5. RYTUALNA KĄPIEL - GHUSL
Ghusl to obmycie wodą każdej części ciała. Allah powiedział:
[Koran 5:6] {A jeśli jesteście w stanie nieczystym, to oczyszczajcie się!}
Sytuacje, które wymagają ghusl:
ejakulacja, orgazm z wytryskiem nasienia, polucje nocne: według opinii większości uczonych opartej na hadisie: „Woda (ghusl) jest ze względu na wodę (będącą wynikiem stosunku płciowego);
penetracja: niezależnie od tego, czy ma miejsce wytrysk, czy też nie: przez wzgląd na słowa Allaha: [Koran 4:43] {Albo też gdy dotykaliście kobiet (stosunek seksualny) i nie znaleźliście wody, to posłużcie się czystym piaskiem!} Prorok powiedział: „Jeżeli znalazł się pomiędzy czterema ścianami kobiety, posiadając ją, kąpiel staje się dlań obowiązkowa, niezależnie od tego, czy miał wytrysk czy nie.”[1];
zakończenie miesiączki lub krwawienia post-partum: przez wzgląd na słowa Allaha: [Koran 2:222] {Trzymajcie się więc z dala od kobiet podczas okresu miesięcznego i nie zbliżajcie się do nich, dopóki one się nie oczyszczą. A kiedy się oczyszczą, to przychodźcie do nich, tak jak nakazał wam Allah.} Prorok powiedział: „Zaniechajcie modlitwy podczas dni kiedy miesiączkujecie, następnie weźcie kąpiel (ghusl) i odmawiajcie modlitwę”[2];
śmierć: jeżeli muzułmanin umrze przed pogrzebem należy oczyścić ciało przez ghusl;
przyjęcie islamu (kąpiel jest zalecana);
przed modlitwą dżumuah: w opinii większości uczonych nie jest obowiązkowa, lecz pożądana, opiera się to na słowach Proroka: „Kąpiel w piątek jest obowiązkowa dla tych wszystkich, którzy osiągnęli wiek dojrzałości”.[3] Są inne hadisy dotyczące tej kwestii, na podstawie których uczeni zgadzają się, że zalecenie to jest wymagane pod warunkiem, kiedy mężczyzna, kobieta nieprzyjemnie pachnie).
Kąpiel (ghusl) jest ważna, jeżeli składają się nań następujące elementy:
intencja, która odróżnia ghusl od zwykłej kąpieli (intencją jest oczyszczenie się poprzez ghusl ze stanu większej nieczystości rytualnej oraz uzyskanie przyzwolenia na wykonywanie aktów czci takich jak np. modlitwa, recytacja Koranu); intencji nie wymawia się na głos, ludzie którzy to czynią, popełniają herezje.
dokładne oczyszczenie wodą każdej części ciała, opierając się na słowach Allaha: [Koran 5:6] {O wy, którzy wierzycie! A jeśli jesteście w stanie nieczystym, to oczyszczajcie się.} oraz [Koran 4:43] {O wy, którzy wierzycie! Nie zbliżajcie się do modlitwy [...] będąc nieczystymi, chyba że jesteście podróżnikami w drodze, dopóki nie dokonacie ablucji!} Drugi werset wyjaśnia pierwszy, podkreślając, że oczyszczenie oznacza w tym przypadku ghusl, a ghusl w języku arabskim oznacza kontakt każdej części ciała z wodą, co zostało również wyraźnie wyjaśnione przez sunnę.
Na ghusl według sunny Proroka składa się:
trzykrotne umycie rąk; umycie intymnych części ciała; (jest zalecane lecz nieobowiązkowe) wykonanie kompletnego wudu tak, jak przed modlitwą.
polanie wodą całego ciała (też głowy, włosów) zaczynając od prawej strony, kończąc na lewej.
Należy zwrócić szczególną uwagę na to, aby woda dotarła wewnątrz uszu, pępka, pomiędzy palcami stóp itp., opiera się to na narracji Aiszy: „Kiedy Prorok zwykł był brać kąpiel ze względu na stan większej nieczystości (dżanaba), rozpoczynał ją od umycia rąk, następnie prawa dłonią nalewał wody do lewej dłoni i mył intymne części ciała, potem robił wudu tak samo jak przed modlitwą, potem nabierał wody i przecierał palcami włosy, aż woda dotarła do skóry głowy, potem nabierał wody w obie dłonie i polewał nią głowę trzy razy, następnie polewał wodą całe ciało”.[4]
Kąpiel zalecana (ghusl mustahabb)
Mustahabb to uczynek, za który otrzymamy od Allaha nagrodę, aczkolwiek jeśli go nie wykonamy, nie zostaniemy ukarani. Zaleca się wziąć kąpiel (ghusl):
w piątek: ponieważ piątek jest dniem modlitwy zbiorowej w dużym zgromadzeniu, Prorok (pokój z nim) zalecił nam wykonanie ghusl, ażeby muzułmanin był w najlepszym stanie czystości. Prorok (pokój z nim) rzekł: „Kąpiel (ghusl) w piątek jest obowiązkowa dla każdego muzułmanina, który osiągnął dojrzałość płciową oraz (umycie zębów) siwakiem (szczoteczka wykonania z gałązek drzewa arakowego) i użycie perfum.”[5] Hadis wyraźnie zaznacza, że kąpiel w piątek jest obowiązkowa, a nie tylko pożądana (mustahabb). Większość uczonych specjalizujących się w hadisach rozumie go zgodnie z jego wyraźnym brzmieniem, w przeciwieństwie do interpretacji fuqaha – uczonych specjalizujących się w interpretacji ogólnych kwestii religijnych);
z okazji święta[6];
po myciu zwłok: Prorok (pokój z nim) rzekł: „Ktokolwiek chowa zmarłego powinien wziąć kąpiel (ghusl) , a ktokolwiek niesie ciało, powinien wykonać wudu.”[7];
przed przyjęciem stanu uświęcenia (ihram) z tytułu hadżdż lub umra według większości uczonych;
przed wejściem do Mekki, co opiera się na czynach Proroka.
Kilka informacji odnośnie ghusl
jedna kąpiel (ghusl) obejmuje dwie różne przyczyny: na przykład, kobieta miała mokry sen tuż przed zakończeniem menstruacji; muzułmanin wziął kąpiel z okazji święta, które wypada w piątek; czy też muzułmanin był w stanie większej nieczystości z powodu stosunku płciowego (dżunub) w piątek; aczkolwiek niezbędna jest intencja oczyszczenia z obu nieczystości. Prorok powiedział: „Każdy człowiek otrzyma (nagrodę za) to, co zamierza.”
jeżeli wykonaliśmy ghusl ze względu nad dżanaba (stan nieczystości), a nie wykonaliśmy wudu, ghusl jest wystarczający: Abu Bakr Ibn al-Arabi powiedział, że uczeni zgodni byli co do kwestii podlegania wudu pod jurysdykcje ghusl. Intencja (nijja) oczyszczenia z głównej nieczystości obejmuje oczyszczenie z mniejszej nieczystości.
łaźnie publiczne: nie stanowi problemu używanie publicznej łaźni, pod warunkiem nie eksponowania nagości przed innymi ludźmi. Ahmad rzekł: „Jeżeli wiesz, że w łaźni publicznej nosi się izar (materiał owinięty wokół pasa), możesz wejść, aczkolwiek jeśli się go nie (nosi), wówczas nie możesz (wejść).” „Mężczyzna nie powinien patrzeć na prywatne części ciała innego mężczyzny, a kobieta na intymne części drugiej kobiety.” [8]
mężczyzna może używać wody, w której kąpała się kobieta i vice versa. Również dozwolona jest wspólna kąpiel męża i żony, kiedy woda, której używają pochodzi z jednego naczynia, opierając się na wypowiedzi Proroka „Zaprawdę woda nie staje się dżunub.” [9]
nie wolno brać kąpieli nago w obecności innych ludzi, albowiem eksponowanie intymnych części ciała (za wyjątkiem małżonka/ki) jest zabronione; aczkolwiek, jeżeli mężczyzna okryje się kawałkiem materiału do kolan, jest to dozwolone. Również nie ma zakazu kąpieli nago, jeżeli nie jest się widzianym przez innych ludzi. W hadisach Buchariego znajduje się wzmianka, że Prorok Mojżesz kąpał się nago.
ghusl kobiety wygląda tak samo jak ghusl mężczyzny, jednak nie musi ona rozplatać warkoczy, jeżeli woda dotrze do podstawy włosów. Oparte jest to na hadisie, przekazanym przez Umm Salama: „Kobieta rzekła, O wysłanniku Allaha, trzymam moje włosy ciasno upięte, czy muszę rozplątywać je podczas kąpieli (ghusl) z tytułu dżanaba? Prorok rzekł: „Wystarczy jeżeli wylejesz trzy garście wody na włosy, potem obmyjesz wodą całe ciało. Wówczas twoje oczyszczenie jest wystarczające.”[10] Warto wspomnieć, że jest hadis w „al-Mughni” Ibn Qudama, który wskazuje, że kobieta powinna rozpleść włosy w celu dokonania ghusl po miesiączce.
Rzeczy zabronione dżunub - osobie w stanie nieczystości rytualnej:
modlitwa: [Koran 5:6] {O wy, którzy wierzycie! Kiedy stajecie do modlitwy, to obmyjcie wasze twarze i ręce aż do łokci; przetrzyjcie lekko wasze głowy, a nogi myjcie - aż do kostek. A jeśli jesteście w stanie nieczystym, to oczyszczajcie się. A jeśli jesteście chorzy albo w podróży, albo jeśli ktoś z was przyszedł z ustronnego miejsca, albo jeśli dotykaliście kobiet, a nie znajdziecie wody, to poszukajcie dobrego piasku i wycierajcie nim twarze i ręce. Allah nie chce sprawiać wam trudności, lecz chce was tylko oczyścić i chce w pełni obdarzyć was Swoją dobrocią. Być może, będziecie wdzięczni!};
okrążenie (tawaf) Kaby w Mekce;
dotykanie oryginału Koranu (mus-haf) w języku arabskim (nie dotyczy to tłumaczeń na inne języki); co do tego zakazu zgodna jest większość uczonych;
przebywanie w sali modlitewnej w meczecie – w miejscu modlitwy: opiera się to na słowach Allaha: [Koran 4:43] {O wy, którzy wierzycie! Nie zbliżajcie się do modlitwy, kiedy jesteście pijani, dopóki nie będziecie wiedzieć, co mówicie, ani też będąc nieczystymi - chyba że jesteście podróżnikami w drodze - dopóki nie dokonacie ablucji. A jeśli jesteście chorzy albo jeśli jesteście w podróży, albo jeśli któryś z was przyszedł z miejsca ustronnego, albo też gdy dotykaliście kobiet i nie znaleźliście wody, to posłużcie się czystym piaskiem i obcierajcie sobie twarze i ręce. Zaprawdę, Allah jest pobłażliwy, przebaczający!} Zakaz jest „rozluźniony” w dwóch przypadkach, kiedy mamy do czynienia z pijanym człowiekiem oraz człowiekiem w stanie dżunub, jeżeli jedynie przechodzą przez meczet, opierając się na powyższym wersecie oraz na wypowiedzi Proroka do Aiszy: „Przynieś mi dywanik do modlitwy z meczetu”, Aisza rzekła: „Miesiączkuję”. Prorok rzekł: „Miesiączka nie jest zależna od ciebie.”[11]
[1] Muslim oraz inni
[2] Buchari i Muslim
[3] Buchari
[4] Buchari i Muslim
[5] Buchari
[6] „święto” w jęz. arabskim. W islamie są dwa święta: al fitr – na zakończenie ramadanu, oraz świta al-aza – święto ofiary, upamiętniające ofiarę Abrahama (na zakończenie Hadżdż, pielgrzymki)
[7] At-Tirmizi, Ibn Najar, obaj – uznali go jako hadis hasan
[8] Muslim
[9] At-Tirmizi powiedział, że jest dobry i autentyczny hadis
[10] Muslim
[11] Muslim, Abu Dawud, Tirmizi, Ibn Madżah oraz an-Nasai