San Vitale (Rávena). Anos 538 e 547
Simplicidade e claridade arquitectónica, con un acusado equilibrio entre o verticial e o horizontal, cos volumes xeométricos articulados de maneira escalonada.
Único xogo decortativo no exterior: a disposición de ladrillos
e volumes.
Planta central, precedida dun nártex transversal de extremos curvos. Entre o nártex e o corpo levántanse dúas torres de plante circular que permiten o acceso á tribuna.
O espazo central cúbrese con cúpula galonada sobre tambor octogonal, sostenida sobre piares angulares entre os que se abren sectores ou tramos curvos (exedras) creando un movento continúo e un dinámico ritmo espacial de elementos curvos e rectos. En torno o espazo central desenvólvese un deambulatorio que está cuberto con unha complicada bóveda de arista en cada lado do poligono
Os elementos sustentantes son, ademais, do muro, piares e columnas que soportan a gran cúpula.
Dous pisos de arcos sobre columnas; o piso superior é a tribunas
Mosaico da absida do presbiterio. Xesús con anxos,
San Vitale e Maximiano.
Interior da cúpula
Mosaico da ábsida e do presbiterio.
Mosaico de Teodora
Mosaico de Xustiniano
No interior de San Vitale encontranse os mosaicos máis famosos da arte bizantina, pois revelan a magnificencia de Xustiniano e a súa corte.
Bizancio recolleu a tradición dos mosaicos romanos e alcanzou uns elevados niveis de perfección. Non obstante, en canto ao estilo, pouco a pouco afastouse da intencionalidade naturalista da arte romana e retomou os tradicionais modelos orientais, máis preocupados poloa significación simbólica e ideal das formas.
A través do cristianismo, a arte bizantina difundiu a súa marcada intencionalidade simbólica (hieratismo, falta de perspectiva e simetría) en boa parte da arte occidental románica.
Chapiteis tronco-piramidais