Przyprawy ziołowe w domowej kuchni

praktycznie bez niej obejść: wchodzi w skład wszystkich gorących sosów, jest dodatkiem do mięs, sałatek, surówek, marynat. Przygotowuje się z niej także zupę cebulową. Ma silne działanie bakteriobójcze, obniża ciśnienie krwi, zawiera całe bogactwo soli mineralnych: krzemionkę, potas, sód, fosfor, żelazo, magnez, cynk, mangan, jod, siarkę oraz witaminy C , B, E, K , PP prowitaminę A. Niestety potrafimy unieszkodliwić cały ten arsenał przez obfite solenie, jak się nie pozbyć tego dobra, oto przepis: dużą cebulę lub dwie mniejsze pokroić na plasterki, lekko posolić, polać oliwą, przykryć na godzinę w szczelnym naczyniu.

Cząber:

• jako przyprawy używa się wierzchołków młodych ulistnionych pędów przed kwitnieniem. Nadaje się szczególnie do przyprawiania potraw z fasoli o grochu, soczewicy, kartoflanki. Dodaje się również do zupy na kilka minut przed zakończenie gotowania świeży lub suszony. Ze względu na silny aromat nie należy dodawać za dużo tej zieleniny. Można stosować do potraw z grzybów z wyjątkiem pieczarek. Nadaje się wybornie do przyprawiania baraniny i wołowiny. Można nim przyprawiać drób i mięsa mielone a także potrawy z ryb. Cząber poprawia trawienie, pobudza apetyt, działa przeciwbakteryjnie i przeciw robaczycy.

Czosnek:

• jest przyprawą najostrzejszą ze wszystkich przypraw cebulowych. Jest przyprawą wszystkich kuchni krajów południowych a także kuchni francuskiej. Niewielkie ilości (ząbek) można dodawać do zup: barszczu, żuru, kartoflanki, fasolówki, rosołu, a także nacierać nim mięso przed pieczeniem. Czosnek działa silnie bakteriobójczo, pobudza trawienie i przemianę materii, zwiększa odporność na choroby. Niezbędny dodatek do wyrobu kiełbas. Dodam, że spożywanie czosnku po czterdziestce zabezpiecza w dużym stopniu przed sklerozą i jej następstwami oraz osłabieniem całego organizmu. Sposób stosowania - kromka chleba posmarowana masłem i poszatkowanym czosnkiem (3 ząbki), spożywać przed kolacją przez cały miesiąc. Po miesiącu zrobić przerwę tygodniową i kontynuować kurację.

Estragon:

• typowa przyprawa kuchenna - szczególnie kuchnia francuska, szczególny dobry smak ma estragon świeży. Tę przyprawę dodaje się do rosołu, kartoflanki, zup rybnych, zupy cytrynowej. Jest składnikiem sosu Bearnaise, sosu holenderskiego, winegret, zielonych sosów ziołowych, sosu tatarskiego, majonezu, octu. Można nim posypywać różnego rodzaju sałatki i surówki. Stosuje się do wszelakiego rodzaju mięs, szczególnie do cielęciny, drobiu i ryb. Ma działanie konserwujące - dodaje się do kiszenia kapusty i ogórków. Poprawia trawienie, działa żółciopędnie, moczopędnie, antyseptycznie.

Gorczyca:

• listki gorczycy można dodawać do zup i sosów ziołowych a także do sałatek sporządzonych z oliwy, śmietany lub majonezu. Także do marynat, ogórków cukinii, do przyrządzania potrawek z drobiu i baraniny. Pobudza apetyt i poprawia trawienie.

Kminek:

• nasiona kminku używane są do przyprawiania zsiadłego mleka, kartoflanki, kapuśniaku, kwaszonej kapusty, do sosów, do pieczeni wieprzowej, do sosu cebulowego. Kminek pobudza trawienie, działa przeciwskurczowo i wiatropędnie.

Koper:

• przyprawa do zup, sosów, ziemniaków, marynat. Świeże lub suszone listki służą do posypywania potraw i zup (rosół). Z kopru przygotowuje się sos koperkowy i zupę koperkową, dodaje się do panierowania kotletów wieprzowych, smażonego mięsa wieprzowego, do marynat np. ogórków. Koper hamuje rozwój drobnoustrojów, ma działanie wiatropędne, przeciwskurczowe, przeciwbakteryjne, moczopędne.

Koper włoski:

• nasiona dodaje się do grillowania wieprzowiny, do smażenia mięsa wieprzowego, do kotletów wieprzowych smażonych bez panierowania, do potraw z ryb. Koper włoski pobudza trawienie, działa przeciwskurczowo, wiatropędnie, mlekopędnie.

Lebiodka, dziki majeranek:

• jest ostrzejszy od majeranku ogrodowego. Dodaje się go do zupy grochowej, fasolowej, kartoflanki, do sosów, do mięsa wołowego i drobiu. Pobudza trawienie, działa wiatropędnie, przeciwskurczowo, moczopędnie, uspokajająco.

Lubczyk:

• listek tego zioła dodaje się razem z trybulką i pietruszką do białego sosu, suszone liście i korzeń wchodzą w skład sosów do pieczeni, dodaje się je do duszonego mięsa i do gotowanych warzyw, także do flaków, gulaszu, baraniny z rusztu, potraw z mielonego mięsa, ryb faszerowanych i pulpetów z ryb. Lubczyk pobudza czynność wydzielniczą żołądka, działa przeciwskurczowo, wiatropędnie, moczopędnie.

Majeranek:

• świeże lub suszone listki dodaje się do zupy grochowej, fasolowej, z soczewicy, do żurku, czerwonego barszczu, flaków, do sosu pomidorowego, do sosów ziołowych wraz z pietruszką. Majeranek roztarty na proszek wsypuje się do jarzyn gotowanych, do fasoli szparagowej, bakłażanów, grochu. Świeże listki można dodawać do sałatek warzywnych. Majeranek jest niezbędny do pieczeni wieprzowej, schabu, żeberek, baraniny, gulaszów, a nawet drobiu, a także do potraw z mielonego mięsa. Majeranek pobudza apetyt i ułatwia trawienie, działa przeciwskurczowo i wiatropędnie.

Melisa:

• ma zapach cytryny i gorzkawy smak. Świeże listki można dodawać do rosołu z kury, do zup owocowych, do sosu winegret, do zielonej sałatki i sałatek z warzyw, do kalafiorów, zielonego groszku, świeżych ogórków, marchwi, selera, pomidorów a nawet grzybów. Świeżymi i suszonymi listkami można aromatyzować octy i marynaty, napoje owocowe i koktajlowe. Melisę dodajemy do potraw z cielęciny, drobiu, dziczyzny, pieczeni rzymskiej. W potrawach z ryb melisa zastępuje skórkę cytrynową. Melisa ułatwia trawienie, aromatyzuje, działa łagodnie uspokajająco, przeciwskurczowo, żółciopędnie, aseptycznie.

Ogórecznik:

• liście tej rośliny przypominają w smaku ogórek, można je dodawać do chłodnika, do sosu winegret, pomidorowego, do sosów śmietanowych, razem z koperkiem do sałatek z pomidorów i ogórków, do kalarepy, salsefii, szpinaku, kapusty, białej fasoli, można nim aromatyzować ocet ziołowy (barwi ocet na niebiesko). Ogórecznik można dodawać do baraniny, cynaderek, mielonego mięsa. Ogórecznik pobudza trawienie, działa odtruwająco, moczopędnie. Zawiera kwas linolenowy wielokrotnie aktywniejszy od nienasyconych innych kwasów obniżających poziom cholesterolu we krwi.

Pietruszka:

• jest obok kopru i majeranku najpopularniejszą przyprawą w naszym kraju. Jest bardzo wartościowa z uwagi na dużą zawartość wit. C i soli mineralnych, dlatego jej zielone liście zazwyczaj używa się świeże. Możliwe jest też hodowanie w domu w doniczkach. Drobną posiekaną natkę dodajemy do wszystkich zup (pamiętając by dodać jej pod koniec gotowania) z wyjątkiem zup słodkich i mlecznych. Korzeń pietruszki jest składnikiem wszystkich wywarów jarzynowych do zup, galaretek mięsnych, większości sosów do mięs, jest też składnikiem zup jarzynowych: winegret, majonezowego białego, pomidorowego, wiosennego, estragonowego i innych ziołowych, także do wszystkich dań warzywnych gotowanych. Powinna być składnikiem sałatek jarzynowych i mieszanych, nadzienia zarówno jarskiego jak i mięsnego, galaretek rybnych i do ryb faszerowanych. Pietruszka aromatyzuje potrawy, poprawia smak, ułatwia trawienie, działa moczopędnie, witaminizuje, działa przeciwskurczowo, wiatropędnie.

Por:

• jest składnikiem warzyw jarzynowych i sałatek warzywnych, stosowany również jako oddzielne danie warzywne lub podstawa zupy z porów. Poprawia trawienie, zwiększa przemianę materii, działa moczopędnie, mineralizuje.

Szczypiorek:

• służy do przyprawiania zup, kanapek, jako składnik chłodników. Winien być używany zawsze świeży do sosów śmietanowych, do przyprawiania twarożku, białego sera, sosów ziołowych, sałatek rybnych, ryby gotowanej, zapiekanek. Działa wzmacniająco, witaminizująco. Zawiera wit. C i sole mineralne żelazo.

Trybula:

• jest ziołem podobnym do pietruszki, lecz delikatniejszym w smaku. Dodaje się do białych mięs, cielęciny, kury, ryb. Ma działanie moczopędne i odtruwające.

Tymianek:

• nadaje się najbardziej do przyprawiania ryb, zup, roślin strączkowych, do kartoflanki, zupy rybnej itp. Pobudza trawienie, działa wiatropędnie, rozkurczowo, przeciwpasożytniczo, przeciwgrzybiczo.

Szałwia:

• jest dodawana do sosów winegret, majonezowych do baraniny i cielęciny, do roślin strączkowych, sałatek, szaszłyków, drobiu, ryb. Poprawia trawienie, działa wiatropędnie, również gojąco. Nieznacznie wpływa na obniżenie poziomu cukru we krwi.

Inne przyprawy w dziale Zioła