ZIN EGIN/ ZINTZ EGIN

Gaurko hitzak

Ø zin egin: jurar

Zin egin zuen bera ez zela izan: juró que él no había sido

Sinonimoak: zin egotzi, juramentu egin, hitzarmen egin

Ø zintz egin: sonarse la nariz.

Hotzitu egin da eta denpora guztian egon da doministikuka eta zintz egiten: Se ha enfriado y todo el tiempo ha estado estornudando y sonándose la nariz.

Sinonimoak: zintzatu, mukatu

Musuzapi bat atera zuen soinekoaren mahukapetik, eta zintz egin zuen.

[Azkenaz beste, Anjel Lertxundi (Alberdania, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)

Artikulua

Zintz egin

Egiten duguna gara, ez esaten duguna. Gehien-gehienok bat etortzeko moduko esaldia dela iruditzen zait.

Jendarte anpuloso honetan, ordea, esan eta esan aritzen gara egin eta egin baino maizago. Eta horren froga, ez aski zientifikoa segur aski, letorke bi esamolde ia hoskideak alderatzetik: «zin egin» eta «zintz egin», esaterako. Zenbat aldiz esan, entzun edo irakurtzen dugu bata eta zenbat aldiz bestea? «Zin egin» hitzetik hortzera entzungo dugu, pertsona arrunt edo ez hain arrunten ahotan; «zintz egin» entzun ez dudala urteak dira, akaso ume-jendearengandik urrun nabilelako azken boladan. Hitzen erabileraren maiztasunari begiratuz gero, pentsa liteke eguna zin eginez ematen dugula eta zintz aldiz ez dugula ia inoiz egiten. Eta errealitateak juxtu kontrakoa dio. Ehunka aldiz egingo dugu zintz behin zin egiterako. Egiten ez duguna esaten dugu eta egiten duguna ez dugu esaten.

Horrelakoak gara. Gauza handiak atsegin ditugu. Baita hitz kontuetan ere. Handikeriaren aurkako txerto gisara honakoa proposatzen dizuet: «zin» sumatzen duzuen leku guztietan «zintz» ipintzea. Efektu sendagarria lortzen du. «Zintz dagizut ez dizudala inoiz gezurrik esan eta...». «Jainkoaren eta gizartearen aurrean, apal-apal, zintz dagit...».

https://www.berria.eus/paperekoa/1881/022/001/2018-09-28/zintz_egin.htm

Andoni Egaña