Zapalenie stawów kręgosłupa
Choroba zwyrodnieniowa stawów rąk
Jest szczególnie częsta u kobiet i występuje głównie w końcowych stawach palców. Przesuwając ręką po grzbietowej stronie palców powyżej paznokcia wyczuć można charakterystyczne zgrubienia, zwane guzkami Heberdena
Zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych
Wystąpieniu tych zmian sprzyja wrodzone podwichnięcie w tym stawie (80% przypadków) oraz nadwaga. Staw o nieprawidłowej budowie jest podatny na procesy destrukcyjno-zwyrodnieniowe w związku z nierównomiernym obciążeniem stawu. Ból w tej chorobie jest odczuwalny w okolicy pachwiny i pośladka. Zapobieganie rozwojowi choroby polega na właściwym odciążeniu stawu przez korekcję wad postawy, operacyjne wyrównanie wad rozwojowych, zmniejszenie masy ciała, unikanie pracy z przeciążeniem tych stawów, korzystanie z przyrządów ortopedycznych.
źródło: Apteka Bonifratrów
Zapalenie stawów kręgosłupa
Choroby te nazywane są niekiedy surowiczoujemnymi zapaleniami stawów, ale należy przy tym wykluczyć surowiczoujemne RZS.
Mają one pewne cechy wspólne:
Zajęcie stawów kręgosłupa i stawów krzyżowo-biodrowych.
Obecność asymetrycznych zapaleń jednego lub więcej dużych stawów.
Zapalenie, a później zwapnienie, przyczepów ścięgien do kości (entezjopatia), np. zapalenie powięzi podeszwowej, zapalenie ścięgna Achillesa, zapalenie chrząstek żeber.
Objawy pozastawowe: zapalenie błony naczyniowej oka, niedomykalność zastawki aortalnej, zwłóknienie górnej części płuc, skrobiawica.
Związek z antygenem HLA-B27 (>88% chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - ZZSK).
Często występuje współistnienie (nakładanie się) chorób stawów kręgosłupa.
Leczenie: fizjoterapia, terapia zajęciowa, zalecenia unikania niektórych pozycji ciała, NSAID i poradnictwo genetyczne.
Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) jest zapaleniem stawów i entezopatią kręgosłupa oraz stawów krzyżowo-biodrowych. Należy podejrzewać ZZSK u młodych mężczyzn z bólem w okolicy lędźwiowo-krzyżowej i poranną sztywnością tej części kręgosłupa oraz z bólem w okolicy krzyżowej przy uciśnięciu obu przednich górnych kolców biodrowych, kiedy badany leży na plecach. Częstość wynosi 1:2 000. ZZSK jest znacznie częstsze u mężczyzn, dawniej uważano, że kobiety chorują wyjątkowo rzadko, obecnie pogląd ten odrzucono. Stopniowo proces zapalny postępuje ku górze i ostatecznie kręgosłup zostaje usztywniony - z pogłębieniem kifozy piersiowej i lordozy szyjnej, z unieruchomieniem głowy i ograniczeniem ruchów oddechowych klatki piersiowej. Może występować niedokrwistość normobarwliwa i podwyższone OB. Rtg wykazuje zarośnięcie stawów krzyżowo-biodrowych, "bambusowy" kręgosłup z kwadratowymi trzonami kręgów oraz nadżerkami powierzchni trzonów.
Zespół Reitera
Jest triadą złożoną z zapalenia stawów (zwykle kończyn dolnych), zapalenia cewki moczowej i zapalenia spojówek pojawiającym się 4-6 tygodni po wystąpieniu rzeżączkowego lub innego (np. Chlamydia) zapalenia cewki, lub zapalenia jelit (np. wywołanego przez Yersinia).
Inne cechy: keratodermia blenorrhagica (na dłoniach i podeszwach pojawiają się brązowe plamki, które zmieniają się w krosty), owrzodzenia na prąciu i w jamie ustnej. Niepełny zespół Reitera obserwuje się po zapaleniu przewodu pokarmowego i innych narządów (odczynowe zapalenie stawów).
Artropatie enteropatyczne występują w przebiegu przewlekłych zapalnych chorób jelit lub po zabiegach operacyjnych wytwarzających drogę omijającą jelito cienkie w celu zmniejszenia masy ciała. Zapalenie dotyczy kręgosłupa oraz jednego lub więcej dużych stawów. Rzadziej zdarza się zajęcie małych stawów. Do tej grupy enteropatii zalicza się chorobę Whipple'a.
Artropatia łuszczycowa występuje u 20% chorych na łuszczycę i przybiera jedną z 5 postaci:
Zajęcie dalszych stawów paliczkowych, dołki na paznokciach, złuszczanie się paznokci.
Obraz kliniczny ZZSK.
Asymetryczne zapalenie dużych stawów i zapalenie końcowych paliczków.
Obraz kliniczny RZS.
Ciężkie okaleczajace zapalenie stawów z rozległą erozją ich powierzchni.
Przewlekłe zapalenie stawów u dzieci może mieć kilka postaci:
Młodzieńcze ZZSK (głównie u chłopców >9 lat).
Młodzieńcze RZS (głównie u dziewcząt po okresie pokwitania).
Młodzieńcza artropatia łuszczycowa.
Młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów (najczęstsze, brak odpowiednika u dorosłych) może być chorobą uogólnioną z zajęciem wielu lub kilku stawów, z występowaniem przeciwciał przeciwjądrowych i przewlekłego zapalenia błony naczyniowej oka.
Inne przyczyny zapalenia stawów
Zespół Behceta, białaczki, przerostowa osteoartropatia płucna, borelioza z Lyme, zapalenie wsierdzia, akromegalia, choroba Wilsona, rodzima gorączka śródziemnomorska, sarkoidoza, niedokrwistość sierpowatokomórkowa, hemochromatoza.
