27. KSIĘGA O PIELGRZYMCE UMRA

Przekład Elżbieta Al-Saleh, Mohammed Al-Saleh

Wszelkie prawa zastrzeżone

W imię Boga, Miłosiernego, Litościwego!

27. KSIĘGA O PIELGRZYMCE UMRA^[1]

1. Rozdział: Obowiązek pielgrzymki i jej zalety

Ibn Umar powiedział: Hadżdż i umra obowiązują każdego muzułmanina.

Ibn Abbas powiedział: Umra wymieniona została razem z pielgrzymką hadżdż w Księdze Boga:

{Odbywajcie dla Boga pielgrzymkę - hadżdż i odwiedzenie - umra} [2:196].

1683. Przekazał Abu Hurajra: Posłaniec Boga, niechaj Bóg go błogosławi i obdarza pokojem, rzekł: „Umra jest odkupieniem przeszłych grzechów, zaś nagrodą za hadżdż mabrur [hadżdż odprawioną bez uchybienia] jest nic innego jak Raj”.

2. Rozdział: Odprawianie umry przed hadżdż

1684. Przekazał Ibn Dżurajdż: Ikrima Ibn Chalid zapytał Ibn Umara o odprawianie umry, jeśli nie odprawiło się jeszcze hadżdż, i Ibn Umar odparł, iż nie ma w tym nic złego. Ikrima wspomniał, że Ibn Umar powiedział również, iż Prorok odprawił umrę przed hadżdż.

Ikrima Ibn Chalid przekazał, iż również zapytał o to Ibn Umara.

3. Rozdział: Ile razy Prorok odprawił umrę

1685. Przekazał Mudżahid: Wszedłem z Urwą Ibn az-Zubajrem do meczetu, i ujrzeliśmy Abd Allaha Ibn Umara [Abu Abd ar-Rahmana], jak siedział w pobliżu domostwa Aiszy i jacyś ludzie odmawiali w zgromadzeniu modlitwę duha[2]. Zapytaliśmy go o to, a on odrzekł, że to nowa rzecz w religii. Urwa zapytał go również, ile razy Prorok odprawił umrę, i Ibn Umar odrzekł: „Cztery, z czego jeden raz w radżabie”. Nie chcieliśmy się z nim się spierać, a dobiegł nas wówczas z domostwa Aiszy, Matki Wiernych, odgłos czyszczenia zębów gałązką drzewa arakowego. Urwa zapytał: „Matko Wiernych, czy słyszałaś, co rzekł Abu Abd ar-Rahman?”. Zapytała: „Cóż takiego?”. Urwa odrzekł: „Powiedział, że Posłaniec Boga odprawił cztery umry, z czego jedną w radżabie”. Aisza rzekła: „Niech Bóg się zlituje nad Abd ar-Rahmanem, Prorok nie odprawił beze mnie ani jednej umry, i żadnej nie odprawił w radżabie”.

1686. Przekazał Urwa Ibn az-Zubajr: Na me pytanie, Aisza odpowiedziała iż Posłaniec Boga nigdy nie odprawił umry w radżabie.

1687. Przekazał Qatada: Zapytałem Anasa, ile razy Prorok odprawił umrę, i rzekł mi: „Cztery: umrę Hudajbijja w miesiącu zu al-qada’, gdy to zatrzymali go poganie [z Kurajszytów]; umrę w roku następnym w zu al-qada’, gdy zawarł z nimi rozejm, umrę z al-Dżirana, gdzie rozdzielił zdobycze wojenne - myślę, że miał na myśli łupy zdobyte w bitwe w dolinie Hunajn – i umrę razem z jego (pożegnalną) hadżdż”. Zapytałe,, ile razy odprawił hadżdż, zaś Anas odrzekł, iż raz.

1688. Przekazał Qatada: Na me pytanie, Anas odparł, iż Prorok odprawił umrę, gdy poganie [z Kurajszytów] zmusili go do odwrotu, umrę Hudajbijja [w roku następnym], umrę w miesiącu zu al-qada’ i jedną umrę razem z [pożegnalną] hadżdż.

Przekazał Hammam (Qatada powiedział, że Anas rzekł): Prorok odprawił cztery umry: (trzy) w miesiącu zu al-qada i jedną razem z [pożegnalną] hadżdż. Były to umra z Hudajbijja, umra w roku następnym, umra z al-Dżirana, gdzie rozdzielił łupy [zdobyte w bitwie w dolinie] Hunajn i umra połączona z jego [pożegnalną] hadżdż”.

1689. Przekazał Abu Ishaq: Zapytałem Masruqa, Ata’ i Mudżahida o umrę Posłańca Boga, i rzekli, iż odprawił umrę w miesiącu zu al-qada zanim odprawił hadżdż. Słyszałem też, jak Al-Bara’ Ibn Azib mówił, że Posłaniec Boga odprawił dwie umry w miesiącu zu al-qada zanim odprawił hadżdż.

4. Rozdział: Umra w ramadanie

1690. Przekazał Ata: Słyszałem, jak Ibn Abbas mówił: Posłaniec Boga, niechaj Bóg mu błogosław i obdarza pokojem, zapytał ansarkę - Ibn Abbas wymienił jej imię, ale zapomniałem: „Dlaczego nie odprawiłaś z nami hadżdż?”. Rzekła: „Mamy tylko jednego wielbłąda do jazdy, na którym pojechał mój mąż z snem, zostawiając mi wielbłąda do nawadniania”. Powiedział jej: „Odpraw pielgrzymkę umra w ramadanie, albowiem umra w ramadanie jest jak hadżdż [pod względem nagrody]”, lub powiedział coś podobnego.

5. Rozdział: Odprawienie umry w noc na Al-Hasba po dopełnieniu hadżdż, i w innych nocach

1691. Przekazała Aisza: Wyruszyliśmy z Posłańcem Boga, niechaj Bóg mu błogosław i obdarza pokojem, tuż przed nowiem miesiąca zu al-hidżdża i powiedział nam: „Kto chce wstąpić w stan uświęcenia z tytułu hadżdż, może tak uczynić; i kto chce wstąpić w stan uświęcenia z tytułu umry, może tak uczynić. Gdybym nie przywiódł z sobą zwierzęcia na ofiarę, wstąpiłbym w stan uświęcenia z tytułu umry”. Aisza dodała: A zatem część z nas wstąpiła w stan uświęcenia z tytułu umry, a część - hadżdż. Byłam jedną z tych, którzy wstąpili w stan uświęcenia z zamiarem odprawienia umry. Kiedy nastał dzień na Arafa, nadal doświadczałam krwawienia miesięcznego. Pożaliłam się na to Prorokowi, a on powiedział: „Opuść umrę, rozpleć i rozczesz włosy i wstąp w stan uświęcenia z tytułu hadżdż”. Kiedy zaś nastała noc na Al-Hasba [miejsce w pobliżu Mekki, w którym zatrzymują się pielgrzymi dopełniwszy rytuałów hadżdż w Mina – przyp. tłum.], posłał ze mną [mego brata] Abd ar-Rahmana do At-Tanim, gdzie wstąpiłam w stan uświęcenia z tutułu umry (i odprawiłam ją) w zamian za opuszczoną.

6. Rozdział: Odprawienie umry z At-Tanim

1692. Przekazał Amr Ibn Aus od Abd ar-Rahmana Ibn Abu Bakra, że Prorok polecił mu usadzić Aiszę za sobą na wielbłądzie i zawieść do At-Tanim, by odprawiła stamtąd umrę.

1693. Przekazał Dżabir Ibn Abd Allah: Prorok, niechaj Bóg mu błogosław i obdarza pokojem, i jego towarzysze wstąpili w stan uświęcenia z tytułu hadżdż i żaden poza Prorokiem i Talhą nie miał zwierzęcia na ofiarę. Ali przybył z Jemenu ze zwierzęciem na ofiarę i rzekł: „Wstąpiłem w stan uświęcenia z tego samego tytułu, co Posłaniec Boga, i Prorok polecił towarzyszom, którzy nie mieli zwierząt na ofiarę zmienić intencję stanu uświęcenia na umrę, wykonać okrążanie (tawaf) Kaby (i sa’j między As-Safą i Al-Marwą), skrócić włosy i opuścić stan uświęcenia. Towarzysze rzekli: „Mamy ruszyć ku Mina, gdy nasienie skapywać będzie z naszych organów [opuścimy stan uświęcenia i będziemy współżyć z naszymi żonami]?”. Kiedy dobiegło to Proroka, rzekł: „Gdybym wiedział wcześniej o tym, o czym dowiedziałem się teraz, nie przywiódłbym zwierzęcia na ofiarę. A gdybym nie miał zwierzęcia na ofiarę, opuściłbym stan uświęcenia”. Aisza doświadczyła krwawienia miesięcznego i odprawiła wszystkie rytuały (hadżdż) poza okrążaniem Kaby. Kiedy się oczyściła i okrążyła siedmiokrotnie Kabę, rzekła: „Posłańcu Boga, wy wracacie z hadżdż i umrą, a ja tylko z hadżdż” – toteż (Prorok) polecił [jej bratu] Abd ar-Rahmanowi Ibn Abu Bakrowi zawieść ją do At-Tanim. I tak oto odprawiła umrę odbywszy hadżdż w miesiącu zu al-hidżdża. Suraqa Ibn Malik Ibn Juszam spotkał Proroka przy obelisku (dżamara) Al-Aqaba, kiedy ten obrzucał go kamykami i spytał: „Posłańcu Boga, czy to jest tylko dla ciebie?”. Prorok odpowiedział: „Nie, to jest na zawsze (odprawianie umry przed hadżdż jest dozwolone dla wszystkich muzułmanów)”.

7. Rozdział: Odprawienie umry po hadżdż bez zwierzęcia ofiarnego

1694. Przekazała Aisza: Wyruszyliśmy z Posłańcem Boga na krótko przed nowiem miesiąca zu al-hidżdża i powiedział: „Kto chce wstąpić w stan uświęcenia w intencji umry, może tak uczynić, i kto chce wstąpić w stan uświęcenia w intencji hadżdż, może tak uczynić. Gdybym nie przywiódł ze sobą zwierzęcia na ofiarę, wstąpiłbym w stan uświęcenia w intencji umry”. I jedni wstąpili w stan uświęcenia w intencji umry, zaś inni - hadżdż. Ja byłam jedną z tych, którzy przyjęli stan uświęcenia w intencji umry. Nim przybyliśmy do Mekki, doświadczyłam okresu miesięcznego, który nie ustał po dzień na Arafa. Pożaliłam się na to Posłańcowi Boga, a on rzekł: „Opuść pielgrzymkę umra, rozpleć i rozczesz włosy, i przyjmij stan uświęcenia w intencji hadżdż”. I tak uczyniłam. W noc hasba - opuszczenia Mina, Prorok wysłał ze mną Abd ar-Rahmana [brata Aiszy] do At-Tanim. Jeden z przekazicieli dodał, że Abd ar-Rahman usadził Aiszę za sobą na zwierzęciu, i przyjęła stan uświęcenia w intencji odprawienia umry w zamian za opuszczoną. I odprawiła hadżdż i umrę i nie obowiązywały jej ani ofiara rytualna, ani jałmużna ani post.

8. Rozdział: Nagroda za umrę zależy od doświadczanych trudności

1695. Przekazał Al-Aswad, że Aisza powiedziała: „Posłańcu Boga! Ludzie wracają dopełniwszy dwóch aktów czci (hadżdż i umry), ja zaś wracam tylko z jednym”. Rzekł jej: „Poczekaj aż oczyścisz się po okresie miesięcznym i udaj się do At-Tanim. Tam przyjmij stan uświęcenia, a potem dołącz do nas w takim a takim miejscu. Ale to (nagroda za umrę) zależy od twoich wydatków lub trudności (doświadczanych podczas pielgrzymki)”.

9. Rozdział: Jeśli pielgrzym odprawiający umrę wyruszy z powrotem po okrążaniu (tawaf z tytułu) umry, czy to wystarczy za okrążanie pożegnalne (tawaf al-wada)

1696. Przekazała Aisza: Wyruszyliśmy przyjmując stan uświęcenia w intencji hadżdż w miesiącach hadżdż ku świętym terenom hadżdż. Zsiedliśmy w Sarif i Prorok rzekł towarzyszom: „Ten, kto nie ma zwierzęcia ofiarnego i chce zrobić z tego umrę, powinien tak uczynić, ale ten, kto ma zwierzę ofiarne nie powinien tego robić”. Prorok i niektórzy z jego bogatszych Towarzyszy mieli zwierzęta na ofiarę, więc nie opuścili stanu uświęcenia po umrze. Kiedy Prorok przyszedł do mnie, płakałam. Zapytał mnie o powód. Odpowiedziałam: „Usłyszałam, co powiedziałeś twoim Towarzyszom, a ja nie mogę odprawić umry”. Zapytał: „Co z tobą?”. Odpowiedziałam: „Nie modlę się (mam miesiączkę)”. Powiedział: „Nic nie szkodzi; jesteś jedną z córek Adama (kobiet) i to samo zostało zapisane dla ciebie, jak i dla innych. Zatem, odpraw hadżdż i miej nadzieję na to, że Bóg umożliwi ci odprawić również umrę”. I tak zrobiłam. Kiedy wyruszyliśmy z Mina i zatrzymaliśmy się w Al-Muhassab, Prorok wezwał (mojego brata) Abd ar-Rahmana i powiedział: „Opuść sanktuarium z twoją siostrą i niech przyjmie stan uświęcenia w intencji umry, a kiedy oboje skończycie okrążanie (tawaf), będę na was czekał w tym miejscu”. Wróciliśmy o północy i Prorok zapytał nas: „Skończyliście?”. Odpowiedziałam: „Tak”. Ogłosił odjazd i ludzie ruszyli w drogę, a niektórzy okrążali Kabę przed modlitwą o brzasku, i potem Prorok wyruszył do Medyny.

10. Rozdział: W umrze obowiązuje taki sam ceremoniał jak w hadżdż

1697. Przekazał Safwan Ibn Jala Ibn Umajja, że jego ojciec powiedział: W al-Dżirana, do Proroka podszedł jakiś mężczyzna – miał na sobie szatę noszącą [żółte] ślady perfum – chuluq lub sufra i zapytał Proroka o zalecenia odnośnie jego umry. I Bóg zesłał Prorokowi objawienie, i był on wówczas okryty odzieniem – a ja zawsze marzyłem o tym, by zobaczyć, jak Prorok doświadcza objawień. I Umar rzekł mi: „Chodź! Chciałbyś zobaczyć, jak Prorok doświadcza objawienia od Boga?”. Przytaknąłem i Umar uniósł róg szaty i ujrzałem Proroka, który chrapał (wydaje mi się, że powiedział: „Chrapał jak młody wielbłąd”) . Kiedy ten stan minął, Prorok zapytał: „Gdzie jest ten, który pytał o umrę? Zdejmij twoją szatę, zmyj z ciała wonności, oczyść żółte plamy i czyń podczas twojej umry to, co podczas hadżdż - siedmiokrotne okrążanie (tawaf) Kaby i siedmiokrotne przejście między (sa’j) As-Safą i Al-Marwą”.

1698. Przekazał Urwa: Kiedy byłem młody, zapytałem Aiszę, żonę Proroka: „A co ze słowami Boga: {Zaprawdę, As-Safa i Al-Marwa są wśród drogowskazów rytualnych Boga. A ten, kto odbywa pielgrzymkę do Domu albo odprawia odwiedzenie, nie popełni grzechu, jeśli dokona okrążenia wokół nich. } [2:158] - rozumiem (z tego), że nie ma grzechu, jeśli ktoś nie dopełni ich okrążania (sa’j)?”. Aisza odpowiedziała: „Nie, gdyby było tak jak mówisz, wówczas recytowano by: ‚Nie popełni grzechu ten, kto nie dokona ich okrążania’. Ten werset został objawiony w związku z ansarami, który przyjmowali stan uświęcenia w imię bogini Manat, której posąg znajdował się obok miejsca zwanego Qudajd, i myśleli, że nie należy dopełniać rytuału siedmiokrotnego okrążania (sa’j) As-Safy i Al-Marwy. Z nastaniem islamu, zapytali o to Posłańca Boga i Bóg objawił: {Zaprawdę, As-Safa i Al-Marwa są wśród drogowskazów rytualnych Boga. A ten, kto odbywa pielgrzymkę do Domu albo odprawia odwiedzenie, nie popełni grzechu, jeśli dokona okrążenia wokół nich.} - Sufjan i Abu Mu’awija przekazali, że Hiszam dodał [od Aiszy]: „Ani hadżdż ani umra tego, kto nie dopełni okrążania As-Safy i Al-Marwy nie jest pełna u Boga”.

11. Rozdział: Kiedy pielgrzym odprawiający umrę powinien opuścić stan uświęcenia

Dżabir powiedział: Prorok, niechaj Bóg mu błogosław i obdarza pokojem, polecił towarzyszom odprawić pielgrzymkę umra [w stanie uświęcenia, który przyjęli w intencji hadżdż] i dopełnić siedmiokrotnego okrążania Kaby oraz As-Safy i Al-Marwy, skrócić włosy i opuścić stan uświęcenia”.

1699. Przekazał Isma’il, że Abd Allah Ibn Abu Aufa powiedział: Posłaniec Boga, niechaj Bóg mu błogosław i obdarza pokojem, odprawił umrę i my również odprawiliśmy z nim umrę. Kiedy wszedł do Mekki, wykonał okrążanie (Kaby) i my również. Potem udał się do As-Safy i Al-Marwy i my wraz z nim [by dopełnić rytuału ich siedmiokrotnego okrążania] i osłanialiśmy go przed mekkańczykami, aby nie wyrządzili mu krzywdy”. Przyjaciel zapytał Abd Allaha Ibn Aufa, czy Prorok wszedł do Kaby (podczas umry), a ten zaprzeczył. Zapytał, co Prorok powiedział odnośnie Chadidży, i Abd Allah Ibn Aufa powiedział, iż rzekł: „Przekażcie Chadidży dobre nowiny o tym, że będzie miała w Raju pałac z qasab[3], w którym nie będzie ani gwaru ani znoju”.

1700. Przekazał Amr Ibn Dinar: Zapytaliśmy Ibn Umara, czy mężczyzna, który dopełnił siedmiokrotnego okrążania (tawaf) Kaby, ale nie przemierzył jeszcze siedmiokrotnie odległości między As-Safą i Al-Marwą (sa’j), może współżyć z żoną. Odpowiedział: „Prorok przyjechał (do Mekki) i dopełnił siedmiokrotnego okrążania Kaby, po czym odmówił dwurakatową modlitwę za Miejscem Abrahama, i przemierzył siedmiokrotnie odległość między As-Safą i Al-Marwą. I zaprawdę w Posłańcu Boga jest dla was dobry przykład do naśladowania”. Gdy zapytaliśmy o to Dżabira Ibn Abd Allaha, rzekł: „Niechaj nie zbliża się do niej, pokąd nie przemierzy siedmiokrotnie odległości między As-Safą i Al-Marwą”.

1701. Przekazał Abu Musa al-Aszari: Przyszedłem do Proroka w Al-Batha, kiedy jego wielbłąd klęczał i zapytał mnie: „Czy miałeś zamiar odprawić hadżdż?”. Odpowiedziałem twierdząco. Zapytał: „W jakiej intencji przyjąłeś stan uświęcenia?”. Odpowiedziałem: „W takiej, jak Prorok”. Powiedział: „Dobrze uczyniłeś. Wykonaj siedmiokrotne okrążanie Kaby i siedmiokrotnie przemierz odległość między As-Safą i Al-Marwą, potem opuść stan uświęcenia”. A zatem, okrążyłem siedmiokrotne Kabę i As-Safę i Al-Marwę, i udałem się do kobiety z Banu Qajs, która oczyściła mi głowę z wszy. Później przyjąłem stan uświęcenia w intencji hadżdż. Zalecałem, by postępowano tak samo, aż do kalifatu Umara, który powiedział: „Jeśli weźmiemy Księgę Boga, to ona nakazuje pozostać w stanie uświęcenia pokąd nie ukończymy hadżdż i umry; jeśli zaś podążymy za przykładem Proroka, on nie opuszczał stanu uświęcenia dopóki zwierzę ofiarne nie dotarło na miejsce rytualnego uboju [hadżdż al-qiran]”.

1702. Przekazał al-Aswad: Abd Allah, niewolnik Asmy Bint Abu Bakr, powiedział mi, że słyszał, jak Asma, mijając Al-Hadżun, mawiała: Niech Bóg błogosławi Jego Posłańca, Muhammada. Pewnego razu zatrzymaliśmy się z nim tutaj, a podróżowaliśmy wówczas lekko; mieliśmy kilka zwierząt do jazdy i niewiele pożywienia. Wraz z moją siostrą, Aiszą, Az-Zubajrem i resztą ludzi odprawiliśmy pielgrzymkę umra, i dotknąwszy Kaby [dopełniwszy okrążania Kaby oraz sa’j między As-Safą i Al-Marwą] opuściliśmy stan uświęcenia. Później, tego samego wieczora, wstąpiliśmy w stan uświęcenia w intencji hadżdż.

12. Rozdział: Co należy powiedzieć po powrocie z hadżdż, umry i wyprawy wojennej

1703. Przekazał Abd Allah Ibn Umar: Kiedykolwiek Posłaniec Boga, niechaj Bóg mu błogosław i obdarza pokojem, wracał z wyprawy wojennej, hadżdż lub umry, mówił trzy razy „Allahu akbar” przy każdym wzniesieniu terenu, a potem mawiał: „Nie ma boga poza Bogiem; On jest Jeden i nie ma sobie równych. Całe królestwo jest Jego i Jego jest wszelka chwała. I On jest Wszechmocny. Nawracamy się ze skruchą, oddając cześć, pokłony i pochwały naszemu Panu. On dotrzymał Swej obietnicy i darował Swemu słudze zwycięstwo i On sam pokonał wszystkich konfederatów”.

13. Rozdział: Przyjęcie powracających pielgrzymów oraz podróżowanie trzech na jednym zwierzęciu

1704. Przekazał Ibn Abbas: Gdy Prorok, niechaj Bóg mu błogosław i obdarza pokojem, przybył do Mekki, chłopcy z rodu Abd al-Muttaliba wyszli mu na powitanie, i Prorok usadził jednego z nich przed sobą na zwierzęciu, a drugiego z tyłu.

14. Rozdział: Ruszenie w drogę powrotną rankiem

1705. Przekazał Ibn Umar: Kiedy Posłaniec Boga, niechaj Bóg mu błogosław i obdarza pokojem, wyprawiał się do Mekki, odmawiał modlitwę w meczecie Asz-Szadżara, a wracając [do Medyny], odmawiał modlitwę w dolinie Zul-Hulajfa, i tamże spędzał noc.

15. Rozdział: Powrót do rodziny przed lub po południu

1706. Przekazał Anas: Prorok, niechaj Bóg mu błogosław i obdarza pokojem, nigdy nie przybywał z podróży do rodziny w nocy, lecz tylko rano lub po południu.

16. Rozdział: Nie należy powracać z podróży do rodziny nocą

1707. Przekazał Dżabir: Prorok, niechaj Bóg mu błogosław i obdarza pokojem, zabronił nam przybywać z podróży do naszych rodzin nocą.

17. Rozdział: Poganianie wielbłąda w pobliżu swej siedziby

708. Przekazał Humajd, że Anas powiedział: Kiedy Posłaniec Boga, niechaj Bóg mu błogosław i obdarza pokojem, wracał z podróży, widząc wzniesienia Medyny, poganiał wielbłądzicę; i nawet jeśli byłoby to inne zwierzę, też by je poganiał.

Humajd przekazał, że Prorok przyspieszał ze względu na swe umiłowanie Medyny.

Anas przekazał Anas jak wyżej, dodając: „mury Medyny” miast „wzniesienia”. Al-Haris Ibn Umajr zgodził się z Anasem.

18. Rozdział: Słowa Boga: {Wchodźcie więc do domów przez bramy} [2:189]

1709. Przekazał Abu Ishaq: Słyszałem, jak Al-Bara’ mówił: Ów werset został objawiony odnośnie nas, albowiem ansarowie wracając z hadżdż nigdy nie wchodzili do domów przez główne drzwi, tylko od tyłu. Kiedy jeden z ansarów wszedł przez główne drzwi, zaczęto z niego drwić. I zostało objawione: {Pobożność nie polega na tym, że będziecie wchodzić do waszych domów od tyłu; ale pobożnym jest ten, kto jest bogobojny. Wchodźcie więc do domów przez bramy} [2:189].

19. Rozdział: Podróżowanie jest rodzajem udręki

1710. Przekazał Abu Hurajra: Prorok, niechaj Bóg mu błogosław i obdarza pokojem, rzekł: „Podróżowanie jest rodzajem udręki - pozbawia jedzenia, picia i snu, toteż zaspokoiwszy potrzeby, spieszcie do waszych rodzin”.

20. Rozdział: Co jest dozwolone podróżnemu, jeśli mu spieszno

1711. Przekazał Zajd Ibn Islam, że jego ojciec powiedział: Byłem z Ibn Umarem w drodze do Mekki, gdy to otrzymał wieści o chorobie Safiji Bint Abu Ubajd. Ruszył szybkim tempem i po zapadnięciu zmierzchu [z nastaniem czasu modlitwy isza], zsiadł i odmówił łączenie modlitwy maghrib i isza. Potem rzekł: „Widziałem, jak Prorok zawsze, kiedy spieszył się w podróży, opóźniał modlitwę maghrib i łączył ją razem z isza”.

[1] Umra - mniejsza, zalecana pielgrzymka do Mekki, którą muzułmanin powinien odprawić przynajmniej raz w życiu - w dowolnym czasie lub wraz z hadżdż, nazywa się ją również „odwiedzaniem”. Rytuały umry obejmują wstąpienie w ihram – stan uświęcenia w wyznaczonym ku temu miejscu (miqat); tawaf – siedmiokrotne okrążanie Kaby, dwurakatową modlitwę w Miejscu Abrahama (maqam Ibrahim oraz sa’j – siedmiokrotne przemierzenie odległości między dwoma wzgórzami - As-Safa a Al-Marwa.

[2] Nadobowiązkowa, dwurakatowa modlitwa odmawiana indywidualnie – nie w zgromadzeniu, w okresie między pełnym wschodem słońca a wezwaniem (azanem) na modlitwę zuhr.

[3] Słupki ze złota, pereł i kamieni szlachetnych.