zioła - F
Występowanie tych roślin na stanowiskach naturalnych jest coraz rzadsze, aby pokryć dość duże zapotrzebowanie wprowadzono bratek do uprawy. Surowcem jest ziele - ścina się pędy na wysokości, aby do surowca nie dostawały się najniższe części łodyg. W zielu fiołka występują: saponiny, związki flawonowe - rutozyd, garbniki, śluzy, cukry, antocyjany, karoten, Wit. C. Fiołek ma zastosowanie w leczeniu schorzeń skórnych, ma właściwości moczopędne-odtruwające, zmniejsza przepuszczalność naczyń krwionośnych,w schorzeniach dróg oddechowych, pomocniczo w schorzeniach reumatycznych i stanów zapalnych nerek.
Naturalne siedlisko tego gatunku to wybrzeże oraz wzgórza Amazonii i wschodnie zbocz andyjskie. Surowiec: Liście, kwiaty, nasiona.
Alkaloidy tropanowe: atropina, noratropina, hyoscyna, hyoscyjamina, skopolamina i nerskopolamina.
Zastosowanie: odwar z liści i kwiatów ma działanie przeciwskurczowe w zależności od dawki pobudzające lub uspokajające i nasenne. W tradycyjnej medycynie sporządzone wyciągi alkoholowe lub lekko podpieczone nakładane wprost na ranę kwiaty stosuje się miejscowo w celu uzyskania efektu przeciwbólowego oraz w przypadku ropni, dermatoz, w przebiegu trudno gojących się ran, reumatyzmu i w celu zmniejszenia przekrwienia po stłuczeniach.
Nie należy stosować surowca na zbyt rozległe zmiany na skórze, gdyż alkaloidy ulegają wchłonięciu przez skórę i zbyt duża ich ilość może spowodować efekty uboczne. Palony surowiec ma działanie wzmacniające, poprawiające nastrój i kondycje fizyczną.
We współczesnej medycynie ludowej herbatka sporządzona z farbownika lekarskiego jest wciąż uwzględniana w leczeniu melancholii, w łagodzeniu kaszlu, jak również w celu wywołania potów i obniżeniu gorączki. Zioło to stosuje się także do zmiękczania i wygładzania skóry ciała, jak równiez jako środek moczopędny, ściągający i czyszczący krew (czynnik, który rzekomo oczyszcza organizm z toksycznych substancji).
Surowcem są korzenie i liście.
Składniki: farbownik lekarski zawiera alkaloidy, cholinę, antocyjany, alantoinę, kwas krzemowy, gumy, śluzy oraz garbniki.
Zastosowanie
Farbownik lekarski jest głównie stosowany w medycynie ludowej jako środek wykrztuślny oraz zmiękczający (wygładza i zmiękcza skórę). Jednak zdaniem farmakologów farbownik lekarski nie posiada właściwości wykrztuślnych, jak również nie potwierdzili oni właściwości zmiękczających danego zioła.
Ponieważ zioło to zawiera znaczną ilość różnych alkaloidów, powinno być używane z rozwagą, aby go nie przedawkować.