83. KSIĘGA O UDZIAŁACH W SPADKU
Przekład Elżbieta Al-Saleh, Mohammed Al-Saleh
Wszelkie prawa zastrzeżone
W imię Boga, Miłosiernego, Litościwego!
83. KSIĘGA O UDZIAŁACH W SPADKU (FARAID)
1. Rozdział: Słowa Boga: [4:11-12]
{I daje wam Bóg przykazanie co do waszych dzieci: synowi przypada udział podobny do udziału dwóch córek. A jeśli będzie córek więcej niż dwie, to pozostanie im dwie trzecie z tego majątku; a jeśli będzie tylko jedna, to dla niej będzie połowa. Jeśli zmarły ma syna, to każdemu z dwojga rodziców zmarłego przypadnie jedna szósta z pozostawionego majątku. A jeśli nie ma syna i dziedziczą po nim rodzice, to jego matce przypada jedna trzecia; a jeśli on ma braci, to jego matce przypadnie jedna szósta - po oddaniu legatu, jaki zalecił w testamencie, lub długu. Albowiem nie wiecie, czy rodzice wasi, czy synowie są dla was bardziej pożyteczni. To jest obowiązek ustanowiony przez Boga. Zaprawdę, Bóg jest wszechwiedzący, mądry! I wam przypada połowa z tego, co pozostawiły wasze żony, jeśli nie mają dziecka. Jeśli mają dziecko, to wam przypada czwarta część z tego, co one pozostawiły, po potrąceniu legatu, który zapisały w testamencie, lub długu. A im przypadnie czwarta część z tego, co wy zostawicie, jeśli nie macie dziecka. A jeśli macie dziecko, to im przypadnie ósma część z tego, co pozostawicie - po potrąceniu legatu, jaki zapisaliście w testamencie, lub długu. A jeśli mężczyzna lub kobieta mają dziedziców w linii bocznej, i on ma brata lub siostrę, to każdemu z nich dwojga przypadnie szósta część. A jeśli jest ich więcej, to oni są współudziałowcami w jednej trzeciej części dziedzictwa, po potrąceniu legatu zapisanego przez zmarłego w testamencie lub długu - bez niczyjej krzywdy. To jest przykazanie od Boga! A Bóg jest wszechwiedzący, mądry!] [4:11-12]
6344. Przekazał Dżabir Ibn Abd Allah: Kiedy zachorowałem, odwiedził mnie z Abu Bakrem Posłaniec Boga. Zastali mnie nieprzytomnym, toteż Posłaniec Boga wykonał wudu i skropił mnie pozostałą wodą. Gdy odzyskałem świadomość, rzekłem: „Posłańcu Boga! Co mam zrobić z moim majątkiem? W jaki sposób mam go podzielić?” - a Prorok nie odpowiedział, pokąd nie zostały objawione wersety dotyczące udziału w spadku.
2. Rozdział: Znajomość prawa spadkowego (rodowodu i podziału)
Uqba Ibn Amir powiedział: Uczcie się [prawa spadkowego] przed tymi, którzy polegają na przypuszczeniach, to jest tymi, którzy opierają na przypuszczeniach swoje wyroki.
6345. Przekazał Abu Hurajra: Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Wystrzegajcie się podejrzliwości, albowiem jest najbardziej fałszywą z mów i nie doszukujcie się u innych wad, nie szpiegujcie się nawzajem i nie opuszczajcie w potrzebie. Słudzy Boga! Bądźcie sobie braćmi”.
3. Rozdział: Słowa Proroka: „Nasz majątek nie podlega dziedziczeniu; to, co zostawiamy jest jałmużną”.
6346. Przekazała Aisza: Fatima i Al-Abbas przybyli do Abu Bakra prosząc o udział w majątku Posłańca Boga, to jest o ziemię w Fadaku i udział w Chajbarze. Abu Bakr rzekł im: Słyszałem, jak Posłaniec Boga mówił: „Nasz majątek nie podlega dziedziczeniu; to, co zostawiamy jest na jałmużnę, choć rodzina Muhammada może czerpać zaopatrzenie z tego majątku”. Abu Bakr dodał: Na Boga! Nie naruszę zasad dotyczących tego majątku, których przestrzegał za swego życia Posłaniec Boga. I opuściwszy dom Abu Bakra, Fatima nie odezwała się doń po kres swych dni.
Przekazała Aisza: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Nasz majątek (proroków i posłańców Boga) nie podlega dziedziczeniu - to, co zostawiamy jest na jałmużnę”.
6347. Przekazał Malik Ibn Aus: Udałem się do Umara, a gdy wszedłem, przyszedł jego stróż, Jarfa, i rzekł: Malik, Abd Ar-Rahman, Az-Zubajr i Sad proszą o zgodę na wejście. Wpuścić ich? Umar odparł: Wpuść. I Jarfa tak uczynił. Po pewnym czasie przyszedł i zapytał: Czy wpuścić Alego i Abbasa? Umar rzekł: Wpuść. I Abbas rzekł: Wodzu Wiernych! Rozsądź między mną a tym mężczyzną [Alim]. Umar rzekł: Zaklinam cię na Boga, za Którego pozwoleniem istnieją Niebo i Ziemia, czy wiecie, że Posłaniec Boga rzekł: „Nasz (proroków) majątek nie podlega i to, co zostawiamy jest jałmużną (na drogę Boga)?” - i miał na myśli siebie? Odrzekli mu: Wiemy. I Umar zwrócił się do Alego i Abbasa, i rzekł im: Czy wiecie, że Posłaniec Boga to powiedział? Odrzekli mu: Wiemy. Umar rzekł: A zatem teraz omówię z wami tę kwestię. Bóg obdarzył Swego Posłańca pewną częścią faj’ (zdobyczy wojennych nabytych przez muzułmanów bez walki), której to nie dał nikomu innemu. I Bóg rzekł: {Bóg dał Swemu Posłańcowi od nich taką zdobycz wojenną (faj’)...(do)...nad każdą rzeczą wszechwładny}. [59:6] I dlatego majątek ten należał tylko do Posłańca Boga, a mimo to, na Boga, ani nie gromadził go dla siebie ani wam go nie żałował, lecz rozdawał i rozdzielał między wami, aż zostało z niego obecne mienie, z którego wydawał na roczne utrzymanie rodziny, to zaś co zostało, przeznaczał na drogę Boga (cele dobroczynne). I Posłaniec Boga postępował tak przez całe życie. Teraz zaklinam was na Boga, czy wiecie o tym? Odrzekli: Wiemy. Wówczas Umar zwrócił się do Alego i Abbasa i rzekł im: Zaklinam was na Boga, czy wiecie o tym? Odpowiedzieli: Wiemy. Umar dodał: I po śmierci Proroka, Abu Bakr rzekł: Jestem następcą Posłańca Boga - i wziął na siebie odpowiedzialność za ten majątek i zarządzał nim tak, jak Posłaniec Boga. Potem ja wziąłem zań odpowiedzialność przez dwa lata, podczas których zarządzałem nim tak, jak Posłaniec Boga i Abu Bakr. Potem wy (Ali i Abbas) przyszliście ze mną mówić w tej sprawie, przedkładając taką samą prośbę. Ty, Abbasie, przyszedłeś prosić o udział w majątku twego bratanka, on zaś (Ali) przyszedł prosić o udział jego żony (Fatimy) w majątku ojca. Rzekłem wam: Jeśli chcecie, przekażę go wam warunkowo [że będziecie nim zarządzać tak, jak Prorok i Abu Bakr, i jak ja nim zarządzam]. Teraz prosicie mnie, bym postąpił inaczej? Na Boga, za Którego przyzwoleniem istnieją Niebo i Ziemia, nie postąpię inaczej pokąd nie nastanie Godzina. Jeśli nie jesteście w stanie nim zarządzać, zwróćcie go i będę nim zarządzał w waszym imieniu.
6348. Przekazał Abu Hurajra: Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Nawet dinar z mojego majątku nie przynależy się mym spadkobiercom, albowiem to, co zostawiam, za wyjątkiem zaopatrzenia dla żon i sług, jest na jałmużnę”.
6349. Przekazał Urwa, że Aisza powiedziała: Po śmierci Posłańca Boga, jego żony umyśliły wysłać Usmana do Abu Bakra z prośbą o udział w spadku, lecz Aisza rzekła im: Czyż Posłaniec Boga nie rzekł: „Nasz (posłańców) majątek nie podlega dziedziczeniu, a to, co zostawiamy jest na jałmużnę”?
4. Rozdział: Słowa Proroka: „Majątek zmarłego należy się rodzinie”
6350. Przekazał Abu Hurajra: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Bliższy jestem wiernym niż oni są sami sobie, zatem kiedy jeden umiera zadłużony i nic nie zostawia na spłatę długów, my spłacimy je w jego imieniu, jeśli zaś umiera i zostawia majątek, przynależy on spadkobiercom”.
5. Rozdział: Udział w spadku po rodzicach
Zajd Ibn Sabit rzekł: Jeśli mężczyzna lub kobieta zostawia córkę, dziedziczy ona połowę majątku; dwie lub więcej - dziedziczą dwie trzecie; syna i córki – innym spadkobiercom przysługuje pierwszeństwo do ich udziału, zaś resztę należy rozdzielić [miedzy córki i syna] po dwa udziały dla syna a jeden dla córki.
6351. Przekazał Ibn Abbas: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Przekażcie przypisane w Koranie udziały w spadku tym, którym się one należą, a to, co zostanie - najbliższemu krewnemu zmarłego w linii męskiej”.
6. Rozdział: Udział córek w spadku
6352. Przekazał Sad Ibn Abu Waqqas: Powaliła mnie choroba przywodząc na krawędź śmierci i odwiedził mnie Prorok. Rzekłem mu: Posłańcu Boga, mam duży majątek, i tylko jedną córkę. Czy mogę przeznaczyć dwie trzecie majątku na jałmużnę? A on odparł: „Nie”. Rzekłem: Połowę? A on odparł: „Nie”. Rzekłem: Trzecią część? A on rzekł mi: „Trzecią część tak, choć i to za dużo. Lepiej, byś zostawił potomstwo w dobrobycie niż w potrzebie. Otrzymasz nagrodę za to, co wydajesz [ku chwale Boga], nawet za kęs pożywienia darowany żonie”. Rzekłem: Posłańcu Boga, czy pozostanę w tyle i nie uda mi się dopełnić emigracji? Prorok rzekł: „Jeśli zostaniesz w tyle, każdy uczynek, który spełnisz ku chwale Boga, wywyższy cię i wyniesie. Być może będziesz żył długo, by jednym przynieść korzyść a innym zaszkodzić”. Posłaniec Boga żałował Sada Ibn Chaula, który umarł w Mekce. Według Sufjana, jednego z przekazicieli, Sad Ibn Chaula należał do potomków Amira Ibn Lu’ajja.
6353. Przekazał Al-Aswad Ibn Jazid: Mu’az Ibn Dżabal przybył do Jemenu, by nas nauczać i zarządzać. Zapytaliśmy (Jemeńczycy) go o udział w spadku córki i siostry zmarłego mężczyzny. I Mu’az rzekł, że córce przysługuje połowa majątku, i siostrze połowa.
7. Rozdział: Udział wnuków w spadku, jeśli nie żyją ich rodzice [dzieci spadkodawcy]
Zajd rzekł: Wnuki są jak dzieci, jeśli nie zostanie przy życiu żadne z potomstwa [zmarłego]: wnuk jest jak syn, wnuczka jak córka, i dziedziczą tak, jakby dziedziczyli ich rodzice i wykluczają z udziału w spadku tych krewnych, którzy nie mogliby dziedziczyć, gdyby ich rodzice żyli. A zatem wnuk nie dzieli spadku ze swym synem.
6354. Przekazał Ibn Abbas: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Przekażcie udziały w spadku przypisane w Koranie tym, którym przysługują, zaś to, co zostanie - najbliższemu krewnemu zmarłego w linii męskiej”.
8. Rozdział: Udział wnuczki w spadku, jeśli nie ma córki
6355. Przekazał Huzajl Ibn Szurahbil: Zapytano Abu Musę o udział w spadku córki, syna córki i siostry. Rzekł: Dla córki połowa i dla siostry połowa. I jeśli udacie się do Ibn Masuda, powie wam to samo. Zapytano zatem Ibn Masuda o orzeczenie Abu Musy, i Ibn Masud rzekł: Jeśli orzeknę to samo, zbłądzę i nie będę z prawowiernych. Osąd w tej sprawie jest taki, jak Proroka, to znaczy połowa jest dla córki, szósta część dla jej syna, i oba udziały stanowią dwie trzecie spadku; i to, co zostało należy się siostrze. Udaliśmy się potem do Abu Musy i przekazaliśmy słowa Ibn Masuda, a on rzekł nam: Nie przychodźcie do mnie o orzeczenia pokąd ten mędrzec jest wśród was.
9. Rozdział: Udział w spadku dziadka ze strony ojca, ojca i braci zmarłego
Abu Bakr, Ibn Abbas i Ibn az-Zubajr powiedzieli: „Dziadek jest jak ojciec”, i Ibn Abbas wyrecytował:
{O dzieci Adama...} [7:26]
- dotyczy to synów, wnuków i prawnuków.
Również wyrecytował:
{I podążyłem za religią moich ojców – Abrahama, Izaaka i Jakuba} [12:38],
i nie przekazano, aby znalazł się ktoś za życia Abu Bakra, kto by się z nim nie zgadzał, a przy życiu było wielu towarzyszy Proroka.
Ibn Abbas rzekł: Syn mego syna (mój wnuk) dziedziczy po mnie, choć nie dziedziczy po mnie mój brat, ja zaś nie dziedziczę po synu mego syna (mym wnuku).
Umar, Ali, Ibn Masud i Zajd różnili się opiniami w tej kwestii.
6356. Przekazał Ibn Abbas: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Przekażcie udziały w spadku przypisane w Koranie tym, którym przynależą, to zaś co zostanie - najbliższemu krewnemu zmarłego w linii męskiej”.
6357. Przekazał Ibn Abbas: Mężczyzna, odnośnie którego Posłaniec Boga rzekł: „Gdybym miał wybrać chalila (bliskiego przyjaciela) spomiędzy tej społeczności, wybrałbym jego (Abu Bakra), lecz braterstwo w islamie jest lepsze - lub powiedział: wystarczy”, i traktował dziadka jak ojca [w sprawach spadkowych].
10. Rozdział: Dziedziczenie męża, dzieci i dalszych krewnych
6358. Przekazał Ibn Abbas: [W pierwszych dniach islamu] spadek otrzymywało potomstwo i spuściznę zapisywano rodzicom; a potem Bóg zniósł z tego zgodnie ze Swą Wolą i ustanowił, że mężczyźnie przypada udział równy udziałom dwóch kobiet, rodzicom po jednej szóstej dla każdego, a żonie ósma część [jeśli zmarły zostawił potomstwo] lub czwartą [jeśli umarł bezpotomnie], mężowi zaś jedna druga [jeśli żona zmarła bezpotomnie] lub jedna czwarta [jeśli zostawiła potomstwo].
11. Rozdział: Dziedziczenie żony i męża, gdy przy życiu są dzieci i inni krewni
6359. Przekazał Abu Hurajra: Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, orzekł, że należy przekazać niewolnika lub niewolnicę w ramach odwetu za spowodowanie poronienia u kobiety z Banu Lihjan, a ponieważ sprawczyni zmarła, Prorok nakazał przekazać jej spadek jej dzieciom i mężowi, zaś karę uregulować jej krewnym w linii męskiej (asaba).
12. Rozdział: Siostry dziedziczą z córkami zmarłego i są jak bliscy
6360. Przekazał Al-Aswad: Mu’az Ibn Dżabal tak orzekł dla nas za życia Posłańca Boga: połowa spadku miała przypaść córce i połowa siostrze. Sulajman powiedział: Mu’az orzekł… - ale nie wspomniał, że było to za życia Posłańca Boga.
6361. Przekazał Huzajl: Abd Allah powiedział: „Osąd w tej sprawie jest taki, jak Proroka, to znaczy połowa należy się córce, szósta część synowi córki, czyli oba udziały stanowią dwie trzecie całego majątku; pozostała część należy się siostrze”.
13. Rozdział: Udziały w spadku należne siostrom i braciom
6362. Przekazał Dżabir: Kiedy byłem chory, odwiedził mnie Prorok i poprosił o wodę na wudu. Gdy skończył, pokropił mnie resztkami. Odzyskawszy świadomość, rzekłem: Posłańcu Boga! Mam siostry…. I potem zostały objawione wersety dotyczące udziału w spadku.
14. Rozdział: Słowa Boga: {Pytają ciebie o pouczenie. Powiedz: „Bóg daje wam pouczenie o dziedziczeniu w linii bocznej: Jeśli mężczyzna zginie nie mając dziecka, a ma on siostrę, to jej przypada połowa z tego, co on pozostawił; a mężczyzna dziedziczy po siostrze, jeśli ona nie ma dziecka. A jeśli ma dwie siostry, to im przypada dwie trzecie z tego, co zostawił. A jeśli ma braci i siostry, to mężczyźnie przypada udział dwóch kobiet”. Wyjaśnia wam Bóg, abyście nie błądzili. Bóg jest o każdej rzeczy wszechwiedzący!} [4:176]
6363. Przekazał Al-Bara’: Ostatnim wersetem Koranu, który został objawiony był werset sury Kobiety:
{Pytają ciebie o pouczenie. Powiedz: „Bóg daje wam pouczenie o dziedziczeniu w linii bocznej...} [4:176].
15. Rozdział: Spadkobiercy niewiasty, która umiera zostawiając dwóch kuzynów – brata ze strony matki i swego męża
Ali powiedział: Mężowi przysługuje połowa majątku, a bratu ze strony matki – szósta część. Resztę należy podzielić po równo między nich.
6364. Przekazał Abu Hurajra: Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Bliższy jestem wiernym niż oni są sami sobie, toteż spadek przynależy się krewnym zmarłego (asaba). A jeśli zmarły zostawia długi, podopiecznych lub potomstwo bez środków do życia, ja będę ich żywicielem”.
6365. Przekazał Ibn Abbas: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Przekażcie udziały w spadku przypisane w Koranie tym, którzy mają do nich prawo, zaś to, co zostanie - najbliższemu krewnemu zmarłego w linii męskiej”.
16. Rozdział: Więzi krwi (zawi al-arham) a udział w spadku
Przekazał Ibn Abbas odnośnie:
{I każdemu wyznaczyliśmy spadkobierców…} [4:33]
- kiedy emigranci przybyli do Medyny, ansarowie dziedziczyli po muhadżirach (i odwrotnie), zamiast ich własnych krewnych, a było tak ze względu na więzi braterstwa, którymi Prorok połączył ansarów i muhadżirów. Lecz gdy został objawiony werset:
{I każdemu wyznaczyliśmy spadkobierców} [4:33],
unieważnił on poprzedni nakaz:
{oraz ci, z którymi związały was przysięgi} [4:33.]
17. Rozdział: Spadek po przeprowadzeniu procesu li’an – obkładania klątwą
6367. Przekazał Ibn Umar: Małżeństwo poddało się procesowi li’an - obkładania klątwą - za życia Proroka i mężczyzna wypierał się ojcostwa. Prorok orzekł, że powinni się rozwieść, zaś dziecko przypisano do żony.
18. Rozdział: Dziecko przynależy do właściciela łoża, niezależnie od tego, czy matka jest wolną czy niewolnicą
6368. Przekazała Aisza: Utba (Ibn Abu Waqqas) powiedział swemu bratu, Sadowi: Syn niewolnicy Zam’a jest moim synem, więc otocz go swą opieką. I w roku podboju Mekki, Sad zabrał chłopca i rzekł: Jest moim bratankiem, a brat polecił mi otoczyć go opieką. Na to, Abu Ibn Zam’a podniósł się i rzekł: Chłopak jest moim bratem i synem niewolnicy mego ojca, albowiem urodził się na jego łożu. Udali się zatem do Proroka. Sad rzekł: Posłańcu Boga! On jest mym bratankiem, zaś brat polecił mi otoczyć go opieką. Na to Abu Ibn Zam’a rzekł: On jest moim bratem i synem niewolnicy mego ojca, zrodzonym na jego łożu. Prorok rzekł im na to: „Chłopak przynależy tobie Abu Ibn Zam’a, albowiem dziecko należy się właścicielowi łoża, a cudzołożnikowi - kamień”. Po tym, nakazał (swej żonie) Saudzie Bint Zam’a zakryć się przed chłopcem, albowiem ujrzał podobieństwo do Utby. Odtąd po kres dni, chłopiec nie oglądał więcej Saudy.
6369. Przekazał Abu Hurajra: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Chłopiec należy się właścicielowi łoża”.
19. Rozdział: Patronat (wala) przysługuje wyzwalającemu i dziedziczenie dziecka lub człowieka słabego na umyśle nie mających prawnego opiekuna
Umar powiedział: Al-Laqit to wolny, a nie niewolnik.
6370. Przekazała Aisza: Wykupiłam Barirę, i Prorok rzekł mi: „Wykup ją, albowiem patronat (wala) przysługuje wyzwalającemu”. I pewnego razu Barira otrzymała owcę [w jałmużnie], i Prorok rzekł: „To jałmużna dla niej, a podarunek dla nas”. Według Al-Hakama, mąż Bariry był wolnym człowiekiem, zaś Ibn Abbas rzekł, że gdy do widział był niewolnikiem,.
6371. Przekazał Ibn Umar: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Patronat przysługuje temu, kto wyzwala”.
20. Rozdział: Spadkobiercy sa’iba - niewolnika, któremu właściciel daruje wolność zaznaczając, iż nikomu nie przysługuje nad nim patronat
6372. Przekazał Abd Allah: Muzułmanie nie uwalniali niewolników na zasadzie sa’iba, postępowali tak ludzie za czasów dżahiliji.
6373. Przekazał Al-Aswad: Aisza wykupiła Barirę, by ją wyzwolić, lecz właściciele zaznaczyli, iż oni będą jej patronami. Aisza rzekła: Posłańcu Boga, wykupiłam Barirę, by ją wyzwolić, ale jej właściciele zaznaczyli, że patronat nad nią będzie im przysługiwać. Prorok rzekł: „Wyzwól ją, albowiem patronat przysługuje wyzwalającemu” - lub powiedział: „płatnikowi ceny”. Aisza wykupiła ją i wyzwoliła. Potem Barirze dano do wyboru (zostać z mężem lub odejść od niego). Rzekła: Nawet gdyby dał mi tyle, nie zostanę z nim. (Al-Aswad dodał, że jej mąż był wolnym człowiekiem.) Jeden z przekazicieli dodał, że łańcuch przekazicieli wypowiedzi Al-Aswada nie jest autentyczny. Wypowiedź Ibn Abbasa, to jest: Kiedy go widziałem, był niewolnikiem - jest bardziej autentyczna.
21. Rozdział: Grzech wyzwoleńca wypierającego się właściciela darującego mu wolność
6374. Przekazał Ali: Nie mieliśmy innej księgi do recytacji oprócz Koranu i tego oto zwoju. Tu Ali wyjął go i... zważcie! Na nim zapisane były reguły prawne dotyczące odwetu za rany i wieku wielbłądów [należnych w ramach zakatu lub odszkodowania za przelaną krew]. Stało tam również: „Medyna jest sanktuarium od góry Air po górę Saur. Zatem ten, kto dopuszcza się w niej herezji, przestępstwa lub udziela schronienia heretykowi, ściągnie na siebie klątwę Boga, aniołów i wszystkich ludzi, i żaden z jego obowiązkowych lub nieobowiązkowych dobrych uczynków nie zostanie przyjęty w Dniu Zmartwychwstania. A ten (wyzwoleniec), kto bierze za patrona (wali) kogo innego niż jego właściciel, bez zgody tego ostatniego, ściągnie na siebie klątwę Boga, aniołów i ludzi, i żaden z jego obowiązkowych i nieobowiązkowych dobrych uczynków nie zostanie przyjęty w Dniu Zmartwychwstania. Zaś poszanowanie gwarancji bezpieczeństwa udzielonej przez muzułmanina, choćby najniższego stanem, obowiązuje wszystkich muzułmanów; a kto zdradzi zasłuży na klątwę Boga, aniołów i ludzi, i żaden z jego obowiązkowych ani nieobowiązkowych uczynków nie zostanie przyjęty w Dniu Zmartwychwstania”.
6375. Przekazał Ibn Umar: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, zabronił odstępować odpłatnie prawa do patronatu jak i czynić go przedmiotem podarunku.
22. Rozdział: Jeśli przyjmuje się dzięki komuś islam
Al-Hasan (Al-Basri) nie sądził, że ten ostatni ma prawo do udziału w spadku po konwertycie. Prorok rzekł: „Patronat [nad wyzwolonym niewolnikiem] przysługuje wyzwalającemu”.
I twierdzi się, że Tamim Ad-Dari przekazał, że Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Ten, kto przyczynia się do przyjęcia przez innego islamu, jest dla niego najbliższym z ludzi, czy to za życia czy po śmierci”. Uczeni jednak różnią się co do autentyczności tej narracji.
6376. Przekazał Ibn Umar, że Aisza, Matka Wiernych, zamierzała wykupić niewolnicę, by ją wyzwolić. Właściciele niewolnicy rzekli: Sprzedamy ci ją pod warunkiem, że patronat będzie nam przysługiwał. Aisza wspomniała o tym Posłańcowi Boga, a on rzekł: „Niechaj cię to nie zniechęca od wykupu, albowiem patronat przysługuje wyzwalającemu”.
6377. Przekazał Al-Aswad: Aisza powiedziała: Wykupiłam Barirę, lecz właściciele postawili warunek, że patronat będzie im przysługiwał. Aisza wspomniała o tym Prorokowi, a on rzekł: „Wyzwól ją, albowiem patronat przysługuje dawcy srebra”. Aisza dodała: A zatem wyzwoliłam ją. Później, Prorok wezwał Barirę i zapytał, czy chce wrócić do męża. Powiedziała: (Nawet) gdyby dał mi tyle i tyle, nie zostałabym z nim. Dokonała zatem sama wyboru”.
23. Rozdział: Co kobieta może odziedziczyć w związku z patronatem
6378. Przekazał Ibn Umar: Kiedy Aisza chciała wykupić Barirę, powiedziała Prorokowi: Właściciele Bariry postawili warunek, że patronat nad nią będzie im przysługiwać. Na to Prorok rzekł jej: „Wykup ją, albowiem patronat przysługuje wyzwalającemu”.
6379. Przekazała Aisza: Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Patronat [nad wyzwolonym niewolnikiem] przysługuje temu, kto daje srebro i świadczy dobro [wyzwala]”.
24. Rozdział: Wyzwoleniec należy do wyzwoliciela, a syn siostry jest jednym z jej ludzi
6380. Przekazał Anas Ibn Malik: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Wyzwoleniec przypisany jest do tego, kto go wyzwolił” - lub powiedział coś podobnego.
6381. Przekazał Anas Ibn Malik: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Syn siostry wywodzi się od jej ludzi lub jest jednym z nich”.
25. Rozdział: Spadek jeńca [w rękach wroga]
Szurajh przekazywał spadek jeńcowi, który był w rękach wroga i mawiał: On potrzebuje go bardziej, niż ktokolwiek inny.
Umar Ibn Abd Al-Aziz powiedział: Wypełniajcie wolę jeńca, i wypełnijcie jego polecenie wyzwolenia niewolników, i pozwólcie mu dysponować jego majątkiem zgodnie z jego wolą.
6382. Przekazał Abu Hurajra: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Jeśli muzułmanin zostawia majątek, należy się jego spadkobiercom; a jeśli zostawia długi lub podopiecznych, my się nimi zajmiemy”.
26. Rozdział: Muzułmanin nie dziedziczy po innowiercy ani innowierca po muzułmaninie. I jeśli ktoś przyjmuje islam przed podziałem spadku po krewnym (innowiercy), nie przysługuje mu w nim udział
6383. Przekazał Usama Ibn Zajd: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Muzułmanin nie dziedziczy po niewiernym, ani niewierny nie dziedziczy po muzułmaninie”.
27. Rozdział: Spadek po chrześcijańskim niewolniku i chrześcijańskim niewolniku, który otrzymał zapis wyzwoleńczy; i grzech tego, kto wypiera się ojcostwa swych dzieci
28. Rozdział: Ten, kto twierdzi, że ktoś jest jego bratem lub kuzynem
6384. Przekazała Aisza: Sad Ibn Abu Waqqas i Abu Ibn Zam’a sprzeczali się o chłopca. Sad powiedział: Posłańcu Boga, on jest synem mego brata, Utby Ibn Abu Waqqasa, który powiedział mi, bym się nim zaopiekował. Spójrz na podobieństwo! A Abu Ibn Zam’a rzekł: Jest moim bratem, Posłańcu Boga. Zrodziła go niewolnica mego ojca na jego łożu. Prorok spojrzał na chłopca i widząc podobieństwo do Utby, rzekł: „Należy się tobie, Abu Ibn Zam’a, albowiem syn należy do właściciela łoża, zaś cudzołożnikowi – kamień. Zasłoń się przed chłopcem, Saudo Bint Zam’a”. Aisza dodała, że od tego czasu, nie ujrzał on więcej Saudy.
29. Rozdział: Wyparcie się rodzonego ojca
6385. Przekazał Sad: Słyszałem, jak Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, mówił: „Raj zabroniony będzie temu, kto wypiera się rodzonego ojca, twierdząc, że jest synem innego”. Wspomniałem o tym Abu Bakrowi, a on rzekł: Słyszałem to od Posłańca Boga i zapamiętałem.
6386. Przekazał Abu Hurajra: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Nie wypierajcie się waszych ojców! Wyparcie się rodzica jest odstępstwem od wiary!”.
30. Rozdział: Jeśli niewiasta twierdzi, że jest matką dziecka
6387. Przekazał Abu Hurajra: Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Były dwie kobiety i każda miała syna. Przyszedł wilk i porwał jednego. Kobieta powiedziała swej towarzyszce: Wilk porwał twojego syna. Ta rzekła: Ależ porwał twego. I udały się po werdykt do Dawida, który zasądził, że chłopca należy oddać starszej. Potem udały się do Salomona, syna Dawida i powiadomiły o tym co zaszło. Salomon rzekł im: Dajcie mi nóż, przetnę dziecko na pół i dam każdej z was połowę! Młodsza rzekła: Nie rób tego, na miłość Boską! Oddaj jej dziecko! – na co oddał je młodszej”. Abu Hurajra dodał: Na Boga! Nigdy wcześniej nie słyszałem, by słowo sikkin oznaczało nóż; my nazywaliśmy go mudja”.
31. Rozdział: Qaif - fizjonomista
6388. Przekazała Aisza: Pewnego razu Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, odwiedził mnie w wesołym usposobieniu i na jego obliczu malowała się radość. Rzekł mi: „Aiszo, wiesz, Mujazziz (fizjonomista) ujrzał Zajda Ibn Harisa i Usamę Ibn Zajda i powiedział: One (stopy Usama i jego ojca) są do siebie podobne”.
6389. Przekazała Aisza: Pewnego razu Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, odwiedził mnie w bardzo wesołym nastroju, i powiedział: „Aiszo, wiesz, Mujazziz Al-Mudliji przyjechał i ujrzał Usamę i Zajda okrytych atłasowym pledem i ich głowy były okryte, a stopy odsłonięte. Powiedział: „Te stopy są ze sobą powiązane”.