Takayasu

Takayasu’s arteritis หลอดเลือดแดงอักเสบทาคายาสึ

คือ โรคหลอดเลือดแดงใหญ่อักเสบ แบบ granulomatous inflammation เน้นที่ aorta และ แขนงต่างๆ รวมถึง pulmonary artery

สาเหตุ ไม่ทราบ แต่พบการติดเชื้อวัณโรคบ่อยขึ้นในผู้ป่วยกลุ่มนี้

เมื่อไหร่สงสัย

1.ผู้ป่วยอายุน้อยที่มาด้วยอาการขาดเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ โดยมากการวินิจฉัยมักได้จากการทำ angiography

2.กลุ่มความดันโลหิตสูง ผู้หญิงอายุน้อย

อายุ 10-30 ปี

เพศ ชาย: หญิง 1:4 ในญี่ปุ่น 1:9

สรุป พบ ในผู้หญิงอายุน้อย

อุบัติการณ์ 2.6 รายต่อ 1 ล้านคนต่อปี

ในไทยถ้า 72 ล้านคน ทั้งประเทศก็ประมาณ 27 คน

อาการและอาการแสดง

อาการ

1.เกิดจากการขาดเลือดของอวัยวะที่เส้นเลือดนั้นๆไปเลี้ยง ปวดแขน ปวดขา

อาการที่พบ claudication, hypertension, visual abnormality, dizziness เป็นต้น

สมองตา เวียนศีรษะ ตามองไม่ชัด เห็นภาพซ้อน เห็นผิดปกติ

หัวใจ-ปอด เจ็บหน้าอก หายใจหอบเหนื่อย

แขนขา- ปวดขณะออกแรง

2.ความดันสูง จากเส้นเลือดที่ไปเลี้ยวไตตีบ

3.อาจมีอาการของ constitutional symptom ต่างๆ จากการอักเสบในร่างกาย

เช่น มีไข้สูง อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร ปวดเมื่อย น้ำหนักลด เหงื่อออกกลางคืนได้

ตรวจร่างกาย

BUILT พบ built ที่หลอดเลือดขนาดใหญ่ได้เช่น carotid, subclavian, axillary, femoral หรือ arota ได้

PULSE ชีพจรเบาลง ความดันโลหิตแตกต่างกันระหว่างขวาซ้าย

การตรวจหัวใจอาจพบ aortic insufficiency หรือความผิดปกติของ coronary artery ได้

อาจมีข้ออักเสบ อาการทางผิวหนัง เช่น erythema nodosum

เกณฑ์การวินิจฉัย ใช้ 3/6 criteria

1990 America Collage of Rheumatolory (ACR)

ความไว 90.5 ความจำเพาะ 97.8

1. Age of onset <= 40 yrs เกิดอาการหรืออาการแสดง

2. Claudication of extremities

อ่อนล้าหรือไม่สบายที่แขนขาโดยเฉพาะขณะที่ใช้งาน

3. Decreased branchial artery pulse

ชีพจรเบาลงที่ branchial a ข้างไดข้างหนึ่งหรือทั้งสองช้าง

4. BP diferrence

มีความแตกต่างของค่า systolicBP>10 mmHG เมื่อเทียบกับแขนทั้งสองข้าง

5. Bruits over subclavian arteries or abdominal aorta ฟังได้ built

6. Arteriogram abnormality มีลักษณะตีบตันหรือแคบ ตลอด aorta และ แขนงใหญ่ หรือหลอดเลือดใหญ่ที่ไปเลี้ยงแขนขา โดยไม่ได้เป็นจากสาเหตุอื่น เช่นarterosclerosis, fibromuscular dysplasia ซึ่งลักษณะจะเป็นแบบ focal หรือ segmental

การวินิจฉัยแยกโรค

-Giant cell arteritis,

-Cogan’s syndrome,

-Relapsing polychondritis

-และ vasculitis mimics อื่นๆ syphilis,TB

-Coarctation of aorta

-Marfan syndrome

การพยากรณ์โรค

การดำเนินโรคแตกต่างกันในแต่ละราย หายได้สงบได้เอง ใช้ยาคุมได้ หรือเสียชีวิต จากหัวใจล้มเหลว

เส้นเลือดหัวใจตีบ สมองขาดเลือด

Ref.

http://www.thairheumatology.org/journal/journal65.pdf

https://sites.google.com/site/medicnote/rheumatology/takayasu-s-arteritis