การปฏิบัติเพื่อเป็นพระอนาคามี

พุทธธรรมสำหรับนักบวช วันที่ 17 เมษายน 2561

ตอนที่ 318 **การปฏิบัติเพื่อเป็นพระอนาคามี**

+ +

ในเช้าของวันที่ 11 เมษายน พ.ศ. 2561 ณ พุทธอุทยานภูสวรรค์

ข้าพระพุทธเจ้า เมื่อได้กราบนอบน้อมเข้าเฝ้าต่อองค์พระพุทธบิดา องค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ท่านแล้วนั้น จึงได้เฝ้าทูลถามพระพุทธองค์ท่านไป ดังนี้ว่า...

“ ข้าแต่องค์พระพุทธบิดา องค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เจ้าขา..

ถ้าหากว่า เรามีความปรารถนาที่จะฝึกฝนตนเอง ให้เป็นพระอนาคามี หรือพระอริยเจ้าในระดับที่ 3 ล่ะเจ้าคะ เราจะต้องฝึกฝน ปฏิบัติตนเช่นไร.. เราจึงจะสามารถ เข้าถึงซึ่งความเป็น *องค์พระอนาคามี* น่ะเจ้าค่ะ ?

ขอพระพุทธองค์โปรดทรงเมตตาแสดงธรรมนี้ ให้ลูกได้ฟังด้วยเถิด เจ้าค่ะ “

- - - -

เอาละนะ พระยาธรรม.. ถ้าอย่างนั้น ก็จงตั้งใจฟัง

นั่งให้สบาย ผ่อนคลายร่างกาย และจิตใจให้มันว่าง

ให้มันเห็นดวงแก้วดวงธรรม ที่สว่างไสว สว่างเข้าไปสู่ศูนย์กลางกาย

ให้ใจมันว่างๆเบาๆ อย่าไปเรื่องอื่นๆมาทำให้ตนนั้นวุ่นวายในตอนนี้

คลายทุกสิ่งทุกอย่าง ทิ้งไปเสียก่อน..

ให้จิตนั้นสว่าง ให้จิตนั้นเย็น

ให้จิตนั้นว่าง.. ว่างพอที่จะฟังธรรม ที่ตนได้กล่าวได้ถามมา

แล้วจึงค่อยๆ พิจารณาตาม ให้รู้แจ้ง เห็นตามความเป็นจริงเถิด.. พระยาธรรมเอ๋ย

ลูกเอ๋ย.. บุคคลผู้ที่จะประพฤติ ปฏิบัติตน จนเข้าถึงการเป็นพระอริยเจ้า *พระอนาคามี*

ย่อมแน่นอนละลูก ว่าจะต้องประพฤติ ปฏิบัติตน ให้เป็นองค์พระอริยเจ้า *พระสกิทาคามี* เสียก่อน ++

เมื่อเราประพฤติ ปฏิบัติตน จนเข้าถึงความเป็นพระอนาคามีแล้ว..

เราก็จงระลึกรู้ว่า..

เมื่อเราประพฤติ ปฏิบัติตน จนเข้าถึงความเป็นพระสกิทาคามีแล้ว

เราก็จงระลึกนึกว่า.. เราเดินทางมาถึงจุดมุ่งหมายตรงนี้แล้ว - ก็เป็นเรื่องที่ดี

ถือว่า เป็นความสำเร็จในระดับหนึ่ง

แต่ก็ยังไม่ใช่ จุดมุ่งหมายที่สูงสุด.. ที่เราต้องการจะไป

ยังไม่จบกิจ ที่เราควรจะทำ !

ควรพิจารณาเช่นนี้ลูก

ให้ตนนั้น เตือนตนเองว่า.. ตอนนี้ทำดีแล้ว แต่ก็ยังทำดีไม่พอ

ตอนนี้สร้างความดีมากแล้ว แต่ยังไม่มากจนถึงจุดที่หยุดสร้าง

.. แล้วจงประพฤติ ปฏิบัติ ทำความเพียรต่อไป..

เมื่อเราพิจารณาเช่นนี้.. ก็จะทำให้เรารู้ว่า จุดมุ่งหมายต่อไป ยังต้องไปต่ออีก..

.. เราก็จะไม่หยุดการทำความเพียร

เมื่อเราไม่หยุดการทำความเพียรแล้ว การที่เราค่อยๆทำไปเรื่อยๆ ตามเหตุ ตามปัจจัย

- ก็ย่อมจะเป็นเหตุนำพา หนุนนำจิตของเรา.. ให้เข้าถึง ให้เดินทางไปถึง การเป็น *พระอนาคามี* เป็นแน่แท้ ++

พระยาธรรมเอ๋ย.. เราเมื่อพิจารณาเช่นนั้นแล้ว ก็ควรที่จะพิจารณาดูว่า.. ตอนนี้เราละกิเลสที่เป็นเหตุผูกมัดรัดดวงจิตทั้งหลายเอาไว้ในวัฏสงสารนี้ - ได้แล้วมากน้อยเพียงใด

เราต้องละกิเลสตัวไหน เพิ่มอีก.. จึงจะสามารถขัดเกลาจิตใจของเราให้สะอาดขึ้น ให้เหลือกิเลสน้อยลง…

ถ้ากิเลสของเรายังหนาทึบเหมือนเดิมอยู่

.. เราย่อมไม่สามารถเข้าถึง การเป็นพระอนาคามี เป็นแน่แท้ !

ฉะนั้น.. เราจึงควรทำความรู้จัก เข้าใจ กับการที่เราจะต้องละ ต้องฝึกฝนอารมณ์ของตน

เพื่อที่ตนนั้นจะได้ขัดเกลากิเลสตัณหาแห่งตน ให้มันเบาบางลงให้ได้

อย่าชะล่าใจว่า..ถึงตรงนี้แล้ว ยังไงก็ถึงตรงๆ

จงทำเถิดลูก

หมั่นพิจารณา ฝึกฝน พัฒนาตนเอง

ทำไปเรื่อยๆ.. จนกว่าลูกนั้น จะสิ้นสุดกิจแห่งการทำความดี

คือ ชำระล้างกิเลสตัณหา ได้ทั้งหมด..

และหมั่นฝึกสมาธิ

ถ้าหากว่า เราได้พิจารณาดูเชื้อกิเลส ที่เรายังเหลืออยู่ / ที่ยังต้องชำระล้าง

เราได้พิจารณาเช่นนั้นแล้ว.. เราก็ควรที่จะทำสมาธิ

ให้ได้กำลังของฌาน มากกว่าที่เคยทำ / มากกว่าที่เคยเป็น

ฝึกไปเรื่อยๆ อย่างน้อย ก็ให้ถึงการสมาธิในระดับของฌาน 4

ฝึกฝนไปเรื่อยๆ.. อย่างนี้ละลูก

เมื่อฝึกฝนสมาธิ จนตนนั้นมีพลังของสมาธิ ถึงฌาน 4 แล้ว

.. ก็ควรที่จะฝึกฝนตนเอง ให้เลื่อนระดับของการรักษาศีล - จากศีล 5 ขึ้นมาเป็นศีล 8

ควรจะรักษาศีลพรหมจรรย์ ถือศีลอยู่ในกรอบของศีล 8

และรักษาศีลให้บริสุทธิ์ ด้วยกาย วาจา และใจ

.. ทำเช่นนี้แหละลูก

เมื่อลูกนั้น รู้เช่นนี้ และปฏิบัติตามเช่นนี้.. ลูกย่อมสามารถที่จะฝึกฝนตน ยกระดับตน

จากการเป็นพระสกิทาคามี มาเป็นพระอนาคามี เป็นแน่แท้.. ลูกเอ๋ย

คือให้เรานั้น รู้ตัวรู้ตนว่า ที่ที่ตนยืนอยู่ ยังไม่ใช่จุดสูงสุดแห่งการไป !

ให้ตัวนั้น รู้ตัวว่า.. ยังมีกิเลสใด ตัณหาอะไรที่ต้องชำระล้าง

ให้ตนนั้นเข้าสู่ฌานสมาธิ ในระดับของฌานที่สูงขึ้น

เพื่อที่จะเอากำลังแห่งสมาธินั้น.. ไปช่วยถอดถอนกิเลส

และรักษาศีลให้อยู่ในระดับของศีล 8 บริสุทธิ์

เลื่อนจากศีล 5 - เป็นศีล 8 ให้ได้

ทำเช่นนี้ละ.. พระยาธรรม

ลูกนั้น ย่อมที่จะสามารถที่จะฝึกฝนตนเอง จนเข้าถึงความดี ในการเป็นพระอริยเจ้า ในระดับที่ 3*

พระยาธรรมเอ๋ย.. การที่เราประพฤติ ปฏิบัติตน จนเข้าถึงพระอริยเจ้า ในระดับที่ 2 คือ พระสกิทาคามี นั้น..

ย่อมอาจต้องเป็นเหตุ / เป็นสิ่งที่ทำให้เราอาจลุ่มหลงลึก

แอบหลง แอบยึดในสิ่งที่ตนดีแล้ว ในสิ่งที่ตนได้แล้ว..

ระมัดระวังกิเลสตัวนี้ !

จงฝึกฝนตนให้รู้ตื่น กับกิเลสตัวนี้ ก็แล้วกัน - จะได้ไม่เป็นเหตุปิดกั้นตน !

แล้วก็หมั่นฝึกฝนตนเอง ให้ถอดให้ถอน ความคิด ความยึดติดในร่างกายของตน

- ให้ลึกเข้าไปมากกว่า พระสกิทาคามี ++

ถอดถอนให้ละเอียด ให้สามารถละความยึดว่า นี่คือเรา คือ ตัวตนของเราได้

ได้อย่างละเอียดมากขึ้นกว่า การเป็นพระสกิทาคามี อีก

เหมือนกิเลสตัวนี้ มันมีหนาทึบอยู่ ถึง 4 ชั้น..

เราลอกตามชั้นที่ 1 - ตามพระโสดาบัน

ลอกชั้นที่ 2 - ตามพระสกิทาคามี

* เมื่อจะเข้าถึง พระอนาคามี เราก็ต้องลอกกิเลสตัวนี้ ในชั้นที่ 3 - ตามพระอนาคามี เช่นเดียวกัน *

จงหมั่นพิจารณา

ความไม่สวยไม่งาม

ความหนัก ความเหนื่อย

ความไม่เที่ยงแท้

- ที่มีอยู่ในร่างกายแห่งตน..

พิจารณาถอดถอน แยกจิตออกจากกาย / แยกกายออกจากจิต

เพื่อที่ลูกนั้น จะได้ละกิเลส ตัวยึดตัวว่าเป็นตัว ยึดตนว่าเป็นตน

.. ว่าเป็นของตัว ของตน

จะได้ละกิเลสข้อนี้ได้ ลูก !

แล้วต่อไป.. เมื่อละกิเลสตัวนี้ได้เบาบาง ในระดับที่ 3 - ซึ่งมากกว่าพระอริยเจ้าในระดับที่ 2 คือ พระสกิทาคามี แล้ว..

.. ก็จงพิจารณา ให้ตนนั้นเข้าถึงและเข้าใจ ในองค์พระพุทธ ว่า..

พระพุทธเจ้าตรัสรู้เรื่องอะไร ท่านไปนิพพานแบบไหน ท่านประพฤติ ปฏิบัติเช่นไร ?

จงพิจารณา นำพาจิตของตน ให้เข้าถึงองค์พระพุทธ ให้เข้าถึงองค์พระธรรม

ว่า..พระธรรมคำสอนสั่งนั้น สอนเรื่องอะไร ละกิเลสแบบไหน ?

-- เลื่อนระดับภูมิจิตภูมิธรรมของตนเอง ให้เข้าใจธรรม ที่ละเอียดมากยิ่งขึ้น ++

จงฝึกฝนตน ให้เข้าใจในพระสงฆ์ ที่พระพุทธองค์ทรงได้ตั้งองค์แห่งพระสงฆ์ขึ้น

ด้วยศีล ด้วยการที่ประพฤติ ปฏิบัติ ตามแนวทางแห่งองค์พระพุทธเจ้า - เพื่อประกอบเป็นองค์พระรัตนตรัย ดีงามอย่างไร ?

ให้เข้าถึงองค์พระสงฆ์ ให้ละเอียด ลึก มากยิ่งกว่าเดิม

จนตนนั้น สามารถเข้าใจองค์พระพุทธ องค์พระธรรม และองค์พระสงฆ์ ได้ลึกซึ้ง ละเอียดอ่อน

และทำความเข้าใจในการทำความดีทั้งหลาย.. ในสิ่งที่ลูก

- ควรรักษาศีล

- ควรทำทาน

- ควรดูแลจิตแห่งตน ให้มีสมาธิ ให้มีสติ มีปัญญา

สิ่งเหล่านี้ ควรที่จะทำตนให้เข้าถึง ให้ละเอียดมากขึ้น

..จนไม่มีความลังเลสงสัย

..จนตนนั้น เข้าถึงความละเอียดในระดับที่ 3*

พระยาธรรมเอ๋ย.. กิเลสเหล่านี้ เป็นสิ่งที่พระโสดาบัน ก็ละได้แล้ว

แต่ว่า เป็นสิ่งที่เข้าถึง ลึกต่างกันลูก

ระดับของพระโสดาบัน ก็เป็นระดับหนึ่งของความรู้แจ้ง เข้าใจ - เพียงแต่มั่นใจ

แต่ว่า พระสกิทาคามี เข้าถึงระดับที่ 2

พระอนาคามี.. จะเข้าถึงความละเอียดอ่อนของเรื่องเหล่านี้ - เข้าไปจนถึงระดับที่ 3

มันก็จะเป็นระดับๆไป แห่งความละเอียดอ่อน มันต่างกันตรงนี้แหละลูก

คือ มันได้เป็นพระอริยเจ้า ตั้งแต่ระดับที่ 1 แล้ว..

แต่ความละเอียดอ่อน และลึกของการเข้าใจ / การประพฤติ ปฏิบัตินั้น - มันละเอียดต่างกัน !

-- เราแค่ฝึกฝนตนเอง ให้เข้าถึงความละเอียดเหล่านี้.. มากยิ่งๆขึ้นไป ++

ข้อต่อไป สิ่งต่อไป.. ที่เราควรจะพิจารณาให้ลึก ตรึกตรองให้เข้าถึงความละเอียด ก็คือ

การรักษาศีล ที่บริสุทธิ์ รักษาด้วยกาย วาจาใจ

- เลื่อนจากการรักษาศีล 5 เป็นการรักษาศีล 8 ++

พระอนาคามี ต้องรักษาศีลพรหมจรรย์ ต้องละกามคุณต่างๆได้

พระยาธรรมเอ๋ย.. ต้องทำความเข้าใจ ให้ละเอียดอ่อน ในเรื่องของศีลให้มากขึ้นกว่าที่เราเคยรักษามา เคยปฏิบัติมา เคยเข้าถึงมา.. คือเกลียวให้ลึกเข้าไปอีกหน่อย

และการที่เรานั้นจะสามารถเข้าถึงความเป็นพระอนาคามีนั้น.. ก็ยังต้องละกิเลส ได้เพิ่มอีก 2 ข้อ นอกเหนือจากที่เราเคยทำมา จากการเป็นพระอริยบุคคลขั้นที่ 1 ขั้นที่ 2 ขั้นที่ 3 และละกิเลสเหล่านี้ได้ลึก ในระดับที่ 1 ที่ 2 และละให้เข้าถึงระดับที่ 3

เราควรที่จะละกิเลสได้เพิ่มอีก 2 ตัว คือ..

/ ความไม่ลุ่มหลงในรูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส

/ ไม่ยึดติดในรูป ไม่หลงในรูป ไม่ยึดติดในรส ไม่ยึดติดในกลิ่น ในเสียง สัมผัส และลุ่มหลงในสิ่งทั้งหลาย เหล่านี้...

ฉะนั้น.. เราจึงควรฝึกฝนตนเอง ให้พิจารณา

การมีรูป - การเสื่อมไปแห่งรูป

การหลงในรส - การเสื่อมไปแห่งรส

การหลงในกลิ่น ในเสียง ในสัมผัส -

และการเสื่อมไปแห่ง กลิ่น เสียง สัมผัส เหล่านั้น.. อย่างชัดเจน

จนเราสามารถ ที่จะถอดถอนสิ่งเหล่านี้ ออกจากจิตใจของเราได้

ควรฝึกเช่นนี้ เพื่อละกิเลสตัวนี้ และควรฝึกละกิเลสตัวต่อไปอีก ก็คือ..

ควรที่จะฝึกละอารมณ์แห่ง ความขัดเคืองใจ ไม่พอใจ

โกรธ อาฆาตแค้น พยาบาท..

สิ่งเหล่านี้ ควรพิจารณาให้เห็น ความทุกข์ที่ซ่อนอยู่ ในความโกรธ ความขัดเคืองใจ ความไม่พอใจเหล่านี้

ฝึกให้เห็นเป็นธรรมดา ของสิ่งทั้งหลายที่มันมีกิเลส

- มันก็ย่อมทำตามกิเลส -

เห็นเป็นธรรมดาในความดี กับความไม่ดี

ในถูก กับผิด.. ให้เห็นเป็นธรรมดา..

จนจิตใจของเรา ตั้งมั่นอยู่ในความนิ่ง

ไม่มีความพอใจ - ไม่พอใจ

ไม่มีความคับแค้นใจ หรือโกรธใคร - แบบที่ว่า ขังความโกรธนั้นไว้

* ต้องพิจารณาให้เห็นสิ่งเหล่านี้ และถอดถอน ดับกิเลสเหล่านี้ ให้ได้ !

- ลูกนั้น.. ก็จะสามารถเข้าถึงการเป็น*พระอนาคามี*

พระยาธรรมเอ๋ย.. ในตอนท้าย หรือช่วงที่ 2 ที่เราควรปฏิบัติ ก็คือ

นำพาตน ฝึกฝนตนให้เข้าถึง เข้าใจการละ*สังโยชน์* ทั้ง 5 ข้อ

ให้ละเอียดมากยิ่งขึ้นกว่า พระสกิทาคามี

ให้อยู่ในระดับ ที่ลึกเข้าไปอีก

เลื่อนภูมิจิตภูมิธรรมให้สูงขึ้น - ให้เกิดความรู้แจ้ง

ละรูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส

อารมณ์ความไม่พอใจ ขัดเคืองใจ

ให้ได้ 2 ข้อนี้ มาบวกอีก 3 ข้อ ที่เรามีอยู่แล้ว / ได้อยู่แล้ว

- และพาทั้ง 5 ข้อนี้..เข้าไปสู่ความเข้าใจที่ลึกขึ้น ++

และสามารถประพฤติ ปฏิบัติตน

จนอยู่ในความสุข ความสงบได้

จนตั้งมั่นอยู่ในอารมณ์ ที่มีอารมณ์เหล่านี้ คือ อารมณ์ที่อยู่เหนือสิ่งที่ได้กล่าวมาทั้งหมดนั้น

มีศีล 8 เป็นปรกติ

เข้าใจในองค์พระพุทธ องค์พระธรรม และองค์พระสงฆ์ / คุณงามความดีทั้งหลาย ละเอียดมากกว่า พระสกิทาคามี

สามารถละความลุ่มหลง ในรูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ธรรมารมณ์ได้

สามารถทรงอารมณ์อยู่บนความนิ่งเฉย

ไม่มีความพอใจ -ไม่พอใจ / ขัดเคืองใจ หรือผูกโกรธกับใคร

ต้องทรงอารมณ์เช่นนี้ไว้ อยู่ตลอดเวลา

- จนจิตนั้นสงบ

- จนจิตนั้น ไม่ทุกข์ ไม่ปนเปื้อนกับกิเลส ที่จรไปจรมา.. ไม่ขังทุกข์เหล่านั้นเอาไว้

-- จิตตั้งมั่นอยู่กับ อารมณ์แห่งพระนิพพาน **

นั่นแหละลูก คือ บุคคลที่สามารถฝึกฝนตน จนเข้าถึงความเป็นพระอนาคามีได้

เช่นนี้ละ.. พระยาธรรม

ลองนำไปประพฤติ ปฏิบัติดู

ลองฝึกฝนดู ตั้งแต่ขั้นตอนแรกๆ.. จนถึงขั้นตอนสุดท้าย

-- ค่อยๆฝึกขยับขึ้นมา เช่นดังที่กล่าวมาแล้วนั่นละ --

++

พระยาธรรม :: สาธุเจ้าค่ะ

กราบขอบพระคุณพระพุทธองค์ ที่ทรงเมตตาแสดงธรรมนี้ ให้ลูกได้ฟัง

นำไปประพฤติ ปฏิบัติตาม เจ้าค่ะ

วันนี้ ลูกคงต้องขอกราบลาก่อนนะเจ้าคะ

ไว้ลูกจะมาเฝ้าฟังธรรมใหม่อีก เจ้าค่ะ…

สาธุ