BER- / BIR-

NOIZ BER- ETA NOIZ BIR-?

Ez dago araurik, baina bai joera argi bat:

• bir- + kontsonantez hasten diren aditzak

• ber- + bokalez hasten diren aditzak

1/ Euskal hitzen forma estandarrak zein diren erabakitzea da Euskaltzaindiaren betebehar garrantzitsu bat, eta forma horiek Hiztegi Batuan zehazten ditu (Euskalbar Mozilla Firefox nabigatzailerako tresna barran duzu, beste hiztegi askorekin batera, Hiztegi Batua). Bertan kontsulta egin, eta:

Beraz, [ber- +bokalez hasten diren aditzak] formula aditz guztiek betetzen dute, batek izan ezik: berpiztu delakoak(euskara dialektalean badaude noski birdun formak: birpiztu, birbiztu eta birbistu); eta [ber- + kontsonantez hasten diren aditzak] formula, berriz, aditz guzti-guztiek betetzen dute, nolabaiteko salbuespenak denak dira-eta izenak.

2/ Gogoratu ezen, aurrizki horien ordez, adberbio bat erabili dezakezula gehienetan. Izan ere, batzuetan gogor samarra gertatzen da aurrizkidun forma (“Berronarketak, orain!” krisi denbora honetan inoiz edo behin aldarrikatzen den honekin gertatzen den bezala, edo “zalantzak birsortu”rekin, edo “ez berrizoztu”rekin…), eta naturalagoa-edo aditzondoa baliatzea:

birberotu = berriz berotu

berregituratu = berriz egituratu / bestela egituratu

http://www.irale.hezkuntza.net/web/guest/593

Artikulua

Agur Facebook

Bai, badakit nire Facebook kontua behin betiko ezabatuta ere, oraindik Whatsapp erabiltzen dudala, berau ere Facebook-ena. Eta badakit Facebook ez ezik, Googlek, Amazonek, Applek, Twitterrek eta beste batzuek ere saltzen dutela nire gaineko informazioa. Hala ere, nonbaitetik hasi behar-eta, erabaki dut nire Facebook kontua ezabatzea, berau ikusi dudalako lotsabakoen gure informazioarekin edozer egiten.

Adibide bat? Facebook-Cambridge Analytica eskandalua, non Facebook-ek milioika erabiltzaileren datuak saldu baitzituen, besteak negozioa egin zezan informazio hori AEBetako alderdi errepublikanoari saltzen.

Joxe Aranzabal

Faroa

"Mediku on eta euskaldunak gara!" http://www.argia.eus/albistea/mediku-on-eta-euskaldunak-gara