DM diagnosis

โรคเบาหวาน นิยาม และ การวินิจฉัย

โรคเบาหวาน คือ กลุ่มโรคความผิดปกติของการเผาผลาญอาหาร และมีระดับน้ำตาลในเลือดสูง

การแบ่งชนิดของเบาหวานการแบ่งชนิดของเบาหวาน

เลิกใช้ IDDM และ NIDDM แล้ว แบ่งใหม่ตาม American Diabetes Association:ADA 1997(2540), WHO 1998 ดังนี้

1.Type 1 DM(T1DM) ใช้ตัวเลขแทน 1 แทน I : โรคเบาหวานเกิดจากการทำลายเบต้าเซลล์ในตับอ่อน ทำให้ขาดอินซูลิน อาจเกิดจากภูมิต้านทานทำลายหรือไม่ทราบเหตุ

2.Type 2 DM(T2DM) ใช้ตัวเลขแทน 2 แทน II : โรคเบาหวานเกิดจากการดื้ออินซูลินเป็นหลัก อาจสัมพันธ์กับการขาดอินซูลินเนื่องจากหลั่งผิดปกติจากการดื้อต่ออินซูลินด้วย

3.other specific types เช่น ความผิดปกติทางพันธุกรรมที่ทราบชนิด โรคตับอ่อน ติดเชื้อ จากยา และสารเคมี เป็นต้น

4.gestational DM(GDM) เป็นเบาหวานที่พบครั้งแรกตอนตั้งครรภ์

คำอื่นที่ยังใช้อยู่

IFG : Imparied fasting glucose = 110-125 mg/dl : งดอาหาร 8 hr  

IGT : impaired glucose tolerance = 140-199 mg/dl : ที่่ 2 hr 75mg OGTT

คำที่เลิกใช้

- เบาหวานชนิดพึ่งอินซูลิน IDDM, Type I DM, juvenile onset DM เป็นการแบ่งตามการรักษาไม่ใช่เป็นการแบ่งตามสาเหตุ ทำให้สับสน

- เบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลิน NIDDM, Type II DM, adult onset DM เป็นการแบ่งตามการรักษาไม่ใช่เป็นการแบ่งตามสาเหตุ ทำให้สับสน

- malnutrition-related diabetes เพราะไม่มีหลักฐานว่าเกิดจากการขาดโปรตีนโดยตรง

การวินิจฉัย

เบาหวานทั่วไป ตรวจพบน้ำตาลสูงผิดปกติ 2 ครั้ง ตามข้อไดข้อหนึ่งดังนี้(นัดตรวจวันรุ่งขึ้นได้เลย)

1.Fasting plsma glucose : FPG >125mg/dl {งดอาหาร 8 ชั่วโมง}

2.Oral glucose tolelance test : OGTT ตรวจที่ 2 ชั่วโมงหลังกินกลูโคส 75 gm : PG ≥ 200 mg/dl

3.DM Symptom + random PG ≥ 200 mg/dl : มีอาการเบาหวาน{กินน้ำมาก ฉี่บ่อย น้ำหนักลด}, PG ตรวจโดยไม่ต้องอดอาหาร

4.HA1C ≥ 6.5%

เบาหวานขณะตั้งครรภ์

3hr,100gm OGTT (USA)

Oral glucose tolerance test: กินกลูโคส 100 gm วัดต่อเนื่อง 3 ชั่วโมง ขณะอดอาหาร ตรวจเลือด 4 ครั้ง

ค่าน้ำตาลที่กำหนด 0=105, 1hr=190, 2hr=165, 3hr=145 mg/dl

มีพลาสมากลูโคสผิดปกติสูงกว่าค่าที่กำหนด ตั้งแต่ 2 ค่าขึ้นไป

2hr,75gm OGTT(EU,australia)

Oral glucose tolerance test: กินกลูโคส 75 gm วัดที่ 2 ชั่วโมง ≥ 140 mg/dl

การตรวจคัดกรอง

คนทั่วไปแยกเป็น 2 กลุ่มเสี่ยง

1.อายุ ≥ 45 ปี ตรวจทุก 3 ปี

2.อายุ < 45 ปี ควรตรวจเมื่อมีปัจจัยเสี่ยงดังนี้

-อ้วน BMI ≥ 27kg/m2

- พ่อ แม่ พี่หรือน้อยเป็นเบาหวาน

- เป็นความดันโลหิตสูง

- ไม่ออกกำลังกาย

- เป็น polycystic ovarian syndrome

- เป็น GDM หรือ คลอดลูกน้ำหนักเกิน 4 กิโลกรัม

- HDL ≤ 35mg.dl หรือ TG ≥ 250mg/dl

- เคยตรวจเป็น IGT หรือ IFG หรือ HA1C ≥ 5.7%

วิธีตรวจคัดกรอง ให้ใช้ FPG หรือ 75 gm OGTT

การแปลผลตรวจคัดกรอง

1. FPG

< 110 mg/dl                        Normal

110-125 mg/dl                    IFG: Impaired fasting glucose

>125 mg/dl                         DM

2.75gm. OGTT ที่ 2 ชั่วโมง

< 140 mg/dl                        Normal

140-199 mg/dl                    IGT: Impaired glucose tolerance

>199 mg/dl                         DM

คนตั้งครรภ์

ควรตรวจทุกรายถ้าทำได้ หรือ เลือกเฉพาะที่มีความเสี่ยงสูง ได้แก่ อ้วน มีประวัติน้ำตาลสูง ครอบครัวเป็นเบาหวาน พยน้ำตาลในปัสสาวะ เป็นต้น ผู้มีความเสี่ยงต่ำคือ อายุน้อยกว่า 25 ปี และไม่มีประวัติอะไรที่สงสัยเกี่ยวกับเบาหวาน

วิธีการตรวจคัดกรอง

50 gm glucose test ที่อายุครรภ์ 24-28 สัปดาห์ หลังอมน้ำตาล 50 gm ที่ 1 ชั่วโมง ถ้า PG ≥ 140 mg/dl

ให้ทำการตรวจ 100gm OGTT ต่อไป

ความสัมพันธ์ ระหว่าง HA1C กับระดับน้ำตาลเฉลี่ย

AIC%        Mean plasma glucose mg/dl

6                    126

7                    154

8                    183

9                    212

10                  240

11                  269

12                  298

Ref. 

http://medinfo.psu.ac.th/pr/WebBoard/readboard.php?id=22107

chatlert DM in world medic