Adominal pain
Abdominal pain
ต้องแยก Acute abdominal pain
1.ตำแหน่งปวด แบ่ง 2 แบบ
แบบแรก
RUQ, LUQ, RLQ, LLQ, periumbilical pain
แบบสอง
Epigastric pain : distal esophagus, stomack , small intestine, ตับ ตับอ่อน ถุงน้ำดี..
Periumbilical pain : distal ilium-2/3 proximal colon, appendix
Lower abdominal pain
สิ่งกระตุ้นเส้นประสาท มีอยู่ 3 ลักษณะหลักๆ คือ
การดึงรั้งของอวัยวะภายใน ภาวะอักเสบ และภาวะขาดเลือดไปเลี้ยง
Referred pain
ผู้ป่วยจะบอกตำแหน่งที่ปวด ห่างไปจากอวัยวะในช่องท้องที่เป็นสาเหตุ เพราะเส้นประสาทที่นำความรู้สึกปวดจากอวัยวะภายใน วิ่งเข้าสู่ไขสันหลังในระดับที่อาจไม่ตรงกับตำแหน่งของอวัยวะภายในนั้นๆ
2.ความรุนแรง ระยะเวลา และลำดับการดำเนิน
Acute-acubacute-chronic abdominal pain
กลุ่มที่มีการฉีกขาดของผนังอวัยวะในช่องท้อง เช่น มีเหงื่อออก หน้าซีด หรือเป็นลม
ตัวอย่างโรคที่มาด้วยอาการป่วยเฉียบพลัน มีความรุนแรง และมีการเปลี่ยนแปลงในทางแย่ลงอย่างรวดเร็ว
เช่น กลุ่มที่มีการฉีกขาดของอวัยวะในช่องท้อง
เช่น เส้นเลือดแดงใหญ่ฉีกขาด เยื่อบุเนื้อตับปริ หรือกำลังจะฉีกขาดจากเลือดที่คั่งภายในเนื้อตับ หรือ กลุ่มที่มีการอุดตันของลำไส้เล็กหรือลำไส้ใหญ่ที่เริ่มมีภาวะแทรกซ้อน ได้แก่ ลำไส้เล็กอุดตันจากไส้เลื่อนแบบเฉียบพลัน เป็นต้น
3 ลักษณะของอาการปวดท้อง
1.Biliary pain ปวดจำเพาะของท่อทางเดินน้ำดีอุดตัน และ/หรือถุงน้ำดีอักเสบ คือมีลักษณะปวดรุนแรง ต่อเนื่อง ยาวนานเป็นชั่วโมงถึงหลายชั่วโมง ตำแหน่งปวดอยู่ที่ลิ้นปี่และ/หรือชายโครงขวา และมักไม่มีช่วงหายปวด
2.Colicky pain ปวดท้องที่เป็นพักๆ มีช่วงที่เบาปวดจนเกือบหายสนิท หรือหายสนิท ระยะเวลาปวดเป็นนาที เป็นอาการที่พบบ่อย เช่น ปวดท้องเวลาถ่ายท้องเสีย หรือปวดจากลำไส้บิดเกร็งเวลามีความเครียด เป็นต้น
3.Organ inflammation ไม่มีลักษณะจำเพาะ ขึ้นกับตำแหน่งและโรคที่เป็น
-ตับ ถ้ามีขนาดใหญ่โตขึ้นแบบเฉียบพลัน ไม่ว่าจากสาเหตุโรคตับอักเสบเฉียบพลันจนตับมีขนาดบวมโตก็ทำให้ปวดได้ มักรู้สึกปวดตื้อๆ แน่นจุกด้านขวาบน หรือ กรณีที่พบว่ามีก้อนฝีในตับ หรือ มีการอักเสบเกิดขึ้นในเนื้อตับก็ทำให้ปวดตื้อ จุกแน่นชายโครงขวา อาจมีจุดกดเจ็บชัดเจนได้เวลากดบริเวณตับที่ชายโครงขวา เป็นต้น
โดยทั่วไปมักพบอาการร่วมอื่นๆ ของสาเหตุโรคตับนั้นๆ ด้วย เช่น พบว่ามีอาการตัวและตาเหลืองในกรณีโรคตับอักเสบเฉียบพลัน หรือตรวจพบไข้หนาวสั่นได้ในกรณีโรคฝีในตับ เป็นต้น
4.Specific disease
-อาการปวดท้องที่เกิดในผู้ป่วยโรคเอดส์ ที่มีภูมิคุ้มกันร่างกายที่ต่ำลงมากๆ มักมีโอกาสเกิดโรคติดเชื้อฉวยโอกาสเพิ่มขึ้น
จึงจำเป็นต้องมีข้อมูลทางสถิติมาใช้ประกอบ
-ผู้ป่วยสูงอายุมักให้ประวัติอาการปวดท้องเฉียบพลันที่น้อยกว่าความเป็นจริง และอาจตรวจหาสาเหตุได้ยากกว่า และต้องนึกถึงพยาธิสภาพของภาวะเส้นเลือดในช่องท้องผิดปกติร่วมด้วยบ่อยขึ้น เป็นต้น
ref.