Usman ibn Affan

"The Rightly Guided Caliphs", MSA National Publication, źródło

Przekład Magdalena Herida

„Każdy Prorok miał swojego pomocnika, więc moim pomocnikiem będzie Usman”

(hadis – słowa Proroka Muhammada)

Wybór trzeciego kalifa

Kiedy Umar ibn al-Chattab upadł dźgnięty nożem przez niewiernego Abu Lulu Feroza, ludzie widząc że umiera, poprosili by wyznaczył swojego następcę. Umar wskazał na grupę sześciu spośród dziesięciu Towarzyszy Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim), o których Muhammad (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: „Oni będą mieszkańcami Raju”. Nowymi kandydatami byli: Ali ibn Abu Talib, Usman ibn Affan, Abdul Rahman, Saad ibn Moad, Zubir ibn Ałłam i Talha ibn Ubajdullah. Drugi kalif określił jasno zasady wyboru na wypadek zaistnienia jakichkolwiek nieporozumień. Abdul Rahman wycofał się z ubiegania o to zaszczytne stanowisko, lecz w zamian, to on miał ostatecznie zdecydować kto zostanie trzecim kalifem. Po dwóch dniach rozmów pomiędzy kandydatami, oraz na podstawie opinii uzyskanych od muzułmanów zamieszkujących Medynę, ustalono, że o stanowisko nowego kalifa ubiegać się będą Usman i Ali. Abdul Rahman razem z grupą innych muzułmanów po przybyciu do meczetu i krótkiej rozmowie z tymi dwoma mężczyznami, przysiągł wierność i lojalność Usmanowi. Pozostali uczynili dokładnie to samo. Usman ibn Affan został trzecim szlachetnym kalifem w miesiącu muharam, 24 roku hidżry.

Życie Usmana

Usman ibn Affan urodził się siedem lat po narodzinach Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim). Należał do plemienia Omajadów, które było gałęzią rodu Kurajszytów. Jak wielu członków tego szlachetnego rodu nauczył się czytać i pisać będąc jeszcze małym chłopcem, a kiedy dorósł został znakomitym kupcem znanym wszystkim ze swej szczerości, prawości i uczciwości. Usman był bliskim przyjacielem Abu Bakra, z którego rąk przyjął islam w wieku 34 lat. Później poślubił Rukaję, drugą córkę Wysłannika (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim). Pomimo posiadanego bogactwa i wysokiej pozycji społecznej, jego krewni niezadowoleni z faktu, że Usman stał się muzułmaninem, torturowali go zmuszając do ucieczki do Abisynii. Po kilku latach pobytu na emigracji, Usman ibn Affan powrócił do Mekki, ale wkrótce potem opuścił ją razem z innymi muzułmanami udając się do Medyny. Tam jego interesy zaczęły przynosić ogromne korzyści zapewniając mu dobrobyt. Hojność Usmana nie miała granic. Pomagał finansowo społeczności muzułmańskiej, wydawał bogactwo na cele charytatywne i na wyposażenie armii, dlatego ludzie nazywali go Rani co oznacza Hojny.

Tuż przed bitwą pod Badr żona Usmana, Rukaja, poważnie zachorowała. Z tego powodu nie brał on udziału w bitwie. Jej śmierć pogrążyła go w głębokim smutku. Widząc jego cierpienie Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) zaproponował mu rękę swojej innej córki Umm Kultum. Usman był jedynym mężczyzną, który pojął za żony dwie córki Muhammada (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim), dlatego mówiono o nim „ Posiadacz Dwóch Światłości”.

Usman brał udział w bitwie pod Uhud i w bitwie Rowu, po której Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) zdecydował, że odbędą hadżdż. Z tą wiadomością wysłał Usmana do Mekki, gdzie został on zatrzymany przez Kurajszytów. Rozwiązaniem problemu była ugoda z Mekkańczykami zwana „Układem z Hudajbija” (mówiącą, że muzułmanie mają wrócić teraz do Medyny, ale za rok mogą przyjechać i odprawić pielgrzymkę, na czas której Kurajszyci opuszczą Mekkę. W układzie wspomniano również, że nie będzie między nimi żadnych wojen przez okres dziesięciu lat i każdy Kurajszyta, który zechce przyjąć islam bez zgody swego opiekuna zostanie odesłany do swoich ludzi, ale jeśli któryś muzułmanin powróci do politeizmu, to nie zostanie odesłany do Muhammada (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim – przyp. tłum.).

Usman był skromnym, uczciwym, łagodnym, hojnym i bardzo życzliwym mężczyzną znanym ze swej pobożności. Nocami, większość czasu spędzał na modlitwie, pościł co dwa albo trzy dni, każdego roku odbywał pielgrzymkę i dbał o wszystkich potrzebujących. Mimo iż był zamożnym człowiekiem, wiódł proste życie, często sypiając na piasku na dziedzińcu meczetu. Usman znał na pamięć cały Koran, jak również dokładne znaczenie i okoliczności zesłania każdego wersetu.

Kalifat Usmana

Usman jako trzeci prawowity kalif kontynuował politykę swoich poprzedników - Abu Bakra i Umara ibn al-Chattab, rozciągając wpływy państwa islamskiego na zachodnie Maroko, wschodni Afganistan i północne części Armenii i Azejberdżanu. Podczas kalifatu Usmana zorganizowano marynarkę wojenną, skorygowano administracyjny podział państwa oraz dokończono i udoskonalono wiele publicznych projektów. Sprawując tak odpowiedzialną funkcję, dbał on o dobro wszystkich ludzi. Wysłał zaufanych Towarzyszy Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) do różnych zakątków państwa, aby mogli monitorować pracę gubernatorów jak również warunki życia zwykłych muzułmanów.

Cennym wkładem Usmana na rzecz religii było połączenie w jedną całość tekstu Koranu (w formie księgi) i rozesłanie jego kopii do wszystkich państw muzułmańskich.

Trzeci kalif sprawował władzę przez dwanaście lat. Pierwsze sześć lat jego rządów upłynęły pod znakiem pokoju, lecz w drugiej połowie coraz więcej ludzi buntowało się przeciwko niemu. Korzystając z dogodnej okazji, żydzi i magianie zaczęli spiskować przeciwko kalifowi publicznie wygłaszając swoje żale i niezadowolenie, zyskując tym sympatię wielu ludzi.

Dla większości poddanych zachowanie Usmana wobec buntowników wydawało się być zaskakujące. Sądzono, że posiadanie tak ogromnej władzy i potężnej armii pozwoli rozwiązać konflikt szybko i skutecznie. Usman wiedział dobrze, że jest w stanie zniszczyć rebeliantów, ale nie chciał być pierwszym, który przeleje krew muzułmanów. Pamiętając Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) mówiącego: „Kiedy wyciągnie się miecz z pochwy przeciwko swoim braciom, pozostanie on obnażony aż do Dnia Sądu”, postanowił odwołać się do ich zdrowego rozsądku poprzez życzliwą rozmowę.

Buntownicy jednak stanowczo zażądali od Usmana ustąpienia z funkcji kalifa. Kilku Towarzyszy doradziło mu, żeby wyraził zgodę i zrzekł się dalszego sprawowania rządów. Jemu samemu nie pozwalała na to uroczysta przysięga złożona Wysłannikowi (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim), który pewnego dnia powiedział do Usmana: „Byc Może Allah ubierze cię w szatę Usmanie i jeżeli ludzie zażądają żebyś ją zdjął, to nie rób tego tylko dlatego, że oni tego chcą”. Kiedy rebelianci okrążyli jego dom, trzeci kalif powiedział: „Zawarłem umowę z Wysłannikiem Allaha i muszę jej dotrzymać”.

Po długim oblężeniu, rebelianci wdarli się siłą do domu Usmana i zamordowali go kiedy ten recytował następujący werset: „I Bóg wystarczy ci przeciwko nim. On przecież jest Słyszący, Wszechwiedzący!” (Koran, 2:137)

Usman ibn Affan zmarł po południu w piątek 17 dul hidżdża 35 roku hidżry (czerwiec roku 656). Miał osiemdziesiąt cztery lata. Został pochowany dopiero w sobotę wieczorem w poplamionych krwią ubraniach, jak wszyscy męczennicy walczący w sprawie Allaha.

>Czwarty kalif, ALI IBN ABI TALIB