Praza do Vaticano

Catalogación

Nome: Columnata da Praza de San Pedro do Vaticano

Autor: Bernini

Cronoloxía: 1656-1667

Estilo: Barroco

Dimensións: 15 m (altura das columnas); 340x 240 m (praza ovalada)

Localización: cidade do Vaticano, en Roma (Italia)

Roma é a residencia do Papa e a capital dos Estados Pontificios. A Igrexa quere unha cidade acorde coa súa función e fai de San Pedro e a columnata a súa obra máis emblemática. En 1656 o Papa Alejandro VII encarga a Bernini a construción da praza. O seu proxecto pretende potenciar a cúpula de Miguel Anxo en detrimento da fachada de Maderno; para iso deseña un plan con dous espazos:

    • Desde os extremos da gran fachada de Carlo Maderno saen dous brazos que a acurtan visualmente formando un espazo trapezoidal.

    • Estes dous brazos continúan formando un espazo elíptico a través dunha columnata de catro fileiras de orde toscano (chapitel dórico, fuste liso e basa) rematadas cun entablamento e unha balaustrada coroada por estatuas. Así consegue a integración espacial ao unir o espazo elíptico, o trapezoidal e o pórtico da fachada.

No centro da praza destaca o obelisco, de 25,5 m de altura, de granito vermello, colocado polo Papa Sixto V en 1585, e dúas fontes, deseñadas unha por Maderno e a outra por Bernini. O eixe obelisco- cúpula e fontes aumentan e integran ao mesmo tempo os puntos de observación.

Entre a gran praza e a cúpula interpóñense intervalos de espazo e tempo, que o espectador ha de percorrer, primeiro visualmente e logo camiñando. Estas pautas estéticas recollen a idea de infinito, tanto na verticalidade como na horizontalidade da obra. Resulta á vez un espazo aberto á cidade e pechado para acoller entre a columnata aos fieis. Bernini conseguiu que se estableza unha relación entre a basílica e a praza e que non poida concibirse a unha sen a outra.

A cúpula simboliza a cabeza da cristiandade e a columnata á Igrexa que acolle aos seus fieis, que por fin chegaron ao seguro porto da salvación, sobre a tumba do apóstolo. A praza une a igrexa e a cidade.

Segundo G. C. Argan, a iconografía do século XVII «insistirá sobre o tema das columnas como imaxe da estabilidade da fe». O espazo da praza ten un significado relixioso porque permite aos fieis visualizar desde calquera punto a fiestra desde a que o Papa bendí aos peregrinos «urbi et orbe». O obelisco á hora de colocalo foi exorcizado con solemnidade e rematoullo cunha cruz, a Cruz Invicta, que o converte no símbolo vitorioso de Cristo.