พระอรหันต์ละการยกตน

พุทธธรรมสำหรับนักบวช วันที่ 3 พฤษภาคม 2561

ตอนที่ 330 **พระอรหันต์ละการยกตน**

+ +

ในเช้าของวันที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2561 ณ พุทธอุทยานภูสวรรค์

ข้าพระพุทธเจ้า เมื่อได้กราบนอบน้อมเข้าเฝ้าต่อองค์พระพุทธบิดา องค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ท่านแล้วนั้น จึงได้เฝ้าทูลถามพระพุทธองค์ท่านไป ดังนี้ว่า...

“ ข้าแต่องค์พระพุทธบิดา องค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เจ้าขา..

วันนี้ ลูกจะขอเฝ้าฟังธรรม ถึงการละสังโยชน์ ข้อที่ 8* ขององค์พระอรหันต์

องค์พระอรหันต์นั้น.. ท่านละสังโยชน์ข้อที่ 8* คืออะไรหรือเจ้าคะ และท่านสามารถละได้แบบไหน ?

ขอพระพุทธองค์โปรดทรงเมตตาแสดงธรรมนี้ ให้ลูกได้ฟัง นำไปประพฤติปฏิบัติตาม และเผยแผ่ด้วยเถิด พระพุทธเจ้าค่ะ “

- - - -

นั่งให้สงบ ทำใจให้สงบ แล้วลองพิจารณาธรรม ตามนี้ดูเถิด.. พระยาธรรม

องค์พระอรหันต์นั้น.. ท่านเป็นผู้ที่ประพฤติปฏิบัติตน จนเข้าถึงความรู้แจ้งในสรรพสิ่งทั้งหลายแล้ว

ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้น เป็นสิ่งที่ดี - ท่านก็ย่อมรู้ เข้าใจเหตุที่เกิดขึ้น และเป็นสิ่งที่ดีนั้น ว่า..

เป็นเพราะอะไร ? เหตุมันเกิดมาจากไหน ?

ท่านก็จะมองเห็นว่า เป็นปรกติของมันอย่างนั้น

เมื่อปลูกอะไรลงไป.. สิ่งนั้นก็ต้องงอกขึ้นมาเป็นธรรมดา ตามเหตุและปัจจัยของสิ่งที่แต่ละคนได้กระทำลงไป

แต่ละเรื่องราวที่มันจะเกิดขึ้น และทุกสิ่งที่มันเกิดขึ้นนั้น.. มันก็ไม่มีอะไรเป็นตัวเป็นตนของเรา ของเขา ยึดเอาอะไรไว้ไม่ได้

ไม่ใช่เรา ไม่ใช่เขา

.. ไม่มีอะไรทั้งนั้น

เมื่อมีสิ่งที่ไม่ดีเกิดขึ้น ท่านก็ย่อมรู้ และมองเห็น เหตุที่มันทำให้เกิดขึ้น

แล้วก็มองเห็นมันเกิดขึ้น เป็นธรรมดา ตามเหตุของมันอย่างนั้น

ปลูกอะไร ทำอะไร.. ก็ได้สิ่งนั้นคืนมา

- และก็มองเห็นความเป็นธรรมดา ในสิ่งไม่ดีนั้นว่า.. มันก็ไม่เที่ยงแท้ +

ไม่ใช่ตัวของเรา /ไม่ใช่ตัวของเขา

ไม่มีในตัวเรา /ไม่มีในตัวเขา

- มันเป็นเพียงสิ่งที่สมมุติขึ้นมา เท่านั้น

องค์พระอรหันต์.. รู้แจ้งตามเหตุที่เกิดทั้งหลาย

เกิดเรื่องที่ดีขึ้นมาก- ดีขึ้นปานกลาง- หรือดีน้อย

เกิดเหตุที่ร้ายมาก- ร้ายปานกลาง- หรือน้อย

มีสิ่งใดเกิดขึ้นแบบไหน.. ท่านก็ย่อมรู้แจ้ง เห็นเป็นธรรมดา

เช่น การที่ท่านนั้น มองเห็นว่าบางคน มีสภาวธรรม มีความดีที่มาก ในมุมมองของบุคคลที่ยังเวียนว่ายตายเกิด หรือมองแบบทางโลก

มองว่าดีมาก.. ดีมากกว่าใครๆ

ท่านก็แค่สักว่าเห็นว่า.. มีความดีอยู่ - ตามเหตุที่ทำดีนั้น

แต่ท่านไม่ได้เอาจิตเอาใจ เอาตัวตนของตน ไปเปรียบเทียบว่า..

เขาดีกว่าเรา

เราดีไม่เท่าเขา

หรือว่า เราดีเสมอเขา..

ถ้าเกิดว่า เห็นใครที่ไม่ค่อยจะดี มีแต่คำนินทา กล่าวว่าร้าย มีแต่ข่าวไม่ดีเล่าลือกันไปตามทิศทางต่างๆ

ท่านก็จะสักแต่เห็นว่า..

มันก็ไม่ดี - ตามเหตุแห่งกรรมวิบาก กิเลสตัณหา / ตามจิตที่ยังไม่รู้ตื่น

.. ก็เป็นธรรมดาเช่นนั้น

ท่านก็จะไม่น้อมเอามาเปรียบเทียบ กับตัวของท่านว่า..

ท่านดีกว่าเขา

เขาดีไม่เท่าท่าน

ท่านวิเศษกว่า.. ดีกว่า..

เช่นนี้ละ พระยาธรรม.. องค์พระอรหันต์นั้น ท่านเป็นผู้ที่

/ สามารถฝึกฝนตนเอง จนเข้าถึงแล้วซึ่งความรู้แจ้งในสรรพสิ่งทั้งหลาย อย่างแท้จริง +

/ ดับกิเลส ความหลงในตัวในตน ความยึดถือมั่นในเรา ในตัวตนของเรา

/ ดีก็ไม่ยึด - ชั่วก็ไม่ยึด ไม่ถืออะไรทั้งนั้น

เป็นจิตที่สว่าง ยกระดับสูงแล้ว..

จนท่านนั้น สามารถละสังโยชน์ ข้อที่ 8*ได้

ซึ่งสังโยชน์ ข้อที่ 8* ก็เช่นที่กล่าวไปนั้นละ พระยาธรรม..

มีปัญญารู้แจ้ง จนไม่เปรียบเทียบเรา / เปรียบเทียบเขา

ไม่มีความเห็นว่า..

- เราดีกว่าเขา

- เราเสมอกันกับเขา

- เราดีไม่เท่าเขา

อย่างนี้.. อารมณ์เปรียบเทียบซึ่งกันและกัน - ย่อมไม่มี

จิตนั้นไม่มีอารมณ์ที่จะเทียบดี เทียบชั่วอะไรอีกต่อไป

จะสักแต่ว่า เห็นตามเหตุชั่วนั้น ว่า..มันเป็นอย่างนั้น

เห็นตามเหตุดี ว่ามันดี.. เพราะมันเป็นอย่างนั้น

รู้แจ้งตามความเป็นจริงเช่นนี้ละ.. พระยาธรรม

/ ละการเปรียบเทียบเขา - เปรียบเทียบเรา

/ ละการเอาตน ยึดตัว ยึดตน ยกตนให้สูงเหนือผู้อื่น

/ ละการที่จะยกเอาผู้อื่นสูงเหนือตน.. มากดข่มตน

-- การแบ่งแยกอย่างนี้.. ย่อมไม่มี !

*จิตขององค์พระอรหันต์.. ย่อมสว่างไสว *

รู้ว่า..

สิ่งที่ดี.. ก็ตาม

สิ่งที่ไม่ดี.. ก็ตาม

.. มันก็เป็นเพียงแค่ เรื่องสมมุติขึ้นมา ++

จิตที่ไม่รู้ตามความเป็นจริง ก็ยึดเอา ถือเอา มาเป็นตัวเป็นตนของตน

แล้วก็อาศัยสิ่งที่ตนยึดเอาถือเอานั้น.. ไปทำกรรมชั่วบ้าง ทำกรรมดีบ้าง

.. ทำอยู่อย่างนี้ไม่รู้จบ ไม่รู้สิ้น

-- นั่นเป็นเรื่องของปุถุชน จิตที่เป็นผู้ที่ยังต้องเวียนว่ายตายเกิดอยู่ --

องค์พระอรหันต์นั้น ย่อมมองเห็นเป็นธรรมดา เช่นนี้ละ.. พระยาธรรม

/ จึงไม่วุ่นวาย

/ จึงไม่ยกตนข่มท่าน

/ จึงไม่ยกท่านข่มตน

/ จึงทำความดีแต่เฉพาะตามหน้าที่ ที่ตนนั้นควรจะทำ

.. ทำไปตามเหตุ อย่างไม่สุข ไม่ทุกข์

.. ทำไปเรื่อยๆ จนกว่าจะจบกิจ คือ กายนี้ดับไป…

แค่นั้นละ พระยาธรรม.. องค์พระอรหันต์ สามารถละความรู้สึกเหล่านี้ได้ ลูก

องค์พระอรหันต์.. จึงมีจิตตั้งมั่นในแสงสว่าง ที่ปราศจากแล้วซึ่งกิเลสตัณหา

คือ ความหลงในตนว่า ตนดีแล้ว

คือ การรู้สึกว่า ตนยังไม่ดี

มั่นใจอย่างเต็มที่ -ในสิ่งที่ตนเป็นอยู่ รู้อยู่ เห็นอยู่ และทำอยู่ ..

มั่นใจ อย่างเที่ยงแท้

มั่นใจโดยปราศจากความหลงในความมั่นใจนั้น

มั่นใจ แบบจิตที่ถึงแล้ว ซึ่งพระนิพพาน คือ

- ไม่กลับมาเกิดอีก

- ไม่ถูกกิเลสตัณหา ครอบงำอีก

- ไม่เกี่ยวข้อง ด้วยเรื่องของวัฏสงสารอีกต่อไป...

แบบนี้ละ พระยาธรรม.. คือ องค์พระอรหันต์ ผู้ที่สามารถประพฤติดี ปฏิบัติดี

ฝึกฝนตนจนเข้าถึง การละสังโยชน์ ข้อที่ 8* คือ ละการเปรียบเทียบเขา เปรียบเทียบเรา

อย่างนี้ละ.. พระยาธรรมเอย

ฉะนั้น.. ลูกก็จงระลึกกันไว้อยู่เสมอนะลูก ว่าการที่เรานั้นยกระดับตนสูงเหนือผู้อื่น

คิดว่าเราดีกว่าเขา

.. นั่นมันก็เป็นกิเลสชนิดหนึ่ง *

- เป็นกิเลสในรูปแบบ ที่จะยกตนให้มีทิฐิ มีอัตตาตัวตน หลงในตัวในตนของตน นะลูก

- เป็นสิ่งที่ ไม่ควรทำ

- เป็นสิ่งที่ ควรละเสีย

พยายามฝึกฝน ละทิ้งอารมณ์ความรู้สึกเหล่านี้ไป

จะได้ไม่อาศัยอารมณ์เหล่านี้ ในการสร้างกรรม โดยการ..

- ข่มผู้อื่น โดยที่รู้ตัวก็ดี /ไม่รู้ตัวก็ดี

- เพ่งโทษผู้อื่น ด้วยการยกตนสูงเหนือผู้อื่น

พระยาธรรมเอย.. พยายามพากันฝึกฝนให้ดี ลูก

แล้วก็อย่านึก อย่าคิดว่า บุคคลผู้อื่นเขาดี เสมอกันกับเรา

การที่ดีเสมอกัน ก็ยังถือว่า มีการวัดระดับของความดี

เปรียบเทียบกันและกัน ว่า..เป็นอย่างนั้นอย่างนี้

* ความมีตัวมีตนก็ยังมีอยู่.. ก่อให้เกิดความหลงได้ ลูก *

อย่าไปเปรียบเทียบว่า เราดีไม่เท่าเขา ยกเขาให้สูง จนทำให้เรานั้น รู้สึกว่าตนไม่ดี ต่ำต้อยยิ่งนัก

ไม่สามารถที่จะทำได้อย่างเขาหรอก

ก็อย่าไปคิดเช่นนั้น.. เพราะจะเป็นการทำให้ตนนั้น โดนกดลงไป.. หมดกำลังใจ

เปรียบเทียบแล้วจะทำให้ตนหมดแรง ในการทำความดี

ซึ่งมันก็เป็นกิเลส ทำให้หลงในตัวเรา หลงในตัวเขา

- มันไม่ดีหรอกลูก !

จงปฏิบัติเอาเฉพาะแต่ตน แต่เรื่องของตนเองดีกว่า

เพราะว่าทุกคนเกิดมา..

- มีเหตุของการเกิด ที่แตกต่างกัน

- มีเชื้อกิเลสที่ครอบงำ แตกต่างกันไป

- มีความคิด ความรู้ ความสามารถ ที่แตกต่างกันไป

อย่าเอาเราไปเทียบเขา.. เพราะเขากับเรานั้น มันไม่มีอะไรเกี่ยวข้องกัน ที่จะต้องเปรียบเทียบ ++

มันไม่ได้สำคัญอะไรเลย ว่าเราดีกว่าเขา เขาดีกว่าเรา

เพราะเส้นทางของเขา กับของเรา ที่วนเวียน เวียนว่ายตายเกิดในวัฏสงสารนี้ - มันต่างกัน !

อย่ามัวแต่ไปนึกถึงเรื่องราวเหล่านี้.. จงสละทิ้งมันเสียเถิดลูก

เพราะว่ามันเป็นสิ่งที่ไม่จำเป็นอะไรเลย ต่อดวงจิตทั้งหลายที่ประพฤติปฏิบัติ

เราควรจะแข่งกับตัวเราเอง ต่างหาก !

ควรจะดูที่ตัวของเราว่า ตอนนี้ความดีของเราที่ทำไป..

/ ทำได้มากแค่ไหน ?

/ ความดีเหล่านั้น ช่วยชำระกิเลสมากเพียงใด ?

/ ความชั่ว ยังเหลืออีกเยอะไหม ? เป็นตัวค้ำหนุนกิเลสในใจของเรา ให้มันเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ

.. หรือความชั่วลดน้อย กิเลสน้อยลง ความดีมากขึ้น

/ จิตสะอาด บริสุทธิ์มากขึ้นแล้วหรือยัง ?

รู้ที่เรา ดูที่เรา

รู้หนทางแห่งตน ทำหนทางแห่งตนให้ดี ก็พอ..

พระยาธรรมเอ๋ย.. จุดมุ่งหมายขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ไม่ใช่ประพฤติปฏิบัติไป สร้างความดีไป ตรัสรู้ เข้าสู่พระนิพพานไป.. เพื่อดีกว่าใครๆ เพื่อสูงเหนือกว่าใครๆ

- ไม่ใช่เช่นนั้นลูก !

ถ้าไปยึดเอา ถือเอาตัวนั้น มาเปรียบเทียบ มายึดถือซึ่งกันและกัน..

- ย่อมเป็นสิ่งที่ ไม่ถูกต้องตามหลักธรรมอย่างแท้จริง

- ย่อมกลายเป็นอัตตาที่ยิ่งใหญ่ คลุมโลก คลุมจักรวาล ออกจากวัฏสงสารนี้ไม่ได้ ลูก

เราต้องประพฤติปฏิบัติ เพียงเพื่อให้ดับกิเลสตัณหาแห่งตนให้ได้ ++

ฉะนั้น.. จึงไม่มีการเทียบเขา เทียบเรา

การประพฤติปฏิบัติ ตรัสรู้ธรรม - จนเป็นองค์พระพุทธเจ้า.. ก็เพียงเพื่อดับกิเลสแห่งตน

ผู้ซึ่งสร้างบารมี สร้างกรรมทำดี ทำชั่ว - มาในรูปแบบที่จะต้องสั่งสมบารมี เพื่อไปเป็นองค์พระพุทธเจ้าองค์หนึ่ง **

และองค์พระพุทธเจ้านั้น ก็สำเร็จเป็นพระพุทธเจ้า เพียงเพื่อจะได้บอกทางชี้ทางให้แก่ผู้อื่น

-- แต่ไม่ใช่ยึดเอาถือเอาว่า.. ดีกว่าใครๆ ++

องค์พระอรหันต์ ก็เช่นเดียวกัน.. ประพฤติปฏิบัติธรรม ทำความดี

- จะมากเพียงใด

- จะมากกว่า- น้อยกว่า / ยากกว่า- ง่ายกว่า..

แต่ละองค์ แต่ละดวงจิต.. ก็ไม่ได้ทำเพื่อฉันดีกว่าเธอ เก่งกว่าเธอ เสมอเธอ

จะไม่ได้ทำ เพื่อเปรียบเทียบซึ่งกันและกัน.. ลูกเอ๋ย

-- แต่ทำเพื่อให้จิตของตนละกิเลสให้ได้.. เพื่อเข้าสู่พระนิพพาน **

ฉะนั้น.. ไม่ได้ทำ เพื่อยึดเอาถือเอาความดีเหล่านั้น ว่า.. ดีกว่าคนอื่น เสมอคนอื่น หรือดีไม่เท่าคนอื่น

การเปรียบเทียบเขา เปรียบเทียบเรา*

.. สิ่งที่ทำเช่นนี้ จึงเป็นเรื่องของโลก เรื่องของกิเลส

-- ไม่ใช่เรื่องขององค์พระอรหันต์.. ลูกเอ๋ย

ฉะนั้น.. บุคคล ผู้ที่จะประพฤติปฏิบัติตน จนเข้าถึงองค์พระอรหันต์

จึงควรละเสีย ซึ่งการกระทำ และความคิดเหล่านี้

จึงควรระลึกรู้ว่า..

* พระอรหันต์ ละสิ่งเหล่านี้จนหมดสิ้น เพราะสิ่งเหล่านี้ คือ..

การแบ่งแยกเขา แบ่งแยกเรา

เปรียบเทียบเขา เปรียบเทียบเรา

ยึดเอาถือเอา สิ่งที่เรามี เขามี - มาเป็นอัตตาตัวตน

-- ไม่ถึงซึ่งพระนิพพานหรอกลูก ++

องค์พระพุทธเจ้า ไม่ยึดถือสิ่งเหล่านี้

องค์พระอรหันต์ ก็ไม่ยึดถือสิ่งเหล่านี้

องค์พระปัจเจกพุทธเจ้า ก็เช่นเดียวกัน..

ทุกคน ทุกดวงจิต ทุกท่าน.. สร้างความดี เพื่อดับกิเลส

- ไม่ใช่สร้างความดี.. เพื่อเปรียบเทียบกับใครคนใดคนหนึ่ง +

“ความมี” จึงไม่มีอีกต่อไป.. ลูก

จงพิจารณาตาม เช่นนี้ละ.. พระยาธรรม

และพากันฝึกฝนจิตแห่งตน ให้ละวางอารมณ์ ความรู้สึกเหล่านี้

พยายามฝึกฝน ให้

* เข้าใจตัวของตน ให้มากที่สุด

* เข้าใจกิเลสตัณหาว่า มันมี /ไม่มี

* เข้าใจการทำความดี

* รู้เหตุแห่งตน และดับเหตุที่เกิดให้ได้

-- นั่นคือจุดมุ่งหมายของดวงจิต ของผู้ที่จะไปสู่พระนิพพาน ลูก --

++

พระยาธรรม :: สาธุเจ้าค่ะ

ลูกพอจะเข้าใจบ้างแล้วละเจ้าค่ะ ว่า..

*องค์พระอรหันต์* นั้น.. ท่านละสังโยชน์ข้อที่ 8* ได้ คือ การเปรียบเทียบเขา เปรียบเทียบเรา

เขาดีกว่าเรา

เราดีกว่าเขา

เสมอกับเขา เขาเสมอกับเรา

การเปรียบเทียบ แบ่งแยกเช่นนี้ กิเลสตัวละเอียดที่จะทำให้ก่อความหลง เป็นตัวอัตตานี้ - ย่อมไม่มี !

.. เข้าใจอย่างนี้แล้วเจ้าค่ะ

ทุกคน มีเพียงจุดมุ่งหมายเดียว คือ ชำระกิเลสตนให้หมด เพื่อดับการเกิดไปสู่พระนิพพาน

.. เข้าใจแล้วเจ้าค่ะ

กราบขอบพระคุณพระพุทธองค์ ที่ทรงเมตตาแสดงธรรมนี้ ให้ลูกได้ฟัง

ลูกจะน้อมไปประพฤติปฏิบัติตาม และเผยแผ่

เพื่อให้ทุกคนได้รู้จักสังโยชน์ ข้อที่ 8 * ขององค์พระอรหันต์

กิเลสที่ควรละตัวนี้ เจ้าค่ะ..

สาธุ