αυτης της νευρωσης.

[…]

Τοσο για τοσο, αξιωνει ο Nietzsche, ας ειμαστε παντως ειλικρινεις απεναντι στον εαυτο μας! Η ζωη ειναι "ουσιαστικα ιδιοποιηση, τρωση, κατατροπωση του ξενου και του πιο αδυναμου, καταπιεση, σκληροτητα, επιβολη των δικων μορφων, ενσωματωση και, το λιγοτερο, εκμεταλλευση". Η εκμεταλλευση, λεει, δεν ανηκει σε μια "διεφθαρμενη η ατελη και πρωτογονη κοινωνια". Ως " βασικη οργανικη λειτουργια" ανηκει στην "ουσια του εμβιου οντος". Ειναι "επακολουθο της γνησιας βουλησης δυναμης, η οποια ειναι και η βουληση

της ζωης". Καθε ζωντανο σωμα θελει "να μεγαλωσει, να επεκταθει, να προσελκυσει, να αποκτησει υπεροχη", και μαλιστα "οχι απο καποια ηθικοτητα η ανηθικοτητα αλλα γιατι ζει, και γιατι η ζωη ειναι ακριβως βουληση δυναμης".

Εδω ασκω δυναμη θα πει επιβαλλω τον εαυτο μου στον αλλο, τροπον τινα υπερκαλυπτω τον αλλο, τον διαποτιζω, δηλ. συνεχιζω τον εαυτο μου στον αλλο η εκτεινω μια συνεχεια, ενα συνεχες του εαυτου διαμεσου του αλλου. Στην δυναμη προσιδιαζει ενα θελω-εμενα. Η δυναμη απο μονη της δεν θα μπορουσε να παραξει καμια κινηση αντιθετη προς αυτην την προθετικοτητα του θελω-εμενα, καμια τροπη προς τον αλλο που να μην ηταν συγχρονως επανοδος στον εαυτο, αρα καμια μεριμνα για τον αλλο που να προχωρουσε περαν της μεριμνας του εαυτου. Η δυναμη ειναι προσδεμενη σ' αυτην την σταθερη αυτοαναφορα και αυταρεσκεια, σ' αυτην την μονιμη επανοδο στον εαυτο: "Η αισθηση της δυναμης, πρωτα κατακτωντας, κατοπιν κατεχοντας (οργανωνοντας) - ρυθμιζει το ξεπερασμενο ωστε να διατηρειται κι επιπλεον διατηρει το ξεπερασμενο καθαυτο."

Ο Nietzsche δεν περιοριζει τη δυναμη μονο στην ανθρωπινη συμπεριφορα. Πολυ περισσοτερο αυτη αιρεται σε αρχη του εμβιου ολοτελα. Ετσι ηδη οι μονοκυτταροι οργανισμοι εχουν εφεση για δυναμη: "Ας παρουμε την απλουστερη περιπτωση, αυτην της πρωτογονης διατροφης: το πρωτοπλασμα απλωνει τα ψευδοποδια του για ν' αναζητησει κατι που του αντιτιθεται - οχι απο πεινα αλλα απο βουληση δυναμης." Και η αληθεια ερμηνευεται ως συμβαν της δυναμης. Καθοτι ειναι μια οπ

τικη την οποια ιδιοποιειται ο δυνατος και ενσωματωνει τον αλλο και συνεχιζεται σ' αυτον. Ειναι μεσο κυριαρχιας. Ακομα και το ωραιο ακολουθει την οικονομια της δυναμης: "Αδυσωπητη εξελιξη των μορφων: οι ωραιοτερες ειναι και οι ισχυροτερες: ως νικητριες μενουν σταθερες και χαιρονται τον τυπο τους, αναπαραγωγη." Η δυναμη διασφαλιζει τη συνεχιση ενος τυπου. Μ' αυτο παραγει μια συνεχεια. Ο φιλοσοφος επισης εχει την εφεση να προεκτεινει την δικη του οπτικη και μ' αυτο να συνεχιζει τον εαυτο του. Ο Nietzsche ετσι ερμηνευει την πιστη του Πλατωνα "οτι η ιδια η φιλοσοφια ειναι ενα ειδος εξευγενισμενης γενετησιας και αναπαραγωγικης ορμης".

"Κατακτηση", "εκμεταλλευση" η "τρωση" ανηκουν λοιπον στην "ουσια του εμβιου". Αντικατοπτριζουν τη βουληση δυναμης η οποια εμψυχωνει τη ζωη. Καθε εμβιο θελει να μεγαλωσει, να επεκταθει και να προσελκυσει αλλα. Εμπρος σ' αυτην την καθολικη, παντοδυναμη βουληση δυναμης τιθεται η δυσκολη ερωτηση απο που λοιπον να ερχεται εκεινη η "δυσβουλια προς το κατα-ζωντανο" η οποια διακρινει την "ησυχια της δυνατης ψυχης". Προφανως ο Nietzsche δεν αφηνει τη δυναμη να εξαντλειται στην αρνητικη μορφη της εκμεταλλευσης η της καταπιεσης. Πολυ περισσοτερο την διαπλεκει με αλλες ποιοτητες που μεταβαλλουν τον χαρακτηρα της ριζικα. Ετσι μιλαει για την "δικαιοσυνη" ως "λειτουργια μιας ευρεως εποπτευουσας δυναμης". Σιγουρα και η δυναμη που εκμεταλλευεται η που καταστελλει μπορει να ασκει μια ευρεια εποπτεια. Ομως οσο μενει ιπσοκεντρικη,

η ευρεια εποπτεια ισχυει τελικα μονο για τον εαυτο. Καθοτι κανεις εχει ματια για την ευρυτητα μονο ωστε να διευρυνει τον κυκλο του εαυτου. Η δυναμη μπορει να εποπτευσει χαρη στην ευρυτητα, στα πραγματα που διαμενουν σ' αυτην την ευρυτητα μονο οταν θιγεται απο κατι που δεν ειναι δυναμη, που δεν γυριζει γυρω απο τον εαυτο. Ετσι η δικαιοσυνη με το "υψηλο, καθαρο, τοσο βαθυ οσο και ηπιο βλεμμα της αντικειμενικοτητας" της δεν ειναι γνησια επιδραση της δυναμης. Το "προνοητικο ματι" της, που στρεφεται και προς το μικρο και το φευγαλεο, δεν ειναι το ματι της δυναμης. Η δυναμη δεν γνωριζει εκεινη την "τρυφεροτατη συγκινηση" μιας φιλικοτητας με το ηπιο βλεμμα της. Μονο μια εξωγενης ποιοτητα που δεν θα καταλογιζονταν στη δυναμη θα υποβοηθουσε τη δυναμη προς ενα ευρυ, μακροφθαλμο, φιλικο βλεμμα.

Η δικαιοσυνη, για την ακριβεια, παραγει μια κινηση που ειναι αντιθετη προς την περισυλλεγουσα δομη της δυναμης. Καθοτι στη δυναμη ενυπαρχει η ταση προς το ενα. Ετσι απ' αυτην δεν εκπορευεται καμια φιλικοτητα προς τα πολλα, το πολλαπλο, το πολυπτυχο, το περιθωριακο η το αποκλινον. Η δικαιοσυνη αντιθετα θελει "να δωσει στο καθε τι, ειτε ζωντανο ειτε πεθαμενο, πραγματικο η φανταστικο, το δικο του. Επομενως δεν ειναι ουτε ιπσοκεντρικη ουτε κεντρικη. Επιπλεον ο Nietzsche την χαρακτηριζει "εχθρο των πεποιθησεων". Ο δικαιος προσεχει περισσοτερο τα πραγματα παρα τον εαυτο του. Να αγνοεις την πεποιθηση ειναι συγχρονως να αγνοεις τον εαυτο σου. Το προκειμενο ειναι λοιπον για

χαρη των πραγματων ν' ακους περισσοτερο, να βλεπεις περισσοτερο περαν της πεποιθησης της στιγμης, στην οποια ενυπαρχει παντα μια πεποιθηση-στον-εαυτο. Ο δικαιος απεχει απο την κριση του, που ερχεται παντα πολυ νωρις. Ηδη η κριση θα ηταν προδοσια του αλλου: "Σπανια εγκρατεια. - Συχνα δεν ειναι καθολου μικρο σημαδι φιλανθρωπιας να μην θελεις να κρινεις εναν αλλο και ν' αρνεισαι να σκεφτεσαι γι' αυτον." Κανεις ασκει δικαιοσυνη αφηνοντας την πεποιθηση, τη γνωμη του για τον αλλο μετεωρη, ακουγοντας, ακουγοντας με προσοχη, απεχοντας απο την κριση του, δηλ. απο τον εαυτο του. Διοτι το εγω παντα ερχεται πολυ νωρις, δυσμενως για τον αλλο. Εκεινη η μοναδικη εγκρατεια δεν μπορει να εκπορευεται απο την δυναμη ως αυτην τουτη. Η διστακτικοτητα δεν ενυπαρχει σ' αυτην. Η δυναμη ως αυτη τουτη ποτε δεν δισταζει να κρινει τον αλλο η να σκεφτεται γι' αυτον. Πολυ περισσοτερο συνισταται σε κρισεις και πεποιθησεις.

Μονο η "ευρεως εποπτευουσα δυναμη", δηλαδη εκεινη η δυναμη με το "προνοητικο ματι" μπορει να εντοπιζει χωρις να παραγει α-τοπα. Ετσι θεμελιωνει εναν δικαιο τοπο που δινει "στο καθε τι" "το δικο" του. Ο Nietzsche δεν μενει σ' αυτην τη δικαιοσυνη. Προφανως οραματιζεται μια φιλικοτητα διχως ορια που καλωσοριζει καθε τι, τα παντα, αδιακριτα: "[...] καθε γενομενο πλανωμενο ανησυχο φευγαλεο ας μου ειναι ευπροσδεκτο εδω! Η φιλοξενια ειναι πλεον η μονη μου φιλικοτητα!" Αυτη η μοναδικη φιλοξενια δινει σε "καθε τι" περισσοτερα απο το δικο του. Σε τουτο διαφερει ο φιλοξενος τοπος απο

τον δικαιο τοπο. Στον Heidegger ο τοπος ειναι επισης ενας δικαιος τοπος καθοσον "διαλαμπει και διαφωτιζει τα περισυλλεχθεντα και ετσι πρωτα τα απολυει στην δικη τους ουσια". Ομως δεν μπορει να αναπτυξει εκεινη την απεριοριστη φιλοξενια που θα κατεφασκε και σ' αυτο που θα βρισκοταν εξω απο την "περισυλλογη".

Στο Morgenröte ο Nietzsche αντιπαραθετει στην χριστιανικη αγαπη προς τον πλησιον μια αριστοκρατικη φιλικοτητα: "Μια αλλη αγαπη προς τον πλησιον. - Το ταραγμενο, θορυβωδες, ανισο, νευρικο ον συνιστα το αντιθετο του μεγαλου παθους: αυτο, διαμενοντας στα σωψυχα σαν σιγαλη σκοτεινη πυρακτωση και συγκεντρωνοντας εκει καθε καυτο και καυτερο, κανει εξωτερικα τον ανθρωπο να βλεπει ψυχρα και αδιαφορα και αποτυπωνει στις γραμμες του μια ορισμενη απαθεια. Τετοιοι ανθρωποι βεβαια ειναι καποιες φορες ικανοι για αγαπη προς τον πλησιον, ομως αυτη ειναι αλλου ειδους απο εκεινη των κοινωνικων κι αυτων που επιζητουν να ειναι ευχαριστοι: ειναι μια ηπια, στοχαστικη, ανετη φιλικοτητα· σαν να κοιτουν απο τα παραθυρα του καστρου τους, που ειναι το φρουριο και ακριβως γι' αυτο η φυλακη τους: - η θεα του ξενου, του ελευθερου, του αλλου τους κανει τοσο καλο!" Αυτην την αριστοκρατικη φιλικοτητα, στην οποια το εγω θα ηταν ακομη δεσμιος του εαυτου του, ο Nietzsche την διαπλατυνει προς μια ανευ

ορων φιλοξενια που δεν γνωριζει πλεον καμια "απαθεια", κανενα καστρο, κανενα φρουριο του εγω. Μιλαει για μια "επικινδυνη επιπολαιοτητα", για μια "επιπολαιοτητα της πληθωρικα πλουσιας ψυχης η οποια ποτε δεν προσπαθησε να εχει φιλους αλλα γνωριζει μονο την φιλοξενια, ασκει και ξερει ν' ασκει παντα και μονο φιλοξενια - καρδια και σπιτι ανοιχτα για τον καθενα που θελει να μπει, ειτε ειναι ζητιανοι ειτε σακατες ειτε βασιλιαδες. Αυτη η ανευ ορων φιλοξενια ειναι αντιτιθεμενη προς εκεινη τη φιλια που βλεπει στον φιλο εναν "δευτερο εαυτο". Ειναι "επικινδυνη επιπολαιοτητα" διοτι δεν ειναι πρακτικη της μεριμνας για τον εαυτο, διοτι ποτε δεν νοιαζεται για τον εαυτο.

Απο την ιπσοκεντρικη οικονομια της δυναμης δεν μπορει να εξηγηθει γιατι η θεα του ξενου, του αλλου κανει τοσο καλο σ' εκεινον τον δυνατο κυριο του καστρου. Αφου αυτο το βλεμμα δεν τρεφεται απο την προθεση μιας κατακτησης. Το ιδιο ανεξηγητο ειναι, γιατι ο δυνατος εμπειραται το δικο του το καστρο ως φυλακη. Τι τον προκαλει λοιπον να κοιταζει περαν του εαυτου του προς το αλλο, να ανοιγει το βλεμμα του ολοτελα στο ξενο; Τι προκαλει τον δυνατο περαν της αριστοκρατικης φιλικοτητας, προς μια α-διακριτη, ανευ ορων, ασυμμετρη φιλικοτητα; Πως μπορει μια ιπσοκεντρικη δυναμη να παραγει απο μεσα της ολες αυτες

τις φιλικοτητες, αυτο το για-τον-αλλο;

Ειναι προβληματικο οτι ο Nietzsche παρολαυτα αναγει την φιλικοτητα στην δυναμη, μαλιστα στην "δυναμη που θελει να υπερχειλισει". Η γενναιοδωρια ειναι η "ωση που παραγει το περισσιο της δυναμης". Αντιστοιχα δεν αμφισβητειται η ιπσοκεντρικη ταση της δυναμης. Η ουσιακη ταση αυτης της ηθικης ειναι ακριβως η "αυτο-εξυμνηση". Μπορει ομως εκεινη η "συνειδηση ενος πλουτου που θελει να δωριζει και να παραδινει" πραγματι

να θεμελιωνεται στην "αυτο-εξυμνηση"; Η προθετικοτητα, στην οποια θεμελιωνεται, θα ιδιοποιηθει και παλι καθε δοσιμο. Ο δυνατος αυταρεσκεται με το δοσιμο ως εκφραση της δυναμης του. Η χαρη για παραδειγμα ειναι μ' αυτην την εννοια υψιστη καταφαση της δυναμης και του εαυτου του δυνατου. Δινοντας αυταρεσκεται. Ομως αυτη η αυταρεσκεια καθιστα την "υπερχειλιση" αδυνατη. Αφου υπερπληροι τον εαυτο. Ακριβως το αδυνατο της επανοδου στον εαυτο χαρακτηριζει αυτο το υπερ.

Κατοπιν ο Nietzsche αντιπαραβαλλει στους ευγενεις τον "οχλο", τον "αρχοντα της βιας": "Γι' αυτο, ω αδελφοι μου, χρειαζεται μια νεα ταξη ευγενων που αντιτιθεται σε καθε οχλο και σε καθε αρχοντα της βιας και γραφει τη λεξη 'ευγενης' σε νεους πινακες." Εδω ο Nietzsche κανει μια διακριση αναμεσα στην ευγενη δυναμη και στην δυναμη ως κυριαρχια δια της βιας. Ομως αυτη η διακριση προϋποθετει οτι η δυναμη ως αυτη τουτη δεν ειναι ευγενης. Δεν ειναι δραση της δυναμης το οτι ο κατεχων δυναμη απεκδυεται του στοιχειου του οχλου και περιβαλλεται με μια αυρα ευγενειας. Η δυναμη δεν μπορει αφεαυτης να εξυψωθει σε μια κατασταση της "περισσιας" που χαρακτηριζει τον ευγενη. Λογω της ορεξεως η οποια ενυπαρχει στην δυναμη δεν μπορει ποτε να προκαλεσει μια "αισθηση πληροτητας". Η πληροτητα η το περισσιο δεν προκυπτει απλα με την συσσωρευση της δυναμης. Ενδεχομενως η δυναμη δεν ειναι ποτε ελευθερη απο μια αισθηση ελλειψης.

Η δυναμη απο μονη της, ακομα και "περισσια", δεν κανει την ψυχη να παρασυρθει προς εκεινη την "επικινδυνη επιπολαιοτητα" η οποια

"γνωριζει μονο τη φιλοξενια". Λογω της ιπσοκεντρικης φυσης της δεν ειναι ικανη για μια απεριοριστη φιλοξενια που θα ανοιγε το σπιτι για τον "καθενα". Ο Nietzsche και βεβαιως γνωριζει σε τι συνισταται η φιλοξενια που ακολουθει την οικονομια του εαυτου: "Φιλοξενια. – Το νοημα στα ηθη της φιλοξενιας ειναι: να παραλυει το εχθρικο του ξενου. Εκει που κανεις στον ξενο δεν αντιλαμβανεται πρωτα τον εχθρο, η φιλοξενια φθινει· ανθει οσο ανθει η κακη της προϋποθεση."

Η φιλικοτητα δεν ειναι ενδογενης ιδιοτητα της δυναμης. Πολυ περισσοτερο η δυναμη πρεπει να θιγει απο κατι το οποιο δεν ειναι αυτη η ιδια, ωστε να μεσολαβησει περαν της σ' αυτην δυνατης μεσολαβησης. Η φιλικοτητα ειναι επισης μεσολαβηση, μαλιστα ειναι μια εντονη μορφη μεσολαβησης. Ομως της λειπει η προθετικοτητα της δυναμης, δηλαδη η "αιχμη" της υποκειμενικοτητας. Ο φιλικος τοπος διαφερει απο τον τοπο της δυναμης κατα το οτι δεν αντιλαμβανεται το μεμονωμενο η το περιθωριακο αποκλειστικα ως προς τη συνεχεια του ενος, οτι το αφηνει να λαμπει και στο καταπως-ειναι του. Η φιλικοτητα κατα-τοπιζει περαν της κατα-τοπισης της δυναμης. Ετσι δεν παραγει κανενα α-τοπο. Δρα εναντια σ' εκεινον τον εκφυλισμο, απο τον οποιο η δυναμη δεν ειναι τελειως αμοιρη.

Ακομα κι εκει που η δυναμη εκφραζεται στο "περισσιο" της ως

ανευ ορων "φιλοξενια", φτανει στα ορια του αλλου της δυναμης. Εχει γινει ενα ειδος υπερ-δυναμη η οποια εμπεριεχει μια μοναδικη αυτοαναιρεση της δυναμης. Απ' αυτην εκπορευεται εκεινος ο διχως ορια βηματισμος τον οποιο δεν μπορει παλι να ιδιοποιηθει η επανοδος στον εαυτο, το θελω-τον-εαυτο-μου, ενας βηματισμος που συμβαινει τροπον τινα ασυνειδητα και χωρις προθεση, μια απεριοριστη φιλικοτητα η οποια μαλιστα θα ελαμβανε χωρα πριν απο την εγνοια του αλλου, πριν απο καθε εμφατικο για-τον-αλλο.

Ας ακουσουμε τον Nietzsche, αυτον τον ασυνηθιστο φιλοσοφο της 'βουλησης δυναμης' προσεκτικα εκει που εξορκιζει το αλλο της δυναμης και της βουλησης: "Εξω εμπρος στα παραθυρα βρισκεται το πολυστοχαστο φθινοπωρο στο καθαρο φως του ηλιου, στην ηπια θαλπωρη του, το φθινοπωρο του Βορρα που τοσο αγαπω οπως τους καλυτερους φιλους μου γιατι ειναι τοσο ωριμο και διχως επιθυμιες ασυνειδο. Ο καρπος πεφτει απο το δεντρο διχως ριπη ανεμου. […] πεφτει μεσα σε απολυτη σιγη κι ευτυχισμενος. Δεν ορεγεται τιποτα για τον εαυτο του και δινει απο τον εαυτο του τα παντα." Εξορκιζεται ενα εδω που ειναι διχως επιθυμιες ασυνειδο, μαλιστα ανιδιοτελες, χωρις ονομα και χωρις ορεξη.

Η φιλοσοφια της 'βουλησης δυναμης' του Nietzsche η οποια, συμφωνα με τον Foucault, θα ηταν μια "ηθικη και αισθητικη του εαυτου", οδηγει σε μια νεμολογια, σε μια αισθητικη και ηθικη του κανενος, μια φιλικοτητα διχως προθεση, μαλιστα διχως επιθυμια. Ο Nietzsche πρεπει παλι και παλι να προσελαβε εκεινη την θεϊκη φωνη που τον παραινει να δωρισει τον εαυτο του ολοτελα, να κενωσει τον εαυτο του γινομενος κανεις:

"Θελες να δωριζεις, να δωριζεις ολοτελα το περισσιο σου

ομως ο πιο περισσιος εισαι συ ο ιδιος!

Γινε ευφυης, πλουσιε συ!

Δωρισε πρωτα τον ιδιο τον εαυτο σου, ω Ζαρατουστρα!"