Zgodnie z sunną, kazania Proroka zawierały pochwałę Allaha, wskazówki dotyczące zachowania wiernych oraz recytację Koranu. Jego kazania (na podstawie sunny oraz sunny towarzyszy) nigdy nie były przedmiotem personalnych utarczek ani dysput politycznych. Dżabir bin Sumrah przekazał: „Prorok wygłaszał kazania stojąc, siadał między nimi (kazaniami), recytował wersety Koranu i upominał ludzi”. [min. Muslim]
Allah mówi (interpretacja znaczenia):
[Koran 16:125] {Wzywaj ku drodze twego Pana z mądrością i pięknym napominaniem! Rozmawiaj z nimi w najlepszy sposób! Zaprawdę Twój Pan zna najlepiej tych, którzy zeszli z Jego drogi; i On zna najlepiej tych, którzy idą drogą prostą.}
W piątek wygłasza się dwa kazania, oddzielone krótką przerwą. Pierwsze kazanie jest trochę dłuższe od drugiego. Oba nie powinny być zbyt długie (aby nie minął czas modlitwy).
Według sunny Proroka, powinno się wydłużyć modlitwę, skracając kazanie. Ammar bin Jasir przekazał, że Prorok powiedział: „Zaprawdę, długie modlitwy człowieka i jego krótkie kazania są oznakami zrozumienia zasad religii, zatem wydłużajcie modlitwy i skracajcie kazania”. [Muslim, Ahmad]
Zaleca się rozpoczęcie kazania od suplikacji: „Alhamdu-lillahi, ahmaduhu ła asta’inuhu ła astahdihi, ła astaghfiruhu Aszhadu an la illaha il Allah ła aszhadu la szarika lahu Ła aszhadu anna Muhammadan abduhu ła rasulullah” (Chwała Allahowi, chwalcie Go i proście o pomoc I ja proszę o wskazówkę i wybaczenie. Zaświadczam, że nie ma boga poza Allahem i zaświadczam że nie ma On wspólników; zaświadczam, że Muhammad jest sługą i Wysłannikiem Allaha).
W obu kazaniach mogą być poruszane (w świetle Koranu i hadisów) problemy dotyczące muzułmańskiej społeczności.
Wierni powinni słuchać w ciszy i skupieniu, albowiem rozmowy podczas kazania są zabronione i unieważniają dżumm’ah rozmawiającego. W hadisie przekazanym przez Ibn Abbasa, Prorok powiedział: „Kto rozmawia podczas kazania wygłaszanego przez imama w trakcie piątkowej dżumm’ah, jest niczym osioł, który niesie ciężary i nie ma dżumm’ah dla tego, który mówi mu, aby się uciszył”. [Ahmad]
Zaleca się, aby drugie kazanie rozpoczynało się od wychwalania Allaha oraz próśb o błogosławieństwo dla Proroka, np.: Alhamdulillahi ła s-salałatu ła s-salamu 'ala khajril mursalin Muhammadin ła ‘ala alihi ła sahibihi adżma'in (Chwała Allahowi, pokój i błogosławieństwo Allaha niechaj będą z najlepszym pośród proroków, Muhammadem jak i jego rodziną i towarzyszami).
Zgodnie z tradycją, kazanie powinno zakończyć się istighfar - prośbą o miłosierdzie Allaha. Imam przypomina muzułmanom, aby prosili Allaha o błogosławieństwo dla Proroka recytując werset 56, Sury 33: Innallaha ła malajkatuhu jusalluna 'alan nabijj (Allah i Jego aniołowie błogosławią Prorokowi) Ja ajjuhall adhina amanu sallu 'alajhi ła sallimu taslima. (Wy, którzy wierzycie, módlcie się za niego, i otaczajcie szacunkiem).
Następnie imam recytuje salat 'alan-nabijj (modlitwę za Proroka, tj. drugą część taszahhud); następnie wznosi prośby o dobro społeczności muzułmańskiej na całym świecie. Po kazaniu, ogłasza się Iqamę a imam recytuje na głos modlitwę. Wykonanie modlitwy dżumm’ah przypomina modlitwę fadżr, odróżnia je tylko intencja.
Język kazania.
Opierając się na podstawowych zasadach kazania, znajdujących potwierdzenie w sunnie, uczeni zgodni są co do tego, że kazanie powinno poprzedzać modlitwę. Nie ma natomiast zgody, odnośnie języka w jakim powinno być wygłaszane dlatego też jest kwestią dyskusyjną, czy może być wykonywane w innym języku niż arabski.
Pomimo różnic opinii uczonych oraz wyłączając imama Malik bin Anas, większość uczonych (do których min. należą imam Szafi, imam Abu Hanifah oraz imam Ahmad bin Hanbal) twierdzi zgodnie, że kazanie można wygłosić w każdym języku (jeżeli wierni nie rozumieją arabskiego), pod warunkiem, że wychwalanie Allaha, recytacja Koranu oraz modlitwa za Proroka są w języku arabskim. Jedynym dowodem, który przytaczają przeciwnicy tego poglądu, jest fakt, że kazania Proroka wygłaszane były po arabsku. Z drugiej strony, imam Szafi oraz inni twierdzą, że cele kazania nie zostaną osiągnięte, jeżeli będzie ono wygłaszane w języku niezrozumiałym dla większości wiernych. Powołują się na wypowiedź Proroka do Umm Khalid bint Khalid bin Said bin 'As, która urodziła się i wychowała w Etiopii: „Umm Khalid, to jest sana'a”. Słowo sana'a – oznacza dobre - w języku ojczystym Umm Umm Khalid bint Khalid bin Said bin As, zaś Prorok użył go, aby go zrozumiała.
NASTĘPNY ROZDZIAŁ: 28. MODLITWA ŚWIĄTECZNA