Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) - gościec

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)

W typowych przypadkach jest to utrzymujące się, symetryczne zniekształcające zapalenie stawów. Najczęściej pojawia się w wieku 30 - 40 lat. Kobiety chorują częściej (3:1). Występuje u 3% ludności i wykazuje związek z antygenem HLA-DR4.

Reumatoidalne zapalenie stawów jest chorobą o charakterze zapalnym i lżejszym lub cięższym przebiegu dotycząca całego organizmu. Rozpoczyna się zwykle od dłoni i stóp, stopniowo obejmując pozostałe stawy. Jest to choroba autoimmunizacyjna, co oznacza, że organizm wytwarza przeciwciała atakujące własne tkanki. Do głównych przyczyn zalicza się niewłaściwy tryb życia i wrodzone skłonności. Oprócz obrzęku, sztywności, bólu i zaczerwienienia stawu chorzy zwykle odczuwają brak apetytu, zmęczenie i często mają lekko podwyższoną temperaturę.

Opis choroby

Początkowe objawy w typowych przypadkach to obrzęk, ból i sztywność drobnych stawów rąk i stóp, szczególnie rano. Stopniowo objawy nasilają się i zajęte zostają duże stawy.

Rzadziej zdarzają się objawy początkowe w postaci:

  1. Nawracającego i ustępującego zapalenia pojedynczych stawów.

  2. Przewlekłego zapalenia jednego stawu (często kolanowego).

  3. Objawów ogólnych z zapaleniem osierdzia, opłucnej, spadkiem masy ciała, gorączką i początkowo minimalnymi objawami stawowymi (częściej u mężczyzn).

  4. Nieokreślonymi bólami pasa barkowego.

  5. Nagłego zapalenia wielostawowego.

Oznaki

Początkowe palce rąk kształtu kiełbasek, obrzęk stawów śródręczno-paliczkowych. Później łokciowe odchylenie palców i podwinięcie w kierunku dłoniowym w stawach śródręczno-paliczkowych, różnego rodzaju deformacje palców (łabędzia szyja, ustawienie butonierkowate), ustawienie kciuka w kształcie litery Z. Staw nadgarstkowy ulega podwichnięciu, głowa kości promieniowej sterczy (klucz wiolinowy). Ścięgna prostowników ręki mogą pękać, a sąsiednie mięśnie zanikają. Podobne zmiany występują w stawach stóp. Mogą być zajęte duże stawy. Podwichnięcie stawu szczytowo-obrotnikowego może zagrozić uciskiem rdzenia.

Zmiany pozastawowe

Niedokrwistość, guzki, powiększenie węzłów chłonnych, zapalenie naczyń, zespół cieśni nadgarstka, wieloogniskowa neuropatia obwodowa, splenomegalia (5%, ale tylko u 1% występuje zespół Felt,ego: leukopenia, limfadenopatia, spadek masy ciała). W obrębie oczu zapalenie nadtwardówkowe, twardówkowe, suche zapalenie spojówek i rogówki.

Poza tym: zapalenie osierdzia, płucnej, zwłóknienie płuc, osteoporoza, skrobiawica.

Badania pracowniane: Rtg w RZS wykazuje zgrubienie części miękkich wokół stawu, osteoporozę okołostawową, zniknięcie szpary stawu, nadżerki powierzchni stawowych, podwichnięcie stawu. Spotyka się całkowite zniszczenie nadgarstka. Czynnik reumatoidalny występuje u 75% chorych (w zespole Sjogrena u 100%, w SLE u 30%, w mieszanej chorobie tkanki łącznej u 30%, w twardzinie uogólnionej u 30%,).

Przeciwciała przeciwjądrowe +ve u 30%.

Postępowanie

  • Fizjoterapia i terapia zajęciowa.

  • Pomoce do pracy w domu i samoobsługi, np. szyny nadgarstkowe.

  • Wstrzykiwanie kortykoidów do zajętych stawów.

  • Operacje, w celu poprawienia sprawności ruchowej, nie dla efektów kosmetycznych.

  • Leki, leki pierwszej linii - niesteroidowe leki przeciwzapalne.

Reumatoidalne zapalenie stawów czyli gościec przewlekły postępujący należy do grupy tak zwanych chorób reumatoidalnych.

Jego długotrwały charakter, postępujące usztywnienia i zniekształcenia stawów, a także fakt, iż atakuję on również więzadła, ścięgna i powięzie mięśni sprawia, że leczenie gośćca ciągnie się latami, jest trudne i niestety często nieskuteczne.

Objawami gośćca przewlekłego postępującego są: stany podgorączkowe i gorączkowe, ból i obrzęki najczęściej występujące symetrycznie, obustronnie na stawach palców, nadgarstków, łokci i barków obu rąk. Choroba atakuje również stawy palcowe nóg, kostki i kolana. Skutkiem procesu chorobowego jest zniszczenie gładzi powierzchni stawowych, chrząstek, torebek stawowych, zanik mięśni. Leczeniem zajmuje się przede wszystkim specjalistyczna medycyna, stosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Ogromne znaczenie w powstrzymaniu procesu chorobowego mają zabiegi balneologiczne, również niektóre metody bioterapii. Istnieje wiele udokumentowanych przypadków zatrzymania rozwoju choroby gośćcowej dzięki terapiom bioenergetycznym.

Utrzymanie ruchomości stawów jest bardzo ważne przy wszystkich rodzajach chorób reumatycznych.

Zalecenia praktyczne:

  1. Stosować zioła przeciwreumatyczne O. Grzegorza.

  2. Zawsze nosić ciepłe ubrania, najlepiej odzież z wełny i skóry.

  3. Nie używać ubrań z tworzyw sztucznych butów gumowych.

  4. Spać w łóżku na sienniku ze słomą żytnią i owsianą, a nie na wersalce.

  5. Wskazane jest sypiać na materacach włosia lub trawy morskiej.

  6. Spać na łóżku lub tapczanie izolowanym skórą baranią.

  7. Nie palić papierosów, nie pić alkoholu.

  8. Unikać zimna, wilgoci, zimnych kąpieli w rzekach.

  9. Jeść pokarmy łatwo strawne, dużo surówek i jarzyn, mniej potraw smażonych.

  10. Jeść często dżem z wiśni i czereśni, pić sok z wiśni, do ziołowych herbat dodawać maliny.

  11. Codziennie robić gimnastykę rehabilitacyjną, unikać deszczów.

  12. Korzystać z sanatoriów.

  13. W okresie zaostrzenia choroby unikać potraw mięsnych.

  14. Pić dużo płynów.

  15. Korzystnie działają kąpiele siarkowe.

Naturoterapia

W zwalczaniu bólu skutecznie pomagają gorące i zimne okłady oraz kąpiele: w wodzie morskiej lub z dodatkiem morszczynu pęcherzykowatego albo soli Epsoma (3-4 łyżki na wannę gorącej wody). Przez dłuższy czas można bezpiecznie stosować dietę, pijąc jedynie mieszane soki warzywne:

  • z selera, marchwi, buraków, ziemniaków, kapusty i ogórków

  • pod warunkiem, że będą one wystarczająco zróżnicowane.

Przeciwnie niż mogłoby się wydawać, przy obu postaciach artretyzmu duże znaczenie maja codzienne, niezbyt intensywne ćwiczenia fizyczne. Wiadomo obecnie, że jeżeli stawy nie są używane, to szybko zmniejsza się ich ruchomość i stan pogarsza. Doskonałe jest pływanie oraz niezbyt wyczerpujące spacery.

Leczenie dietą i uzupełnianie niedoboru składników pokarmowych

Pierwszym najważniejszym krokiem w leczeniu artretyzmu, RZS jest zastosowanie właściwej diety. Należy ograniczyć spożycie tłuszczów zwierzęcych, herbaty, kawy oraz alkoholu i pić 1,5-2 l czystej wody dziennie. Powinno się unikać potraw zakwaszających, takich jak czerwone mięso i owoce cytrusowe. Pomaga natomiast picie 3 razy dziennie octu jabłkowego z miodem. Z dodatków witaminowych i mineralnych zaleca się codziennie wysokie dawki rybiego oleju, witaminy A, C, E, B complex oraz cynk, żelazo, magnez, mangan, miedź, molibden, selen, enzym dysmutazy nadtlenkowej i związek wieloamino-kwasowy - glutation. Korzystny wpływ tych dodatków obserwuje się dopiero po upływie 3-6 miesięcy.

Masaż i aromaterapia

Chore miejsca nacieramy maścią pieprzycową lub azjatycką mieszanka ziołową - maścią tygrysią. Zamiast tego możemy wziąć 2-3 krople olejku lawendowego lub rumiankowego i zmieszać je z niewielką ilością oleju podstawowego. Pomóc może olejek cyprysowy, eukaliptusowy

i rozmarynowy, używane do masażu lub dodane do kąpieli.

Leczenie ruchem

Doskonałą formą ruchu jest joga i tai chi, ponieważ nie są intensywne, a poza tym pomagają osobom cierpiącym przyjąć właściwą postawę psychiczną. Alternatywą może być taniec.

Przyrządy elektromagnetyczne

Bardzo skutecznie pomagają uśmierzyć ból elektrostymulatory do przezskórnej elektrostymulacji nerwu. Skuteczne są również ręczne urządzenia elektroniczne do masażu wibracyjnego oraz wykorzystujące fale dźwiękowe, pod warunkiem, że zabieg trwa wystarczająco długo - co najmniej 45 minut.

Ziołolecznictwo w RZS

Ziołolecznictwo

Ogromne znaczenie w powstrzymywaniu procesu chorobowego gośćca mają zabiegi balneologiczne, kuracje ziołowe i kuracje wykorzystujące naturalne preparaty ziołowe.

Stany zapalne korzystnie łagodzą: nasiona selera zwyczajnego, jukka, bobrek trójlistkowy, akacja (Acacia greggi), kłącze i korzenie pluskwicy, pochrzyn, kora wierzby i złocień maruna.

Mieszanki ziołowe:

1. Zmieszać

  • 50 g liścia melisy,

  • 50 g liścia brzozy,

  • 50 g rdestu ptasiego,

  • 50 g korzenia mniszka lekarskiego.

Trzy łyżki stołowe mieszanki zalać 3 szklankami zimnej wody. Odstawić do naciągnięcia cna noc, rano podgrzać, doprowadzając do wrzenia. Po ostudzeniu przecedzić i pić 3 szklanki w ciągu dnia. Kuracja powinna trwać 2 tygodnie.

2. Zmieszać

  • 50 g liścia brzozy,

  • 50 g kwiatu czarnego bzu,

  • 50 g owocu dzikiej róży,

  • 50 g owoców i liści leśnej poziomki.

1 kopiastą łyżeczkę do herbaty mieszanki zalać 1 szklanką wrzątku. Odstawić pod przykryciem na 5 minut. Pić dwa razy dziennie po 1 szklance. Kuracja 2 tygodniowa.

Herbata z kwiatu macierzanki

  • Okład suchy z macierzanki Do płóciennego woreczka wsypać kilka garści suszonej macierzanki. Po zawiązaniu woreczek przykładać do zmienionego chorobowo miejsca. Kuracja kilkutygodniowa powinna być wspomagana piciem mieszanek ziołowych i leczniczymi kąpielami.

  • 1 kopiastą łyżeczkę kwiatu macierzanki zalać 1 szklanką wrzątku. Odstawić pod przykryciem do naciągnięcia na 3 minuty. Pić lekko ciepłe 2 razy dziennie po 1 szklance. Kuracja 2 tygodniowa.

  • Herbata z melisy1 kopiastą łyżeczkę liści melisy zalać 1 szklanką wrzącej wody. Przykryć i odstawić do naciągnięcia na 5 minut. Pić 2-3 szklanki herbatki w ciągu dnia. Kuracja 3 tygodniowa.

  • Kuracja selerowa2 duże selery umyć i rozkroić na części, włożyć do garnka, zalać zimną wodą i gotować przez 1/2 godziny. Odwar wystudzić i pić dwie szklanki płynu dziennie. Gotowany seler jeśli ktoś lubi można zjadać. Leczy jak napar, a na dodatek odchudza. Kuracja kilkutygodniowa. Stosuje się ją też w leczeniu podagry oraz schorzeń pęcherza moczowego.

Kąpiele

Kąpiel w wywarze z siana

  • Kilka dużych garści siana zalać 4 litrami zimnej wody. Gotować pod przykryciem na wolnym ogniu przez 1/2 godziny. Odstawić i po przecedzeniu wlać do wody kąpielowej. Czas kąpieli 15 minut. stosować 3 razy w tygodniu.

Kąpiel w mieszance ziołowej

  • Zmieszać 50 g kwiatu dziewanny, 50 g wiązówki błotnej, 50 g kwiatu arniki, 50 g korzenia żywokostu i zalać 4-5 litrami zimnej wody. Ogrzewać pod przykryciem do granicy wrzenia przez 15 minut. Odstawić na kolejne 15 minut do naciągnięcia, a następnie przecedzić i wlać do wody kąpielowej. Czas kąpieli do 15 minut. Kąpiel zalecana 3 razy w tygodniu.

Kąpiel w mieszance ziołowej

  • Zmieszać 100 g koszyczka rumianku, 75 g macierzanki piaskowej, 75 g ziela uczepu trójlistkowego i zalać 4 litrami zimnej wody. Podgrzewać na wolnym ogniu do granicy wrzenia przez 15 minut i po przecedzeniu wlać do wanny z wodą kąpielową. Czas kąpieli 10 minut, stosować 3 razy w tygodniu.

Kąpiel w wywarze z szyszek

  • 5-6 garści zielonych szyszek świerkowych zalać 3 litrami zimnej wody. Pozostawić na 12 godzin do naciągnięcia i gotować pod przykryciem na małym ogniu przez 1/2 godziny. Po przecedzeniu wlać do wanny z wodą kąpielową. Czas kąpieli 10 minut. zabieg powtarzać kilka razy w tygodniu.

źródło: Kalendarz zdrowia