มหาปรัชญาปารมิตาหฤทัยสูตร

#มหาปรัชญาปารมิตาหฤทัยสูตร

摩訶般若波羅蜜多心經。

ปรัชญาปารมิตาหฤทัยสูตร (สันสกฤต: प्रज्ञापारमिताहृदय, สันสกฤต-โรมาไนซ์ : Prajñāpāramitā Hṛdaya; อักษรจีน: 摩訶般若波羅蜜多心經; ทิเบต: རིན་ཆེན་སྡེ) คือพระสูตรที่สำคัญและเป็นที่นิยมยิ่งในพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน ชื่อ "ปรัชญาปารมิตาหฤทัยสูตร" มีความหมายตามตัวอักษรว่า "#พระสูตรอันเป็นหัวใจแห่งปฏิปทาอันยวดยิ่งแห่งความรู้แจ้ง" ในภาษาอังกฤษมักแปลโดยสังเขปว่า "หฤทัยสูตร" (The Heart Sūtra) พระสูตรนี้มักได้รับการยอมรับว่าเป็นพระสูตรที่มีผู้รู้จักและนิยมที่สุดมากกว่าพระสูตรใดของพุทธศาสนา

#พระสูตรหัวใจแห่งปัญญาและบารมี

觀自在菩薩，行深般若波羅蜜多時，

พระผู้ทอดสายตาคอยช่วยเหลือสรรพสัตว์ ยามปฏิบัติลึกซึ้งซึ่งปัญญาและบารมี

照見五藴皆空，度一切苦厄。

เห็นแจ้งว่าสิ่งที่ประกอบขึ้นเป็นมนุษย์ล้วนว่างเปล่า จึงข้ามพ้นทุกข์ทั้งหลาย

舍利子，色不異空，空不異色，

สารีบุตร， รูปลักษณ์ไม่ต่างจากความว่างเปล่า，ความว่างเปล่าไม่ต่างจากรูปลักษณ์

色即是空，空即是色。

รูปลักษณ์คือความว่างเปล่าโดยแท้ ความว่างเปล่าโดยแท้คือรูปลักษณ์

受、想、行、識：亦復如是。

ความรู้สึก ความจำ การปรุงแต่ง และการรับรู้ ก็เช่นเดียวกัน

舍利子，是諸法空相。

สารีบุตร，ธรรมชาติทั้งปวงล้วนแต่มีลักษณะที่ว่างเปล่า

不生不滅，不垢不淨，不增不減。

ไม่เกิด ไม่ดับ， ไม่มัวหมอง ไม่ผ่องแผ้ว， ไม่เต็ม ไม่พร่อง

是故空中無色，

ดังนั้น ภายในความว่างเปล่าจึงปราศจากรูปลักษณ์

無受、想、行、識；無眼、耳、鼻、舌、身、意，

ไร้ความรู้สึก ความจำ การปรุงแต่ง และการรับรู้ ；ไร้ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ

無色、聲、香、味、觸、法，無眼界，乃至無意識界，

ไร้รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และอารมณ์ที่ใจคิด ，ไร้ผัสสะแห่งดวงตา แม้กระทั่งไร้ผัสสะแห่งดวงใจ

無無明，亦無無明盡；乃至無老、死，亦無老、死盡。

ไร้ซึ่งความไม่รู้แจ้ง และยังไร้การสิ้นสุดของความไม่รู้แจ้ง กระทั่งความไม่แก่ชราและความตาย ยังรวมถึงการสิ้นไปของความแก่ชราและความตาย

無苦、集、滅、道，無智亦無得。

ไม่มีทุกข์ เหตุแห่งทุกข์ การสิ้นไปแห่งทุกข์และวิถีแห่งการสิ้นทุกข์ ไม่มีความรอบรู้ ไม่มีการได้มาซึ่งความรอบรู้

以無所得故，菩提薩埵，依般若波羅蜜多故。

ด้วยเหตุที่ไร้การจะได้มาซึ่งความรอบรู้ พระโพธิสัตว์จึงดำเนินตามครรลองแห่งปัญญาและบารมีดังนี้

心無罣礙，無罣礙故，

จิตใจจึงไร้ความกังวล เมื่อจิตใจไร้ความกังวลดังนี้

無有恐怖，遠離顛倒夢想，究竟涅槃。

จึงปราศจากความกลัว ห่างไกลภาพฝันอันเป็นมายา บรรลุความหลุดพ้นเป็นแน่แท้

三世諸佛，依般若波羅蜜多故，

พระพุทธเจ้าทั้งอดีต ปัจจุบัน และอนาคต เนื่องด้วยปัญญาและบารมีดังนี้

得阿耨多羅三藐三菩提

จึงบรรลุถึงความรู้แจ้งอันสูงสุด

故知般若波羅蜜多。

ด้วยเหตุนี้ พึงเข้าใจว่าปัญญาและบารมีนั้น

是大神咒，是大明咒

คือคำภาวนาอันทรงศักดาอานุภาพ คือคำภาวนาอันแจ่มแจ้ง

是無上咒，是無等等咒。

คือคำภาวนาที่สูงสุด คือคำภาวนาที่ไร้เทียมทาน

能除一切苦，真實不虛，

สามารถเยียวยาความทุกข์ทรมานทั้งหลาย เป็นความจริงแน่แท้ไม่แปรผัน

故說般若波羅蜜多咒。

จึงพึงสาธยายคำภาวนาแห่งปัญญาและบารมีดังนี้

即說咒曰

เอ่ยคำภาวนาดังนี้ว่า

揭諦，揭諦，波羅揭諦，波羅僧揭諦， 菩提，薩婆訶。

คเต คเต ปารคเต ปารสังคเต โพธิ สวาหา

(ไป ไป ข้ามไปให้พ้น ให้พ้นที่สุด ถึงความรู้แจ้ง เทอญ)

摩訶般若波羅蜜多心經。

มหาปรัชญาปารมิตาหฤทัยสูตร