Probiotyki

Probiotyki pomagają odbudować florę bakteryjną (po leczeniu antybiotykami), tych pożytecznych bakterii nie zastąpią leki konwencjonalne.

Probiotyki - Fakty i Mity

Probiotyki promowane są jako produkty pozytywnie wpływające na zdrowie. Czy istotnie tak jest? Jakie faktyczne korzyści daje ich spożywanie? Kiedy należy je stosować? Jakie wybrać? Czy stosowanie probiotyków jest bezpieczne? Na te pytania coraz częściej próbują sobie odpowiedzieć lekarze i pacjenci.

Czym są probiotyki?

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które po spożyciu wywierają korzystny wpływ na organizm gospodarza. Przypisuje się im wiele dobroczynnych działań, ale tylko część z nich znalazła potwierdzenie w wynikach obiektywnych badań klinicznych. Wiadomo, że właściwości preparatów probiotycznych są ściśle uzależnione od znajdującego się w nich szczepu bakterii. Aby racjonalnie je stosować niezbędna jest znajomość działania konkretnego szczepu bakterii, który w nim występuje.

Jednym z najbardziej szczegółowo przebadanych szczepów bakterii probiotycznych jest LGG (Lactobacillus rhamnosus GG). Na jego temat zostało napisanych ponad 500 publikacji naukowych.

LGG spełnia kryteria idealnego probiotyku, między innymi dlatego że:

  • pochodzi z naturalnej mikroflory jelitowej człowieka;

  • posiada zdolność przeżycia w środowisku przewodu pokarmowego;

  • posiada zdolność przylegania do nabłonka jelitowego i szybko rozmnaża się w jelitach;

  • nie jest chorobotwórczy ani szkodliwy dla gospodarza;

Kiedy stosować probiotyki?

Dzięki wszechstronnej aktywności probiotyki znalazły zastosowanie w profilaktyce i terapii szeregu chorób.

Najlepiej udokumentowana jest efektywność stosowania bakterii probiotycznych w terapii biegunek różnego pochodzenia. Biegunka stanowi poważny problem zdrowotny, zwłaszcza u dzieci, u których często jest wskazaniem do hospitalizacji. Zlekceważenie tego problemu może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak odwodnienie, niedobory elektrolitowe, osłabienie połączone ze spadkiem ciśnienia krwi i wiele innych. Zastosowanie probiotyku znacząco skraca występowanie objawów biegunki.

Zapobieganie biegunce poantybiotykowej jest jednym z najbardziej oczywistych wskazań do stosowania probiotyków. Antybiotykoterapia często zaburza prawidłowy stan mikroflory przewodu pokarmowego, której całkowite odtworzenie może trwać nawet 6 miesięcy. Im szybciej rozpocznie się przyjmowanie preparatów osłonowych, tym szybciej nasz organizm wróci do formy. Pierwszą dawkę probiotyków można wziąć już pierwszego dnia kuracji antybiotykowej. Należy jednak pamiętać, że nie każdy szczep bakterii probiotycznych zaczyna działać w momencie przyjmowania antybiotyków.

Radość z podróżowania i zwiedzania świata może nam popsuć biegunka podróżnych. Jest to odmiana biegunki infekcyjnej, występującej u około 20-50 procent wszystkich podróżujących do krajów tropikalnych (zwłaszcza o niższym standardzie higienicznym). Biegunka tego typu zazwyczaj ma podłoże bakteryjne, głównie z powodu zanieczyszczenia środowiska, niedostatecznego zaopatrzenia w czystą wodę oraz nieodpowiednich warunków sanitarnych i higienicznych. Probiotyki mogą być skuteczne w redukcji ryzyka tego typu biegunki. Ich przyjmowanie możemy rozpocząć tuż przed wyjazdem i w czasie jego trwania.

W ostatnich 20-30 latach stwierdzono wyraźny wzrost schorzeń alergicznych, zwłaszcza w wysoko rozwiniętych krajach Europy. W wielu państwach różnorodne reakcje alergiczne obserwuje się u 35 procent społeczeństwa. Najnowsze badania potwierdzają występowanie współzależności pomiędzy mikroflorą jelitową a alergią. Naukowcy doszli do wniosku, że odpowiednie zadbanie o skład mikroflory jelitowej może być kluczowym elementem zapobiegania i niwelowania skutków ubocznych alergii pokarmowych.

Stosowanie probiotyków jest całkowicie uzasadnione, ale tylko pod warunkiem, że przepisywany jest produkt zawierający szczep bakterii o dobrze udokumentowanym działaniu w przypadku danej choroby.

Na co należy zwracać uwagę przy doborze probiotyku?

Najważniejsze cechy skutecznego probiotyku to:

  1. Działanie i bezpieczeństwo potwierdzone w badaniach (LGG było dotychczas przedmiotem ponad 500 badań przeprowadzonych na całym świecie);

  2. Zawartość szczepu o trzyczłonowej nazwie, np. Lactobacillus (rodzaj) rhamnosus (gatunek) GG (szczep), a także kodzie taksonomicznym wskazującym na zarejestrowanie szczepu w Amerykańskiej Kolekcji Rodzajów Kultur (w przypadku LGG to ATCC 53103);

  3. Odpowiednia liczba bakterii w preparacie gwarantująca dobroczynny wpływ na zdrowie (w przypadku LGG 6 miliardów bakterii w jednej dawce dla osób dorosłych i 3 miliardy w przypadku dzieci).

Idea stosowania probiotyków w terapii znajduje zatem coraz szersze zastosowanie w medycynie. Możliwość wykorzystania omawianych preparatów w profilaktyce i lecznictwie sprawia, iż probiotykoterapię stosuje się już standardowo w licznych jednostkach chorobowych. Nie bez znaczenia jest nie inwazyjność i wielokrotnie potwierdzone bezpieczeństwo przyjmowania probiotyków.

Korzystając z dobrodziejstw probiotykoterapii należy mieć jednak na uwadze wyniki badań klinicznych i stosować te szczepy, które mają udokumentowaną skuteczność w danej chorobie. Jedynie wówczas terapia probiotyczna ma sens.

Artykuł pochodzi z serwisu artykuly.com.pl - Twojego źródła artykułów do przedruku.


Probiotyki

Probiotyki (gr. pro bios – dla życia), zwane również czynnościową żywnością – są to podawane doustnie wyselekcjonowane kultury bakteryjne lub drożdży, najczęściej pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus), których zadaniem jest korzystne dla zdrowia działanie w przewodzie pokarmowym, poprzez immunomodulację oraz zachowywanie prawidłowej flory fizjologicznej. W większości przypadków korzystne oddziaływania probiotyków dotyczą wyłącznie warunków in vitro. Zaproponowano, że jeżeli wpływ drobnoustrojów na leczenie choroby został zbadany naukowo i ma dowiedzioną skuteczność należy używać nazwy czynnik bioleczniczy. Według definicji FAO/WHO probiotyki to "żywe drobnoustroje", które podane w odpowiedniej ilości wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza.

źródło: Wikipedia

Probiotyki definiowane są jako drobnoustroje, które po spożyciu w odpowiedniej ilości pozytywnie wpływają na stan zdrowia. Większość organizmów probiotycznych należy do rodziny Lactobacillus, której przedstawiciele wchodzą w skład normalnej flory jelitowej u ludzi od najmłodszych lat.

Zanim szczep bakteryjny można uznać za prawdziwy probiotyk, musi być on zgłoszony w literaturze naukowej i:

  • Muszą istnieć wyraźne dane wskazujące na jego właściwości prozdrowotne

  • Musi być zdolny do "kolonizowania" przewodu pokarmowego, tak aby odgrywał rolę regulatora równowagi drobnoustrojów

  • Musi działać jak "naturalny" antybiotyk, hamując rozwój drobnoustrojów chorobotwórczych

  • Musi być bezpieczny w spożyciu

  • Musi nadawać się do produkcji na skalę handlową

  • Nie może wywierać negatywnego wpływu na inne pożyteczne drobnoustroje jelitowe

Bakterie probiotyczne nieustannie towarzyszą człowiekowi - czy to zasiedlając w sposób naturalny jamę ustną i jelita, czy też spożywane w tradycyjnych produktach żywnościowych na całym świecie. Niemożliwe jest określenie momentu "odkrycia" ich korzystnego wpływu na ludzkie zdrowie. Wiemy jednak, że były i są używane do konserwacji pożywienia takiego jak salami, ser, sos sojowy i kiszona kapusta przez setki, jeśli nie tysiące lat.

Na początku XX wieku wysiłki badawcze w zakresie probiotyków koncentrowały się na bakteriach lactobacillus obecnych w produktach mlecznych, takich jakLactobacillus casei (pierwszy wyizolowany szczep probiotyczny, czego dokonali Japończycy) i jego zachodni odpowiednik, Lactobacillus acidophilus. Około 20 lat temu sformułowano definicję naukową probiotyków i rozpoczęły się prace nad identyfikacją cech poszczególnych szczepów probiotycznych. Od tamtego czasu badania zostały zintensyfikowane i obecnie dysponujemy dowodami naukowymi konkretnego pozytywnego wpływu probiotyków na układ odpornościowy, układ pokarmowy i zdrowie jamy ustnej.

Korzyści zdrowotne

Warunkiem dobrego stanu zdrowia jest równowaga zdrowej mikroflory w przewodzie pokarmowym. Mało znany jest fakt, że około 80% naszego układu odpornościowego znajduje się w tkankach przewodu pokarmowego i wokół nich. Żyje w nim 400-500 różnego rodzaju drobnoustrojów stanowiących naszą normalną florę, która chroni organizm przed szkodliwymi bakteriami, zapobiegając ich rozmnażaniu się i wywoływanym przez nie chorobami.

W świecie idealnym nikt nigdy nie musiałby brać probiotyków. Otrzymywalibyśmy pierwsze dawki podczas porodu i z mleka matki, spożywając naturalnie sfermentowane produkty spożywcze przygotowywane powoli w tradycyjny sposób i żyli w sposób "naturalny". Wówczas być może moglibyśmy pozwolić sobie na traktowanie równowagi jelitowej jako rzeczy oczywistej.

Jednak szybkie tempo życia w przemysłowym świecie sprawia, że ludzkie jelita bombardowane są codziennie przez alergeny, substancje chemiczne i potencjalnie szkodliwe bakterie pochodzące z pożywienia i napojów. Ponadto choroby, niektóre leki, zmiana sposobu odżywiania się lub nawet stres mogą zakłócić równowagę flory jelitowej i dać szkodliwym bakteriom możliwość rozwoju.

Z tego względu probiotyki odgrywają fundamentalną rolę w zachowaniu dobrego stanu zdrowia i zapobieganiu chorobom. Dzięki przyjmowaniu probiotyków możemy przywrócić naturalną równowagę organizmu, poprawić stan zdrowia i utrzymać dobre samopoczucie.

Czym różnią się probiotyki od prebiotyków

Prebiotyk – substancja obecna lub wprowadzana do pożywienia w celu stymulacji rozwoju prawidłowej flory jelit, poprawiająca w ten sposób zdrowie. Prebiotykiem może być naturalny składnik diety np. skrobia, błonnik pokarmowy lub dodatki do żywności (suplementy diety) o charakterze prozdrowotnym – healthy food for the colon.

W odróżnieniu od probiotyku nie zawiera żadnych mikroorganizmów, a jedynie substancje stymulujące. Prebiotyki to nietrawione – oporne na działanie enzymów trawiennych w przewodzie pokarmowym – składniki żywności, które korzystnie oddziałują na gospodarza przez selektywną stymulację wzrostu lub aktywności jednego rodzaju lub ograniczonej liczby bakterii w okrężnicy i w ten sposób poprawiają zdrowie gospodarza. Tymi substancjami mogą być białka, tłuszcze, oligo- lub polisacharydy, które nie ulegają trawieniu i w formie niezmienionej docierają do światła jelita, by tam rozwijać swoje działanie.

Prebiotyki ulegają fermentacji w przewodzie pokarmowym gospodarza za sprawą działania mikroflory jelitowej.

źródło: Wikipedia

Produkty które wykazują działanie prebiotyczne

Najczęściej stosowanymi prebiotykami są:

  • poli- i oligosacharydy – inulina, fruktooligosacharydy (FOS) zawarte w roślinach, takich jak szparagi, karczochy, cykoria, cebula

  • mannanoligosacharydy (MOS)

  • laktuloza – polimer fruktozo-glukozowy powstający podczas przemian laktozy

Połączenie prebiotyku i probiotyku w jednym preparacie nosi nazwę synbiotyku.

źródło: Wikipedia