Iron study
Iron study
การตรวจหาเกี่ยวกับเหล็กในร่างกาย ส่วนใหญ่ใช้วินิจฉัยภาวะ iron deficiency anemia
1.Serum ferritin (IDA < 30 mcg/L) IDA จะต่ำลง
2.Total iron binding capacity(TIBC) ปกติ 250-460 mcg/dl IDA จะสูงขึ้น
3.Serum iron 50-175 mcg/dl IDA จะำต่ำลง
4.Transferrin saturation 15-55% IDA จะต่ำลง
คำอธิบาย
1. Serum ferritin
*ค่านี้จะเปลี่ยนแปลงก่อนตัวชี้วัดอื่น
*ค่านี้จะถูกกระทบด้วยหลายปัจจัย: acute/chronic inflamation, malignancy, liver disease, alcoholism
*Ferritin เป็นเหล็กสะสมในรูปของ soluble form : จะพบอยู่ในเซลล์ ส่วนใน serum พบเพียงเล็กน้อย
*insoluble form คือ hemosiderin เป็น long term storage form ปล่อยเหล็กยากกว่า ferritin ย้อมติด prussian blue ส่วน ferritin ย้อมไม่ติด
*Ferritin/hemosiderin จะแปรผกผันกัน iron storeสูง Hemosiderinจะสูง, iron storeต่ำ ferritinจะสูง
2. Transferrin(TF) เป็นโปรตีนทำหน้าที่ขนส่งเหล็ก จะเพิ่มขึ้นเมื่อร่างกายขาดเหล็ก
ใน serum มี 2 แบบ
-แบบที่จับกับเหล็ก(มี 1/3)
-แบบอิสระไม่จับกับเหล็ก(มี2/3)
การดูปริมาณ transferrin ทำทางอ้อมโดยใช้วัดปริมาณเหล็กมาจับกับ transferrin
TIBC ความสามารถในการจับเหล็กทั้งหมด คือ TF ทั้งหมด
(TIBC=UIBC+Serum Iron) หากขาดเหล็กร่างกายจะสร้าง TF เิพิ่มขึ้น
UIBC ความสามารถในการจับเหล็กที่เหลืออยู่ คือ TF อิสระ
Serum Iron เหล็กที่ถูกจับไว้โดย TF คือ TF จับเหล็ก
(ค่านี้จะเปลี่ยนตามหลัง serum ferritinและTIBC)
Transferrin saturation เปอร์เซนต์ของ transferrin ที่จับกับเหล็ก = (serum iron/TIBC)*100