Water metabolism
Total body water ประมาณ = 35 L
Extracellular fliud 60% 21L : interstitial fluid 18.5L, plasma 2.5 L
Intracellular fliud 40% 14L : cytoplasm
Water input ประมาณ 2.4 L : water 1.5L, food 0.5 L. water จาก biologic oxidation 0.4L
Osmolality : milliosmoles/kilogram(mOsm/kg)
Osmolarlity : milliosmoles/liter(mOsm/L)
Normal plasma osmolality ประมาณ 285 mOsm/kg H2O
การคำนวณ Oslolality : 2(Na+K) + (Glucose/18)+(BUN/2.8) =2(132+4)+(108/18)+(14/2.8) = 283
Hypothalamic pituitary endocrine exis
Antidiuretic hormone(ADH, vasopressin) หรือเรียกว่า AVP(arginine vasopressin)
สร้างจาก hypothalamus เก็บไว้ที่ posterior pituitary gland
ทำหน้าที่ ควบคุมไตให้ดูดซึมน้ำกลับ
โดย maintain ส่วนของ plasma osmolality ให้ค่าอยู่ประมาณ 285 mOsm/kg H2O โดยมี ADH ที่ 4 pg/ml
ถ้าค่าอยู่ที่ 280 mOsm/kg H2O จะหยุดหลั่ง
ถ้าค่าอยู่ที่ 290 mOsm/kg H2O จะหลั่งออกมาเป็น 2 เท่า (เมื่อหิวน้ำ)
คือ osmolality สูง น้ำน้อยทำให้ plasma เข้มขึ้น จะหลั่งออกมาเพื่อดูดน้ำกลับ
GFR 120ml/min ไตจะกรองน้ำได้วันละ 120*60*24 = 170L/day
แต่ส่วนใหญ่ถูก reabsorb กลับ สุดท้ายเหลือประมาณ 1.5 L/day ดูดกลับ 99% ทิ้ง 1%
การดูดกลับ
Proximal convoluted tubule(PCT) ดูดกลับ 70% ผ่านทาง aquaporin-1 channels(AQP-1)
29% ดูดกลับโดย AQP-2,3,4 channels ที่ loop of Henle , distal convoluted tubule(DCT)
การดูดกลับที่ collecting tubule คุมโดย ADH
Plasma volume ลดลงจะ หลั่ง rennin กระตุ้น angiotensin formation
Angiotensin-II ทำให้กระหายน้ำ และหลั่ง AVP
การเพิ่ม plasma osmolality ทำให้หลั่ง AVP
ทำให้ลด urine output ดูดน้ำกลับ เกิดการควบคุม plasma osmolality
ถ้าขาด AVP ทำให้ปัสสาวะออกมากเกิด water diuresis
The clinical disorders of water balance ที่น่าสนใจมีดังนี้
cardiac failure
cirrhosis of liver
renal failure
central diabetes insipidus (CDI)
nephrogenic diabetes insipidus (NDI)
hyper and hypothyroidism
Addison’s disease
psychogenic polydipsia (PPD)
or
compulsive water drinking (CWD)
pregnancy