CRAO Central retina artery occlusion
เปรียบเหมือน Stroke ของลูกตา brain ยื่นออกมา
CRAO เกิดจากการอุดตันของ central retinal artery (CRA) หลอดเลือดแดงที่เลี้ยงเลือดไปยัง จอประสาทตา ส่งผลให้เนื้อเยื่อขาดเลือดและออกซิเจน เกิดภาวะ ischemia เฉียบพลัน
เป็นภาวะฉุกเฉินทางจักษุวิทยาที่ส่งผลต่อการมองเห็นอย่างรุนแรง
เพราะหากเกิด Complete occlusion 90 - 100 นาที อาจเกิด Irreversible damage ได้
อุบัติการณ์
0.85 : 100.000 คน
อายุที่พบ 60-64 Y
ประวัติ
- มาด้วย Sudden visual loss ข้างใดข้างหนึ่ง
- มองเห็นภาพมัวดำ (blackout) ตรงกลางสนามการมองเห็น
- อาจมีอาการปวดตาเล็กน้อย
ตรวจร่างกาย
EYE: macular red spot, pale retina
เนื่องจาก colloid ด้านหลังหนาเมื่อ ischemia จึงซีด
ตรงกลางที่ macular จะบางจึงเห็นสีแดงชัด
อาจตรวจด้วย Fundus camera ใช้สำหรับดู retina ดูได้ดีมากจะเห็นชัดเจน
อาจไม่เห็น cherry red spot ก็อาจเป็นเส้นอื่นไม่ใช่ central retinal เป็น ciliaretinal artery occlusion รักษาเส้นอื่นเหมือนกัน
ตรวจ Pupli
ประเมิน RAPD positive
การรักษา
-Macular massage ทำเพราะคิดว่าอาจทำให้ clot หลุดได้
-Paracentesis เข็มเจาะลดความดันตา -เพื่ม blood flow หวังว่าจะดีขึ้น
-Intraarterial thrombolysis
-Hyperbaric oxygen therapy
-Diamox, Glaucooph ลดความดันตา
-ให้ Carbogen : 95% oxygen, 5% CO2
Blood supply
-Cilioretinal a occlusion
-Central retinal artery เลี้ยงที่ macular เห็น macular red spot : sharp pink disc
สาเหตุ
-ติด Holter ดู arrthymia สาเหตุ clot
-Hypercoagulation state
-SLE: CBC ESR CRP
-embolism : carotid ultrasound, EKG
DDX
Arthritis: อันเดียว คือ Giant cell arteritis (GCA) พบได้น้อยแต่พลาดไม่ได้ เพราะรักษา ด้วย High dose steroid หากได้จะฟื้นตัวเร็วมาก
โรคนี้พบเป็นสาเหตุ 5% แต่เราไม่อยากเสีย 5%
ให้ซักประวัติ ผู้สูงอายุ ปวดหัว tenderness , polymyalgia, rheumatica
การรักษา
ให้ methylprednisolone 3-5 วัน
NonArthritis : Arterosclerosis, Embolism, hypercoagulation state ประวัติ DM HT Smoking etc.
การรักษา
ระยะเฉียบพลัน
-นวดลูกตา ยากิน ยาฉีด RTPA , Hyperbaric
ระยะเรื้อรัง ป้องกันการเกิดซ้ำ
-ควบคุมโรคประจำตัว เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันในเลือดสูง
-เลิกสูบบุหรี่
-ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน
Interesting case : Sudden visual loss