Bez czarny
Bez czarny
Usuwa z organizmu wszelkie toksyny
Bez czarny ma niezwykłe właściwości lecznicze. Dla celów leczniczych wykorzystuje się przede wszystkim kwiaty i owoce bzu. Kwiaty zbieramy w czerwcu, gdy są w stanie rozkwitu.
Jagody bzu czarnego jedzone na surowo mogą spowodować bóle brzucha. Dlatego też najlepszym sposobem jest konsumowanie ich suszonych lub gotowanych, a w połączeniu z innymi jagodami smakują jeszcze lepiej. Pewne dolegliwości zdrowotne powodują akumulowanie nadmiernej wydzieliny śluzowej w płucach. Astma, zapalenie oskrzeli, przeziębienie, grypa, palenie papierosów lub po prostu bycie biernym palaczem może spowodować nadmierne zaleganie flegmy. Odrobina świeżego soku z bzu czarnego jest skutecznym, pomocnym środkiem w wydalaniu nadmiernej flegmy z organizmu.
Należy wiedzieć, że owoce bzu czarnego muszą być zbierane zupełnie dojrzałe, fiołkowoczarne, bowiem niedojrzałe mogą być szkodliwe dla zdrowia.
Owocu bzu czarnego nie wolno poddawać fermentacji, np. przy wyrobie wina domowego, gdyż tworzą się wtedy trujące substancje alkoholowe szkodliwe dla zdrowia.
- posiada właściwości przeciwzapalne dzięki obecności kwasu ursolowego. Korzyści ze stosowania bzu czarnego odnoszą się przede wszystkim do układu oddechowego. Bez czarny jest także stosowany w leczeniu alergii, np. kataru siennego. Wzmaga pocenie się, dzięki czemu organizm wydala toksyny. Poprzez pocenie się obniżana jest gorączka. Kwiaty bzu czarnego łagodzą bóle ucha, które są związane z nadmiernym śluzem. Poza tym, bez czarny działa korzystnie na układ moczowy, dzięki swoim właściwościom moczopędnym. Z naukowego punktu widzenia: badania wykazały, że jego kwiaty posiadają właściwości redukowania zapalenia a także zwiększają pocenie się. Zawiera bowiem olejki lotne, flawonoidy, śluz roślinny, garbniki, witaminy A oraz C, glikozydy cyjanogenne, związki wapnia, żelaza, potasu, alkaloidy.
Owoc bzu czarnego Bez czarny - Sambucus nigra jest krzewem lub małym drzewem, pospolitym w Polsce. W lecznictwie stosowane są kwiaty i owoce bzu czarnego. Owoce zawierają m.in.: glikozydy antocyjanowe, garbniki, kwas jabłkowy, kwas chlorogenowy, pektyny, cukry, witaminę C i witaminy z grupy B. Wykazują działanie moczopędne, napotne, słabo przeciwbólowe i lekko przeczyszczające. W medycynie ludowej kwiaty i owoce bzu stosowane są w postaci soku lub nalewki jako środek przeciw przeziębieniom. Średnia terapeutyczna dawka dobowa dla kwiatów bzu czarnego wynosi 10 – 15 g surowca (Komisja E). Nie określono dawki terapeutycznej dla owoców bzu czarnego. Wszystkie części rośliny zawierają toksyczny glikozyd cyjanogenny, zwany sambunigryną. Składnik ten po spożyciu jest rozkładany do cyjanowodoru, co powoduje poczucie słabości, niekiedy wymioty. Jednak podczas przetwarzania (suszenie, gotowanie itp.) sambunigryna ulega rozkładowi, co pozwala na stosowanie surowca. Przy przyrządzaniu przetworów z owoców bzu czarnego należy odrzucać niedojrzałe, zielone owoce, ze względu na większą zawartość sambunigryny.
W kwiatach występują: rutyna, cholina, kwasy organiczne, olejek lotny, garbniki, związki fenolowe, sole mineralne oraz związek działający napotnie. W owocach — antocyjany, kwasy organiczne, karotenoidy, garbniki, witaminy z grupy B, witamina C. Kwiaty i owoce działają napotnie i moczopędnie, a owoce również i przeczyszczająco. Odwar z kwiatu doskonały na przeziębienia Kwiat bzu czarnego działa napotnie, dlatego stosuje się go w chorobach z podwyższona temperaturą. W tym celu należy jedna łyżkę kwiatów zalać szklanką zimnej wody i ogrzewać aż do wrzenia. Następnie gotować łagodnie pod przykryciem przez trzy minuty, odstawić na piętnaście minut i przecedzić. Szklanka tego odwaru, wypita wieczorem po posiłku z dodatkiem łyżki soku malinowego, działa napotnie i przeciwgorączkowo. Oprócz tego kwiat bzu jest też łagodnym środkiem moczopędnym.
Owoce na odtruwanie organizmu
Owoce bzu czarnego zbieramy we wrześniu, gdy są dojrzałe i nabiorą lśniącej czarnej barwy, a następnie je suszymy. Owoc również działa napotnie, jednak jest to głównie środek powodujący usuwanie z organizmu wszelkich toksyn. Odwar z owoców bzu czarnego przyrządza się w ten sam sposób, jak odwar z kwiatu. Należy pić go kilka razy dziennie po pół szklanki.
Sok z czarnego bzu na nerwobóle
Oprócz zwykłego odwaru, z owoców bzu czarnego można przyrządzić również doskonały sok. Profesor Aleksander Ożarowski podaje taki oto przepis:
Dojrzałe, umyte i przebrane owoce bzu czarnego ogrzewać w naczyniu, stale mieszając, aż popękają i puszczą sok. Wówczas rozcieramy je na miazgę i małymi porcjami wyciskamy w płóciennym woreczku. Otrzymany w ten sposób sok należy pozostawić do odstania, potem przecedzić, dodać cukru w proporcji 1:1, gotować kilka minut i rozlać do butelek. Pozostały miąższ wkładamy do naczynia, dodajemy cukru, gotujemy powoli kilka minut i otrzymujemy gotowe powidła.
Sok należy pić dwa, trzy razy dziennie po dwie łyżki w razie grypy, przeziębienia, a także przy nerwobólach.
Mieszanka kręgosłupowa Natomiast w przypadku dolegliwości kręgosłupa skutecznie działa następująca mieszanka ziołowa: bierzemy po 20 gowocu bzu czarnego,
kwiatu dziewanny,
owocu dzikiej róży,
owocu jarzębiny
oraz pokrzywy
Następnie łyżkę rozdrobnionych ziół zalewamy szklanką wrzątku i pozostawiamy na trzydzieści minut. Pijemy trzy razy dziennie po szklance naparu.
Warto wiedzieć
Kwiaty:
Napar - Pić gorący napar na gorączkę oraz flegmę w płucach lub w górnym układzie oddechowym, lub też na katar sienny. Napar z bzu czarnego może być łączony z takimi ziołami, jak krwawnik, mięta pieprzowa.
Nalewka – Brać na przeziębienia i grypę, lub stosować wczesną wiosną w celu zredukowania późniejszych objawów kataru siennego.
Krem – Stosować na popękaną skórę i rany na rękach, jak również na odmrożenia.
Płukanka do oczu – Używać ochłodzony, przecedzony napar na bolące oczy.
Płukanka do gardła (jamy ustnej) – Stosować napar do płukania owrzodzeń jamy ustnej, bolącego gardła, zapalenia migdałków.
Jagody:
Syrop – Sporządzić syrop z wywaru i brać zapobiegawczo przed zimowymi przeziębieniami lub łączyć z innymi wykrztuśnymi ziołami takimi jak tymianek na kaszel.
Nalewka – Stosować w połączeniu z innymi ziołami, np. bobrkiem trójlistkowym lub wierzbą na reumatyczne dolegliwości.
Napar z kwiatów. Łyżkę kwiatów zalać szklanką wrzącej wody. Trzymać pod przykryciem 15 minut i odcedzić. Pić 3—4 razy dziennie po szklance naparu (napotny i moczopędny).
Napar z dodatkiem kwiatu lipowego. Łyżkę kwiatów bzu czarnego i łyżkę kwiatu lipowego zalać szklanką wrzątku. Trzymać pod przykryciem 15 minut, odcedzić (napotny). Pić po pół szklanki naparu, co 2 godziny.
Zagęszczony odwar z owoców. 4 łyżki owoców gotować przez 15 minut w szklance wody. Po przecedzeniu pić 1-2 razy dziennie w przypadku bólów newralgicznych, migreny itp.
Powidła. Owoce gotować z miodem lub z cukrem. Łyżkę powideł rozpuścić w szklance ciepłej wody. Pić codziennie w okresie nasilenia objawów złej przemiany materii lub w biegunkach.
Inhalacje. Przygotować napar z kwiatów — wdychiwać gorącą parę (przy przewlekłych katarach).
Wino z bzu czarnego
16 szklanek (4 litry) wody
1kg jagód bzu czarnego
30 g przypieczonego chleba
15 g drożdży
1 kg brązowego cukru
5 g ziela angielskiego
5 goździków
15 g imbiru
1 szklany słój
Zmiażdżyć jagody bzu czarnego. Umieścić je w wodzie, dodać przyprawy i powoli gotować przez 30 minut. Przelać wszystko do szklanego słoja i dodać przypieczony chleb oraz drożdże. Przechowywać w temperaturze około 20°C do momentu kiedy proces fermentacji jest kompletny (10 do 20 dni). Następnie płyn odcedzić, przelać do butelki i trzymać w piwnicy lub w jakimś innym chłodnym miejscu przez okres około 2
miesięcy. Pić 25 ml przed każdym posiłkiem. W przypadku anemii, wino to jest świetnym środkiem pobudzającym oraz odżywczym dla systemu odpornościowego.
Szampan z kwiatów bzu czarnego
Oczywiście nie jest to przepis na prawdziwego szampana. Jest to przepis na orzeźwiający i smaczny napój, który z powodzeniem może być podawany w upalne, letnie dni.
4 litry wody
625 g cukru pudru
2 soczyste cytryny
4 wielkie główki kwiatowe bzu czarnego
2 łyżki stołowe winnego octu
Zagotować wodę, następnie wsypać cukier puder i mieszać aż do rozpuszczenia cukru, pozostawić do schłodzenia. Wycisnąć sok z jednej cytryny. Umyć drugą cytrynę i pokroić ją na 4 części. Umieścić główki kwiatowe bzu czarnego w dużym, nie metalowym pojemniku. Dodać sok z cytryny, części cytryny, słodzoną wodę oraz ocet winny. Wszystko dobrze wymieszać, zakryć ściereczką, i pozostawić na 24 godziny. Przecedzić płyn przez drobne sitko, wyciskając dobrze główki kwiatowe. Płyn przelać do czystych butelek z nakrętkami i pozostawić na okres około 10 dni, do momentu kiedy płyn zacznie się musować. Pić w ciągu 3 do 4 tygodni.
przepisy - źródło: Zielnik
