Marchew
Marchew
- zapobiega zaparciom
- obniża poziom cholesterolu (surowa)
- zapobiega nowotworom płuc (gotowana)
- korzystnie oddziałuje na skórę
- działa leczniczo w przypadkach nerwowości
- stosuje się przy stwardnieniu tętnic
- działa jako środek wykrztuśny w postaci soku
- ma działanie wzmacniające
- podnosi odporność organizmu
- ma korzystny wpływ na wzrok
- zapobiega chorobie wieńcowej
- reguluje pracę przewodu pokarmowego
- zmniejsza ryzyko udaru mózgu
- zapobiega rakowi płuc
- sok z marchwi w nadmiernych ilościach może być szkodliwy dla wątroby
- stosowana zewnętrznie w postaci soku łagodzi liszaje, suchość skóry, oparzenia i owrzodzenia, czyni skórę delikatną i działa odmładzająco
Znana była już w Starożytności, lecz nie miała wtedy znaczenia jako warzywo, gdyż jej smak bardzo różnił się - na niekorzyść - od smaku dzisiejszej marchwi. Dopiero w XVI wieku, gdy wyhodowano odmianę o jędrnym korzeniu i o słodkawym smaku, została wprowadzona do kuchni. Obecnie znana jest i wykorzystywana chyba we wszystkich kuchniach świata. Obecnie znanych ponad 60 gatunków marchwi jadalnej, a najpopularniejsze z nich to karota, lenka czy amsterdamska.Marchew dzika ma korzeń o białawym lub żółtawym zabarwieniu, zaś ta uprawiana ma korzeń o intensywnym żółtopomarańczowym lub czerwonopomarańczowym kolorze, kształt cylindryczny, stożkowaty lub wrzecionowaty, długość dochodzącą do 36 cm a średnicę do 6 cm.
Wartość odżywcza
100 g jadalnej części marchwi to około 34 kcal. Zawiera blisko 90% wody, a ze składników odżywczych: około 7% węglowodanów, 1% białek, 0,2% tłuszczów i około 1% celulozy.
Składniki mineralne stanowią przeciętnie około 1%, z czego 28 mg potasu, 45 mg sodu, 35 mg wapnia, 31 mg fosforu, 24 mg siarki, 21 mg magnezu, 0,7 mg żelaza, 0,3 mg manganu, 0,05 mg miedzi, 0,1 mg cynku, 0,002 kobaltu. Z witamin marchew najwięcej zawiera karotenu, czyli prowitaminy A. Odmiany ciemnopomarańczowe zawierają około 8,1 mg karotenu, a marchew żółtawa – pięć razy mniej. Zawiera także witaminę E, B1, B2, B3, B6, kwas foliowy, witaminę C, a ponadto inozytol, kwas jabłkowy oraz pektyny. Na szczególną uwagę zasługuje wysoka zawartość karotenu, korzystnie wpływającego na nasz wzrok, wzmacniającego odporność naszego organizmu i korzystnie wpływającego na stan i koloryt naszej skóry, co ma duże znaczenie zwłaszcza latem, gdy się opalamy. Jednak ilość przyswojonego przez organizm ludzki karotenu zależy od sposobu przyrządzenia marchwi: z gotowanej tylko 18%, z utartej surowej - 82%, a ze świeżo wyciśniętego soku - blisko 100%.Korzeń marchwi łatwo gromadzi toksyny ze środowiska, dlatego należy spożywać tylko marchew pochodzącą z upraw z nieskażonych terenów.
Marchew jest tak tanim i powszechnie dostępnym przez cały rok warzywem, że nie zawsze pamiętamy o jej walorach odżywczych i smakowych. A jest to łatwo dostępne źródło niezbędnych witamin i soli mineralnych, szczególnie teraz latem, gdy może trafić na nasz talerz "prosto z pola" czy ogródka. Najsmaczniejsza i najbardziej wartościowa jest marchew w okresie od czerwca do października. Marchew surowa jest ciężej strawna od lekkostrawnej marchwi gotowanej, lecz po ugotowaniu ponad trzykrotnie wzrasta jej indeks glikemiczny. Najbardziej wartościowa dla organizmu jest właśnie surowa, spożywana w postaci surówek, sałatek czy wyciśniętego z niej soku. Ale można jej użyć także jako składnika zapiekanki, bukietu warzyw, sufletu czy zupy.
Poczytaj więcej