28. KSIĘGA O TYM, KOMU ZOSTAŁO UNIEMOŻLIWIONE ODPRAWIENIE PIELGRZYMKI

W imię Boga, Miłosiernego, Litościwego!

28. KSIĘGA O TYM, KOMU ZOSTAŁO UNIEMOŻLIWIONE ODPRAWIENIE PIELGRZYMKI (muhsar)

Słowa Wszechmocnego Boga:

{A jeśli macie trudności [jeśli zostanie wam uniemożliwione dopełnienie hadżdż i umry], to taką ofiarę [ze zwierzęcia – owcy, krowy, wielbłąda], jaka jest dla was łatwa i nie gólcie głów, dopóki ofiara nie dotrze do swego miejsca}. [2:196]

1. Rozdział: Jeśli odprawiający umrę zostanie powstrzymany

1712. Przekazał Nafi: Kiedy Ibn Umar wyruszył na pielgrzymkę do Mekki w czasach fitny [podziałów i walk między muzułmanami] rzekł: „Jeśli nie będę w stanie dotrzeć do Kaby, zrobię to, co uczynił Posłaniec Boga – wstąpię w stan uświęcenia w intencji umry tak jak uczynił Posłaniec w roku Hudajbijja”.

1713. Przekazał Nafi od Ubajd Allaha Ibn Abd Allaha i Salima Ibn Abd Allaha, że powiedzieli Ibn Umarowi, kiedy wojska przypuszczały atak na Ibn Az-Zubajra: „Nic się nie stanie, jeśli nie odprawisz hadżdż w tym roku. Obawiamy się, że staną na przeszkodzie między tobą a Kabą”. Ibn Umar rzekł: „Gdy wyruszyliśmy z Posłańcem Boga i niewierzący Kurajszyci stanęli mu na przeszkodzie, Prorok złożył swe zwierze w ofierze i ogolił głowę”. Ibn Umar dodał: „Biorę was za świadków, iż wstąpię w stan uświęcenia z zamiarem odprawienia umry. I jeśli Bóg da, ruszę w drogę i jeśli nic nie stanie mi na przeszkodzie, odprawię okrążanie Kaby, a jeśli napotkam przeszkodę, uczynię to, co uczynił Prorok, gdy z nim byłem”. I w Zul-Hulajfa Ibn Umar wstąpił w stan uświęcenia w intencji umry, a po przebyciu części drogi, rzekł: „Warunki umry i hadżdż są podobne. Biorę was za świadków, że wstępuję w stan uświęcenia z zamiarem odprawienia umry i hadżdż”. I nie opuścił stanu uświęcenia aż do dnia Ofiarowania i złożył ofiarę ze zwierzęcia. I Ibn Umar mawiał: „Nie opuszcza się stanu uświęcenia, pokąd nie odprawi się jednego okrążania w dniu przybycia do Mekki [sa’j między As-Safa i Al-Marwa zarówno dla umry, jak i dla hadżdż]”.

Przekazał Nafi, że jeden z synów Abd Allaha powiedział mu: Gdybyś tylko tak postąpił.

1714. Przekazał Ibn Abbas: Powstrzymano Posłańca Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, od odprawienia umry, toteż ogolił głowę, legł z każdą ze swoich żon, złożył ofiarę ze zwierzęcia i odprawił umrę w roku następnym.

2. Rozdział: Jeśli zostało uniemożliwione dopełnienie hadżdż

1715. Przekazał Salim, że (Abd Allah) Ibn Umar mawiał: Nie wystarczy wam sunna Posłańca Boga? Jeśli któremuś z was zostanie uniemożliwione odprawienie hadżdż, niech dopełni okrążania (tawaf) Kaby oraz [sa’j] As-Safa i Al-Marwa, po czym opuści stan uświęcenia i wszystko, będzie mu dozwolone [co było zabronione w stanie uświęcenia] i może odprawić hadżdż w przyszłym roku i powinien złożyć w ofierze zwierzę lub pościć, jeśli nie stać go na ofiarę.

3. Rozdział: Złożenie ofiary ze zwierzęcia przed ogoleniem głowy, jeśli uniemożliwione zostanie odprawienie hadżdż

1716. Przekazał Al-Miswar: Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, złożył ofiarę ze zwierzęcia nim ogolił głowę, i polecił towarzyszom uczynić to samo.

1717. Przekazał Nafi, że Abd Allah i Salim powiedzieli Abd Allahowi Ibn Umarowi, by nie wyprawiał się na hadżdż owego roku, a Abd Allah Ibn Umar odrzekł: Wyruszyliśmy z Prorokiem (do Mekki, na umrę) i gdy niewierzący Kurajszyci wzbronili nam dojścia do Kaby, Posłaniec Boga złożył w ofierze wielbłąda i ogolił głowę.

4. Rozdział: Ten, kto rzekł, że muhsar nie powinien odprawiać umry ani hadżdż w zamian za uniemożliwioną

Ibn Abbas powiedział: Ponowne odprawienie hadżdż obowiązuje tylko za samowolne jej zaniedbanie [np. zbliżenie z żoną]. Jeśli odprawienie hadżdż zostało uniemożliwione przez uzasadnioną przyczynę lub rzecz podobną [chorobę, brak pieniędzy]; w takiej sytuacji (pielgrzym) może opuścić stan uświęcenia i nie musi jej odrabiać. Jeśli ma przy sobie zwierzę ofiarne i uniemożliwione zostanie mu odprawienie hadżdż, i nie jest w stanie wysłać zwierzęcia do miejsca, w którym jest zwykle składane w ofierze; powinien dokonać jego rytualnego uboju. Jednak, jeśli jest w stanie je wysłać, nie powinien opuszczać stanu uświęcenia, dopóki zwierzę nie dotrze na swoje miejsce”. Malik i inni powiedzieli: „Powinien złożyć zwierzę w ofierze i ogolić głowę niezależnie od tego, gdzie jest i nie musi odrabiać hadżdż, ponieważ Prorok i jego towarzysze złożyli zwierzęta w ofierze, ogolili głowy w Hudajbijja i opuścili stan uświęcenia, zanim wykonali okrążanie i zanim zwierzęta ofiarne dotarły do Kaby. Nie wspomniano, by Prorok kazał komukolwiek odrabiać którekolwiek z opuszczonych rytuałów lub czegokolwiek powtarzać. Hudajbijja znajduje się poza granicami sanktuarium Mekki”.

1718. Przekazał Nafi: Kiedy Abd Allah Ibn Umar wyruszył do Mekki z intencją odprawienia umry w czasach fitny [podziałów i walk między muzułmanami], powiedział: „Gdybym nie był w stanie dotrzeć do Kaby, zrobię to, co robiliśmy z Posłańcem Boga”, i przyjął stan uświęcenia w intencji umry, ponieważ Prorok przyjął stan uświęcenia w intencji umry w roku Hudajbijja. Po chwili zastanowienia, Abd Allah Ibn Umar powiedział: „Warunki hadżdż jak i umry są podobne”, i zwrócił się do swych towarzyszy i rzekł: „Warunki tak hadżdż, jak i umry są podobne. Biorę was za świadków, że podejmuję się odprawienia hadżdż razem z umrą”. Potem dopełnił jednego rytuału okrążania [sa’j między As-Safa i Al-Marwa] dla obu [hadżdż i umry] i uznał, że to jest wystarczające, i złożył ofiarę rytualną z owcy.

5. Rozdział: Słowa Boga: {…A ten, kto jest chory spośród was albo też ma jakiś uraz w głowie [który wymaga ogolenia włosów], musi wykupić się przez post, przez jałmużnę lub przez ofiarę rytualną…} [2:196]

I może on dokonać wyboru [formy odkupienia], a pościć powinien przez trzy dni.

1719. Przekazał Abd ar-Rahman Ibn Abu Lajla: Kab Ibn Udżra powiedział, że Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, zapytał go: „Nie dokuczają ci wszy?”. Kab rzekł: „Dokuczają, Posłańcu Boga”. I Posłaniec Boga rzekł mu: „Ogól głowę i pość przez trzy dni, nakarm sześciu ubogich lub złóż w ofierze owcę”.

6. Rozdział: Słowa Boga: {…lub przez jałmużnę…} [2:196] - tutaj jałmużnę stanowi nakarmienie sześciu ubogich

1720. Przekazał Kab Ibn Udżra: Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, stał przy mnie w Al-Hudajbijja, i z mej głowy spadały wszy. Zapytał mnie: „Nie dokuczają ci wszy?”. Odparłem, że dokuczają, a on rzekł mi: „Ogól głowę”. I został objawiony ten oto werset: {…A ten, kto jest chory spośród was albo też ma jakiś uraz na głowie…} [2:196] – do końca. Potem Prorok polecił mi: „Pość przez trzy dni, nakarm sześciu ubogich jednym faraq[1] [daktyli] lub złóż w ofierze to, na co cię stać”.

7. Rozdział: Fidja [odkupienie opuszczonego lub błędnie wykonanego rytuału] przez nakarmienia sześciu ubogich - każdego połową garnca

1721. Przekazał Abd Allah Ibn Maqal: Usiadłem z Kabem Ibn Udżrą, i zapytałem go o odkupienie (fidja), i rzekł: „To objawienie przyszło w mej sprawie, aczkolwiek i was wszystkich dotyczy. Zaniesiono mnie do Posłańca Boga i liczne wszy spadały mi na twarz. I Prorok rzekł: „Nie sądziłem, że twoje cierpienie sięgnęło takiego stopnia, jak widzę! Czy stać cię na owcę?”. Gdy zaprzeczyłem, rzekł: „Pość przez trzy dni lub nakarm sześciu ubogich, każdego połową garnca”.

8. Rozdział: Ofiarę (nusuk) stanowi jedna owca

1722. Przekazał Abd ar-Rahman Ibn Abu Lajla od Kaba Ibn Udżry, iż ujrzawszy jak na jego twarz spadają wszy, Posłaniec Boga zapytał: „Nie dokuczają ci wszy?”. Kab odrzekł: „Dokuczają”, toteż Posłaniec Boga polecił mu ogolić głowę, a było to w Hudajbijja. I nie było dla nich jasne, czy mają tam opuścić stan uświęcenia, albowiem nadal mieli nadzieję, że uda im się dotrzeć do Mekki. I Bóg objawił wersety o odkupieniu (fidja) i Posłaniec Boga polecił mu nakarmić sześciu ubogich jednym faraq [pożywienia], złożyć w ofierze owcę lub pościć przez trzy dni.

Podobnie przekazano od Kaba Ibn Udżry, że Posłaniec Boga ujrzał go i wszy spadały mu na twarz.

9. Rozdział: Słowa Boga: {…A kto odprawia pielgrzymkę, niech powstrzyma się od wszelkich zalotów[2], od wszelkiej rozpusty…} [2:197]

1723. Przekazał Abu Hurajra: Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Kto odprawia hadżdż do Domu [Kaby] i powstrzymuje się od zalotów i rozpusty, powróci z niej jak nowo narodzony [bez grzechu]”.

10. Rozdział: Słowa Boga: {…niech się powstrzyma od wszelkich zalotów, od wszelkiej rozpusty czy sprzeczki podczas pielgrzymki...} [2:197]

1724. Przekazał Abu Hurajra: Prorok, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Kto odprawia hadżdż do Domu [Kaby] i powstrzymuje się od zalotów i rozpusty powróci z niej jak nowo narodzony [bez grzechu]”.

[1] Faraq - miara pojemności – równająca się 3 sa’, misa, naczynie o objętości około 9,09 litra

[2] W oryginale pojawia się tu słowo rafth, które wg uczonych w islamie oznacza: zbliżenie z żoną będąc w stanie uświęcenia, oraz wszelkie słowa i czyny, które do niego prowadzą; fatwa szajcha Ibn Baza; Islamic Verdicts, t. IV, The Book of Hajj Rites.