พระเจษฎา คุตฺตจิตฺโต 3

จิตที่ไม่พัฒนาไปไหนย่ำอยู่กับที่ หรือถอยหลังลงคลอง

มีอยู่สามประการตามความเห็นของเรานะ คือ

- เกียจคร้านในการภาวนา

- กับมีความทะยานอยากในการภาวนามากเกินไป

- และมีความสำคัญในตนว่ารู้ธรรมเห็นธรรมยิ่งกว่าผู้อื่น

ต้องหมั่นตรวจสอบทบทวนจิต รู้จิตสม่ำเสมอ

กิจอันใดนอกไปจากการรู้ตามเป็นจริงแล้วให้รู้ทัน

แล้วดำเนินจิตสู่การรู้ตามจริงต่อไป

ไม่ต้องไปสนในความรู้ความเข้าใจ

ให้ใส่ใจเพียงความจริงที่ปรากฏเฉพาะหน้าก็พอ

พระเจษฎา คุตฺตจิตฺโต

เรารักสิ่งใดมาก

เราก็จะทุกข์เพราะสิ่งนั้นมาก

มากกว่าความทุกข์ที่เกิดขึ้น

เพราะสิ่งที่เราเกลียดเสียอีก

ให้หมั่นพิจารณาให้ดี ว่าไม่มีสิ่งใด

จะคงทนอยู่กับเราได้ตลอดไป

ที่ใดมีรัก ที่นั้นก็มีทุกข์ตามติดมาเสมอ

นี้เป็นสัจธรรมที่ไม่เปลี่ยนผันไปได้เลย

🌻"ความหลงสมมุติ ความติดสมมุติ ก็คือความติดทุกข์ ความจมอยู่ในทุกข์นั่นแล จึงไม่ใช่ความฉลาด

สมมุติก็ให้รู้ว่าสมมุติ เมื่อรู้สมมุติรอบหมดแล้วก็เป็นวิมุตติขึ้นมาเอง ภายในใจดวงที่เคยหลงเคยติดนั่นแล"

คำสอน: หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

ถ้ายังยึดมั่นอย่างเหนียวแน่น

อยู่กับความรู้ความเห็นที่ตนเข้าใจ

ก็ยากจริงๆที่จะมองเห็นความจริงในปัจจุบัน

แม้จะมีคนชี้บอก สะกิดเตือนให้ได้ระลึก

ให้ได้พอเฉลียวใจแล้วก็ตาม

ปทปรมะ คือผู้ไม่ควรสั่งสอนนั้น

ไม่ใช่เพียงเพราะโง่ไม่รู้เรื่อง

แต่รวมถึงคนที่รู้มากมายเข้าใจลึกซึ้ง

แต่ก็ยังเหนียวแน่น ยึดติดอยู่ในความรู้นั้น

แม้มีคนสะกิดเตือนก็ยังไม่เห็น

จึงยากที่เขาจะสามารถเห็นถึง

ความยึดมั่นด้วยตัวเอง

ผู้สอนก็ได้แต่เพียงวางเฉยด้วยใจเป็นกลาง

แล้วแลอยู่ดูว่าเมื่อจิตเขาพร้อมค่อยว่ากันอีกที

การทำกรรมฐาน ถ้าไม่รู้จักแล้วก็จะลำบาก

บางคนก็ไม่เคยทำ เมื่อมาทำวันสองวันสามวัน

มันก็ไม่สงบ มันก็เลยนึกว่า เราทำไม่ได้

เราต้องคิดว่า เมื่อเราเกิดมาเคยถูกสอนหรือยัง

เราเคยทำความสงบหรือเปล่า เราปล่อยมานานแล้ว

ไม่เคยฝึกเคยหัดมัน มาฝึกมันชั่วระยะหนึ่งอยากให้มันสงบ

อย่างนั้นเหตุมันไม่พอ ผลมันก็ไม่มี เป็นเรื่องของธรรมดา

เป็นเรื่องอันตัวเราท่านทั้งหลายจะหลุดพ้น ต้องอดทน

การอดทนเป็นแม่บทของการประพฤติ

ให้เห็นกาย ให้เห็นใจ เมื่อรู้จักธรรมตามความเป็นจริงแล้วนั่น

ความที่เรายึดมั่นถือมั่น (อุปาทาน) แต่ก่อนๆ มันจึงจะผ่อนออก

เห็นตามความเป็นจริงของมันอุปาทานมั่นหมาย

ในความดีความชั่วทั้งหลายมันจะคลายออก คลายออก

เห็นว่ามันเป็นอนิจจัง เป็นทุกขัง เป็นอนัตตา เป็นของไม่แน่ไม่นอน

ที่มันเกิดมีในจิตของเราทุกวันนี้นั้น ลองดูซิ ความรักมันแน่ไหม

ความเกลียดมันแน่ไหม มันก็ไม่แน่ ความสุขมันแน่ไหม มันก็ไม่แน่

ความทุกข์มันแน่ไหม มันก็ไม่แน่ อันไม่แน่นั้น เรียกว่าของไม่จริง

เป็น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา

________________________

หลวงพ่อชา สุภัทโท

ในการภาวนาทางจิตนั้น

ก็มีทั้งที่ภาวนาตามรูปแบบ

และภาวนาแบบไม่มีรูปแบบ

แต่ที่จริงแล้ว.....

ในรูปแบบนั้นมีไร้รูปแบบ

ในไร้รูปแบบนั้นมีรูปแบบ

คือเมื่อปฏิบัติตามรูปแบบ

เช่นเดินจงกรมนั่งสมาธิ

แต่จิตนั้นต้องไม่ข้องติด

ไม่มีการบังคับกดข่ม รู้ได้เท่าที่รู้

ในสิ่งที่ปรากฏเฉพาะหน้า

นี่เรียกว่า ในรูปแบบมีไร้รูปแบบ

ส่วนเมื่อไร้รูปแบบคือดำเนินวิถีชีวิต

แบบปกติชนทั่วไปนั้นต้องทำต้องคิดเรื่องมากมาย

ก็ต้องมีรูปแบบทางจิตในการภาวนาไว้

คือรู้สิ่งที่ปรากฏชัด รู้สึกถึงความมีอยู่ของกาย

รู้สึกถึงความรู้สึกต่างๆที่เข้ามากระทบ แล้วไม่ไปเป็น

มันเป็นเคล็ดวิชาอย่างนึง

ที่จะช่วยผสานการภาวนา

ให้เป็นวิถีชีวิต เป็นการผสานให้กลมกลืน

ไม่มีแบ่งแยกว่า ปฏิบัติหรือไม่ปฏิบัติ

สมดังที่พระพุทธองค์ทรงตรัสไว้ว่า

เราตถาคต ไม่พักไม่เพียร ข้ามโอฆะได้....

จิต มัน เกิดมา มัน อาศัยอยู่ มันไม่เกิด ไม่ดับอะไร

ไอ้ตัวที่ จิต มัน เกิดมา มัน อาศัยอยู่ มันไม่เกิด ไม่ดับอะไร มันอาศัย สัญญา สังขารความปรุงแต่ง ไอ้นี่เป็นสัญญา ไอ้นี่เป็นปัญญาที่มาจากสังขาร นี่เป็นปัญญา ไม่ใช่ปัญญาแท้จริงถ้า ปัญญาแท้จริง มันหมดเรื่อง มันหมดเรื่องมันรู้แล้วมันหมดเรื่อง

แต่ว่า สังขารความปรุงแต่ง มัน มีอยู่ เราไม่ตามมันไป เราไม่ตามมัน ความรู้สึก รู้มัน แต่เราไม่ตามมัน อันนั่นมิใช่ทางแหละ มันรู้อยู่อย่างนี้

(ถาม)"เราจะหา จุดนี้ ได้อย่างไร? ครับ"

(หมายถึง : จุดที่มัน เกิดดับ อยู่อย่างนี้ จุดที่ มันเป็นความรู้สึกอันหนึ่ง แต่ตัวที่มันเป็นความจริงนั้น มัน ไม่เกิด ไม่ดับ ของมัน มันเป็นของมันอยู่อย่างนั้น : ความหมาย หมายถึงจุดนี้)

(หลวงพ่อตอบ) "เราก็ตามจิตนี้ไปก่อน เห็นว่ามันไม่แน่ ไม่เที่ยง ให้มันเห็นชัดๆของมัน มันไม่มีที่เอา มันก็วางอันนี้.....

จิตอันนี้ มันก็ วางจิตอันนี้.... รู้เรื่องของมัน มันก็วางจิตอันนี้ หมดจิตที่จะต้องปรุงแต่งมันแล้ว มันก็ไม่ได้สงสัยอะไรทั้งหลายเหล่านี้ อันนั้นท่านเรียกว่า....(จิตเดิม)...

ไอ้ที่เรียกชื่อมันขึ้นมา (ที่เราเรียกว่า “จิต” )มันเป็น ชื่อสมมุติบัญญัติขึ้นมาทั้งนั้น สมมุติให้คนรู้จัก ธรรมชาติของมันมันเป็นของมันอยู่อย่างนั้น

อย่างที่มัน เป็นพืด ที่ไอ้ตัวนั้น ไม่เกิดไม่ดับ มัน เป็นพืด อยู่อย่างนี้

จะบอกว่า ไอ้นี่(หมายถึงจิตหนึ่ง) เป็น จิตมั่ง เป็น สัญญามั่ง เป็น สังขารมั่ง พูดเพื่อ ให้รู้ ง่ายๆ ว่า เวทนา สัญญา สังขารนี่ ไม่มี หมดละ

หลวงปู่ชา สุภัทโท

" ให้เข้าใจเสียว่า...

เรื่องการปฏิบัตินี้พระพุทธเจ้าให้

วาง...ทั้งหมด

วาง...อย่างรู้

มิใช่ว่า วางอย่างไม่รู้

จะวางอย่างควาย อย่างวัว

ไม่เอาใจใส่อย่างนี้ ไม่ถูก

วาง...

เพราะการรู้สมมุติบัญญัติ ความ...ไม่ยึด."

_____________________________________

(หลวงพ่อชา สุภัทโท วัดหนองป่าพง)

ที่มันยากที่จะรู้เห็นธรรมตามเป็นจริง

เห็นความเกิดดับเปลี่ยนแปลง

ของสภาวะธรรม ก็เพราะ

มีแต่ความอยากจะ ทำ

ทำอะไรซักอย่างขึ้นมา

เพื่อหวังจะเห็นธรรม

เพราะคนเราเคยชินที่จะ ทำ

เลยยากที่จะไป รู้ รู้ซื่อๆ

ไม่มีพิธีรีตรอง ไม่มีกระบวนท่า

รู้สึกตามที่เป็น มันธรรมดาเกินไป

ที่คนชอบ ทำ จะสนใจ

เพราะมัวแต่ ทำ

เลยพลาดจาก รู้

พลาดจาก รู้ เลยพลาดจาก ธรรม

อย่าพึงสำคัญตัวว่า

เป็นศูนย์กลางของจักรวาล

ทั้งๆ ที่เราเองเป็นเพียงแค่

ผงธุลี ในจักรวาลนี้เท่านั้น

เมื่อสัมผัสได้ว่าธรรมชาติภายใน

และธรรมชาติภายนอกนี้

ไม่ได้แยกต่างหากจากกัน

ก็จะไม่มีพื้นที่เหลือให้กับความเป็นตัวตน

ความเหนือกว่า เสมอกัน หรือด้อยกว่า

มีแต่ธรรมชาติที่เป็นไป

ตามเหตุ ตามปัจจัยเท่านั้น

" วันหนึ่ง ๆ

ควรจะระลึกถึงความตายในตัวบ้าง อย่างน้อย

๕ หน ก็ยังดี

จิตใจ ของเรา

จะได้มีการยับยั้งจากความฟุ้งเฟ้อ เห่อเหิม

ความโลภ ก็จะไม่มากนัก

ความโกรธ ก็จะไม่มากนัก

ความหลง ก็จะไม่มากนัก

เพราะ...

มองเห็นป่าช้า."

________________________________________

(องค์หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน)

" โดยหลัก

ของไตรลักษณ์ เป็นทางเดินของ...

ผู้รู้จริง เห็นจริงทั้งหลาย

เวลาพิจารณา

ด้านสติปัญญา

คือ...อริยสัจ เป็นหินลับปัญญา

ความทุกข์ทรมาน ทั้งหลายนี้

เป็น...หินลับปัญญา."

_______________________________________

(องค์หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน)

" ทำจิต...

ให้มีอารมณ์ สิ่งรู้

สติ...

ให้มีสิ่งระลึก จิต นึกคิดสิ่งใดให้มีสติสำทับ

ลงไปตรงนั้น

ยืน เดิน นั่ง นอน รับประทาน ดื่ม ทำ พูด

คิด เป็นอารมณ์ จิต

ฝึกสติ...

ให้รู้...อยู่ตลอดเวลา ไม่ว่าจะทำอะไร

มีสติ...ตัวเดียว

__________________________________________

(หลวงพ่อพุธ ฐานิโย วัดป่าสาลวัน)

ผู้มีจิตสงบเป็นฐานแห่ง #สมาธิ

จะปรากฏชัดเจนว่า #จุดผู้รู้เด่นอยู่ในท่ามกลางอก นี้ทั้งสิ้น

ทีนี้ เวลาจิตนี้ กลายเป็น #จิตที่บริสุทธิ์แล้วจุดนั้นหายไป

จึงพูดไม่ได้ว่า จิตอยู่เบื้องบน เบื้องล่าง หรือในสถานที่ใด

เพราะเป็น #ความรู้ที่บริสุทธิ์ ด้วย เป็นความรู้ที่ละเอียด สุขุม #เหนือสมมุติใดๆ ด้วย

แม้เช่นนั้น ก็ยังแยก "สมมุติมาพูด" ว่า "ละเอียดสุด" ซึ่งไม่ตรงต่อความจริงนั่นนักเลย

คำว่า "ละเอียดสุด" นี่ มันต้องเป็นสมมุติอันหนึ่งน่ะสิ

#พูดไม่ได้ว่าอยู่สูงอยู่ต่ำมีจุดมีต่อมอยู่ที่ไหนไม่มีเลย !!

มีแต่ "ความรู้" เท่านั้น ไม่มีอะไรเข้าไปแทรกซึมเลย

แม้จะอยู่ในธาตุในขันธ์ ที่เคยคละเคล้ากันมาก่อน ก็ไม่เป็นเช่นนั้นแล้ว

#กลับเป็นคนละโลกไปแล้ว !!

∆∆

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

การทำความเพียรมิใช่เพียงแค่

เดินจงกรม นั่งสมาธิ ทั้งวันทั้งคืน

แต่เป็นการที่เราสามารถที่จะเจริญสติ(ปัฏฐาน)ได้

โดยสม่ำเสมอ ในทุกๆ อิริยาบถ ในทุกๆ กาล

นี่ก็เป็นการเพียรปฏิบัติแบบอุกฤษ์เหมือนกัน

มิใช่ว่าต้องนั่งทน เดินทนแต่เพียงอย่างเดียว

แต่การนั่งทน เดินทน ก็เป็นการฝึกความอดทน

ฝึกจิตใจให้แข็งแกร่ง ซึ่งต้องมีสติที่ต่อเนื่อง

ในการที่จะไม่เข้าไปเป็น ไปรวมกับทุกขเวทนาที่เกิดขึ้น

ซึ่งก็เหมาะสมกับพื้นฐาน ทางจริตนิสัยของแต่ละคนไป

🌿 #ผู้ที่ภาวนาจิตสงบลงชั่วช้างพับหู งูแลบสิ้น ชั่วไก่กินน้ำ นี่อานิสงส์อักโข ให้ตั้งใจทำไป การที่จิตรวมลงไปบางครั้ง มี 3 ขั้นสมาธิ คือ ขณิกสมาธิ อุปจารสมาธิ อัปปนาสมาธิ

🌿​หากรวมลง ขณิกสมาธิ เราบริกรรมไป พุทโธ หรืออะไรก็ตาม จิตสงบไปสบายไปสักหน่อยมันก็ถอนขึ้นมา ก็คิดไปอารมณ์เก่าของมันนี่

🌿​ส่วนหากรวมลงไปเป็น อุปจารสมาธิ ก็นานหน่อยกว่าจะถอนขึ้นไปสู่อารมณ์อีกให้ภาวนาไปอย่าหยุดอย่าหย่อน ค่อยเป็นค่อยไป ไม่ต้องไปนึกคาดหวังอะไร อย่าให้มีความอยาก เพราะมันเป็นตัณหา ตัวขวางกั้นไม่ให้จิตรวม ไม่ต้องไปกำกับว่าอยากให้เป็นอย่างนั้นอย่างนี้ การอยากให้จิตรวมลง เหล่านี้แหละเป็นนิวรณ์ตัวร้าย

🌿​ให้ปฏิบัติความเพียรไม่หยุดหย่อน เอาเนื้อและเลือด ตลอดจนชีวิตถวายบูชาพระพุทธเจ้า พระธรรม และ พระสงฆ์ เราจะเอาชีวิตจิตใจ ถวายบูชาพระรัตนตรัยตลอดจนวันตาย นี่ก็เป็นมัชฌิมาปฏิปทา แล้วจิตจะรวมลงอย่างไร เมื่อไร ก็จะเป็นไปเองเมื่อใจเป็นกลาง ปล่อยวาง สงบถูกส่วน

🌿🌺องค์​หลวงปู่ขาว อนาลโย

บางครั้งคนโง่ก็ฉลาดในบางเรื่อง

บางครั้งคนฉลาดก็โง่ในบางเรื่อง

แต่คนมีปัญญา จะไม่โง่เอาความทุกข์มาเป็นของตน

ไม่มัวยึดถือ อยู่ในความโง่ความฉลาดของตนเองหรือของใครๆ

จะมีเพียงใจที่พร้อมรู้ความรู้สึกทั้งปวง ทั้งภายนอกภายใน

กระทำทุกๆอย่างตามความสมควร ด้วยใจที่ตื่นรู้

ถ้าเรามีความพอใจในการภาวนา

ในทุกๆช่วงของการดำเนินชีวิตนั้น

ล้วนแล้วแต่จะเป็นไปเพื่อธรรมทั้งสิ้น

เราจะเห็นเองว่าไม่ว่าจะทำอะไร

จะประสบทุกข์หรือสุข ดีหรือร้าย

ล้วนแล้วแต่มุ่งหมายเพื่อเป็นบทเรียน

เพื่อการเรียนรู้ เรียนรู้เพื่อความหน่าย

คลายความเข้าไปเป็น ไปสู่ความหลุดพ้นในที่สุด

ไม่มีสิ่งใดเลยที่ไม่เป็นธรรม สำหรับผู้มีมรรคผล

เป็นแก่นสารของชีวิต...

มีสติรู้ตัวเสมอ รู้ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้น

กับกาย วาจา จิตของเรา รู้ว่าดี ชั่ว ถูก ผิด

บุญ บาป ไม่บุญ ไม่บาป นั้น

ล้วนเกิดมาเพื่อ ฝึกสติสัมปชัญญะของเรา

เมื่อสติสัมปชัญญะของเราสมบูรณ์

เราก็เป็นคนสมบูรณ์ สามารถทำความดี

ได้สมบูรณ์ นี่คือแนวทาง

_________________________

หลวงพ่อทอง จันทสิริ

วัดอโศการาม