Box jellyfish
พิษแมงกะพรุนกล่อง
แมงกะพรุนกล่อง หรือเรียกว่า บอบอกาว หรือ บอบอกล่อง
อยู่ในคลาส Chidaria Phylum, Cubozoa Clases
ข่าวเสียชีวิตจากแมงกะพรุน
10ปีที่ผ่านมา พบผู้เสียชีวิตประมาณ 10 ราย (2541-2557)
ผู้เสียชีวิต ทั้งหมดเป็นคนเล่นน่้ำ ไม่เคยมีนักดำน้ำเสียชีวิต อาจเป็นเพราะขณะดำน้ำมองเห็นตัว
และใส่ชุดสูทดำน้ำ
25สค.2557
นักท่องเที่ยวชาวฝรั่งเศสเสียชีวิต เด็กชาย อายุ 5 ปี ถูกพิษแมงกะพรุนกล่อง ที่ชายหาดเกาะพงัน สุราษฏร์ธานี
2558เสียชีวิต 2 ราย
31/7/2558 นักท่องเที่ยวไทยเสียชีวิต 1 ราย หญิงอายุ 21 ปี ที่ชายหาดเกาะพะงัน สุราษฏร์ธานี
10/10/2558 นักท่องเที่ยวเสียชีวิต จากแมงกะพรุนกล่อง
เป็นหญิง 20 ปี ชาวเยอรมัน เกาะสมุย สุราษฏร์ธานี
พื้นที่
ปกติพบที่ ชายฝั่งออสเตรเลียตอนเหนือ และอินโดแปซิฟิก
ตอนหลังพบกระจายมาที่ชายฝั่งประเทศไทย ในช่วง 7-10 ปีที่ผ่านมา
อาจเป็นเพราะสภาพอากาศที่เปลี่ยนไป
บริเวณน้ำตื้นใกล้ชายหาด ในอ่าวโค้งเว้า ช่วงที่คลื่นลมสงบ
เนื่องจากแมงกะพรุนว่ายมาหาเหยื่อ เช่น ลูกกุ้ง ลูกปลา
ระวัง การเล่นน้ำหลังฝนหยุดตกใหม่ๆ ทั้งฝั่งอ่าวไทยและอันดามัน
ฤดูที่พบ
มักพบในช่วงฤดูฝน หรือ ปลายปี
ลักษณะ
รูปร่างคล้ายกล่องสีเหลี่ยม ขนาดเท่ากำปั้น มักพบในน้ำขุ่น
ตัวใส ออกสีฟ้าอ่อน
มีสายหรือหนวดยาว 1-3 เมตร 12-15 เส้น แต่ละหนวดมีเซลล์พิษอยู่ประมาณ 500 เซลล์
เป็นแมงกะพรุนที่มีพิษร้ายแรง ที่สุดตัวหนึ่ง
ถุงพิษ
ถุงพิษอยู่ที่สายหนวดของแมงกะพรุน
1 ตัว อาจมีพิษ เป็นล้านเซลล์
ถุงพิษ มี 3 ชั้น ในหนวดแต่ละเส้น
การสัมผัสครั้งแรก จะปล่อยพิษออกมา 10-20%
หากถู ขยี้ อาจทำให้พิษที่เหลือ 80-90% ถูกยิงปล่อยออกมาทั้งหมด
พิษ
มีฤทธิ์ 3 ด้าน
ต่อผิวหนัง ไหม้ ปวดแสบร้อน
ต่อหัวใจ หัวใจหยุดเต้น ระบบหายใจล้มเหลว
ต่อระบบประสาท ปวดศีรษะรุนแรง
อาการเมื่อถูกพิษ
มีผลทำให้กล้ามเนื่ออ่อนแรง กล้ามเนื้อหน้าท้องและหลังเกร็งตัว
เวียนศีรษะ ปวดศีรษะ คลื่นไส้ กระสับกระส่ายแน่นหน้าอก หมดสติจมน้ำตายได้
พิษต่อหลายๆระบบ เลือด ผิวหนัง หัวใจ ประสาท
บริเวณแผล มีอาการปวดแสบร้อน ไหม้แดง เป็นเส้นสีแดงคล้ายถูกแส้ ปวดทั่วร่างกาย
การช่วยเหลือเบื้องต้น
สำคัญมาก เพื่อไม่ให้หนวดปล่อยพิษออกมาเพิ่มเติม ลดการกระตุ้น
ข้อห้ามเบื้องต้น
ไม่เอาทรายไปขัด ไม่พยายามดึงสายหนวดที่ติดออก
ห้ามราดด้วยน้ำจืดน้ำเปล่า ห้ามประคบด้วยน้ำแข็งในระยะแรก
การช่วยเหลือเบื้องต้น
ใช้น้ำส้มสายชู ความเข้มข้นปกติประมาณ 5%
เทราดบนแผล เทมากๆ ไม่ต่ำกว่า 30 วินาที แล้วค่อยดึงสายหนวดออกไปได้
น้ำสัมสายชูจะระงับการยิงพิษออกมาเพิ่มเติม
ref.
http://www.oknation.net/blog/Mynews/2014/08/26/entry-1
http://www.prachachat.net/news_detail.php?newsid=1444309480
ภาคผนวก