ROZDZIAŁ 12. ZACHĘTA DO ZWIĘKSZANIA DOBRYCH UCZYNKÓW W PÓŹNYM OKRESIE ŻYCIA
Allah, Najwyższy, mówi (co znaczy):
{Czyż nie daliśmy wam dość długiego życia, tak iżby mógł się opamiętać ten, kto się zastanawiał? I przychodził do was ostrzegający}. (Koran 35:37)
Ibn Abbas i inni twierdzili, że określenie {dość długiego} w tym wersecie oznacza sześćdziesiąt lat. Poniższe hadisy nawiązują do tego. Inni twierdzili, że chodzi o osiemnaście; al-Hasan Al-Basri, al-Kalbi i Masruq powiedzieli, że czterdzieści. Ibn Abbas przekazał między innymi, że kiedy mieszkańcy Medyny kończyli 40 lat oddawali się całkowicie czczeniu Allaha. {Dość długiego} w tym wersecie zostało również zinterpretowane jako okres dojrzewania. Ibn Abbas i większość uczonych w islamie (muzułmańskich) stwierdziło, że słowo {ostrzegający} odnosi się do Proroka (pokój z nim). Ikrimah bin Umaijjah i inni zinterpretowali je jako siwiznę lub biel włosów. Allah wie najlepiej.
112. Przekazał Abu Hurajra, że Prorok (pokój z nim) powiedział: „Allah usprawiedliwia i przebacza, dopóki człowiek nie skończy sześćdziesięciu lat”.
(Al-Buchari)
Komentarz:
Allah nie każe nikogo indywidualnie ani grupowo bez wcześniejszego ostrzeżenia. Osoba, która skończyła sześćdziesiąt lat i nadal zaniedbuje obowiązki religijne, nie będzie miała usprawiedliwienia. Po ukończeniu sześćdziesięciu lat nie można lekceważyć obowiązków religijnych z powodu bliskości śmierci. Choć każdy może umrzeć nawet w młodym wieku, w młodości wciąż ma się nadzieję na (dalsze) życie. Po ukończeniu sześćdziesięciu lat, posiadanie nadziei na dłuższe życie, grzesząc i ignorując Boskie nakazy, jest zgubnym postępowaniem. Oby Allah nas od tego uchronił.
113. Przekazał Ibn Abbas, że Umar zabierał go na spotkania starszych, którzy brali udział w bitwie pod Badr. Któremuś z nich nie podobało się to i powiedział mu: „Dlaczego przyprowadzasz tego chłopca, aby siedział z nami, podczas gdy nasi synowie mają tyle samo lat co on?”. Umar odpowiedział: „Ze względu na jego status, o którym wiecie (tzn. jest skarbnicą wiedzy i należy do rodziny Proroka). Pewnego dnia Umar wezwał Ibn Abbasa i posadził wśród tych ludzi (Ibn Abbas sądził, że chodzi o pokazanie im jego wiedzy o religii) i zapytał ich w jego obecności, jak zinterpretują werset Allaha {Kiedy przychodzi pomoc Allaha i zwycięstwo}. Ktoś powiedział, że kiedy nadeszła pomoc Allaha i zdobyto Mekkę, zostali wezwani do wychwalania Allaha oraz proszenia Go o przebaczenie. Inni milczeli. Wtedy Umar zapytał Ibn Abbasa, czy uważa tak samo. Ibn Abbas odpowiedział, że nie. Umar spytał: „Co masz do powiedzenia?”. Powiedział: „To znak dla Proroka o zbliżającej się śmierci. Allah mówi: {Kiedy przychodzi pomoc Allaha i zwycięstwo kiedy widzisz ludzi przystępujących tłumnie do religii Allaha, głoś chwałę twego Pana i proś go o przebaczenie! Zaprawdę, On jest ciągle przebaczający!}”. Na to Umar powiedział: „Nie wiem o tym nic innego, jak tylko to, co powiedziałeś”.
(Al-Buchari)
Komentarz:
Wartość (status) człowieka nie jest związana z wiekiem, ale z umysłem, inteligencją, wiedzą i pamięcią. Dzięki czystemu umysłowi o ogromnej wiedzy chłopiec może mieć pierwszeństwo i może być wyróżniony ponad starszych. Kiedy człowiek zbliża się do śmierci powinien jak najbardziej oddawać się wychwalaniu Allaha i prosić go o przebaczenie.
114. Przekazała Aisza, że po objawieniu sury an-Nasr (110) Prorok recytował w każdej modlitwie „Subhanaka Rabbana wa bihamdika, Allahumma ighfirli (Daleki jesteś od wszelkiej niedoskonałości Panie, chwała Tobie! Allahu wybacz mi).”
(Al-Buchari i Muslim)
Wg innego przekazu: Prorok (pokój z nim) recytował podczas pokłonu (ruku) i pokłonu do ziemi (sudżud): „Subhanaka Rabbana wa bihamdika, Allahumma ighfirli (Daleki jesteś od wszelkiej niedoskonałości, Panie, chwała Tobie! Allahu wybacz mi)”. Wyjaśnił, że zostało mu to nakazane w Koranie (Sura 110) i robił tak.
W związku z przekazem Muslima, Prorok (pokój z nim) często recytował przed śmiercią „Subhanaka Rabbana wa bihamdika. Astaghfiruka wa atubu ilaika (Daleki jesteś od wszelkiej niedoskonałości, nasz Panie, chwała Tobie. Proszę Cię o przebaczenie i do Ciebie zwracam się w skrusze)”. Aisza spytała go: „Proroku, co to za słowa, które powtarzasz?”. Odpowiedział: „Otrzymałem znak związany z moimi ludźmi, że powinienem powtarzać te słowa widząc go (znak)”, i wyrecytował surę an-Nasr.
W innym przekazie Muslima, Prorok (pokój z nim) często recytował: „Subhana Allahi wa bihamdihi. Astaghfiruhu wa atutu ilaih (Chwała Allahowi, szukam Jego wybaczenia i zwracam się do Niego żałując za grzechy)”. Aisza powiedziała: „Wysłanniku Allaha, słyszę, jak często powtarzasz: ‚Chwała Allahowi, szukam Twego wybaczenia i zwracam się do Ciebie żałując za grzechy’”. Odpowiedział: „Mój Pan poinformował mnie, że wkrótce zobaczę znak związany z moimi ludźmi i kiedy go widzę, powtarzam częściej te słowa. Oto zobaczyłem znak, objawienie sury an-Nasr i zdobycie Mekki. {Kiedy przychodzi pomoc Allaha i zwycięstwo, kiedy widzisz ludzi przystępujących tłumnie do religii Allaha, głoś chwałę twego Pana i proś go o przebaczenie! Zaprawdę, On jest ciągle przebaczający!}. (Koran 110:1-3)
Komentarz:
Hadis ten mówi o aprobacie recytowania słów: „Subhanaka Rabbana wa bihamdika. Allahumma ighfirli (Daleki jesteś od wszelkiej niedoskonałości, Panie nasz, chwała Tobie! Allahu, przebacz mi)” w pokłonie (ruku) i pokłonie do ziemi (sudżud) podczas modlitwy, zamiast słów (odpowiednio): „Subhana Rabbijal-’Azim” (Cześć Panu Wspaniałemu) i „Subhana Rabbijal-A’la” (Cześć Panu Najwyższemu). Należy wyrażać wdzięczność Allahowi zawsze, kiedy otrzyma się od Niego błogosławieństwo.
115. Przekazał Anas, że Allah zsyłał Swojemu Posłańcowi objawienia przed śmiercią częściej, niż kiedy indziej.
(Al-Buchari i Muslim)
Komentarz:
W ciągu ostatnich dni życia Proroka (pokój z nim) częstotliwość objawień była wskazówką, że odejdzie z tego świata.
116. Przekazał Dżabar, że Prorok (pokój z nim) powiedział: „Każdy zostanie wskrzeszony w stanie, w jakim zmarł”.
(Muslim)
Komentarz:
Hadis ma podobne znaczenie do innego mówiącego o tym, że jeśli ktoś umiera, robiąc dobre rzeczy będzie miał dobry koniec, a jeśli ktoś umiera w grzechu, jego koniec będzie zły. Jest tak, ponieważ zawsze należy unikać nieposłuszeństwa nakazom Allaha, zwłaszcza w podeszłym wieku i chorobie, ponieważ śmierć może nadejść w każdej chwili.