Chaber bławatek
Występuje jako chwast roślin uprawnych, zwłaszcza zbóż ozimych. Surowcem jest kwiat (kwiatki brzeżne).
W kwiatkach występuje niebieski barwnik cyjanina do 15%,gorycz centauryna, śluz, garbniki, Wit. C , sole mineralne z dużą zawartością magnezu i potasu.
W lecznictwie ludowym kwiat stosowany był w leczeniu wątroby, zaburzeniach menstruacyjnych oraz do płukania jamy ustnej.
Obecnie stosuje się jako środek łagodnie moczopędny szczególnie gdy przebiegają z obrzękami, zwłaszcza u dzieci, jest też środkiem żółciopędnym.
Regeneruje wzrok po zmęczeniu oglądaniem telewizji.
Chaber bławatek to cenne zioło. Nie jest tak popularne jak inne rośliny ziołowe, niemniej udowodniono ponad wszelką wątpliwość, że zawarte w nim związki i sole mineralne są znakomitym lekiem na przewlekłe choroby nerek, stanowiąc środek moczopędny i przeciwzapalny. Natomiast stosowany zewnętrznie bławatek jest bardzo skuteczny przy schorzeniach oczu, zwłaszcza w stanach zapalnych powiek i spojówek. Jest również bezcenny dla ludzi, którzy długi czas spędzają przed telewizorem lub komputerem, albo opalają się na intensywnym słońcu. Nic nie likwiduje powstałych z tego powodu dolegliwości oczu tak skutecznie, jak napar z bławatka.
Do celów leczniczych wykorzystuje się kwiat bławatka, który należy zbierać w czerwcu, w okresie zakwitania. Zielarze twierdzą, że należy suszyć go jak najszybciej, gdyż przy powolnym suszeniu kwiat ten blednie.
Mieszanka na oczy
Jednak jak pisze profesor Ożarowski, do okładów na oczy skuteczniejsza jest następująca mieszanka:
należy wymieszać 4 łyżki kwiatów bławatka,
3 łyżki ziela świetlika
i 2 łyżki kwiatów rumianku
Następnie 2 łyżki tej mieszanki zalać szklanką wrzącej wody i naparzać pod przykryciem przez 15 minut. Potem odstawić na 15 minut i przecedzić. Ciepłe okłady należy robić na oczy w stanach zapalnych kilka razy w ciągu dnia. Mieszanka ta jest znakomita przede wszystkim na dolegliwości oczu spowodowane długotrwałym przebywaniem na słońcu lub narażonych na promieniowanie z ekranów telewizyjnych.
Zioło moczopędne
Chaber jest też użytecznym składnikiem wielu mieszanek ziołowych działających moczopędnie oraz stosowanych przy schorzeniach nerek. Można takie zioła przygotować, mieszając:
po 50 g
kwiatu bławatka
liści czarnej porzeczki
oraz po 25 g
kwiatu mniszka,
kwiatu robinii akacjowej,
i ziela pięciornika gęsiego.
Następnie należy zalać 3 łyżki ziół 3 i 1/2 szklanki letniej wody. Ogrzewać do wrzenia i gotować powoli pod przykryciem przez 5 minut. Odstawić na 10 minut i przecedzić do termosu. Zioła należy pić w ilości 2/3 szklanki 3 - 4 razy dziennie między posiłkami.
Napar z bławatka przy zapaleniu nerek
Przygotowując napar, należy jedną łyżkę kwiatów zalać szklanką wrzącej wody i przez 15 minut naparzać pod przykryciem. Potem odstawić na 15 minut i przecedzić. Napar należy pić dwa razy dziennie po pół szklanki między posiłkami jako środek moczopędny w chorobach zapalnych nerek. Można go też stosować zewnętrznie do okładów na oczy i do zmywania głowy dotkniętej grzybicą lub łupieżem.
